در سالهاي اوليه انقلاب همدلي بين آحاد مردم ايران از جمله ساكنان دارالعباده قابل تحسين بود. در دوران نهضت در سالهاي 56 و 57 اوج همراهي و همگامي بين مردم ديده ميشد اين ارزشها تداوم داشت به گونهاي كه در 8 سال دوران دفاع مقدس گذشتها و ايثارهايي كه از مردم اين سرزمين ظهور و بروز پيدا كرد براي هميشه در تاريخ اين سرزمين باقي و ماندگار ميباشد و مردم جهان و محققين و تاريخ نويسان را شگفت زده كرده است. اگر قبول داريم كه بعضي از اين روشها كم رنگ شده و در بخشهايي بويژه از جهت اجتماعي و فرهنگي شاهد ناهنجاريهايي هستيم و اگر از اين بابت ميخواهيم روح همدلي بيش از سالهاي اخير رونق يابد ميطلبد كه مسئولان فرهنگي و اجتماعي اعم از دولتي و غير دولتي بخصوص همه كساني كه تريبوني در اختيار دارند با دقت و برنامهريزيهاي منسجم آن هم نه از موضع قدرت بلكه دوستانه و مشفقانه و گاه متواضعانه راههايي را پيش بگيرند كه بتوانند نسل جوان را جذب و جلب نمايند. ماهوارهها، رسانههاي بيگانه و... براي تهاجم و شبيخون فرهنگي سالها است بسيج شدهاند تا به مقاصد شوم خود برسند.
به هم زدن يك سخنراني يا حذف برنامهاي نه تنها دردي را دوا نميكند بلكه پيش درآمد بيقانونيها و احياناً هرج و مرج و ميدان دادن به بعضي از افراد سوء استفادهكنندهاي است كه گاه عواقب غير قابل كنترل آن براي هيچ كس قابل پيش بيني نيست. همه واعظان و روحانيون محترمي كه در جايگاهبا عظمت برگزاري نمازجمعه ميايستند و خطبه ميخوانند خود و همگان را به رعايت تقوي دعوت مينمايند. استادان دانشگاه، معلمان و ديگر گويندگاني كه در مجالس و محافل حضور پيدا ميكنند و مخاطباني دارند بايد مردم را به رعايت نظم و قانون دعوت نمايند.
«ما عدالت اسلامي را ميخواهيم در اين مملكت برقرار كنيم. اسلامي كه راضي نميشود حتي به يك زن يهودي كه در پناه اسلام است تعدّي بشود. اسلامي كه حضرت امير سلاماللّه عليه ميفرمايد براي ما چنانچه بميريم ملامتي نيست، كه لشكر مخالف آمده است و فلان زن يهوديهاي كه معاهد بوده است خلخال را از پايش درآورده است. ما يك همچو اسلامي كه عدالت باشد در آن، اسلامي كه در آن ظلم هيچ نباشد، اسلامي كه آن شخص اوّلش با آن فرد آخر همه در سواء در مقابل قانون باشند، در اسلام آن چيزي كه حكومت ميكند يك چيز است، و آن قانون الهي. پيغمبر اكرم(ص) هم به همان عمل ميكرده است؛ خلفاي او هم به همان عمل ميكردند؛ حالا هم ما موظّفيم كه به همان عمل كنيم قانون حكومت ميكند. شخص هيچ حكومتي ندارد. آن شخص ولو رسول خدا باشد، ولو خليفه رسول خدا باشد، شخص مطرح نيست در اسلام.»1
«حالا براي شما مثال ميزنم از اين آزادي و دمكراسي. يك چيزي كه تاريخ ميگويد و آن قضيه حضرت امير سلاماللّه عليه است كه در وقتي كه رئيس و خليفه رسولاللّه بود و دامنه اين رياست عملياش و سياستش از حجاز تا مصر و تمام تقريباً بسياري از آسيا، يك مقداري حتي اروپا داشت. همين شخص كه رئيس يك همچو مملكت وسيعي بود و داراي همچو قدرتي بود و قاضي را هم خودِ خليفه رسولاللّه تعيين ميكرد، وقتي يك اختلافي بين آن رئيس و يك يهودي حاصل شد قاضي دعوت كرد او را به اينكه بيايد جواب بدهد. او هم رفت در محضر قاضي نشست. قاضي خواست به او احترام بكند. گفت نه، يك نفر قاضي بايد احترام از هيچ كس نكند و ما عليالسوا بايد باشيم. و بعد هم كه قاضي حكم بر خلاف او كرد، او تصديق و قبول كرد. من ميل دارم كه شما كه اطلاع داريد از همه حكومتها و از همه جاها، يك نمونه اينطوري هم شما نشان بدهيد. در تمام اين حكومتهايي كه در دنيا از اول دنيا تا حالا حكومتها بودند و شما لابد مطلع هستيد. شما هم يك نمونه اينطوري به ما نشان بدهيد،...»2
انسانها به جز چهارده معصوم صلوات ا... عليهم اجمعين در معرض خطا و اشتباه هستند و پذيرفتن خطاكاري به معني مجرم بودن نيست «علماي بزرگوار شيعه معتقدند اگر فقيهي براي يافتن حكم خدا كوشش نمايد و آنرا به دست آورد دو پاداش دارد يك پاداش براي آنكه حكم خدا به دست آورده و پاداش ديگر براي آنكه كوشيده و زحمت كشيده است اما اگر وي بكوشد و به حكم خدا دست نيابد و خطا كند بازهم پاداش دارد ولي يك پاداش. .. مفسران و متكلمان و عالمان اخلاق. نيز اگر براي يافتن حقيقت بكوشند و آن را بدست آورند دو پاداش دارند و در صورتي كه به دست نياورند يك پاداش...
شيخ صدوق بر خلاف مشهور گفته است قنوت در نماز واجب است و صلوات جزء تشهد نيست اما كسي نگفت كه وي نماز مردم را خراب كرده است.
شيخ مفيد برخلاف مشهور گفته است اذن ولي در صحت نكاح دختر معتبر نيست اما كسي نگفت كه وي عقد دختران را باطل كرده است...
آيت ا... سيدمحمدتقي خوانسازي و آيت ا... سيديونس اردبيلي برخلاف مشهور گفتهاند خريد بليط بختآزمايي جائز است اما كسي نگفت كه آنها قمار را حلال كردهاند.»3
از قول امام جمعه موقت يزد نقل شده كه گفته است:«نهي از منكر بايد در جامعه فراگير باشد و مسئوليت مسئولان نيز جلوگيري از گناه است واگر جوانان پر شور و خداشناس خودشان خواستند از منكر جلوگيري كنند كسي نبايد گلايه كند»4
محترمانه به امام جمعه موقت متذكر ميگردد بدون شك امر به معروف و نهي از منكر بايد فراگير باشد و لازم است همه مسئولان ذي ربط در حد توان از شيوع گناه و فساد جلوگيري نمايند اما اگر جوانان بخواهند خود از منكر جلوگيري كنند كه قانون مصوب اجازه آن اقدام را نداده در واقع نمودي از خودسري و آغاز همان هرج و مرجي است كه اعلام نمودهايد كه موافق با آن نيستيد. همه كساني كه تريبوني در اختيار دارند لازم است مخاطبان خود را به نظم و قانون گرايي دعوت نمايند.
در مواقع مختلف بايد مديران و مسئولان و گويندگان مردم را آگاه نمايند كه خود سرانه نبايد مراسم مجوز دار را به هم بريزند و يا تعطيل كنند و هر نوع ايراد و انتقادي كه دارند بگويند و بنويسند و به مراجع ذي صلاح مراجعه نمايند چون رييس دولت و ديگر وزرا و مقامات اجرايي در هر استان انتقاد را حق مردم ميدانند و بايد به اعتراضات مردم رسيدگي كنند.
مسئولان استان هم بدانند اگر مجوزي صادر كردند بايد از آن دفاع نمايند مگر آن كه موقعيتي پيش آيد كه صلاح بر تعطيل و تغيير در روز و ساعت برگزاري مراسمي باشد كه آن هم بايد به صورت شفاف اطلاعرساني شود و دلايل انجام يا عدم انجام تشكيل جلسه را به مردم توضيح دهند كه هم موافقان و هم مخالفان در جريان امر قرار بگيرند.
گاه مشاهده ميشود كسي كه قانونگذار است و يا خود بايد مجري قانون باشد با افتخار در تجمع غير قانوني شركت ميكند و همراهي و همگامي با تجمع كنندگان هم دارد.!!
چه بسا اتفاق خواهد افتاد كه شروع بعضي خودسريها به هرج و مرج يا در مواردي قلع و قمع حتي به حذف فيزيكي فرد يا عدهاي منجر گردد. در خردادماه 92 هشت نفر كانديداي رياست جمهوري در مناظرات انتخاباتي شركت كردند كه همه مورد تاييد نظام بودند و صلاحيت آنان توسط شوراي نگهبان قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران احراز شده بود اما سخنان و نظرات آنان منتقدانه و حتي مخالف يكديگر بود و اين بدان معني است كه افراد ميتوانند در چهارچوب نظام نظرات و سليقههاي گوناگون سياسي داشته باشند.
«در جلسه مناظره محسن رضايي گفت: مردم از كشمكشهاي سياسي خستهاند. مديريت جناحي در كشور جوابگو نيست براي ما مهم اين است كه به فكر بهبود زندگي مردم باشيم. مشكل اينجاست كه افراد سر جاي خود نيستند...
حسن روحاني گفت: بايد تيغ حذف را كنار بگذاريم. مديريت جامعه بايد بر مبناي ضابطه باشد و نه رابطه.
عارف گفت: به بازار كه رفته بودم دو جوان را به خاطر گفتن درود بر عارف و سلام بر خاتمي دستگير كردند همچنين جلوي كار فردي كه پوستر من و آقايان حسن خميني و خاتمي را توزيع ميكرد، گرفتهاند...
قاليباف: با مقدمه چيني آغاز كرد: سياست خارجي بايد منافع و امنيت ملي و همچنين هويت ملي و هويت ديني و هويت انقلابي ما را تضمين كند. در اين حوزه به لحاظ رويكردي مشكل نداريم، ديپلماسي ما دچار چالش است...
غرضي از قاليباف انتقاد كرد و گفت: اينكه برويم به يك كشور خارجي بگوييم ميخواهيم سياست خارجي خود را عوض كنيم و يا اينكه آدمي را پيدا كنيم كه نامهاي جداگانه بنويسيم، هيچ كشوري اين موضوع را قبول نميكند...
حداد عادل گفت: برخي گمان ميكنند اگر ما به تحريم كنندگان لبخندي بزنيم و كدخدا را ببينيم مساله حل ميشود گاهي هم عمدتا مشكل را به گردن دولت فعلي مياندازند اما من اين طور فكر نميكنم غرضي به حداد عادل گفت: شما كه سالها در آموزش و پرورش و آموزش عالي زحمت كشيديد بگوئيد كه چرا اين دو نهاد جوانان را به اشتغال نميرسانند؟...
جليلي گفت: البرادعي در صفحه 144 كتاب خود آورده كه پيشنهاد اروپاييها ناچيز و توهينآميز بود و خود آقاي روحاني هم در صفحه 583 كتاب خود گفته ايران ما به ازاي بسيار ناچيزي از پيشنهاد آنها دريافت ميكرد...
در اين لحظه جنگ لفظي جليلي و ولايتي آغاز شد جليلي در پاسخ گفت: اطلاعات شما درست نيست.
ولايتي پاسخ داد: ما هر چه ميگوييم شما ميگوييد درست نيست.
روحاني خطاب به آقاي قاليباف سر داستاني را باز كرد كه به گفته خودش خيلي مايل به مطرح كردن آن نبود و گفت: آقاي قاليباف خيلي دلم نميخواست بگويم. اما شما مرا ناچار كرديد، آنجا بحث اين بود كه شما ميگفتيد دانشجويان بيايند ما گازانبري برايشان برنامه داريم. تا كار را تمام كنيم، ما ميگفتيم راه اين نيست كه مجوز بدهيم بعد گاز انبري آنها را دستگير كنيم. راه اين است كه از ابتدا به آنها بگوئيم يا مجوز نيست يا اگر هست بيايند كار خودشان را انجام دهند، تظاهرات كنند و مبدأ و انتها نيز معلوم باشد.»5
در نهايت همه كساني كه به كاندايدها راي دادند در آفريدن حماسه24 خرداد به سهم خود نقش داشتند آنان كه به هر يك از اين هشت نفر كانديداها راي دادند مورد احترام هستند اما پيروز انتخابات رييس دولت تدبير و اعتدال بود كه اكثريت آراء را به دست آورد و پس از تنفيذ برابر با قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران به رياست جمهوري رسيد. اكنون نيز مردم انتظار دارند به قولهايي كه به مردم داده عمل كند. تا اكثريت مردم جامعه را به رايي كه داده و راهي را كه انتخاب كردهاند اميدوار سازد نكته آخر اينكه آحاد مردم اين مرز و بوم نيز همان گونه كه از آنها ميخواهند به پاي صندوقهاي راي بيايند حق دارند عملكرد دولتمردان و ديگر قوا را منصفانه بررسي و نقد و درباره مسائل اظهارنظر نمايند.
مديرمسئول
پي نوشتها :
1- «صحيفه امام خميني (ره)»، جلد نهم، صفحات 424-425
2- همان، جلد دهم، صفحه 96
3- «همه ما برادريم»، محمد اسفندياري، صفحات 53-55، چاپ قم صحيفه خرد
4- سايت يزد فردا، 26/2/93
5- «از نياوران تا پاستور»، اميررضا پرحلم، صفحه 161 تا 168