یزدفردا | نسخه چاپی | حسن روحانی :من در این راه دست همه اعتدال‌گرایان، اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان را به گرمی می‌فشارم

به نام خدا

بعد از انکه رییس جمهور منتخب در پیام خود بیان کرد من در این راه دست همه اعتدال‌گرایان، اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان را به گرمی می‌فشارم این سوال برای خیلی ها پیش امد که منظور از اعتدالگرایان در ابتدا چه کسانی است البته افراد اگاه خوب می دانند که حسن روحانی نماینده اصلی حزب اعتدال و توسعه بود بهتر است با مطالعه مقاله زیر نوشته محمد علی زند با این حزب بیشتر اشنا شوید

حزب اعتدال و توسعه در آستانهی انتخابات مجلس ششم[1] در تاريخ 6/9/1378 با انتشار بيانيه‌اي، توسط برخي از مقامات ارشد دولتي عليالخصوص كارشناسان ارشد اقتصادي دولت هاشمي رفسنجاني، موجوديت خود را اعلام نمودند[2] و در تاريخ 28/7/1380 از وزارت كشور پروانهی فعاليت دريافت نمودند.[3] اعضاي هيئت موسس اين حزب عبارتند از:

مرتضي محمدخان (وزير اسبق امور اقتصادي و دارائي)، محمدباقر نوبخت (نمايندهي مردم رشت)، زهرا پيشگاميفرد، علي موسيالرضا (رئيس اسبق بيمهي ايران) سيدحامد زرهاني (معاونت وزارت آموزش و پرورش)، اكبر تركان (وزير اسبق دفاع و وزارت راه و ترابري)، مجيد قاسمي (رئيس اسبق بانك مركزي).[4]

برخي ديگر از اعضاي فعال اين حزب عبارتند از:

محمدجواد ايرواني (رئيس اسبق بانك مركزي)، محمدرضا نعمت‌زاده (وزير اسبق صنايع)، محمود واعظي (معاون اسبق اروپا- امريكاي وزارتخارجه)، فاطمه هاشمي بهرماني (مسئول بنياد خيريه بيماري‌هاي خاص)، حسين موسويان (سفير ايران در آلمان)، مشکینی، محمد اشرفي اصفهاني، مرتضي بانك، نهاونديان، ميرباقري و...[5]

بر اساس آخرین انتخابات صورت گرفته در کنگرهی سراسری این تشکل سیاسی، در حال حاضر اعضای شورای مرکزی این حزب به شرح ذیل میباشند: محمدباقر نوبخت، فاطمه هاشمی رفسنجانی، اکبر ترکان، محمود واعظی، محمدرضا نعمتزاده، مرتضی بانک، علیاکبر آقایی، محمدعلی نجفی، مرتضی محمدخان، مسعود شفیعی، حمید رضاییقلعه، محمدحسن تولایی، محمدعلی محمدی، خسرو رحمانی، عبدالغفار شجاع، صلاحالدین دلشاد، امیرعلی نعمتالهی، حسین محلوجی، ابوالقاسم بختیار، زهرا پیشگاهیفرد، مجید آخوندزاده، غلامعلی دهقان، نادر شیرکوند، محمدرضا شعبانی، محمد خدادادی، سیدنجیب حسینی، گرشاسب مددی، فیروز فاضلی، علی عبداللهزاده، اعظم ناصریپور، محمد دهستانی.

مرامنامهي حزب اعتدال و توسعه[6]

الف: مباني اعتقادي و فكري:

1. اعتقاد راسخ به قانون اساسي با عنايت به اصول خدامحوري و مردمسالاري.

2. اعتقاد بر مشي اعتدال در ابعاد سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي كشور.

ب: اهداف:

1- ايجاد بستري در جهت اعتلا بخشيدن به جنبه‌هاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي جامعه.

2- بسترسازي در جهت مشاركت عمومي اقشار مختلف جامعه به منظور استيفاي حقوق سياسي، اجتماعي فرهنگي و اقتصادي خود و تعيين سرنوشت.

ج: سياست‌ها و خط‌مشي‌ها:

1- فرهنگي:

· پيروي از انديشه‌هاي پوياي بنيان‌گذار انقلاب اسلامي ايران حضرت امام خميني(ره).

· گسترش اخلاق و آموزه‌هاي ديني و تقويت عناصر و اجزاء فرهنگ ملي.

· تبيين و تكريم منزلت انساني و اجتماعي اهل فرهنگ و اصحاب قلم و هنر.

· تلاش در جهت ايجاد وحدت و وفاق ملي با محوريت فرهنگ ملي و بسترسازي در جهت رشد فرهنگ و ادبيات قومي اقوام مختلف ايران.

· تلاش در جهت رشد و توسعه نوآوري و خلاقيت در ابعاد علمي، فرهنگي و هنري جامعه.

2- اقتصادي:

· تلاش در جهت توسعهي اقتصادي غيردولتي و احترام به مالكيت‌هاي قانوني.

· تلاش در جهت ايجاد قانونمندي، به منظور پاسخ‌گويي رفتارهاي اقتصادي دولت.

· تلاش در جهت افزايش ثبات اقتصادي، با به كارگيري بهينهی منافع اقتصادي كشور و برقراري امنيت سرمايه‌گذاري.

· تلاش در جهت ايجاد اشتغال و جذب متخصصان و حفظ منزلت اجتماعي آن به منظور جلوگيري از فرار مغزها.

· تلاش در جهت كاهش فعاليت‌هاي تصدي‌گري دولت و افزايش فعاليت‌هاي مربوط به اعمال حاكميت.

· تلاش در جهت ايجاد رقابت و رفع انحصار در فعاليت‌هاي اقتصادي با حفظ حاكميت دولت در امر تولي‌گري در چهارچوب قانون اساسي.

· تلاش در جهت ارتقاء توان صادرات غيرنفتي، به منظور كسب جايگاه مناسب در بازارهاي جهاني.

· تلاش در جهت تحقق عدالت اقتصادي با تكيه بر رفاه عمومي و ايجاد عدالت اجتماعي.

3- سياسي:

· دفاع از حقوق سياسي مردم و آزادي‌هاي مطرح در قانون اساسي.

· ايجاد بستري مناسب در مشاركت‌پذيري مردم و ايجاد فضاي رقابتي در فعاليت‌هاي سياسي.

· تلاش در جهت تقويت وفاق ملي.

· تلاش در جهت نقش پيشرو و موثر در منطقه و كشورهي اسلامي و جهان سوم و بسط روابط همهجانبه و دوستانه با كشورهاي همسايه در چارچوب منافع ملي.

· تأكيد بر حضور فعال ايران در عرصهی جهاني و همكاري با سازمان‌هاي بينالمللي و احزاب و مجامع غيردولتي.

· ارتباط موثر و فعال با احزاب و مجامع سياسي بينالمللي و اسلامي در جهت معرفي جايگاه واقعي تمدن ايران اسلامي با حفظ منافع و مصالح ملي.

· مقابله با هرگونه انحصارگرايي و زورمداري سياسي.

4- اجتماعي:

· تبيين و ترويج و حقوق بشر اسلامي و رعايت آن در حضور آحاد جامعه.

· بسط آزادي‌هاي فردي و اجتماعي در چهارچوب قانون اساسي و از طريق احترام به انديشه و دفاع از آزادي‌هاي قلم و بيان.

· مشاركت فعال آحاد جامعه در عرصه‌هاي اجتماعي.

· تحكيم مباني خانواده و ارتقاء اصول اخلاقي حاكم بر آن.

· تقويت تشكل‌هاي اجتماعي و صنفي.

· حمايت از نخبگان و فرهنگيان جامعه فارغ از وابستگي‌هاي گروهي و سياسي.

· اصل تحمل و بردباري متقابل در تعاملات اجتماعي.

· لحاظ نمودن حقوق جوانان با رفع موانع تحصيلي، ورزشي، اشتغال، ازدواج، مسكن.

· تأكيد بر ترويج رفتار سياسي- اجتماعي، مبتني بر اخلاق اسلامي و پرهيز از هتك حرمت اشخاص و گروهها در برخوردهاي اجتماعي و سياسي.

· تلاش در جهت همگرايي اجتماعي بين طوايف و اقوام مختلف با محوريت فرهنگ ديني و ملي كشور.

5- سازمان و مديريت:

· اصلاح ساختار نظام اداري كشور با تكيه بر تقويت بخش دولت در امر اعمال حاكميت و سياستگذاري و كاهش فعاليت تصدي‌گري.

· اصل شايستهسالاري و انتخاب فرهيختگان.

· جايگزيني مديريت علمي با مديريت سنتي.

· اصل عدم تمركز و تقويت اختيارات مديران استاني و منطقه‌اي.

عملكرد و گرايش سياسي حزب حزب اعتدال و توسعه

حزب اعتدال و توسعه يك حزب ميانه‌رو و معتدل مي‌باشد. اين حزب از لحاظ سياسي و اقتصادي كاملا يك حزب با گرايش راست[7] بهشمار مي‌رود، اما كاملا مستقل از جناح راست سنتي، بهعبارت بهتر اين حزب يك راست ميانه‌رو و تا حدودي نزديك به راست مدرن [8]مي‌باشد، كه داراي ديدگاههاي نزديك به احزاب ديگر طيف جناح راست، مثل كارگزاران سازندگي[9] و چكاد آزادانديشان[10] مي‌باشد.[11]

حزب اعتدال و توسعه در انتخابات مجلس ششم با شعار، مي‌خواهيم شاد، سرافراز، مهربان، اميدوار و آرام زندگي كنيم. همچين شعار آرام در سايهی اعتدال سياسي، اميدوار در سايهی توسعهی پايدار، شاد در سايهی اقتدار ملي، مهربان در سايهی وفاق ملي وارد صحنهی انتخابات شد. اما فقط 4 نفر از ليست 26 نفري اين حزب از حوزهی انتخابيهی تهران كه متمايل به جناح چپ بودند توانستند آراء لازم براي ورود به مجلس را كسب كند. در اين ليست 26 نفرهی انتخاباتي، افراد منتسب به هر دو جناح چپ و راست حضور داشتند در ليست حوزهی انتخابيهی تهران از 26 نفر پيشنهادي اين حزب، 15 نفر از منتسبين معندل جناح راست سنتي، 12 نفر مشترك با ليست حزب كارگزاران سازندگي (بعضا با جناح راست سنتي و حزب اسلامي كار مشترك هستند) و 3 نفر از حزب اسلامي كار (چپ) و 2 نفر از اعضاي خود اين گروه به چشم مي‌خورد كه در اين ليست بهخوبي گرايش‌هاي سياسي اين حزب به جناح راست اعم از راست سنتي و راست مدرن مشخص است.[12]

بيشتر فعاليت اين حزب در تهران متمركز است. اين حزب تاكنون نشريهی رسمي بهعنوان ارگان حزب منتشر ننموده است، اما روزنامه‌هاي داراي گرايش راست مدرن و راست معتدل ديدگاههاي اين حزب را تاكنون منتشر ساخته‌اند از جمله روزنامه‌هاي ايران و انتخاب[13] و همچنین سایت خبری آفتاب www.aftabnews.com دیدگاهها و نظریات این حزب را منعکس میکند.

حزب اعتدال و توسعه در انتخابات ریاست جمهوری دورهی نهم از هاشمی رفسنجانی، و در دورهی دهم از میرحسین موسوی حمایت نمود اما پس از حوادث بعد از انتخابات، دفتر مرکزیاش را تعطیل نمود و جلسات شورای مرکزی آن برگزار نشد.

ديدگاهها و مواضع اقتصادي حزب اعتدال و توسعه

اين حزب چون ديگر احزاب جناح راست سنتي و مدرن داراي ديدگاههاي راست اقتصادي از جمله اعتقاد به بازار آزاد، خصوصي‌سازي، پيوستن به مجامع اقتصادي جهاني، توليدمحوري و كوچك كردن دولت و حذف دخالت‌هاي بي‌مورد دولت در اموار اقتصادي مي‌باشد.[14]

در بيانيهی اعلام موجوديت اين حزب در مورد مسائل اقتصادي چنين آمده است: «با تكيه بر مواهب الهي و ظريفت‌هاي موجود كشور، مهيا كردن بسترهاي مناسب براي سرمايه‌گذاري، حفظ امنيت سرمايه و سرمايه‌گذار، توسعهی اقتصادي مردم‌گرا و جوانمحور به بسط منابع توليد اقتصادي ياري مي‌رساند و كاهش بيكاري را به دنبال خواهد داشت اين عمل تحول اقتصادي و استقلال ملي را از شعار بهعمل تبديل خواهد كرد و از تصدي‌گري دولت مي‌كاهد و بخش خصوصي را پر نشاط خواهد كرد.»[15]

مجيد قاسمي از اعضاي برجستهی اين حزب در مورد مسائل اقتصادي معتقد است: «حزب اعتدال و توسعه ضمن پيگيري تحقق پايدار، اصلاحات اقتصادي را در الويت برنامه‌هاي خود قرار داده است. حمايت از سرمايه‌گذاري بخش خصوصي براي سرمايه‌گذاري وسيع به ويژه در حلقه‌هاي مفقودهي اقتصاد كشور و تأمين اشتغال جوانان و حمايت از توليد ملي به اصلاح ساختار توليد، ارتقاي دانش و فن‌آوري، واگذاري واحدهاي موجود به مردم، حمايت از صادرات كالا و خدمات مهندسي براي دستيابي به موازنهي تجاري بدون وابستگي به نفت و تنظيم نرخ ارز براي پشتيباني از اين سياست‌ها از جمله اقدامات اساسي بخش توليد براي خروج از ركود فعلي مي‌باشد...»[16]

برخي ديگر از مواضع اقتصادي اين حزب در بيانيه‌اي با عنوان اصلاحات به شرح زير تبيين گرديده است:

«كاهش حجم دولت از طريق كاهش تصدي‌گري آن و واگذاري فعاليت‌هاي اجرايي كشور به بخش خصوصي، يك راهبرد اجتناب‌ناپذير در اصلاحات اداري است. تامين اجتماعي همگاني و بازنگري در نظام تأمين اجتماعي كشور، مهم تلقي نمودن اصل بيست و هشتم قانون اساسي كه زمينهي كارآفريني را برعهده دولت قرار داده...»[17]

ديدگاهها و مواضع فرهنگي حزب اعتدال و توسعه

اين حزب معتقد به آزادي بيان در عرصهی فرهنگي و اعمال كنترل متعادل دولت در اين زمينه است. در بيانيهی اعلام موجوديت حزب بر موارد زير تأكيد شده است:

1. تلاش در جهت تقويت و تحكيم اخلاق خانواده بهعنوان نخستين نهاد اجتماعي.

2. تقويت نقش زنان، اين نيروي كارآمد در عرصه‌هاي سياسي، اجتماعي و اقتصادي.

3. حمايت از حقوق جوانان و پياده‌سازي طرح‌هاي كاربردي در جهت رفع موانع شغلي، ورزشي، تحصيلي و ازدواج و مسكن جوانان.[18]

برخي ديگر از ديدگاههاي فرهنگي اين حزب در بيانيه‌اي با عنوان اصلاحات به شرح زير آمده است:

1. پالايش دروني و اصلاح دائمي از جمله ويژگي‌هايي است كه هم در مفاهيم اسلامي تحت عنوان امر به معروف و نهي از منكر و هم در مباني نظام جمهوري اسلامي در قالب اصل هشتم قانون اساسي بهدقت مورد توجه واقع شده و مطبوعات يكي از كارآمدترين ابزارهاي نوين براي انجام اين مهم است.

2. اصلاحات فرهنگي از دو بعد قابل توجه و تأمل است نخست از بُعد تطبيق دائمي مظاهر زندگي نوين با مباني اعتقادات اسلامي و ساختارهاي فرهنگي ملي و دوم از بُعد سطحسازي فرهنگ به ابزارهاي نوين اشاعهی آن مانند رسانه‌هاي جمعي.

3. بازنگري در نظام آموزش و تطبيق آن با نيازهاي عمومي كشور، علاوهبر جلوگيري از بحران‌هاي اجتماعي، با فراهم نمودن نرم‌افزار مورد نياز جامعه، به بالندگي و پويايي نظام كمك‌هاي شايان توجهي خواهد نمود.[19]

ديدگاهها و مواضع سياسيي حزب اعتدال و توسعه

حزب اعتدال و توسعه يك حزب راست ميانه‌رو است از اين رو مي‌توان مهمترين ديدگاههاي سياسي اين حزب را احترام به نهادهاي قانوني و شرعي نظام چون ولايت فقيه و رهبري و اعتقاد به ايجاد بك نوع فضاي متكثر سياسي در كشور به دور از جنجال و خشونت و ايجاد رقابت سالم بين گروههاي سياسي در فضاي آرام بهمنظور رشد و توسعه اقتصادي دانست.[20]

در بيانيهي اعلام موجوديت حزب ديدگاههاي سياسي اينطور بيان شده است:

1. استقلال سياسي، حاكميت ملي، تماميت ارضي، رشد و توسعهی كشور و وفاق ملي و اعتدال همه‌جانبه را سرلوحه برنامه‌هاي خود قرار داده.

2. در سياست خارجي، بر همكاريهاي سازندهی بينالمللي، حضور فعال ايرن در عرصهی جهاني و همكاري با سازمانهاي منطقه‌اي و بينالمللي تاكيد دارد و به سهم خود ارتباط و گفتگو با احزاب و مجامع سياسي و بينالمللي را در جهت معرفي جايگاه واقعي ملت ايران دنبال خواهد كرد.

3. پرهيز از هرگونه تندروي براي دستيابي به هدفهاي توسعهی سياسي.[21]

در بيانيه‌اي با عنوان اصلاحات، حزب بر موارد زير تأكيد مي‌كند:

1- حزب از همه دعوت مي‌نمايد تا با گردآوري و تبیين راهبردهاي سازنندهی همكاري ميان همهی ملل و تمدن‌ها، براي هموار شدن مسير تحقق عدالت جهاني و توسعه انساني بكوشند.

2- حزب با تأكيد بر اصل بيست و ششم قانون اساسي، احزاب را ابزار كارآمدي براي ارتقاء توقعات پراكندهی فردي به خواسته‌هاي هدفمند جمعي و بهبود نظام پاسخگويي دولت به اقشار ذينفع ملت شمرده و شكل‌گيري نهادهاي سياسي مردم را بهعنوان اولويت حقيقي در توسعهي سياسي قلمداد مي‌نمايد.

3- انجام اصلاحات در قوهی قضائيه در جهت احقاق هر چه بهتر و سريعتر حقوق آحاد مردم.

4- تقويت و تشديد نظارت بر عملكرد كارگزاران نظام در ايفاي مسئوليتهايشان.[22]

[1] . رك. فوزي، يحيي؛ تحولات سياسي احتماعي ايران بعد از انقلاب اسلامي ايران، تهران، موسسهی چاپ نشر عروج، 1384، چاپ اول، جلد دوم، صص 331- 324 و نيز شادلو، عباس؛ تكثرگرايي در جريان اسلامي، تهران، وزرا، 1386، چاپ اول، ص 552.

[2] . روزنامه ايران، 7/9/1378.

[3] . دارابي، علي؛ جريانشناسي سیاسی در ايران، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و انديشهی اسلامي، 1388، چاپ چهارم، ص 622.

[4] . دارابي، علي؛ سياستمداران اهل فيضيه بررسي و نقد پيشينه و عملكرد جامعهی روحانيت مبارز، تهران، سياست، 1379، چاپ اول، صص 299- 202.

[5] . شادلو، عباس؛ اطلاعاتي دربارهی احزاب و جناح‌هاي سياسي ايران امروز، تهران، گستره، 1379، چاپ اول، ص 523.

[6] . همان، صص 526- 524.

[7] . رك. ظريفي‌نيا، حميدرضا؛ كالبدشكافي جناح‌هاي سياسي ايران، تهران، آزادي انديشه، 1378، چاپ اول، صص 101- 83 و نيز دارابي، علي؛ جريانشناسي سیاسی در ايران، پيشين، صص 130- 122.

[8] . رك. ظريفي‌نيا، حميدرضا؛ پيشين، صص 112- 102.

[9] . رك. مرتجي، حجت؛ جناح‌هاي سياسي در ايران امروز، تهران، نقش و نگار، 1378، چاپ پنجم، صص 43- 39 و نيز نوذري، عزتالله؛ تاريخ احزاب سياسي در ايران، شيراز، نويد شيراز، 1380، چاپ اول، صص 290- 277 و نيز مظفري، آيت؛ جريانشناسي سياسي ايران معاصر، قم، زمزم هدايت، 1387، چاپ سوم، ص 141.

[10] . رك. شادلو، عباس؛ پيشين، صص 374- 357.

[11] . همان، ص 527.

[12] . همان، ص 528.

[13] . همان، ص 557.

[14] . همان، ص 534.

[15] . روزنامه ايران، 7/9/78.

[16] . شادلو، عباس؛ پيشين، ص 535.

[17] . بيانيهی اصلاحات حزب اعتدال و توسعه، 5/6/79.

[18] . روزنامه ايران، 7/9/78.

[19] . بيانيهی اصلاحات حزب اعتدال و توسعه، 5/6/79.

[20] . شادلو، عباس؛ پیشین، ص 529.

[21] . روزنامه ايران، 7/9/78.

[22] . بيانيهی اصلاحات حزب اعتدال و توسعه، 5/6/79.