حجت الاسلام محمد مهدي حرزاده عضو دوره سوم شوراي اسلامي شهر يزد در «دو هفته نامه جام يزد» طي مقالهاي تحت عنوان «به بهانه راي آوردن غيرمسلمان در شوراي اسلامي شهر يزد» از جمله مينويسد:
«ناگفته نماند اگر قانون در انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا نامزد شدن اقليتها را با شرايطي مجاز دانسته قاعدتا مربوط به جاهايي است كه تمام يا اكثر منطقه در اقليت هستند و خودشان به خودشان راي ميدهند و بر امور مسلمانان مسلط نميشوند همانگونه كه در برخي از روستاها تقريباً تمام افراد غيرمسلمان (مثلاً زردشتي) هستند و نامزدها و انتخاب شدهها غيرمسلمان هستند »1
حرزاده توضيح نداده كه عبارات فوق چه زماني به تصويب رسيده و در چه شماره روزنامه رسمي و يا كتابي، چاپ و منتشر شده است؟ و چرا مسئولان ذي ربط مفاد آن را به اطلاع راي دهندگان نرساندهاند؟!
قانوني كه در دسترس عموم قرار گرفته و مردم و هياتهاي اجرايي و نظارت موظف به اجراي آن هستند شرايطي را در ماده 25 و 26 قانون«تشكيلات وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخاب شهرداران» براي انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان تعيين نموده كه در آن مصوبه اشارهاي به دين انتخاب كنندگان نشده و تنها تابعيت جمهوري اسلامي ايران را با چند شرط ديگر كافي دانسته و در تبصره يك ماده 26 نيز براي كانديداهاي غيرمسلمان (اقليتهاي ديني شناخته شده در قانون اساسي) آورده كه بايد به جاي اسلام به اصول دين خود اعتقاد و التزام عملي داشته باشند.
حرزاده نوشته است: « اخيراً از بعضي از مراجع و مجتهدين نيز سئوال شده كه آيا راي دادن مسلمانان به غيرمسلمان در جايي مانند شوراي شهر جايز است يا نه؟ فرمودند حرام است.»2
شايسته بود قبل از انتخابات استفتاي مذكور به نحو مقتضي اطلاع رساني ميشد و تكليف مردم را نيز مشخص مينمودند كه آيا قانون مصوب مجلس شوراي اسلامي كه به تائيد اعضاي شوراي نگهبان رسيده بايد ملاك قرار بگيرد يا خير؟ با عنايت به اينكه هر فرد مختار و آزاد ميباشد كه به فتواي مرجع يا مجتهد مورد وثوق خود مراجعه نموده و به هر طريق كه صلاح ميداند عمل كند.
محمدمهدي حرزاده در آن مقاله با اشاره به آيه 28سوره آل عمران و آيه144 سوره نساء و.. ... به درستي اشاره نموده كه «غيرمسلمان نميتواند بر مسلمان ولايت داشته باشد».
قابل ذكر است كه اگر يك غير مسلمان بر اساس ضوابط قانوني به نمايندگي مجلس شوراي اسلامي انتخاب شد يا به عضويت شوراي اسلامي شهر و روستا درآمد آيا ميتوان آن را مصداق «ولايت غيرمسلمان بر مسلمان دانست» كه بر اساس قوانين مصوب، فرد مورد نظر در انتخابات مذكور شركت كرده و راي لازم را كسب نموده است؟
مگر نه اينكه بارها اتفاق افتاده است كه در مجلس شوراي اسلامي هنگام راي دادن به يك وزير و يا بررسي يك طرح و يا لايحه با اختلاف يك راي، وزيري بر كرسي وزارت جلوس نموده و يا خلع گرديده و قانوني تصويب يا رد شده است؟
حال اگر تنها يكي از نمايندگان غيرمسلمان مجلس راي موافق يا مخالف به ابقاء يا استيضاح آن وزير يا به عنوان مخالف و يا موافق به طرح و لايحه پيشنهادي راي داده باشد يا در صحن شوراي اسلامي هر شهر و منطقه راي مثبت يا منفي عضو غير مسلمان شورا سبب قبول يا رد طرح و پيشنهاد و موضوعي شده باشد بايد مطمئن بود كه مغايرت يا عدم مغايرت مصوبات مجلس با شرع اسلام و قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران توسط اعضاي شوراي نگهبان تشخيص داده ميشود و تصميمات شوراها در ارتباط با امور خدماتي، عمراني، و رفاهي شهر و روستا بايد در محدوده قوانين و برنامههاي مصوب باشد و « اين تصميمات طبق اصل يكصد و پنجم قانون اساسي نبايد مخالف موازين اسلامي و قوانين كشور باشد.»3
آيا باز هم در اين زمينه ها«ولايت غير مسلمان بر مسلمان » مطرح ميباشد ؟
نگارنده اين سطور به آراي مردم احترام ميگذارد و براي كليه منتخبان در شوراي اسلامي يزد آرزوي موفقيت مينمايد بنابراين درج اين مطالب به معناي مخالفت يا حمايت از انتخاب شدگان نيست.
نظر همگان از جمله حجت الاسلام حرزاده را به بخشي از سر مقاله آيينه كه يك ماه قبل از فرا رسيدن روز برگزاري انتخابات شوراها با عنوان «عضويت متخصصان آگاه و مديران لايق در شوراهاي شهر ضروري است» چاپ و منتشر شد جلب مينمايد.
«عدم وجود احزاب و تشكلهاي شناخته شده و شناسنامهدار فراگير باعث ميشود مردم هر منطقه آنگونه كه بايد و شايد نتوانند به نظرات و پيشنهادها و آراي سياسي و نحوه صحيح تبليغاتي كانديداهاي شوراي شهر و بخش و روستا و يا مجلس شوراي اسلامي پي ببرند چون كانديداها در زمان تعيين شده امكان حضور در بيشتر محلات و مساجد و مجامع عمومي شهر ندارند و بسياري از افراد جامعه در مكانهاي مشخصي جمع نميشوند تا از برنامهها مطلع شوند.
چه بسا نيروهاي دلسوز و متخصص و علاقه مند به خدمت به ميدان انتخابات وارد شوند و حاضر نباشند دهها ميليون تومان براي چاپ عكس و اطلاعيه و نصب آگهيهاي تبليغاتي هزينه كنند و يا سرمايه كافي نداشته و يا نخواسته باشند خود را وامدار اين و آن نمايند بنابراين مردم آنان را به طور جامع و كامل نشناخته و به مجلس و يا شوراي شهر راه نيابند يا بر عكس افرادي به جهات و علل ديگر حداقل راي لازم را كسب و برجايگاهي تكيه بزنند كه در 4 سال آينده براي شهر و منطقه موثر و كارساز نيستند. تاسف انگيزتر ديده يا شنيده شده است شخصي كه جوانتر يا زيباتر بوده، در فلان شهرگوي سبقت را از ديگران ربوده است. بعضي از فعالان سياسي با حزب و انجمن و گروه هم ميانه خوبي ندارند و تاكنون ساز و كارها بگونهاي بوده كه در اين زمينه پيشرفت چنداني نداشتهايم. حال كه با چنين وضعي روبرو هستيم ميطلبد عدهاي كه در فعاليتهاي اجتماعي هماهنگي بيشتري دارند حداقل براي جلوگيري از اسراف و تبذير و به صورت گروهي افكار خود را عرضه و برنامههاي خود را در حد توان و امكانات و با حضور در گردهم آييها و جلسات به مردم معرفي نمايند. ساكنان بعضي از مناطق و شهرها در آخرين روز كه فعاليت قانوني براي تبليغ به پايان ميرسد، نفس راحتي ميكشند و با خود ميگويند: شكر خدا را كه ايام تبليغات به اتمام رسيد چون ديگر جايي روي ديوارهاي كوچهها ومحلات شهر براي چسباندن پوستر و كاغذ و بنر نمانده و شاخهاي از درختان هم خالي نيست كه طنابي و عكسي و پارچهاي به آن آويزان نكرده باشند.!!»4
آيت ا... اعرافي امام جمعه ميبد درباره انتخابات شوراها و نتايج آن در شهرستان ميبد اظهار نظر ميكند و ميگويد:
«تعصبات افراطي كه در انتخابات اخير خودش را نشان داد يك آسيب است،بايد در كمال تاسف بيان كنم بيش از 30 هزار نفر در انتخابات شوراها شركت كردهاند كه رقمي بالاي 50 درصد است ولي اولين منتخب ما قريب به شش هزار و 300 راي اخذ كرده كه حاكي از بروز تعصبات محلهگرايي در شهرستان است. آيت الله اعرافي مردم را از افتادن در دام افراط و تفريط برحذر داشت و گفت: همبستگي محلهاي براي مراقبتهاي اجتماع و مبارزه با آسيبهاي اجتماعي و افزايش همبستگي در محلات خوب است ولي نه به حدي كه اين حس محلهگرايي افراطي بر مصالح كل كشور تاثير بگذارد كه در اين صورت بايد با اين حس مبارزه شود.»5
با سخنراني و يا نامه و طومار نويسي گرچه منجر به حذف نام يك فرد غير مسلمان در شوراي شهر هم بشود كه توسط هياتهاي اجرايي و نظارت به مردم معرفي شده و مردم به وي راي دادهو او را انتخاب كردهاند دردي را دوا نميكند. بايد با تجزيه وتحليل درست ريشه يابي نمود كه در شهر يزد:
چه تخصصهايي در شورا مورد نياز است و تاكنون چقدر به اين امر توجه شده است؟
چه گروههاي سياسي و چه مجموعه هايي از معرفي شدگان حمايت كردهاند؟
چندنفر واجد شرايط راي دادن بودهاند؟
چند درصد آنان در راي گيري شركت كردهاند؟
از نفر اول تا آخرين نفر هريك چند درصد آراي مأخوذه را به خود اختصاص دادهاند؟
هر يك از منتخبان چند درصد آراي واجدين شرايط راي دادن را كسب كردهاند؟
چرا مردم به كانديداي غير مسلمان به عنوان نفر پنجم راي دادهو 8 نفر بقيه كمتر راي آوردهاند؟
به يقين صدور بخشنامه و دستورالعمل واحياناً ارعاب و تهديد چاره كار نيست لازم است متوليان فرهنگي به معناي اعم در ردههاي مختلف صادقانه و دلسوزانه برنامه ريزي نمايند، تا نابسامانيها و يا ناهنجاريهاي موجود كاهش يابد، چهار سال آينده باصطلاح با يك چشم برهم زدن سپري ميشود و آنگونه كه مولاي متقيان حضرت علي (ع) ميفرمايد:
«فرصتها چون ابرها ميگذرند، پس فرصتهاي نيك را غنيمت بشماريد» 6 به اميد آن روز
پي نوشت ها:
1- دو هفته نامه جام يزد، شماره 155، تيرماه 1392
2- همان
3- كتاب « مختصر حقوق اساسي جمهوري اسلامي ايران»، حسين مهر پور، صفحه 155
4- بخشي از سر مقاله شماره 319 آيينه يزد مورخ 25/2/92
5- روزنامه پيمان يزد، شماره 3239، مورخ 5/4/92
6- « نهجالبلاغه»، ترجمه محمد دشتي(ره)، حكمت 21، صفحه 447