یزدفردا

مرد بهارستان به دنبال پاستورنشینی است؟

به نظر می رسد علی لاریجانی قصد دارد تا صندلی محکم بهارستان را نگه دارد و برای صندلی نه چندان مطمئن ریاست جمهوری که سرنوشتش در شامگاه 24 خردادماه مشخص خواهد شد دست دراز نکند. اما این همه ماجرا نیست، چرا که این روزها ردپایی از علی لاریجانی، تیمش و طیف همراهش در مناسبات گروه ها و ائتلاف ها دیده می شود. در این شرایط پیداست که پیش بینی های گذشته درباب دورخیز لاریجانی به منظور رئیس جمهور سازی و نه ریاست جمهوری جدی تر از آب درآیند. در واقع لاریجانی با این کار با یک تیر دو نشان را می زند. او اگر موفق به اثرگذاری نتیجه بخش در معادلات انتخاباتی خرداد ماه شود افزون بر استمرار نفوذش در پارلمان به لایه های محوری پاستور در دولت آینده نیز دسترسی پیدا خواهد کرد. هر چند در فضای لرزان این روزها که زمینه را برای تصمیمات ناگهانی مهیا کرده هر سناریویی محتمل است و امکان دارد لاریجانی هم به یکباره به نتیجه دیگری درباره نوع نقش آفرینی اش در انتخابات برسد اما یکی از نشانه های عدم تمایل وی به نامزدی، نرفتن به سمت انتشار روزنامه و رسانه مکتوب است. به هر صورت، رسانه مکتوب چه روزنامه باشد و چه هفته نامه از لوازم یک نامزد ریاست جمهوری خواهد بود تا از این طریق بتواند با دست بازتری افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهد.

در این شرایط، اگر اصلاح طلبان را رقیبی جدی ندانیم که در صورت عدم حضور هاشمی یا خاتمی به واقع جدی نیز نخواهند بود، می مانند طیف دولتی ها، جبهه پایداری، اصولگرایان سنتی (ائتلاف 5 نفره) و ائتلاف پیشرفت و عدالت (ائتلاف سه نفره) که تا به حال طیف لاریجانی رویارویی با دو طیف اول و تعامل با دو طیف بعدی را دستور کار داشته است.

طیف لاریجانی از مدتها پیش قصد کرده تا روندی همگرایانه با گروه های مختلف سنتی که ذیل عنوان جبهه پیروان مشغول فعالیتند ایجاد کند و آنها را با خود همراه سازد. لاریجانی ها در این مسیر موفق نیز بوده اند چنانکه می توان گفت اگر سنتی ها بتوانند دست بالا را در انتخابات ریاست جمهوری بگیرند یکی از طیف های منتفع از از آن طیف لاریجانی خواهد بود. در کنار این راهبرد اما نباید از مناسبات محترمانه طیف لاریجانی با ائتلاف پیشرفتی ها و به خصوص طیفی که به دکترمحمد باقر قالیباف نزدیکند غافل شد. از این منظر طیف لاریجانی و در راس آن علی لاریجانی جای پایش را در مهم ترین ائتلاف های انتخاباتی اخیر تا حد زیادی محکم کرده است. در مقابل اما لاریجانی ها با نگاهی تقابل جویانه از میان دولتی ها و جبهه پایداری هماورد می طلبند و هم و غمشان را برای خارج کردن این دو طیف از دایره های مرکزی قدرت گذاشته اند.

 طیف لاریجانی پیش ترها و از دو سه سال پیش، رویارویی نرم و سخت با جریان حاضر در دولت را آغاز کرده بود. این طیف چنین راهبردی را به منظور بهتر کردن موقعیتش در بین افکار عمومی و منتقدان دولت پی گرفته بود. در این مسیر می توان انتقادات گاه و بی گاه لاریجانی از احمدی نژاد، ابطال برخی مصوبات دولت توسط وی و حاضر جوابی به احمدی نژاد در صحن مجلس را به منزله تکنیک های رو در رو قرار گرفتن با جریان حاضر در دولت در جهت کسب پرستیز میان منتقدان دولت توسط طیف لاریجانی برشمرد.

لاریجانی به نفع رقیب دولت وارد می شود

در این بین، در سال های گذشته به یمن مواضع و برخی رفتارهای دولت، رابطه پاستور با روحانیت تیره شده اما علی لاریجانی به مدد پیشینه خانوادگی اش و حشر و نشر با روحانیون و مراجع قم به نسبت دیگر چهره های سیاسی در دسته کسانی قرار می گیرد که آسان تر می توانند نظر روحانیت را جلب کنند.

هر چند در این روزها که به انتخابات نزدیک می شویم دیدار با علما و روحانیون توسط بیشتر نیروهای سیاسی افزایش می یابد اما این دیدارها اثربخشی یک رابطه بلند مدت و سابقه دار را نخواهند داشت. بنابراین لاریجانی تا حدی روی قم هم می تواند حساب باز کند. بر این اساس قابل انتظار است که او از رابطه خود با مراجع و روحانیون در جهت منافع گروه هایی که با آنها همگرایی پیدا کرده استفاده کند.

در این بین اعضای شورای مرکزی فراکسیون رهروان ولایت نیز از طریق دیدارهایی که با نامزدهای احتمالی ریاست جمهوری صورت می دهند سعی می کنند به همگرایی و تقریب قلوب گروه ها و چهره های مختلف با طیف لاریجانی کمک کنند. این امر در زمانی اهمیت خود را نشان می دهد که احتمال حضور برخی چهره ها و دخیل بودن برخی گروه هایی که در فضای انتخاباتی کنونی فعال اند در راس و بدنه دولت آینده بسیار است. در واقع صورت بندی و آرایش نیروهای سیاسی این روزها که نشان از به صف شدن چهره هایی در حد وزیر و معاون وزیر برای رئیس جمهور شدن دارد نوید تشکیل کابینه ای در دولت آینده را می دهد که شاید چند تن از همین کاندیداها در آن به عنوان وزیر حضور داشته باشند. در واقع تشکیل یک دولت سهامی در شرایط فعلی دور از ذهن نیست و در این دولت کسی عمق نفوذ دارد که اگر خود رئیس جمهور نیست اما زمینه را برای رسوخ در اعضا و جوارح پاستور آماده کرده باشد.

جدای از این طیف لاریجانی تا به حال با موضع انتقادی علیه دولت عمل کرده و علاوه بر آنکه به تنهایی سعی کرده اند در این زمینه پیشگام باشند به دیگر گروه ها و چهره هایی که چنین زاویه ای با دولت دارند پر و بال می دهند. نمونه اش استفاده های جهت دار از اظهارات مصطفی پورمحمدی وزیر کشور سابق دولت احمدی نژاد در سایت خبرآنلاین است.

 هر چند پورمحمدی به مدد ابزار مالی توانسته هم رسانه راه بی اندازد و هم صفحاتی از رسانه های دیگر را در اختیار بگیرد اما خبرآنلاین خود نیز راسا علاقه مند به استفاده از مواضعی است که می تواند مضامینی همچون وجود فساد اقتصادی و ضعف مدیریتی در دولت احمدی نژاد را به افکار عمومی منتقل کنند. در این باره طیف لاریجانی از نیروهای خودش هم به خوبی بهره می گیرد چنانکه محمدرضا باهنر در قالب مصاحبه های پرشمارش جریان حاضر در دولت را زیر ضرب گرفته و از مسائل مدیریتی و فساد در دستگاه انحرافیون متصل به راس دولت سخن می گوید.

جمع بندی

در شرایط کنونی طیف لاریجانی به پشتوانه سازماندهی تشکیلاتی در مجلس و ارتباط های خوبی که فراهم آورده قصد دارد در دولت آینده نفوذ قابل توجهی داشته باشد. این طیف گرچه به مدد برخی کاندیداهای همسو (مانند باهنر) برای حضور در پاستور جدی نشان می دهد اما شواهد و قرائن حکایت از این دارد که این طیف در رقابت نهایی جدی نبوده و بیشتر به نفوذ و کسب کرسی می اندیشید. در نتیجه قابل پیش بینی است که چهره های نزدیک به لاریجانی از کاندیداتوری انصراف داده و پس از اینکه نظر مجموعه فراکسیون رهروان ولایت در خصوص حمایت از یک کاندیدا مشخص شد در دو هفته پایانی شاهد سیل حمایت اعضای پرشمار این فراکسیون از یک کاندیدا باشیم.

نباید فراموش کرد که رئیس جمهور آینده برای پیشبرد کارهای خود چاره ای ندارد جز این که با فراکسیون رهروان ولایت تعاملی مطلوب داشته باشد.