یزدفردا

گروه گفتگو: محمدرضا اصلانی نویسنده، شاعر، کارگردان و مستندساز ایرانی است که فعالیت حرفه‌ای خود در سینما را با ساخت فیلم مستند «جام حسنلو» آغاز می‌کند.

گروه گفتگو: محمدرضا اصلانی نویسنده، شاعر، کارگردان و مستندساز ایرانی است  که فعالیت حرفه‌ای خود در سینما را با ساخت فیلم مستند «جام حسنلو» آغاز می‌کند و سپس آثاری نظیر «بدبده»، «با اجازه»، «چنین کنند حکایت»، «تاری‌خانه»، «فهرج»، «مش اسماعیل»، «ابوریحان بیرونی»، «میراث شیشه»، چیغ و دل جهان را جلوی دوربین می‌برد.

«کودک و استثمار» عنوان مستندی است که با هدف نمایش برای جامعه مدیریتی ساخته شد که از بهترین مستندهای دهه ۶۰ ایران بود،. در بخش «چشم واقعیت» بیست‌وپنجمین جشنواره فیلم فجر سیمرغ بلورین ویژه هیأت داوران به فیلم «خاطرات یک هفتادوپنج‌ساله» تعلق گرفت.

اولین فیلم سینمایی اصلانی به نام «شطرنج باد»  بود، آتش سبز و سنگ صبور، از دیگر ساخته های اصلانی است.

اصلانی همچنین ساخت مجموعه‌های تلویزیونی «سمک عیار»، «غبار نور»، «منطق الطیر» و نگارش فیلمنامه فیلم‌های سینمایی «خط»، «سوزنبان»، «سوی شهر خاموش»، «تنگنا»، «مرثیه»، «صبح روز چهارم» و «باغ سنگی» را در کارنامه خود دارد.

کمیته خبری با اصلانی که یکی از داوران بخش مستند جشنواره رضوی می باشد، گفتگویی ترتیب داده که در ادامه می خوانید:

آیا بین فیلم بلند داستانی و فیلم کوتاه مرزی هست؟

قطعا این دو مقوله متفاوت هستند همانطور که رمان و داستان کوتاه متفاوت هستند.داستان کوتاه، رمان خلاصه شده نیست، در داستان کوتاه شخصیتهای معدود و نظام خاصی برای آغاز و پایان وجود دارد، اما رمان شخصیت های متفاوت دارد.اغلب مردم به اشتباه تصور می کنند فیلم کوتاه پکیجی فشرده از فیلم داستانی بلند است درصورتیکه فیلم کوتاه، فضای حرفها و فرم های جدید است.فیلم کوتاه برای پرواز پیشنهادات ما چه در فرم، چه در موضوع و چه در محتوا می باشد.اما در فیلم داستانی بلند، مانند یک معادله چند مجهولی باید ملحوظات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی حل شود.

کیفیت آثار ارسالی به این جشنواره را چگونه ارزیابی می کنید؟

آنچه یک فیلم را معتبر می کند، ساختار آن است که متاسفانه در این فیلمها چندان به آن توجه نشده است. در فیلم مباحثی را می توان مطرح کرد که در مابقی هنرها نمی توان به آن پرداخت، اگر به موضوع خاصی تاکید کنیم، فکر فیلمساز متوقف شده و موضوع می میرد درحالیکه رسالت فیلمساز این است که چگونه موضوعی را زنده کرده و آنچه را از دید همگان پنهان مانده به تصویر بکشد. کشفی که فیلمساز از یک موضوع می کند یا دگرگونی که برای متعالی تر ساختن به موضوع  می دهد، یک اثر سازنده ایجاد می کند.متاسفانه این مساله در ابن فیلمها کم دیده شده و تاثیری که یک امر قدسی باید به ما بدهد را ندارد. به اعتقاد من برای ساخت فیلمی با موضوعات قدسی و مذهبی ابتدا باید از نظر ذهنی وضو گرفت و به گونه ای به این مساله پرداخت که برای یک غیر مسلمان نیز قابل اثبات باشد.

افزوده شدن بخش سبک زندگی به جشنواره نهم را چگونه ارزیابی می کنید؟

در این بخش از آنجا که فیلمساز مجبور می شود،سبک زندگی را به امر قدسی نزدیک کند،آثار بهتری تولید شده است. تا پیش از این اکثرا به فیوضات امام رضا(ع) در موارد شفای جسمانی اکتفا می کردند اما کرامات آن حضرت را نباید به این موارد محدود کرد چرا که باعث تقلیل مقام یک قدیس می شود. در بخش سبک زندگی این مساله در نظر گرفته شده است.

چه توصیه ای به علاقمندان به این رشته دارید؟

تئوری سینما را در ده دقیقه می توان آموخت اما در واقع شاید سالها زمان ببرد تا بتوان فیلمساز واقعی شد .اگر یک فیلمساز به همه هنرها و علوم واقف نباشد، حرفی برای گفتن نخواهد داشت.مثلا موسیقی بنیان سینما بوده که بدون شناخت دقیق آن، ریتم را متوجه نخواهیم شد، چراکه سینما همانند موسیقی در زمان معنا پیدا می کند.برای تعالی در این رشته باید تلاش شبانه روزی کرد.

بنظر شما ایراد از هنرجوهاست یا سیستم آموزشی ایراد دارد؟

بنظر من ایراد از سیستم آموزشی است، زیرا وقتی هنرجو در محافل آموزشی تنها با تئوری فیلمسازی آشنا می شود، تصور می کند تمام سینما در همین تئوری ها خلاصه می شود.البته نه اینکه توقع داشته باشیم همه مطالب و علوم را آموزش دهند، بلکه باید ضرورت آموزش و ضرورت فهم را در هنرجوها ایجاد کرد تا آنها در تلاش برای کسب اطلاعات باشند.یعنی باید برای هنرجو نیاز را تعریف کرد تا به دنبال رفع آن باشد.