یزدفردا

_ روش های درمانی در طب سنتی عبارتند از درمان با غذاها، درمان با داروها، درمان با روش های دستی مانند ماساژ، حجامت و زالو درمانی.

_ حجامت تنها یکی از روش های درمانی بوده و فقط در شرایط خاص و بیماری های خاص اثر درمانی دارند و استفاده بی مورد از آنها می تواند منجر به عوارضی شود.

_ داروهای سنتی نیز مانند داروهای شیمیایی، عوارض و تداخلات دارویی خاص خود را دارند پس استفاده خودسرانه از گیاهان دارویی و داروهای گیاهی ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی شود. در این موارد لازم است دستور مصرف دارو از سوی پزشک متخصص طب سنتی ایران، تجویز شود.

_ نوشیدن آب در حالت ناشتا، بین خواب، پس از فعالیت شدید مانند ورزش و فعالیت های جنسی، همراه یا پس از غذا و داخل و بلافاصله پس از حمام باعث سرد شدن دستگاه گوارش و کبد و بیماری های مختلفی چون مشکلات مفصلی، مشکلات پوستی، اختلالات حافظه و سستی بدن می شود.

_ شاهتره، مقوی کبد و بازکننده انسداد های آن و صاف کننده خون و دفع کننده سودای سوخته از طریق ادرار است. آب برگ تازه آن با شکر برای پاکسازی معده و تقویت کبد، طحال و رفع خارش و برخی بیماری های پوستی به کار می رود.

_ اگر زود جوش هستید و اجتماعی، گوشتی و درشت جثه هستید، دهانتان مرطوب، بدنتان گرم، سرخ رنگ و پرخون و خوابتان عمیق است و احساس سلامت کلی دارید، به احتمال زیاد مزاجتان گرم و تر است و اگر دستورات تندرستی را رعایت نکنید، مستعد بیماری هایی چون سردرد، پر خوابی، چاقی، سکته و فشار خون هستید.

_ اگر حرکات و رفتارتان سریع است، زود خشمگین و زود آرام می شوید، بدنتان گرم، دهانتان خشک، عرق و ادرارتان پررنگ و تند بو است، کم خواب و لاغر اندام هستید و احساس سلامت کلی دارید به احتمال زیاد مزاجتان گرم و خشک است و اگر دستورات تندرستی را رعایت نکنید، مستعد بیماری هایی چون اضطراب، بی خوابی، تپش قلب، سوزش ادرار و لاغری شدید هستید.

_ اگر در انجام فعالیت ها و حرف زدن، کند هستید و بدنتان کمی چاق، پف آلود، سفید و مرطوب است خواب و آب دهانتان زیاد و هضم تان کند است، فردی آرام و صبور هستید و احساس سلامت کلی دارید به احتمال زاید مزاجتان سرد و تر است و اگر دستورات تندرستی را رعایت نکنید مستعد بیماریهایی چون کاهش حافظه، سینوزیت، دردها و التهاب های مفصلی و رفلاکس معده هستید.

_ اگر در انجام امور، حساس، دقیق و کمی با وسواس هستید، خوابتان کم، فکر و خیالتان زیاد ، علاقمند به تفکر و درون گرا، لاغر اندام و دارای موهای ضخیم پرپشت هستید و احساس سلامت کلی دارید، به احتمال زیاد مزاجتان سرد و خشک است و اگر دستورات تندرستی را رعایت نکنید، مستعد بیماری هایی چون افسردگی، وسواس، بواسیر، خشکی  ترک پوست خواهید بود.

_ مزاج فصل بهار، گرم و تر و رو به اعتدال است در این فصل احتمال افزایش بیماری هایی مانند نقرس و پرفشاری خون، به ویژه در افراد گرم و تر بیشتر است همچنین در اثر گرم شدن هوا و تغییراتی که به دنبال آن در بدن اتفاق می افتد، احتمال بروز حساسیت ها و جوش های پوستی، ورم ها و سردرد بیشتر است. در بهار باید مصرف گوشت، شیرینی و غذاهای گرم و شور را کاهش داد.

_ ریواس سرد و خشک است، نشاط آور و مقوی معده، احشا و کبد، گرم بوده، سبب تحریک اشتها و مانع استفراغ و تشنگی می شود صاف کننده خون بوده، برای درمان انواعی از یرقان و کاهش تب مفید است. مصرف زیاد آن برای سرد مزاجان مناسب نیست برای اصلاح آن می توان از عسل استفاده کرد.

_ بهترین گوشت برای تندرستان، گوشت گوسفند است به ویژه قسمت بالا تنه شامل دست و سینه، از ران بهتر است و گوشت بخش های داخلی نسبت به بخش های خارجی نرم تر و لطیف تر می باشد.  استفاده زیاد و روز مره هر گوشتی به جز گوشت گوسفند، باعث ایجاد عوارض مختلف شده و برای افراد تندرست توصیه نمی شود.

_ گوشت گاو برای افراد با فعالیت متوسط و معمول و مقیم در مناطق با آب و هوای معتدل، مفید نیست و بیشتر مناسب ورزشکاران و افرادی است که فعالیت بدنی زیاد دارند. مصرف زیاد گوشت گاو سبب ایجاد بیماری هایی مانند افسردگی، سرطان، بواسیر وبدی رنگ پوست می شود.

_ برج ایار ( خرداد ) سی و یک روز است. این ماه آخر فصل بهار است و در آن خوردن چیزهای شور و گوشت های غلیظ مانند کله و گوشت گاو و ماست نهی شده است و داخل شدن در حمام در اول روز مفید است و ورزش پیش از غذا خوب نیست مگر با تشخیص پزشک.

_ آلو سرد و تر است. موجب لینت شکم و کاهنده صفرا است برای سردردهای همراه با حرارت و خارش بدن مفید است. پخته آن هماره کمی شکر یا عسل، برای رفع یبوست به ما می رود. تا حدودی مضر معده است و برای اصلاح ضرر به معده، می توان از گلقند بهره برد. بهتر است سرد مزاجان پس از مصرف آن، آب عسل استفاده کنند.

_ بهترین ساعات خواب، از ساعت 9 شب تا 2 صبح است. این خواب باعث تنظیم هورمون ها و دستگاه های مختلف بدن می شود. افراد پر مشغله می توانند پس از ساعت 2 شب بیدار مانده و خواب اول شب را از دست ندهند. خوابیدن در ساعات بعد از ظهر به ویژه در زمستان و نزدیک غروب آفتاب، باعث ایجاد بیماری های مختلف، بدرنگی پوست، سستی و کسالت، بدگواری و کاهش اشتها و بوی بد دهان می شود.

_ نخود، طبیعت گرم و تر دارد و از بهترین حبوبات برای افزایش قوای عمومی و تقویت نیروی جنسی است و بهتر است در برنامه هفتگی و به ویژه در تغذیه کودکان استفاده شود. خوب است نخود، پیش از پخت، 12 ساعت در آب خیسانده و آب آن تعویض شود یا همراه کمی زیره خیسانده شود.

_ لوبیا نیز گرم و تر بوده سبب افزایش قوی جنسی می شود. زیاده روی در مصرف آن به ویژه در شب، باعث دیدن خواب های پریشان می شود. لوبیا چاق کننده و نفاخ و دیر هضم است، برای اصلاح آن بهتر است از سرکه و گلپر و نمک استفاده شود.

_ ماش، لطیف تر از عدس و نفخ آن کمتر از باقلا و بهترین حبوبات است و تولید کننده خون سالم و از غذاهای مناسب فصل تابستان و مناطق گرمسیر بوده، باعث کاهش التهاب خون و صفرا می شود همچنین مقوی بافت های عصبی و بینایی است.

_ عدس، سرد و خشک است و مصرف زیاد آن در افراد مستعد، باعث ایجاد غلظت خون می شود و برای اصلاح عوارض باید همراه گوشت، پخته و خورده شود.

_ نخوردن شام، به ویژه در سالخوردگان، در دراز مدت باعث ایجاد ضعف شدید و جبران ناپذیر خواهد شد بهتر است این افراد دست کم 2 ساعت پیش از خواب، چند لقمه سبک میل کنند. بر خلاف روش های رژیمی رایج، توصیه می شود افراد وعده های صبخانه و شام را به وقت و به اندازه میل کنند.

_ اگر دچار خواب آلودگی زیاد، خمیازه، التهاب و بر افروختگی، جوش های قرمز و ملتهب پوستی و شیرینی دهان هستید به احتمال زیاد دچار غلبه غلظت خون و افزایش گرمی و تری شده اید و بهتر است به متخصص طب سنتی مراجعه کنید.

_ اگر دچار خستگی و خواب آلودگی زیاد، بی حالی، ضعف هضم، ریزش آب دهان در خواب، کاهش حافظه و سردی اندام ها هستید به احتمال زیاد دچار افزایش سردی شده اید و بهتر است به متخصص طب سنتی مراجعه کنید.

_ خواب کوتاه به ویژه پیش از وعده نهار، در حالی که فرد گرسنه نباشد، به ویژه در روزهای بلند سال، در تجدید قوای روزانه و تقویت دستگاه گوارش مفید است.

_ کسانی که در خواب به دلیل خاصی، همچون حرارت محیط، بسیار عرق می کنند احتمال دارد دچار تجمع اخلاط فاسد در بدن باشند و لازم است به متخصص طب سنتی مراجعه کنند.

_ خوابیدن به پشت (طاق باز) به علت تجمع ترشحات سر در منافذ و عدم تخلیه کامل آنها، باعث عوارضی چون بی خوابی، کابوس، درد پشت و در دراز مدت سبب بیماری های عصبی می شود. زیاد خوردن غذاهایی مانند بادمجان، کلم، عدس، گوشت گاو و سوسیس و کالباس نیز باعث ایجاد رویاهای سیاه و ترسناک و خواب های پریشان می شود.

_ بیداری بیش از حد، موجب از بین رفتن رطوبت اصلی و مفید بدن، اختلال هضم و خشکی مغز می شود و به ویژه در فرد دارای مزاج سرد و خشک مضر است. کمبود خواب، موجب تیرگی رنگ پوست و اطراف چشم ها می شود. برای داشتن پوست روشن و شفاف و شاداب، خواب کافی بسیار کمک کننده است.

_ بهترین زمان خواب، 2 تا 3 ساعت پس از خوردن غذا است. در این فاصله، غذا مقداری در معده هضم می شود و چنانچه فرد بدون رعایت این فاصله بخوابد، سبب نفخ، درد شکم و رویاهای ترسناک می شود.

_ خوابیدن در حالت گرسنگی و خالی بودن معده گرچه لاغر کننده بدن است امام باعث کاهش توان و قدرت بدنی و ایجاد ضعف می شود.

_ اگر دچار مشکلات گوارشی هستید، در صورت تمایل به خوردن میوه در هر وعده تنها یک نوع میوه میل کنید زیرا مصرف چند نوع میوه با مزاج ها و سرعت هضم های مختلف، باعث ضعف معده، نفخ، درد شکم و تولید مواد بیماری زا می شود.

_ در هر فصل باید از میوه های همان فصل استفاده کرد زیرا بدن انسان نیز همزمان با تغییرات طبیعت، تغییر می کند و در هر فصل توانایی هضم و جذب میوه های همان فصل را دارد. مثلا خیار و گوجه فرنگی که از میوه های تابستانی هستند، در فصل پاییز و زمستان مناسب نیست و در دراز مدت باعث ایجاد بیماری می شود.

_  افرادی که مشکلات گوارشی دارند، نباید هیچ گونه دسر یا پیش غذا از جمله ماست، سبزی، سالاد، همراه با غذای اصلی میل کنند زیرا این کار باعث تشدید سوء هاضمه، نفخ و درد شکم خواهد شد. این مواد را می توان به عنوان یک میان وعده و همراه با مواد اصلاح کننده مصرف کرد.

_ هر یک از سنین، دارای مزاج خاصی است. مزاج کودکی، گرم و تر است و به همین دلیل، رشد و نمو در آن بیشتر است. روش تغذیه و فعالیت در این دوره تا حد زیادی تعیین کننده سلامت فرد در آینده خواهد بود.

_ مزاج جوانی گرم و خشک است بنابراین جوانان اگر خود دارای مزاج گرم هستند، باید از مصرف بیش از حد گرمی ها مانند ادویه گرم پرهیز کرده و در برنامه غذایی خود گاهی از غذاهای رطوبت دار و معتدل استفاده کنند.

_ مزاج سن میان سالی (40 تا60 سالگی) سرد و خشک است. این افراد بهتر است در برنامه غذایی خود بیشتر از مواد رطوبت بخش و دارای طبع گرم یا معتدل استفاه کنند.

_ مزاج پیری مختلف است. مزاج اصلی، سرد و خشک است اما رطوبت اضافه هم وجود دارد. سالخوردگان باید از غذاهای گرم و تر استفاده کنند. غذاهای کم حجم و زودگوار مانند زرده تخم مرغ عسلی و آبگوشت ( بدون لوبیا و سیب زمین) مفید است.

_ افراد گرم و خشک باید در حد اعتدال، سبزیجاتی مانند کاهو و اسفناج مصرف کنند و از استرس و حرف زدن زیاد و مصرف چای و قهوه زیاد بپرهیزند و فعالیت را به ویژه در تابستان به صبح زود یا شامگاه موکول کنند.

_ افراد گرم و تر نیز باید از مصرف بیش از حد گوشت بپرهیزند، روزانه دست کم نیم ساعت فعالیت داشته باشند.

_  افراد سرد و تر بهتر است 2 وعده غذا در روز مصرف کنند و از مصرف زیاد غذاهای سرد و تر بپرهیزند به ویژه پیش از غذا فعالیت بدنی داشته باشند تا معده گرم شود. تا می توانند از خواب بیش از حد بپرهیزند تا از تولید بلغم زیاد جلوگیری شود.

_ افراد سرد و خشک نیز باید خود را از هوای خشک، به ویژه در پاییز محافظت کنند و پوست خود را با روغن بادام چرب کنند. با آب ولرم حمام کنند و بدن را با روغن های مناسب چرب کرده، از مصرف غذاهای یخ زده و کنسروی و همچنین از بی خوابی بپرهیزند.

_ سکنجبین فرو نشاننده صفرا، برطرف کننده عطش، پاک کننده بلغم از معده، خنک کننده و بازکننده انسداد های کبدی است. مضر معده، اعصاب، رحم، ریه و مثانه است. مصرف آن در معده های سرد و ضعیف و مبتلایان به بیماری هایی چون ضعف اعصاب، درد و مشکلات رحمی، تکرر و قطره قطره آمدن ادرار و دیگر مشکلات مثانه، زخم های گوارشی و همچنین در زمان حالت تهوع ممنوع است.

_ بابونه گرم و خشک است. مقوی مغز و اعصاب و دارای نیروی پادزهری است و ادرار آور، جاری کننده قاعدگی، تسکین دهنده دردهای سینه، کبد، مقعد و رحم است و برای رفع آنها و درمان انواعی از سردرد به کار می رود. روغن بابونه برای رفع درد و کوفتگی عضلات و سرمازدگی مفید است.

_ خیار سرد و تر است و برای تسکین حرارت صفرا و خون و التهاب های احشا مفید است اما برای سرد مزاجان مضر است و باید آن را با نمک بخورند و پس از آن سیاهدانه، عسل و معجون های گرم مصرف کنند. گرم مزاجان هم بهتر است خیار را با سکنجبین بخورند.

_ غوره، سرد و خشک است ادرار آور بوده و مقدار کم آن یبوست آور است برای افراد گرم مزاج، جوان و در فصل های گرم مناسب است و در افراد گرم مزاج، موجب تقویت کبد می شود.

_ گل گاوزبان، طبیعت گرم و تر دارد و گرمی آن به اعتدال نزدیک است. شادی آور و مقوی مغز و قلب و کبد بوده، برای تقویت حواس، رفع ترس، اضطراب، تپش قلب و غم مفید است. همچنین ضد گرفتگی عضلانی و نیکو کننده رخسار است و برای رفع علایم سرماخوردگی تنگی نفس و سرفه به کار می رود.

_ کاهو سرد و تر است و صاف کننده خون است و خون خوب و رقیق تولید می کند که بهتر از خون تولید شده حاصل از سبزیجات دیگر است. کاهو خواب آور خوبی است خوردن آن با سرکه، محرک اشتها است ولی زیاده روی در مصرف آن برای قوای جنسی مضر است و باعث فراموشی و ضعف بینایی می شود.

_ خربزه گرم تر است و موجب افزایش شیر، ادرار و عرق می شود ولی مصرف زیاد آن برای مزاج های گرم مناسب نیست و مصرف آن در حالت ناشتا یا بلافصله پس از غذا بسیار مضر است.

_ گلابی معتدل و کمی گرم است. نشاط آور، مقوی قلب و معده و هاضمه و برای رفع تشنگی و سوزش ادرار و اعتدال بخشیدن به خون مفید است. سرد مزاجان بهتر است همراه گلابی، مربای زنجبیل استفاده کند.

_ انجیر گرم و تر است و قدرت تغذیه زیادی دارد. چاق کننده، ملین و کاهنده عصبانیت است. برای بهبود درد و سینه، تکرر ادرار و تقویت کبد مفید است و همراه با بادام و پسته، افزاینده قدرت تعقل و مقوی بدن های ضعیف است. خوردن خیسانده انجیر خشک در گلاب یا آب در رفع برخی انواع یبوست مفید است.

_ انگور گرم و تر است مقوی بدن و تولید کننده خون و در کم خونی ها مفید است افرادی که معده های سرد و باددار دارند باید پس از مصرف انگور، از دم نوش های رازیانه یا زیره استفاده کنند. نوشیدن آب پس از انگور بسیار زیان آور است. همچنین انگور نباید بلافاصله پس از چیده شدن مصرف شود.

_ زرده تخم مرغ عسلی، مقوی قلب و مغز و تقویت کننده نیروی جنسی است و برای کسی که خون زیادی از دست داده، بسیار مناسب می باشد. مصرف زیاد تخم مرغ به ویژه سفیده آن، برای مزاج های سرد یا معده های ضعیف نامناسب است و باید با نمک و فلفل خورده شود.

_ مصرف شیر به تنهایی در حالت ناشتا و پس از فعالیت های شدید مناسب نیست باعث تولید مواد سمی در معده می شود. بهتر است گرم مزاجان شیر را با شکر و سرد مزاجان با عسل بنوشند. شیر برنج در صورتی که کاملا پخته و یکدست شود غذای بسیار خوبی برای افزایش وزن کودکان و افراد لاغر و جلوگیری از خشکی زیاد است و باعث خوش رنگی پوست نیز می شود.

_ ماست، باعث تشدید دردهای مفصلی سرد مزاجان است و برای رفع درد مفاصل ناشی از ماست، مربای زنجبیل مفید است همچنین باید از مصرف همزمان ماست با غذاهای گوشتی پرهیز کرد. برای اصلاح ماست می توان از نمک، نعناع، پونه، گل سرخ، کشمش، آویشن و سیاهدانه استفاده کرد.

_ مصرف پنیر در وعده صبحانه مناسب نیست و می تواند باعث احساس کسالت و کاهش گیرایی مغز شود. بهترین صبحانه، مربای به، شیره انگور و عسل است که بهتر است با نان سنگک برشته میل شود. پنیر را می توان در وعده عصرانه یا شام به کار برد.

_  قارچ، سرد و تر بوده غذایی غلیظ است و از آن خون غلیظ تولید می شود. نفاخ و دیر هضم بوده باعث درد معده و قولنج می شود و همچنین مصرف زیاد آن باعث انسداد در رگ ها و مجاری کبد می شود و برای اصلاح آن باید از ادویه گرم استفاده کرد.

_ به، شیرین، مقوی قلب ، مغز و معده است. خوردن آن بیش از غذا باعث یبوست می شود ولی پس از غذا می تواند یبوست را برطرف کند. به، اشتها را زیاد کرده به هضم غذا کمک می کند. مانع حالت تهوع و دل به هم خوردگی است و مصرف صحیح آن می تواند با تقویت دهانه معده به کاهش ترش کردن نیز کمک کند. به، مقوی کبد و مانع بدبویی دهان ناشی از ضعف معده است و حتی بوییدن آن برای تقویت قلب و مغز مفید است.

_ کدو حلوایی، کمی سرد و تر است. این میوه، کاهنده تشنگی و سبب التیام سرفه است و مصرف بخارپز آن همراه با کمی نبات و زعفران در تقویت قوای بدن و رفع کم خونی مفید است و میان وعده خوبی برای کودکان نیز به شمار می رود.

_ مویز، گرم و مقوی عصب و قلب است. پاک کننده معده و روده ها است مصرف روزانه مویز برای تقویت قوای فکری توصیه شده است. مصرف روزانه مویز برای تقویت قوای فکری توصیه شده است. همراهی مویز و مغز بادام شیرین به عنوان افزاینده انرژی بسیار مفید است.

_ پرتقال، سرد و تر است و نشاط آور و مفرح قلب و مسکن التهاب خون و صفرا و تشنگی و التهاب نعده و کبد بوده و ادرار آور می باشد. پوست پرتقال نیز مقوی معده است و می تواند به صورت مربا مصرف شود.

_ نارنگی سرد و تر است التهاب کبد و معده را کم می کند. موجب تسکین تیزی خون و صفرا می شود و تشنگی را کم می کند و همچنین مفرح قلب و ادرار آور است.

_ طبیعت سیب شیرین، گرم و تر است. خوردن و بوییدن سیب، نشاط آور است و موجب تقویت قلب، مغز و کبد می شود.

_ سیب ترش و شیرین مسکن تشنگی، استفراغ و اسهال صفراوی است. رب سیب نیز برای تقویت معده و کاهش دل به هم خوردگی مفید است. نوشیدن آب پس از خوردن سیب زیان آور است و موجب فساد معده می شود.

_ انار، سرد و تر است باعث تولید خون کم و خوب می شود و نفاخ و ادرار آور است. آب انار ترش و شیرین با پیه داخل آن، همراه کمی شکر برای تقویت معده و رفع خارش مفید است اما زیاده روی در مصرف انار ترش به ویژه خوردن ناشتای آن، موجب ایجاد زخم و خراش در جدار داخلی روده ها می شود و بهتر است انار با گلپر استفاده شود.

_ ماهی سرد و تر است و مصرف آن در شب یا مصرف آب، ماست، دوغ و غذاهای سرد همراه آن و حمام کردن پس از آن ممنوع بوده، باعث ایجاد برخی بیماری ها در افراد مستعد می شود. بهتر است افراد سرد مزاج در زمان پخت ماهی، از روغن کنجد، آویشن و ادویه گرم استفاده کنند و در صورت تمایل پس از خوردن ماهی عسل یا زنجبیل میل کنند. افراد گرم مزاج نیز بهتر است ماهی را همراه سرکه مصرف کنند.

_ مصرف زیاد غذاهای ترش باعث آسیب به معده، ضعف اعصاب و ایجاد بیماری های عصبی در دراز مدت و پیری زودرس می شود.

_ نوشیدن آب و خوردن بلافاصله پس از آمیزش جنسی، باعث ایجاد بیماری های مختلف از جمله ضعف گوارش و درد مفاصل می شود.

_ مصرف زیاد میوه ها و ملین ها مانند آلو برای همه افراد مبتلا به یبوست مناسب نیست زیرا با وجود این که این مواد در کوتاه مدت علائم را برطرف می کنند، در دراز مدت به ویژه در افراد سرد مزاج، باعث تشدید سردی دستگاه گوارش و یبوست می شوند.

_ افرادی که گوارش سالم دارند، بهتر است همراه با غذاهای چرب کمی ترشی و همراه با غذاهای تند و تیز و ترش، کمی مواد چرب مصرف کنند.

_ خوردن دوغ و ماست همراه با وعده های غذایی، به ویژه غذاهای گوشتی مانند کباب، موجب تولید مواد بیماری زا در بدن و بیماری های چون دردهای مفصلی می شود.

_ نارنج، طبیعت سرد و خشک دارد. آب نارنج با شکر، تسکین دهنده التهاب ناشی از صفرا است و تنها ترشی است که برای اعصاب ضرر کمتری دارد. اگر بر روی دو نیم کره آن پس از خارج کردن تخم ها، پودر نبات ریخته و در حرارت بگذارند تا کمی بپزد، برای خلط ها و سرفه های گرم و خشک مفید است شکوفه آن، بهار نارنج، نشاط آور است و برای تقویت مغز و رفع انسدادهای آن مفید است.

_ زنجبیل گرم و خشک است. مصرف آن برای افراد دچار نفخ دایمی شکم و برای جلوگیری از بد هضمی میوه ها به صورت دم کرده یا مربا مفید است. مصرف زنجبیل برای کسانی که زخم گوارشی و سنگ کیسه صفرا دارند، ممنوع است. افراد گرم مزاج نیز باید از مصرف زیاد آن بپرهیزند.

_ قسمت ترش بالنگ، سرد و خشک است و پاک کننده خون از صفرا و مسکن حالت تهوع ناشی از صفرا است. پوست سفید ضخیم آن در تهیه مربا به کار می رود و مقوی معده است پوست زرد آن نیز مقوی قلب و مغز و کبد در سرد مزاجان بوده و مربای آن در تقویت هضم مفید است اما نباید در مصرف آن زیاده روی شود.

_ تدابیر و دستورات غذایی و دیگر دستورات نگاهداشت تندرستی در طب سنتی ایران، بر اساس مزاج ها، اقلیم ها، دوره ای های سنی تا حدی متفاوت است و نمی توان یک دستور را به همه جامعه پیشنهاد کرد.