یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلیهوالمعين/مقدمه:اين روزها استان دارالعباده يزد همچون ديگر مناطق كشور در تكاپوي تغيير مديران دولتي قرار گرفته و پيش بيني مي شود تا چند ماه آينده نيز اين جريان هيجان انگيز در سطح مركز استان و همچنين شهرستانها ادامه داشته باشد. بنا به رسم متعارف كشور، معارفه مديران جديد در جلسات رسمي اداري با حضور مديران و مسئولان دولتي و گاه غيردولتي برگزار مي شود.
ويژگيهاي روش فعلي:
معارفه مديران در اين شيوه متداول و سنتي داراي مراحلي به شرح زير مي باشد:
- بيان سياستهاي كلان ملي در حوزه فعاليت مدير در حال معارفه توسط وزير يا نماينده وزارتخانه
- اعلام انتظارات و درخواستهاي استان از مجموعه وزارتخانه و مدير جديد توسط استاندار يا ديگر مقامات محلي
- ارائه گزارشي از فعاليتهاي انجام شده توسط مدير در حال توديع
- تشريح رويكرد و اهداف و برنامه هاي آينده توسط مدير جديد
آسيبهاي موجود :
چنين الگويي هرچند متداول شده اما داراي كاستي ها و آسيبهايي از اين قرار نيز خواهد بود:
- اتلاف وقت اداري: برگزاري چنين مراسم نسبتا طولاني در ساعات كاري ادارات و با دعوت از مديران و مسئولان سازمانهاي دولتي باعث مي شود بخشي از امور جاري ادارات دولتي با اختلال مواجه شده و چه بسا كه بخشي از شهرونداني كه در همان زمان براي دريافت خدمت به دستگاه هاي دولتي مراجعه مي كنند، ناراضي شوند.
- اسراف در منابع دولتي: اجراي اينگونه مراسم معمولا مستلزم انجام هزينه هاي اصلي و جانبي قابل توجهي است كه برخي از اقلام اصلي آن را مي توان در مواردي از اين دست پيش بيني نمود: تامين سالن مناسب (گاهي در هتلهاي مجلل)، حق الزحمه مجري، ارائه خدمات پذيرايي حين و بعد از مراسم، توزيع بسته هاي فرهنگي و تبليغي بين مدعوان، هزينه اياب و ذهاب و اسكان مهمانان خارج استاني و...
- عدم حضور ذينفعان اصلي: در چنين جلساتي معمولا ذينفعان اصلي يعني شهروندان غايب هستند. كسي از مردم عادي كه بخشي زيادي از زندگي شان تحت تاثير سياستها و تصميمات مديران دولتي قرار دارد براي حضور در اين دست معارفه ها دعوت نمي كند. هرچند ممكن است نمايندگاني از جامعه محلي (اعضاي شوراي شهر يا نمايندگان مجلس) در چنين جلساتي حضور و حتي سخنراني هم داشته باشند اما اين موضوع هم معمولا نمي تواند فضاي جلسه را از يكجانبه گرايي و كليشه اي بودن معمولش خارج نمايد.
مدل پيشنهادي براي دارالعباده:
خوب است در استاني با فضاي معنوي و اعتبار مذهبي همچون يزد كه با عناويني چون دارالعباده و دارالمومنين خوانده شده از ظرفيتهاي آييني اسلام بهتر و بيشتر استفاده شود؛ از جمله آنكه پيشنهاد مي شود برگزاري مراسم توديع و معارفه مديران دولتي در طي مراسم سياسي – عبادي نمازجمعه صورت پذيرد.
به راحتي مي توان ضمن هماهنگي با ائمه محترم جمعه در سطح استان و شهرستانها برنامه ريزي انجام مراسم معارفه مديران را به نحوي انجام داد كه شركت كنندگان در نماز جمعه با ديدگاه ها و برنامه هاي مديران جديد دولتي (كه در واقع كارگزاران آنها براي اداره امور جامعه هستند) آشنا شده و بتوانند خواسته ها و انتظارات خود را نيز در حاشيه مراسم به وي منتقل نمايند. بدين ترتيب آسيبهاي مدل قبلي نيز برطرف خواهد شد چراكه مراسم معارفه در روز تعطيل و زمان غيركاري و در محلي عمومي بدون الزام به تشريفات مرسوم اداري (پذيرايي و مجري و سالن و...) با حضور موثر و مستقيم شهروندان برگزار خواهد شد.
محاسن مدل پيشنهادي:
اين الگو علاوه بر آنكه از آسيبهاي مدل سنتي معارفه مديران دور است از ويژگيهاي مثبتي بدين شرح نيز برخوردار مي باشد:
- اصالت گرايي: شايد بتوان فلسفه اصلي برگزاري مراسم معارفه را برقراري ارتباط ميان شهروندان و كارگزاران دانست. در چنين الگويي جامعه محلي به خوبي خدمتگزاران خود را خواهد شناخت و كارگزاران نيز از نيازها و انتظارات شهروندان مطلع خواهند شد؛ نه آنكه مديراني كه معمولا به خوبي همديگر را مي شناسند به صورت دوره اي در مراسم معارفه يكديگر شركت نمايند!
- مسئوليت پذيري: تعامل رودرروي مردم ومسئولان در چنين جلساتي باعث تقويت فرهنگ پاسخگويي و مسئوليت پذيري خواهد شد چراكه مدير معرفي شده در نمازجمعه خود را موظف مي داند به گونه اي رفتار كند كه در هفته هاي آينده كه در نماز جمعه شركت مي كند بتواند پاسخگوي تصميمات و اقدامات خود در مقابل پرسش هاي برادران مسلمان خويش باشد. در واقع چنين مديري در پايان هر هفته بايد آماده سوالات و انتقادات بي آلايش جامعه محلي باشد و اين نظارت مستمر و پاسخگويي هفتگي به يكي از عناصر فرهنگي نظام اداري تبديل خواهد شد.
برنامه هاي جانبي:
بسته به ذوق و ابتكار برنامه ريزان اجراي اينگونه مراسم معارفه، مي توان برنامه هاي جانبي ديگري نيز در كنار معرفي مدير جديد طي مراسم نماز جمعه پيش بيني نمود كه نمونه هايي از آن عبارتند از:
- برپايي نمايشگاهي از فعاليتها، خدمات و دستاوردهاي همان سازمان دولتي
- استقرار ميز خدمت در محل برپايي نماز جمعه جهت ارائه برخي خدمات سريع به شهروندان
- نصب صندوقي براي دريافت پيشنهادها يا شكايتهاي شهروندان درباره همان سازمان
- توزيع بروشور يا محصولات فرهنگي معرفي كننده خدمات سازمان
- نظرسنجي از شهروندان درباره ميزان رضايت از خدمات در حال ارائه از سوي سازمان
- برگزاري مسابقات فرهنگي مرتبط با فعاليتهاي سازمان بين نمازگزاران و خانواده هاي آنان
- اطلاع رساني پيامهاي احتمالي سازمان به جامعه مخاطب