یزدفردا :یادداشت زیر توسط رضا سلطان زاده اولین مدیر کل آموزش و پرورش بعد از انقلاب استان یزد است و عضو کمیته انقلاب اسلامی منتخب سومین شهید محراب آیت الله صوقی که در حال حاضر مدیر مسئول هفته نامه آیینه یزد می باشند ،نگاشته شده است .
تفاوت عملكرد نخستین استاندار یزد با رییس دولت دهم
«عزل وزرا از اختیارات رئیس جمهور است اما احمدی نژاد نشان داده نمیتواند بدون بركناریهای دنبالهدار، به زندگی سیاسی خود ادامه دهد؛ هر چند دولت در برابر خیل انتقادات در تغییر وزرا، معتقد بود كه هیات دولت مثل یك تیم فوتبال است كه مربی یعنی رئیس دولت، میتواند تركیبش را برای مسابقه عوض كند.
- اولین وزیر بركنار شده دولت اول محمود احمدی نژاد، پرویز كاظمی وزیر وقت رفاه بود. اعلام شد، به عهدنامهای كه احمدی نژاد در بدو تشكیل دولت از وزرا گرفته بود، عمل نكرده و لذا كنار گذاشته میشود.
- علیرضا طهماسبی به این خاطر بركنار شد كه افراد معرفی شده از طرف اطرافیان احمدینژاد را در وزارتخانه تحت مدیریتش منصوب نكرد.
- محمد ناظمی اردكانی اولین وزیر تعاون در سال 1385 كنار گذاشته شد.
- داوود دانش جعفری، وزیر اقتصاد به این دلیل بركنار شد كه امر و نهیهای احمدینژاد در امور اقتصادی را غیرعلمی و خانمانسوز میدانست.
- علت بركناری محمود فرشیدی مقاومت او در اجرای مصوبه دولت برای در اختیار قرار دادن امكانات وزارت آموزش و پرورش به دانشگاه پیام نور بوده است.
- پس از بركناری سید كاظم وزیری هامانهزاده، غلامحسین نوذری طی حكمی در سال 86 بركنار شد.
- غلامحسین محسنی اژهای در نخستین سال ریاست جمهوری احمدینژاد برای تصدی وزارت اطلاعات از مجلس رأی اعتماد گرفت و تنها چند روز باقی مانده به پایان دولت نهم از كار بركنار شد.
- مصطفی پور محمدی وزیر كشور در اردیبهشت 1387 از این مقام بركنار شد.
- منوچهر متكی وزیر پیشین امور خارجه ایران در بیست و دوم آذر ماه 1389 در حالی كه به منظور ابلاغ پیام محمود احمدی نژاد در سنگال به سر میبرد در آن كشور بر كنار شد.
- احمدی نژاد در آخرین ماههای دولتش به دلیل ادغام وزارت خانههای مسكن و شهرسازی و ارتباطات و فنآوری اطلاعات محمد تقی پور وزیر ارتباطات را بركنار كرد.
- علت اصلی بركناری نخستین وزیر بهداشت زن مقاومت دستجردی برای تعویض باقر لاریجانی رئیس دانشگاه علوم پزشكی تهران و نیز تكذیب خبر تخصیص ارز بخش دارو از جانب رئیس جمهور بود.
- بركناری علی احمدی وزیر آموزش و پرورش گرچه در دولت احمدینژاد داستان جالبی است اما نحوه بركناری وزیر آموزش و پرورش یك كشور آنهم 34 سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ماجرای غم انگیزی است كه در تاریخ فرهنگ این مرز و بوم ثبت و ضبط خواهد شد!!.
علیرضا علی احمدی بركناری خود را اینگونه روایت كرده است: زمانی كه دولت نهم در حال پایان بود و میخواستند دولت دهم و كابینهاش را تشكیل بدهند، بین دو نماز به آقای احمدینژاد گفتم بهتر است این افراد كه گزینه فعلی دولت بود در كابینه نباشند، چرا كه هزینههایی برای دولت ایجاد خواهد كرد اما بین دو نماز آقای احمدینژاد پرسید، ذكرت را گفتی، گفتم بله، گفت شما دیگر در كابینه نباشید.!!»1
اكنون برمیگردیم به ابتدای انقلاب و داستانی از اولین استاندار یزد كه در این مقاله نظر خوانندگان را به موضوع تغییر یا بركناری یكی از مدیران یزد جلب مینماید:
«با تایید و درخواست آیتا... شهید صدوقی مرحوم غلامرضا دبیران به عنوان نخستین استاندار پس از انقلاب اسلامی در یزد انتخاب و از اسفندماه 1357 تا اواخر مهرماه 1358 كه از سمت خود كناره گیری كرد به عنوان استاندار یزد خدمت نمود. شادروان دبیران پیش از انقلاب در سمت هایی همچون رییس دفتر رمز و محرمانه نخستوزیر«دكتر محمد مصدق» شهردار مشهد، شهردار شیراز، فرمانداری كل یزد،(در سالهای 1347تا 1349) شهردار اهواز، فرماندار سمنان و.. . خدمت كرده بود...
از غلامرضا دبیران علیرغم مسئولیتهای اداری ایشان، آثار زیادی بجا مانده است...
تالیف دیوان حافظ بخط نستعلیق، نوشتن 15 جزء از قرآن كریم بخط نسخ، ترجمه نهجالبلاغه، ترجمه قصیدهای در وصف حضرت رسول و تنظیم به نظم فارسی، ترجمه منظوم فرمان مالك اشتر، ترجمه الفیه ابن مالك، ترجمه منظومه قصیده لامیه «وصف پیامبرگرامی اسلام (ص) توسط حضرت ابوطالب» ترجمه اصول فقه و دعاهای كمیل، توسل، امین ا... و افتتاح.. .بخشی از آثار وی است...
«دبیران» احترام خاصی برای آیتا... كاشانی قائل بود. ایشان در شعری نقش آیتا... كاشانی را در ملی شدن صنعت نفت ذكر و ثبت كرده است و به آیتا... كاشانی و دكتر مصدق احترام میگذاشت...
پیش از انقلاب، در اسناد ساواك آمده است كه دبیران به علما گفته است صحیح است كه من از حكومت حكم گرفتهام ولی شما باید حكم مرا را تنفیذ كنید! پس از اظهار این سخنان و ثبت آنها در اسناد ساواك، و بعد از فرمانداری كل یزد، استانداری خراسان را به وی ندادند!»2
نگارنده از زمان فرمانداری كل دبیران مختصری با وی آشنا و در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی در جریان معرفی و صدور حكم وی به عنوان استاندار یزد بودم.
از شهید آیتا... صدوقی دستوری صادر شده بود تا همراه با حجه الاسلام والمسلمین شیخ محمدعلی صدوقی امام جمعه فقید یزد و چند نفر دیگر، كمیته انقلاب اسلامی یزد را تشكیل داده و آن را اداره نمائیم.
روزی «دبیران» تلفنی اطلاع داد بیا در جلسهای شركت كن میخواهم موضوعی را مطرح كنم. عصر همان روز به خانه مسكونی استاندار یزد رفتم و او را بسیار ناراحت و برآشفته دیدم.
دبیران گفت: سلطان زاده! امروز به شهرستان میبد رفته بودم عدهای تظاهرات میكردند و میخواستند تریبون محل سخنرانی را بردارند و میگفتند باید آقای.. ..بركنار شود.
به هر ترتیب جلسه را به اتمام رساندم و حالا نمیدانم چه باید كرد؟
ضمن اینكه در حال حاضر صلاح نمیدانم فلانی بركنار شود.
به ایشان گفتم شب میروم با حاجی آقا (شهید آیتا... صدوقی) صحبت میكنم.
بعد از نماز مغرب و عشاء به منزل سومین شهید محراب رفتم و موضوع را مطرح و از آن بزرگوار درخواست كردم نامهای بنویسید یا پیغامی بدهید تا آیتا...اعرافی امام جمعه شهرستان میبد وساطت و مساله را حل كند گفتند بعید میدانم قضیه حل شود نامهای هم نمینویسم.
سالها آشنایی و رفت و آمد با روحانیت و شركت در جلسات مذهبی و فعالیت در مسیر پیروزی نهضت و انقلاب به نویسنده این فرصت را میداد كه نظر خود را در اینگونه موارد اظهار و حتی به مناسبتهایی با ارائه شواهد و تحلیل، موضوع را پیگیری نمایم.
گفتم حاجی آقا صدوقی شما دستور بدهید آقای مناقب نامه را بنویسند و جنابعالی امضاء فرمائید.
شهید صدوقی لبخند زدند و با اشاره به مرحوم حجهالاسلام والمسلمین مناقب كه داماد ایشان و از گویندگان و خطبای معروف و مطلع یزد و مسلط بر ادبیات عرب بود گفتند: بنویس، مشروط بر آنكه سلطان زاده نامه را ببرد تا حاج آقا روح ا...خاتمی تایید كنند.
شادروان مناقب نامهای بدین شرح نوشت:
بسمه تعالی
حضرت حجه الاسلام والمسلمین آقای محمد ابراهیم اعرافی دام عزه
امید است وجود مبارك بسلامت و در پناه حضرت بقیت ا... (عج) موفق باشید باری خواهشمنداست لطف فرموده نسبت به آقای.. .. دو ماهی مماشات فرمائید اگر آنطور كه صلاح مسلمین است عمل نكرد آن موقع بركنار شود انشاء ا... در حفظ وحدت مسلمین بیش از پیش موفق باشید.
والسلام علیكم و رحمه ا... و بركاته - محمد الصدوقی- امضاء- 18/1/58.
نامه را گرفتم و فردای آن روز در شهرستان اردكان خدمت آیه ا... روح ا... خاتمی رسیدم.
آیتا... خاتمی از نوشتن نامه خودداری كردند. وقتی با اصرار حقیر روبرو شدند مطالبی را به شوخی درباره پافشاری نگارنده بیان كردند و در نهایت قرار شد به اتفاق حجه الاسلام والمسلمین شیخ علی بهجتی كه در مسائل حوزوی یار و یاور و همگام ایشان بود به میبد برویم و نظر آیتا... محمد ابراهیم اعرافی را جویا شویم از شهرستان اردكان به میبد آمدم نزد آیتا...اعرافی رفتم.
ایشان علاوه بر فعالیتهای سیاسی و خدمات ارزنده در مسیر پیشبرد انقلاب و موقعیتهای علمی و فقهی،انسانی ساده زیست بود. وقتی ماجرا را گفتم فرمود: سلطانزاده، این قدر به خود زحمت دادی تا كارگزاری ابقاء شود و توضیحاتی ارائه كرد و ذیل نامه نوشتند:
باسمه تعالی
در اظهار الطاف كمال امتنان توسط.. . سلطانزاده و همواره اوامر حضرتعالی و آقای استاندار مورد اطاعت بوده و خواهد بود البته چنانچه تماسی شد نصیحت میشود والسلام علیكم- امضاء
از منزل آیتا...اعرافی بیرون آمدیم كنار كوچه ایستادیم مرحوم بهجتی ذیل نامه نوشت: با توجه به مذاكراتی كه با جناب آقای خاتمی شده مراتب مورد موافقت ایشان قرار گرفت و دو نفری زیرنامه را امضاء كردیم.
این بود ماجرایی در جهت تثبیت مدیریتها و تلاش برای حفظ موقعیت یك مدیر میانی در سال 1358 و دیگری شرح ماجرایی در سالهای اخیر كه با یك اشاره نه تنها وزیر یك وزارتخانه بلكه مسئولان چندین وزارتخانه و موسسات بزرگ دولتی بركنار میشوند.
پی نوشتها :
1- سایت شفاف
2- ماهنامه تدبیر آینده – شماره چهارم