یک هفته از برگزاری مذاکرات فنی و سیاسی بر سر برنامه اتمی ایران گذشته است. تهران همچنان معتقد است مذاکرات ایران و گروه 1+5 مفید بوده و با اینکه گفتوگوها با آژانس به نتیجه نرسیده، اما شکست هم نخورده است.
این تحلیل ایران است از مذاکرات فشرده و همزمان هفته گذشته در وین و استانبول. عباس عراقچی سخنگوی وزارت امور خارجه روز گذشته در نشست خبری خود به بیان این مواضع پرداخت و متذکر شد که نشست جلیلی و اشتون در استانبول زمینه ساز ادامه مذاکرات بین ایران و شش قدرت جهانی خواهد بود. هرچند که او تاکید کرد تا قبل از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری در ایران قرار مذاکرهای گذاشته نشده است.
ایران هفته گذشته به طور همزمان در یک روز هم با آژانس بینالمللی انرژی اتمی به مذاکره پرداخت تا بتواند مدالیتهای را برای پاسخ دادن به ادعاها و ابهامات آژانس نهایی کند و هم با نماینده گروه 1+5 تا از نتیجه رایزنیهای اعضای این گروه با وزیران خارجه شان مطلع شود. ایران هر دوی مذاکرات را سازنده توصیف کرد. البته نشست استانبول به دلیل اظهارات صریح اشتون و جلیلی با قطعیت مفید ارزیابی شد. ایران و آژانس، اما باز هم نتوانستند در مورد تدوین مدالیته به توافق نهایی برسند. مدالیتهای که بحث بازید بازرسان آژانس از سایت پارچین هم حتما در قالب آن مطرح خواهد شد.
با این حال سخنگوی وزیر امور خارجه هم علاوه بر اعلام آمادگی ایران برای تداوم مذاکرات درباره ارزیابی اش از گفتوگوهای هستهای تاکید کرد که مذاکرات در استانبول بین جلیلی و اشتون مذاکرات بین ایران و 1+5 نبود. خانم اشتون دیدگاههای طرف مقابل را تشریح کرد. دو طرف اذعان داشتند که مذاکرات مفید بوده و به شناخت بیشتر دو طرف کمک کرده است. قرار بر این شد که تماسها ادامه پیدا کند تا زمان دور بعدی مذاکرات که در تماسهای بعدی مشخص خواهد شد نهایی شود.
وی افزود: اگر کشورهای 1+5 ترجیح میدهند مذاکرات بعد از انتخابات صورت گیرد به خودشان مربوط است اما به هرحال ما برای ادامه مذاکرات چه پس از انتخابات و چه قبل از آن آمادگی کامل داریم از این جهت که در مواضع اصولی ایران مسلما تغییری صورت نخواهد گرفت.
او همچنین در پاسخ به «دنیایاقتصاد» درباره اینکه آیا اشتون در نشست استانبول به پیشنهادهای ایران جواب داده و حالا نوبت ایران است که درباره این پیشنهادها فکر کند؟ گفت: قرار نبود خانم اشتون جواب پیشنهادهای ما را بدهد، بلکه قرار بود نتیجه مشورتهای بین شش کشور را اعلام کند، اما اگر بخواهد جوابی داده شود مسلما در مذاکرات اصلی بین 1+5 و ایران داده خواهد شد. توضیحات خانم اشتون مفید و از نظر ما سازنده بوده است و میتواند زمینه را برای مذاکرات بعدی فراهم کند.
عراقچی همچنین درباره نامزدی جلیلی در انتخابات ریاست جمهوری وتاثیر حضور وی در مذاکرات احتمالی بین ایران و شش قدرت جهانی تاکید کرد: تا پیش از برگزاری انتخابات قراری برای مذاکره نهایی نشده است.
مذاکرات با آژانس جدی است
او همچنین درباره اینکه چرا در مذاکرات ایران و آژانس، مدالیته از جانب دو طرف نهایی نمیشود، گفت: مذاکرات بین ایران و آژانس مذاکراتی کاملا جدی است. از آنجا که از ایران انتظار میرود فراتر از تعهدات خود همکاریهایی را با آژانس انجام دهد، مسلما چارچوبی که باید برای این کار طراحی شود از حساسیت ویژهای برخوردار است، اما به هرحال مذاکرات بسیار جدی، فنی و دقیق است.
وی ادامه داد: بخش بزرگی از چارچوب نهایی به توافق رسیده است، اما به گفتوگوهای بیشتری نیاز دارد. از نظر ما مذاکرات شکست خورده نیست و باید ادامه پیدا کند و ما برای ادامه آن آمادگی داریم. عراقچی ادامه داد: تاکنون 10 دور مذاکره برگزار شده که هنوز به نتیجه نهایی نرسیدهایم. امیدواریم در گفتوگوهای بعدی به نتیجه مورد نظر و مناسب برسیم. سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین درباره اینکه سفیر ایران در روسیه اعلام کرده است با وجود شرایطی امکان بازدید بازرسان از پارچین وجود دارد نیز گفت: ایران براساس معاهده ان.پی.تی به مواردی که باید انجام دهد پایبند و متعهد است و هیچ کوتاهی نخواهد کرد و اگر آژانس تقاضایی دارد فراتر از تعهداتمان براساس موافقتنامه پادمان که بازرسی از پارچین هم در همین قالب است، این درخواستهای فراتر از تعهدات ما باید چارچوب و ساختار داشته باشد و در آن چارچوب با آنها رفتار شود و این دقیقا همان چیزی است که برای آن در وین و تهران در حال مذاکره با آژانس هستیم تا زمانی که این چارچوب همکاری ایران و آژانس فراتر از تعهدات خود مشخص نشود و مابهازاهای آن تعریف نشود، مسلما ایران فراتر از تعهدات خود اقدامی انجام نخواهد داد.
استقبال ایران از دعوت برای شرکت در ژنو 2
سید عباس عراقچی در بخش دیگر سخنانش درباره موضوع سوریه و حل بحران این کشور با اشاره به برگزاری کنفرانس ژنو 2 گفت: کنفرانس ژنو در حقیقت اثبات ایدهها و راهکارها و پیشنهادهاي ایران برای سوریه است. ما از هر ابتکاری که در این جهت حرکت کند استقبال میکنیم و امیدواریم در مسیری که پیشبینی شده اجلاس ژنو2 تشکیل شود و به راهکاری که میرسد، راهکاری باشد که مورد قبول مردم سوریه باشد. لازمه موفقیت اجلاس فراگیر بودن آن است و اینکه همه کسانی که در سوریه دارای تاثیر هستند و میتوانند به حل بحران کمک کنند باید در این اجلاس شرکت داشته باشند تا موفقیت آن تضمین شود.
عراقچی تاکید کرد: ایران در همه ابتکاراتی که درباره موضوعات منطقهای بوده همواره مشارکت سازنده و مثبتی داشته است و این مشارکت نتیجه خوبی به بار آورده است. در اجلاس ژنو2 اگر که تشکیل شود و ایران در آن دعوت شود حتما با نظر مثبت در آن حضور خواهیم داشت.
وی درباره اخبار منتشر شده مبنی بر موافقت آمریکا با حضور ایران در اجلاس ژنو2 و مخالفت برخی کشورها از جمله عربستان گفت: معتقدیم شرط موفق بودن این اجلاس فراگیر بودن آن و مشارکت همه کشورهای موثر در موضع سوریه است و کسی در این باره نباید تردید داشته باشد که یکی از اصلیترین کشورها، جمهوری اسلامی ایران است.او در عین حال تاکید کرد: با این حال، مشورتهای منطقهای را از مشورتهای فرامنطقهای موثرتر میدانیم و معتقدیم اگر مشورتهای کشورهای منطقه که در این بحران موثر هستند، بیشتر صورت گیرد قطعا به حال بحران سوریه مفیدتر خواهد بود و ما به این دلیل از نشست چهار جانبه ایران، مصر، عربستان و ترکیه استقبال کردیم.
او همچنین درباره اجلاسی که هشتم خرداد ماه درباره سوریه در تهران برگزار خواهد شد گفت: این نشست تلاشی است از طرف جمهوری اسلامی ایران برای کمک به راههای سیاسی برای حل بحران سوریه. عراقچی گفت: این سومین نشست در ادامه دو نشست قبلی درباره سوریه است و با شعار راهحل سیاسی – ثبات منطقهای در تهران برگزار میشود.وی در بخش دیگر این کنفرانس درباره اخبار مطرح شده مبنی بر به تایید نهایی رسیدن توافقنامه بررسی پرونده آمیا از جانب ایران نیز گفت: براساس یادداشت تفاهمی که بین دو طرف امضا شد وقتی مراحل قانونی اجرایی کردن این تفاهم در دو کشور صورت گیرد، اجرایی خواهد شد. این مراحل در دو کشور طی شده است و در ایران نیز نهایی شد. براساس قوانین ایران تایید یادداشت تفاهم با مجلس شورای اسلامی نیست و باید در نهادهای دیگری صورت گیرد این روند طی شده است و از نظر ما نهایی و قابل اجرا است.