بحران امنیتی در عراق امروز، شنبه وارد پنجمین روز خود شد. روز گذشته، مرجعیت دینی، خواست همه افرادی که توانایی دارند به ارتش بپیوندد. در این روز، همچنین وزرای خارجه کشورهای انگلیس و آلمان با محکوم کردن عملیات تروریستی دولت اسلامی عراق و شامات اعلام کردند، وارد عملیات نظامی نخواهند شد.

گروه تروریستی دولت اسلامی عراق و شام ‌به نام داعش در روزهای گذشته با حمله به استان نینوا، کنترل بخش‌هایی از شهر موصل در این استان را در دست گرفت و سپس به‌ سمت استان صلاح‌الدین در عراق سرازیر شد؛ اما گزارش‌های رسیده حاکی از آن است که دولت عراق، عملیات پاکسازی راه‌های موصل و صلاح‌الدین را آغاز کرده است.

به گزارش «تابناک»، امروز‌ (شنبه) بحران امنیتی در عراق، وارد پنجمین روز خود شد. روز گذشته، مرجعیت دینی، خواست همه افرادی که توانایی دارند به ارتش بپیوندد. در این روز، همچنین وزرای خارجه کشورهای انگلیس و آلمان با محکوم کردن عملیات تروریستی دولت اسلامی عراق و شامات اعلام کردند، وارد عملیات نظامی نخواهند شد.

برخی از مهمترین اخبار پیرامون بحران امنیتی عراق تا این لحظه بدین شرح است؛

 نیروهای عراقی مناطقی از صلاح‌الدین و الرمادی را پس گرفتند

نیروهای عراقی به کمک داوطلبان مردمی، موفق شدند، ‌منطقه ‌الاسحاقی‌ در استان ‌صلاح‌‌الدین‌ را از تروریست‌های ‌داعش‌ پس بگیرند و بر بیشتر مناطق ‌الرمادی‌ که عناصر این گروه تروریستی در آنها متمرکز بودند، مسلط شوند.

پایگاه اطلاع رسانی شبکه عراقی ‌سومریه‌ به نقل از سرتیپ ستاد ‌رشید فلیح‌ فرمانده ‌عملیات الانبار‌ اعلام کرد، برخی از مناطق الرمادی از جمله ‌الحمیره‌ در جنوب این شهر، عرصه عملیات نظامی علیه عناصر تروریست داعش است.

شبکه رسمی ‌العراقیه‌ هم تأیید کرد که بخش الاسحاقی در استان صلاح الدین ‌کامل از وجود نیروهای تروریستی داعش پاکسازی شده است.

‌خلف الحدیدی،‌ عضو شورای استانداری ‌نینوا‌ نیز خاطرنشان کرد، شماری از عناصر گروه تروریستی تکفیری داعش به دنبال بمباران هوایی محل تجمع آنها در جنوب موصل به هلاکت رسیده و یا زخمی شده اند.

امام جماعت حرم امام حسین(ع) لباس رزم پوشید

آیت‌الله مرتضی قزوینی از علمای بزرگ کربلا، روز گذشته و در پاسخ به حکم «آیت الله سیستانی» برای مقابله با گروه داعش و واجب کفایی خواندن آن، سلاح به دست گرفت.

نوری مالکی در حرم امامین عسکریین (ع) حضور یافت

نخست وزیر عراق در جریان سفرش به شهر سامرا به زیارت حرم امامین عسکریین (ع) رفت و در آنجا با شماری از مسئولان دیدار و گفت‌وگو کرد.‌ نوری مالکی، دیروز با سفر به‌ سامرا‌ و دیدار با مسئولان استان صلاح‌الدین، آخرین تحولات امنیتی منطقه را بررسی کرد.

عبداللهیان: ورود نیروهای نظامی ایران به عراق درست نیست

معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه کشورمان با تأکید بر اینکه ورود نیروهای نظامی ایران به عراق صحت ندارد، گفت: نیروهای مسلح عراق با قدرت با تروریست‌ها به مبارزه برخاسته‌‌‌اند.

‌نام‌نویسی عراقی‌های ساكن ایران برای جهاد

یک مقام آگاه در دفتر نمایندگی مجلس اعلای عراق در تهران در خصوص انتشار خبری مبنی بر ‌نام‌نویسی برای فرستادن‌ افراد برای جهاد با نیروهای داعش در عراق گفت: ‌نام‌نوسی عراقی‌های ساکن ایران برای اعزام به عراق برای جهاد با داعش آغاز شده است.

عربستان درباره عراق سکوت را شکست

‌ترکی الفیصل‌، رئیس سابق سازمان اطلاعات عربستان در نشست شورای روابط خارجه اتحادیه اروپا در رم اظهار کرد: دولت نوری مالکی، نخست وزیر عراق مسئولیت کنترل تندروها بر بخش‌های گسترده‌ای در شمال عراق را بر عهده دارد.

وی تصریح کرد، بغداد در متوقف ساختن فعالیت‌های تندروها و بعثی‌ها از دوره صدام شکست خورده است.

وی گفت: اوضاع در الأنبار از مدت‌ها دچار تنش شده بود و دولت عراق نه تنها از آرام کردن این تنش‌ها شانه خالی کرد، بلکه در برخی موارد به تشدید تنش‌ها پرداخت.

ترکی الفیصل اظهار کرد: اوضاع در عراق به سرعت تغییر می‌کند و این امر مانع از آن می‌شود که بتوان آنچه‌ در روزها یا هفته‌های آتی رخ می‌دهد، پیش‌بینی کرد.

نوری المالکی: ارتش جدیدی خواهیم ساخت

نخست‌وزیر عراق با اشاره به اینکه جنایتکاران می‌خواهند عراق را به عقب برگردانند، تأکید کرد؛ بیشتر گروه‌های سیاسی از نیروهای امنیتی در مبارزه با تروریسم حمایت کردند.

وی در جمع فرماندهان، افسران و نیروهای نظامی در سامرا‌ تأکید کرد، داعش نه تنها برای عراق ‌که برای کل منطقه خطرناک است.

نخست وزیر عراق در ادامه سخنان خود همه را به پایداری و مقاومت فراخواند و ضمن قدردانی از عشایر که در مقابل افراد مسلح ایستادند، تأکید کرد، اوضاع باید هر چه زودتر به وضع سابق برگردد.

نوری المالکی با اشاره به اینکه می‌خواهیم ارتش جدیدی بسازیم بر حمایت دولت و عشایر و مراجع و ... از نیروهای نظامی در مبارزه با تروریسم افزود: نیروهای داوطلب به زودی به کمک نیروهای نظامی می آیند.

عمار حکیم هم لباس رزم به تن کرد

سید عمار حکیم، رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق به پیروی از فتوی آیت الله سیستانی، لباس رزم به تن کرد و در یکی از مراکز ‌نام‌نویسی داوطلبان پیوستن به ارتش عراق حضور یافت. سید عمار حکیم در بیانیه‌ای از مردم خواست، با درک خطراتی که عراق را تهدید می‌کند، به دعوت مرجعیت دینی در این کشور پاسخ مثبت بدهند.

 

 آیت‌الله بشیر نجفی: هر‌ که در راه مبارزه با داعش کشته شود، شهید است

شیخ بشیر النجفی، یکی از مراجع شهر نجف از مردم خواست‌ به ارتش و نیروهای امنیتی بپیوندند‌ و‌ تأکید کرد، عراق در مرحله‌ای است که نیاز به دفاع دارد، شخصی را که برای عمل به این وظیفه به پا خیزد، مجاهد و آنکه در این راه کشته شود شهید است.

آیت الله النجفی در بیانیه‌ای اعلام کرد: با توجه به وضعیت کنونی عراق، اسلام و میهن وظیفه همه مومنین است که از آن دفاع کنند.

وی از مردم خواست، برای تقدیم‌ ارزشمند‌ترین چیز‌های خود در راه دفاع از سرزمین، ناموس و مال خود آماده شده و به ارتش و نیرو‌های امنیتی بپیوندند.

نیروهای پیشمرگه اجازه وقوع هیچ گونه تهدیدی علیه کردستان را نمی‌دهد

مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان از نیروهای ‌پیشمرگه‌ و ‌آسایش (سرویس امنیتی اقلیم کردستان) در‌خواست کرده‌ تا از مرز‌های اقلیم کردستان، جان و اموال شهرمندان دفاع کنند. وی به مردم کردستان اطمینان خاطر داده است که نیروهای پیشمرگه اجازه وقوع هیچ گونه تهدیدی علیه کردستان را نمی‌دهد.

بارزانی در بیانیه‌ای اعلام کرد، حوادث روی داده در موصل و مناطق اطراف اقلیم کردستان و فروپاشی نیروهای امنیتی در این مناطق باعث ایجاد یک خلأ امنیتی و نظامی شده و باعث گشته که شمار بسیاری از شهروندان به مناطق امن تحت سیطره نیروهای پیشمرگه پناه ببرند.

وی همچنین تأکید کرد، نیروهای پیشمرگه جهت دفاع از ساکنان کردستان و پر کردن خلأ امنیتی به سوی مناطقی که ارتش عراق از آن عقب‌‌نشینی کرده، حرکت کردند.

فرزند عزت الدوری در تکریت کشته شد

یک مسئول بلندپایه عراقی از کشته شدن پنجاه سرکرده حزب بعث منحل شده از جمله فرزند عزت ابراهیم الدوری معاون فراری صدام در شهر تکریت در استان صلاح‌لدین خبر داد.

این مسئول بلندپایه عراقی گفت: نیروهای دستگاه مبارزه با تروریسم با همکاری نیروی هوایی عملیات ویژه ای را در شهر تکریت اجرا کرده و توانستند پنجاه سرکرده حزب بعث منحل شده از جمله احمد عزت الدوری فرزند رئیس این حزب را بکشند.

عزت الدوری رئیس حزب بعث منحله و معاون صدام از سال 2003 میلادی پس از سقوط بغداد ناپدید شد و از آن زمان تلاش زیادی برای دستگیری او صورت گرفته؛ اما تاکنون به نتیجه نرسیده است.

وی که خواست نامش فاش نشود، افزود: این عملیات پس از دریافت اطلاعات درباره نشست این سرکردگان در یکی از خانه‌‌ها در شهر تکریت صورت گرفت و نیروهای دستگاه مبارزه با تروریسم فوری وارد عمل شده و توانستند آنها را به قتل برسانند.

* «مقتدا صدر» رهبر جریان صدر به منظور ایجاد رعب در میان تروریست‌ها، خواستار رژه نظامی «جیش المهدی» در سراسر استان‌های عراقی شد.

*

هزاران عراقی در شهر نجف اشرف، امروز شنبه در حمایت از فتوای مراجع برای حمایت از ارتش تظاهرات کردند و خواستار پیوستن به ارتش برای مبارزه با گروهک‌های مسلح شدند.

* وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با توجه به شرایط امنیتی موجود عراق از کلیه شهروندانی که قصد عزیمت به این کشور را دارند خواست تنها از طریق کاروان‌های تحت نظارت حج و زیارت سفر کنند.

*

آیت‌الله «سیستانی» کارمندان دولتی را از جهاد معاف کرد.

* شبکه تلویزیونی العالم خبر داد، «محمد الشیشانی» تروریست سرشناس چچنی توسط نیروهای ویژه ارتش عراق در استان نینوا کشته شده است. الشیشانی که نام اصلی‌اش محمد میلادوف است از سرکرده‌های اصلی داعش در سوریه بوده که در‌ چند سال گذشته به دلیل جنایت متعددی که در این کشور انجام داده، به چهره‌ای شناخته ‌بدل شد.

* علمای اهل تسنن عراق با صدور بیانیه ای بر حمایت و ایستادگی کامل خود در کنار نیروهای امنیتی این کشور علیه تروریست‌های داعش تأکید کردند.

*  فرمانده مرزبانی نیروی انتظامی از تشدید کنترل مرزها با ‌عراق خبر داد.

به گزارش «تابناک»، این روزها موضوع تحولات جاری در عراق و اقدامات گروه‌های تروریست تکفیری در این کشور، در حالی به صدر اخبار و تحلیل‌های رسانه‌های ‌جهان راه یافته که نقطه محوری در تقریباً همه این بحث‌ها و تحلیل‌ها، نحوه واکنش ایران و آمریکا به عنوان دو کشور دارای منافع در عراق‌ به تحولات این کشور است.
 
در همین راستا، از دو شب پیش و در پی انتشار اخبار‌ تأیید نشده مبنی بر احتمال ورود نیروهای نظامی ویژه ایرانی به عراق در روزنامه «وال استریت ژورنال» و سپس اظهارات برخی مقامات آمریکایی، مبنی بر احتمال مداخله این کشور برای مبارزه با تروریست‌ها، این پرسش ‌جدی مطرح شد که آیا احتمال انجام اقدام یا اقدامات مشترک از سوی ایران و آمریکا در مقابل تروریست‌های تکفیری وجود دارد یا خیر؟

و این بحث تا بدانجا پیش رفت که برخی مطبوعات غربی، حتی از احتمال «اتحاد» ایران و آمریکا در زمینه عراق سخن گفتند. نمونه این امر، «کریستین ساینس مانیتور» بود که ضمن اشاره به وجود منفعت مشترک میان تهران و واشنگتن در مبارزه با افراط‌گرایی در عراق، همکاری دو کشور را برای نجات عراق ضروری دانست.

برخی دیگر از مطبوعات همچون «گاردین» و «تلگراف» نیز به این موضوع پرداختند که هرچند اعزام نیروی نظامی احتمالی از سوی ایران و آمریکا به عراق جداگانه انجام می‌گیرد، وجود منافع مشترک و هدف مشترک، سبب می‌شود که بتوان از نوعی همکاری و همسویی میان دو کشور در این ماجرا سخن گفت.

این در حالی است که مطبوعات کشورهای منطقه نیز این موضوع را از دست نداده و‌ مفصل به آن پرداختند، به گونه‌ای که بحث درباره احتمال همکاری ایران و آمریکا در عراق، به خط خبری اصلی در میان تقریباً همه مطبوعات و رسانه‌های انگلیسی زبان کشورهای عرب منطقه تبدیل شد.

اما این بحث که از آغاز پیشروی گروه‌های تکفیری در عراق مطرح شده بود، شب گذشته و پس از آن قوت گرفت که ماری ‌هارف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ضمن تکذیب انجام مذاکره ای میان تهران و واشنگتن در این زمینه، احتمال ‌چنین مذاکره و برقراری همکاری‌هایی در عراق را منتفی ندانست. وی اعلام کرده بود، بی‌گمان ایران و آمریکا دارای منفعت مشترکی در عقب راندن شبه نظامیان افراطی هستند.

امروز نیز سخنان حسن روحانی، رئیس جمهور ایران که در جریان آن، بحث عراق نیز مورد اشاره قرار گرفت، بار دیگر به گمانه‌زنی‌های رسانه ای در این زمینه دامن زد.

«رویترز» در پوشش خبری خود از سخنان روحانی، موضوع بررسی موضوع همکاری با آمریکا از سوی ایران، در صورت ‌اقدامی از سوی آمریکا در مقابله با گروه‌های شبه نظامی منطقه را ‌تیتر مطلب خود کرد.

به هر حال، با بررسی حجم انبوه مطالب رسانه‌های جهانی در روزهای اخیر در این زمینه، این پرسش به طور جدی مطرح می‌شود که چرا احتمال همکاری میان ایران و آمریکا در سطح خاورمیانه تا این اندازه مورد توجه رسانه‌های مختلف سراسر جهان است و چرا بر خلاف بسیاری از موضوعات دیگر مربوط به ایران، نسبت به آن مواضع منفی مطرح نشده و حتی برقراری چنین همکاری تشویق نیز می‌شود؟

برای پاسخ به این پرسش باید از یک سو تحولات کلی منطقه خاورمیانه طی چند ساله اخیر و از سوی دیگر، روندهای جاری سیاست خارجی ایالات متحده را مورد توجه قرار داد.
درباره موضوع نخست، باید اشاره کرد که تحولات رخ داده پس از وقوع انقلاب‌های عربی در سال 2011، بر خلاف انتظار بسیاری از کشورهای غربی و عربی، نه تنها سرانجام به ضرر ایران تمام نشد، بلکه در موردی همچون سوریه، قدرت و توانایی ایران در حمایت همه جانبه از متحد منطقه‌ای خود مورد پذیرش همگان قرار گرفته و در عوض، شکست راهبردهای منطقه ای برخی دیگر از کشورها، به ویژه عربستان سعودی به روشنی آشکار شد.

درباره موضوع دوم نیز به طور خاص، تلاش آمریکا برای تغییر نقطه تمرکز خود از منطقه خاورمیانه به شرق دور به عنوان یک متغیر مهم قابل توجه است. بنا بر همین راهبرد بود که موضوع خروج نیروهای آمریکایی از عراق و سپس افغانستان مطرح شد.

با این حال، نکته بسیار مهم در این زمینه آن است که ایالات متحده برای توجیه مداخله و به ویژه خروج خود از منطقه خاورمیانه، به برقراری حد معقولی از ثبات در این منطقه نیاز دارد. در غیر این صورت، منتقدان سیاست خارجی اوباما ـ به ویژه در کنگره این کشور ـ به سادگی رئیس جمهور آمریکا را به ناکارآمدی و به باد دادن منافع آمریکا در منطقه متهم خواهند کرد و همین‌ سبب می‌شود از اوج گیری گروه‌های افراطی در منطقه ‌و به ویژه در عراق ـ که همین ده سال پیش شاهد تهاجم نظامی آمریکا بوده ـ از سوی واشنگتن با نگرانی دنبال شود.

در این شرایط و با توجه به این دو عامل، می‌توان گفت اکنون هم آمریکا و هم دیگر کشورهای جهان به این نتیجه رسیده‌اند ‌با توجه به میران نفوذ و قدرت منطقه ای ایران، برقراری ثبات در منطقه خاورمیانه بدون همکاری ایران به هیچ وجه امکان پذیر نخواهد بود؛ بنابراین، ناگهان یک موج رسانه ای در حمایت از همکاری ایران و آمریکا برای بازگرداندن ثبات به عراق به راه می‌افتد.

البته باید توجه داشت که همکاری ایران و عراق، پیش از این و در سال 2003 (همزمان با حمله آمریکا به عراق) رخ داده و در آن زمان، یک نفع مشترک، یعنی سرنگونی صدام، سبب شد فرماندهان و استراتژیست‌های ایرانی به همکاری با همتایان آمریکایی خود در زمینه ارائه طرح و نقشه‌های لازم در عراق بپردازند. این همکاری به میزانی بود که خود آمریکایی‌ها اذعان دارند بدون کمک ایران، موفقیت در براندازی صدام بسیار دشوار و حتی غیرممکن بود.

اما درست پس از به نتیجه رسیدن این همکاری و موفقیت آمریکا در پیروزی اولیه در عراق بود که جورج بوش، رئیس جمهور وقت ایالات متحده‌ در جریان یک سخنرانی، ایران را جزئی از «محور شرارت» خواند؛ موضوعی که باعث شد همکاری ایران و آمریکا در همان مقطع متوقف شده و افزون بر آن، بار دیگر بدبینی ایرانی‌ها به طرف آمریکایی به اوج خود برسد.

اکنون نیز باید توجه داشت که موضوع همکاری دوباره ایران و آمریکا در عراق در شرایطی مطرح می‌شود که هنوز تجربه همکاری قبلی و اقدامات غیرمنطقی آمریکایی‌ها به روشنی در ذهن ایرانیان وجود دارد. در نتیجه می‌توان گفت، اگر ‌قرار باشد هر سطحی از همکاری میان دو کشور صورت بگیرد، این امر در درجه اول وابسته به دریافت تضمین‌هایی از آمریکا خواهد بود تا چنین تصور نشود که آمریکا می‌تواند هر بار در زمان نیاز خود از ایران درخواست کمک کرده و پس از آن، به رویه تقابلی همیشگی خود بازگردد.

> مطلب این صفحه را به زبان دلخواه خود ترجمه کنید

این خبر را با دوستان خود به اشتراک بگذارید

مخاطبان آن لاین یزدفردا -فرداییان همیشه همراه یزدفردا در سراسر جهان