یزدفردا

یک متخصص مسمومیت‌ها با اشاره به شيوع مسمويت با گاز منوكسيدكربن توصیه کرد: در محیط هايی كه از بخاري استفاده مي شود به هیچ وجه از درزگیر استفاده نشود تا حداقلی از تهویه وجود داشته باشد، همچنين دودکش بخاری از سایز استاندارد بخاری مزبور باشد و به دقت تمام مسیر آن درزگیری شود تا کوچک‌ترین منفذی نداشته باشد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی یزد؛ دکتر سید نادر مصطفوی یزدی  گفت: گاز مونوکسید کربن یک گاز بیرنگ، بدون بو و غیرمحرک است که از سوختن ناقص ترکیبات حاوی کربن تولید می‌شود.

وي افزود: نکته‌ای که باید توجه داشت اینکه در هر سوختن در شرایط عادی حتما مقادیری از این گاز تولید می‌شود و نمی‌توان با یک شعله آبی به این مطمئن بود که مونوکسید کربنی وجود ندارد.

مصطفوي با اشاره به اينكه این گاز برای انسان به شدت سمی است تصريح كرد:  مسمومیت با آن بر خلاف تصور عامه مردم با مکانیسم کمبود اکسیژن (خفگی معمولی) باعث صدمه نمی‌شود بلکه سمیت مستقیم باعث عدم توانایی سلول در تنفس معمولی شده و در تمامی بافت‌ها علی الخصوص قلب و مغز ایجاد صدمه می‌نماید.

دکتر مصطفوی یزدی با بیان اینکه این مسمومیت با یک سردرد گنگ، ضعف، بیحالی، کوفتگی بدن، خستگی، بی‌حوصلگی، اختلال تمرکز و توجه و عدم توانایی در انجام کارهای ظریف شروع می‌شود

وی اضافه کرد: در صورت عدم خروج از محیط مسموم با پیشرفت علایم، سردرد شدید ضربان دار، تهوع، استفراغ، خواب آلودگی، ضعف عضلانی شدید در تمام بدن، افت شدید هوشیاری یا کما، اختلال تنفس به صورت کاهش تعداد تنفس، تشنج، انواع اختلالات در عملکرد قلبی و نهایتا مرگ اتفاق خواهد افتاد.

این متخصص مسمومیت‌ها با تاکید بر اینکه سایز و توان وسیله گرمایشی با وسعت محیط متناسب باشد افزود: ممكن است پس از ایجاد گاز نیز ایرادی در سیستم تهویه وسيله گرمايشي یافت نشود اما کوچک بودن محیط و تغییرات در قوانین فیزیکی محیط باعث مي شود که بطور موقت هوا را از مسیر دودکش مکیده و گاز حاصل از سوختن را در محیط آزاد کند و کوچک بودن محیط اشباع فوری آن را تسریع کرده و یک حادثه غیر قابل جبران بیافریند.

وی در خصوص پیشگیری از این نوع مسمومیت خاطرنشان کرد: در وهله اول، همیشه باید در نظر داشت که استفاده از سوزاندن مستقیم سوختهای فسیلی (گاز طبیعی، نفت و...) و چوب برای تولید حرارت در محیط زندگی علی رغم استفاده از استاندارد‌ترین بخاری‌ها و تحت بهترین شرایط محیطی امکان ورود گاز به محیط و مسمومیت وجود دارد چرا که این وسایل بر مبنای قوانین فیزیک طراحی شده و پیش بینی شده که احتمالا هرگز از قانون دیگری پیروی نکنند، اما ممکن است همین قوانین فیزیکی با تعییرات کوچکی منجر به شکل دادن شرایطی شوند که وسیله مزبور اکسیژن را از مسیر خروجی دریافت نموده و گاز تولیدی را به محیط وارد نماید.

دکتر مصطفوی یزدی متخصص مسمومیت‌ها راه حل قطعی جلوگیری از مسمومیت را استفاده از سیستمهای حرارت مرکزی (پکیج یا شوفاژ و...) دانست و افزود: با استفاده از این وسایل یا سوزاندن سوخت خارج از محیط زندگی اتفاق می‌افتد (شوفاژ یا پکیج درون موتورخانه) و یا در صورت استفاده از پکیج درون منزل، سیستم مزبور دارای سیستمهای خروج فعال دود (فن دودکش) و سنسورهای گاز باشد که اتفاقا این گونه سیستم‌ها به علت ایجاد سر و صدای بیشتر، کمتر مطلوبند.

وی در مورد افرادی که از سیستمهای احتراق مستقیم (بخاری) استفاده می‌کنند گفت: راه حل پیشنهادی در کشورهای توسعه یافته نصب حس گرهای مونوکسید کربن در محیط، علاوه بر رعایت استانداردهای لازم است. اما اگر حس گرهای مزبور در دسترس نیست می‌توان با رعایت کامل اصول ایمنی در استفاده از وسایل گرمازا خطر مسمومیت را به حداقل ممکن رساند.

این متخصص مسمومیت‌ها یادآور شد: استان یزد زمستانهای سردی دارد که در اکثر مواقع همراه با وزش باد است که این موضوع خطر تغییر در شرایط فیزیکی بخاری و مکش هوا از لوله دودکش و آزاد کردن گازهای سمی در محیط را افزایش می‌دهد و بی‌توجهی مردم استان به این موارد باعث شده است که آمار مرگ ناشی از مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در سال نود بیش از دو و نیم برابر سال قبل از آن باشد.

وی با تاکید بر جدی گرفتن نکات ایمنی، در مورد شرایط استفاده از وسایل گازسوز توصیه کرد: در محیطهای استفاده از بخاری به هیچ وجه از درزگیر استفاده نشود تا حداقلی از تهویه وجود داشته باشد، دودکش بخاری از سایز استاندارد بخاری مزبور باشد و به دقت تمام مسیر آن درزگیری شود تا کوچک‌ترین منفذی نداشته باشد. به هیچ وجه مسیر خروجی دود افقی یا حتی مایل نباشد و خروجی دودکش تحت هیچ شرایطی حتی با کلاهک بطور افقی تعبیه نشود.

اين متخصص مسمومیت‌ها اضافه کرد: انتهای دودکش حداقل یک متر از سطوح اطراف خود بالا‌تر قرار داده شود و در انتهای آن حتما از کلاهک استاندارد استفاده شود. سایز و توان وسیله گرمایشی با وسعت محیط متناسب باشد و از نصب بخاری یا آبگرمکن در محیط‌های کوچک مانند حمام خودداری شود.

دکتر مصطفوی یزدی خاطرنشان کرد: باید بطور متناوب گرم بودن لوله بخاری تست شود، اگر حتی یکبار لوله سرد بود به هیچ وجه حتی با گرم بودن در معاینات دیگر محیط مورد نظر بی‌خطر نیست و باید کل سیستم گرمایش عیب یابی و تست شود.