یزدفردا

ششمین همایش ملی و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست با برگزاری مراسم اختتامیه و معرفی نفرات برگزیده در دانشگاه تهران به کار خود خاتمه داد.این همایش سه روزه با همکاری دانشگاه تهران، وزارت صنعت معدن و تجارت، شهرداری تهران، ، سازمان حفاظت محیط زیست و انجمن مهندسی محیط زیست ایران برگزار شد و در آن 888 مقاله مورد پذیرش قرار گرفت. در مراسم اختتامیه این همایش، دکتر تابش رئیس فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار مجلس شورای اسلامی به ایراد سخنرانی پرداخت.

 متن كامل سخنراني دكتر محمدرضا تابش رئيس فراكسيون محيط زيست و توسعه پايدار مجلس شوراي اسلامي در اختتاميه  ششمين همايش ملی و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران بدین شرح است:

بسم ا.. الرحمن الرحيم

ايام عزاداري سالار شهيدان حضرت ابا عبدا... الحسين (ع) و اصحاب باوفايش را خدمت حضار عزيز و ارجمند تسليت و تعزيت عرض مي نمايم.

در صحيفه تاريخ هيچ روزي همچون صفحه عاشورا نيست. تابلوي تاثرآور و حزن انگيز اما عبرت‌آموز و زيبايي كه حضرت ابا عبدا... الحسين (ع) به همراه ياران و اصحاب فداكارش از كودك 6 ماهه تا پيرمرد 90 ساله از ايثار، شجاعت، شهامت، تعبد و دينداري، آزادگي، ظلم ستيزي و عدالت خواهي ترسيم كرده اند تا ابد بر تارك هستي خواهد درخشيد و موج آفرين و تحول‌زا خواهد بود.

عاشورا به همه مسلمانان انگيزه آزاد زيستن داد و مظهر آزادگي براي همه بشريت شد و از اين روست كه امام حسين (ع) فقط متعلق به ما و عصر ما نيست، بلكه متعلق به تمام تاريخ و همه انسانيت است.

خداوند توفيق دهد تا در كنار جنبه هاي عاطفي حادثه عاشورا، جنبه هاي حماسي، ارزشي، انساني، اخلاقي و عقلاني عاشورا را بشناسيم و بشناسانيم و تبليغ كنيم و با استمداد از روح حضرت ابا عبدا.. الحسين (ع) در مملكتي كه خود را وابسته به آن حضرت مي داند، اخلاق و فضيلت هاي اخلاقي و انساني به طور كامل حاكم گردد و رذائل اخلاقي رخت بربندد و زمينه تحقق مطلوب عدالت اجتماعي فراهم آيد و فقر و محروميت و تبعيض ريشه كن شود و زمينه پيشرفت علمي، آموزشي، فرهنگي و تحقيقاتي جوانان عاشق امام حسين (ع) در اين مرز و بوم، خصوصاً دانشجويان عزيز مهيا گردد.

عزادار واقعي امام حسين (ع) كسي است كه پيام هاي عاشورا و شعارهاي ابا عبدا... الحسين (ع) و اهدافي كه براي آن، حضرت سيد الشهداء (ع) اين همه سختي و رنج را به جان خريد و همه موجوديت خود و يارانش را فدا كرد بشناسد و تبليغ و ترويج كند تا مشمول اين ابيات حضرت مولانا كه درباره عزاداران شهر حلب گفته است نگرديم:

به حكم وظيفه از برگزاركنندگان اين همايش خوب و ارزنده، دانشكده محيط زيست دانشگاه تهران، وزارت صنعت، معدن و تجارت، ستاد محيط زيست و توسعه پايدار شهرداري تهران، سازمان حفاظت محيط زيست و انجمن مهندسي محيط زيست ايران تقدير و تشكر مي نمايم و از حمايت‌هاي برادر ارجمندم جناب آقاي دكتر رهبر رياست محترم دانشگاه تهران و همت و ميزباني خوب دكتر بيدهندي و زحمات دبيران علمي و اجرايي دكتر مهردادي و دكتر خاكپور و تمامي دست اندركاران، خصوصاً آنها كه با ارائه مقالات و مطالب علمي بر غناي اين همايش افزوده اند، سپاسگزارم و اميدوارم نتايج اين نشست ها بتواند به بهبود وضعيت محيط زيست كشور و پيوند هر چه بيشتر مراكز علمي و دانشگاهي با مراكز اجرايي بيانجامد و گرهي از كار فروبسته مردم و جامعه كه با معضلات متعدد زيست محيطي مواجه هستند، باز كند.

گفتني ها را در اين 3 روز اساتيد ارجمند و حضار گرامي گفته اند. اينكه بايستي طبق قانون توسعه حمل و نقل و مديريت مصرف سوخت تا پايان سال 1390 كليه خودروهاي فرسوده را كه تعداد آنها 000/800/1 دستگاه بود از رده خارج مي كرديم و هنوز 800 هزار تاي آنها باقيست و توان خارج كردن سالانه بيش از 200 هزار دستگاه را نداريم و اين منبع مهم آلوده كننده هوا همچنان با ماست. اينكه روزانه بيش از 48000 تن پسماند عادي، 420 هزار تن پسماند كشاورزي و 400 تن پسماند بيمارستاني و 9000 تن پسماند ويژه صنعتي در كشور توليد مي‌شود و هنوز موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي مطابق ماده 3 قانون مديريت پسماندها و ماده 16 آئين نامه اجرايي آن در خصوص تهيه استاندارد، كيفيت و بهداشت محصولات و مواد بازيافتني و استفاده‌هاي مجاز آنها اقدام موثري به عمل نياورده است و بعد از گذشت 34 سال از پيروزي انقلاب اسلامي هنوز روزانه 400 ميليون تومان صرف جمع آوري و حمل و نقل 50 هزار تن زباله شهرها و روستاها مي‌گردد و توجه به اين نكته كه 70 درصد اين زباله‌ها قابل تبديل به كمپوست است و بازيافت آن از مبدا توليد تا 50 درصد هزينه‌هاي جمع آوري و 90 درصد هزينه هاي دفن را كاهش خواهد داد.

اينكه بر اساس آمار شركت كنترل كيفيت هواي تهران، خسارت ناشي از آلودگي هوا در كلان شهرهاي ايران سالانه 10 ميليارد دلار و يك سوم آن سهم شهر تهران است و خسارت آلودگي هوا در ايران 26 برابر سوئد و فرانسه است و بنزن موجود در هواي تهران كه سرطان زاست حداقل 10 برابر استانداردهاي جهاني است و بنا به گزارش وزارت بهداشت و درمان ميزان آزبست موجود در هواي تهران 50 تا 100 برابر شهرهاي پاك است. اينكه از سال 2006 تا سال 2012 از لحاظ شاخص عملكرد زيست محيطي با 61 پايه سقوط از رتبه 53 به رتبه 114 تنزل پيدا كرده ايم.

اينكه 280 سد با حجم مخزن 35 ميليارد متر مكعب در حال بهره برداري داريم و 120 سد با حجم مخزن 22 ميليارد مترمكعب در حال اجرا و علاوه بر اينكه ايجاد برخي سدها موجب خشك شدن تالابها و از بين رفتن حدود 1 ميليون هكتار اراضي آباد شده و بستري براي ايجاد ريزگردها فراهم ساخته است و متاسفانه تعادلي بين اجراء طرح‌هاي تنظيمي با شبكه هاي آبياري و زهكشي پايين دست وجود ندارد. اينكه طرح هاي كنترل و دفع پسماند و پساب در بسياري از نقاط كشور از كارايي لازم برخوردار نبوده و باعث از بين بردن كامل فاضلاب نمي شود و انتشار بوي نامطبوع در محيط زيست شهرها ‌موجبات نارضايتي شهروندان را فراهم مي سازد.

اينكه كارخانجات ذوب آهن و فولاد (خصوصاً در اصفهان) با توليد پسماند هاي اكسيدآلومينيوم و اكسيد آهن كه اگر همانند پسماندهاي خطرناك مثل هسته اي با آنها برخورد نشود، موجب آلودگي خاك هاي حاصلخيز و بسط اين آلودگي ها در محل دپوي پسماندها مي گردد و تبعات جبران ناپذيري را براي محيط زيست و مردم آن نواحي در بر خواهد داشت.

اينها عموماً مسائلي است كه گفته ايد و مي گوييم. اما چاره چيست و اين همايش و سمينارهاي مشابه كه متخصصان محيط زيست، باني آن هستند چه بايد بكنند و چه تمهيداتي بينديشند تا به راه‌حل هايي براي برون رفت از اين وضعيت و رفع مشكلات فراروي محيط زيست كشورمان برسيم.

با توجه به اينكه مهندسي محيط زيست دانش بين رشته اي است و ماموريت مهم رفع معضل آلودگي ها و استفاده بهينه از مواد اوليه و منابع طبيعي را عهده دار است، بايد خروجي اين همايش‌ها متناسب با وظيفه و مسئوليتي باشد كه بر عهده داريد.

در دانشگاه بايد هدف گذاري حل مشكلات باشد نه تدوين پايان نامه و ارائه مقاله و مقالات ISI (كه گرچه از نظر علمي ارزشمند است) اما چاره ساز مشكلات ما نباشد. در دانشگاه بايد ببينيم امروز چگونه تكنولوژي هاي نوين بكار گرفته شود تا با ايجاد كمترين آلودگي و صرفه جويي حداكثري در منابع، محصولات با كيفيت با عمر طولاني و قابليت بازيابي كه رفاه عمومي را ايجاد كند، توليد كنيم.

امروز بيابان زايي يك مسئله مهم در خاورميانه است پديده ريزگردها را داريم.
1 ميليارد دلار مجلس بودجه براي مهار ريزگردها و آبهاي مرزي و ... در نظر گرفته است. اما از اين امكان به خوبي استفاده نشده است. توليد مالچ‌زيستي در ابعاد مختلف و براي استفاده در سطوح وسيع مورد نياز است دانشگاه بايد وارد عمل شود و به كمك صنعت بيايد.

ما كشور نفتي هستيم، آلودگيهاي نفتي بخش وسيعي از اراضي و آبهاي مناطق مورد بهره‌برداري را مبتلا كرده است. امروز بحث باكتريهاي نفت‌خوار در دنيا مورد توجه است و در كشور نيز كارهاي خوبي در حال انجام است اما بايد با كمك دانشگاه و مهندسين و متخصصين محيط‌زيست به توليد صنعتي برسد.

تقريباً در تمامي كلان شهرها و خصوصاً تهران فاضلاب بالاي شهر‌ها به سمت پائين‌ شهر هدايت و آبي كه با آن گياهان و سبزيها كشت مي شود، آلوده به فلزات سنگين است كه اثرات سوء بهداشتي نگران كننده اي براي مصرف كنندگان دارد. دانشگاه بايد وارد عمل شده و براي حل اين مشكل راهكار ارائه دهد. اين موضوعات بيانگر آن است كه اگر مهندسي محيط‌زيست در اين عرصه ها وارد عمل شود و مسئولان مربوطه به آنها ميدان عمل دهند، هم براي حل بخش عمده‌اي از معضلات زيست‌محيطي راهكار پيدا خواهد شد و هم مردم ما احساس مي‌كنند اين تخصص و دانش در خدمت خودشان قرار گرفته است. اقدام خوبي كه درخصوص توليد پلاستيك هاي تجزيه‌پذير انجام شد و عمر تجزيه پلاستيك‌هاي معمولي كه تا 300 سال در طبيعت باقي مي مانند را به 5-3 سال تقليل داد، نشان دهنده ظرفيت علمي و تخصصي مهندسين محيط‌زيست در رفع آلودگيهاست. جنگ آينده، جنگ بر سر آب خواهد بود و اين موضوع وقتي براي ما پر اهميت‌تر مي‌شود كه توجه داشته باشيم در منطقه خاورميانه ما از يك پنجم منابع آبي جهان بهره منديم.

خوشبختانه حدود 95% منابع آبي كشور ما در داخل قرار داشته و از كوههاي البرز و زاگرس سرچشمه مي گيرد، اما نبايد دست روي دست بگذاريم و از اين منبع مهم و حيات بخش بد استفاده كنيم.

دانش محيط‌زيست بايد به خدمت گرفته شده، راندمان مصرف در بخش‌هاي مختلف خصوصاً كشاورزي كه عمده مصرف كننده است به حداكثر برسد.

سوء مديريت در مصرف آب پيامدهاي زيان‌باري در عرصه‌هاي مختلف طبيعت داشته كه نمونه بارز آن را در درياچه اروميه و ساير تالابهاي مهمي كه در آستانه خشكيدگي است، مي توان ديد.

سازمان محيط زيست نيز بايد روي منابع پايه (آب، خاك، هوا و گونه هاي زيستي) ارزش گذاري كند و ارزش اينها در حساب هاي ملي درج شود. وقتي اينگونه شد مسئوليت و دل نگراني ها براي حفظ اين منابع دوچندان مي‌شود.

بايد بارگذاري روي پروژه ها متناسب با توان اكولوژيكي منطقه باشد و از فشار زيادتر از حدتوان به طبيعت كه موجب تخريب محيط زيست مي شود، جلوگيري كرد.

الزامي بودن تهيه و تدوين گزارش ارزيابي اثرات زيست محيطي به گرفتن موافقت اصولي از سازمان محيط زيست ختم نشود، بلكه مجري ملزم به اجراء مراحل بعد از تصويب پروژه از جمله پايش، آموزش و مشاركت مردمي باشد و در كليه مراحل اجرا، نظارت لازم به رعايت ضوابط و معيارها و ايفاء تعهدات ‌انجام پذيرد.

ما بايد در موزه محيط زيست طبيعي از تكنولوژي هاي جديد و تخصص هاي عالمانه و به روز بر اساس ظرفيت ها و واقعيت هاي روز كشور، استفاده كنيم. تحوّل در اين حوزه ها ضروري است، كما اينكه در خصوص آماربرداري از حيات وحش اين امر با متدولوژي جديد انجام شد و مسئولان را تا حدي با واقعيت هاي موجود آشنا كرد.

مطلب مهم ديگر تقويت NGOها و سازمان هاي مردم نهاد زيست محيطي است. ما بايد تخصص و علاقمندي دوستداران حفظ محيط زيست را كه در NGO ها گرد آمده اند، قدر بدانيم و آنرا به عنوان يك فرصت تلقي كنيم و از نظرات سازنده آنها استفاده كنيم و جرات و شهامت بيان واقعيات را از آنها نگيريم.

دانشگاه‌هاي ما پيرو تاكيدات مقام معظم رهبري در خصوص ايجاد و توسعه كرسي هاي آزاد انديشي بايد شرايط لازم را براي طرح گفتمان هاي زيست محيطي فراهم آورند.

نبايد خودكفا شدن دانشگاهها منجر به ذبح علم و دانش در پيشگاه صاحبان قدرت و مكنت شود. دانشگاه محل توليد فكر و نقد و كارشناسي است. دستگاه‌هاي اجرايي و صاحبان صنايع نيازمند مشاوره و نظرات تخصصي دانشگاهيان هستند. ساز و كار اين امر و حفظ شخصيت علمي و استقلال دانشگاه ها را بايد مجموعه مسئولان نظام و خصوصاً دولت محترم مدّ نظر داشته باشد و بودجه دانشگاه ها بويژه براي امر تحقيقات آن قدر خوب ديده شود كه نياز به تامين منابع مالي پروژه ها از دستگاه هاي اجرايي نباشد.

اگر اينگونه باشد دانشگاه از توليد فكر و آزاد انديشي و نقد مسائل و ارائه راهكار براي حل مشكلات كه مورد تاكيد رهبري معظم است، فاصله گرفته است.

در مجلس نيز ما دل نگران تخريب هايي هستيم كه بر محيط زيست كشور عارض مي شود و به سهم خود در تقويت بودجه هاي اين عرصه مهم و تصويب قوانيني كه بتواند در جلوگيري از اين تخريب ها، موثر باشد، اهتمام داشته ايم.

1 ميليارد دلار از محل منابع صندوق توسعه ملي براي مهار ريزگردها و هدايت آبهاي مرزي در نظر گرفته شد.

براي اولين بار در بودجه سال جاري تالابها داراي رديف مستقل شدند و 8 ميليارد تومان براي انها اعتبار در نظر گرفته شد كه متاسفانه هنوز ريالي از آن تخصيص داده نشده است. يك فوريت طرح نجات و احيا درياچه ها و تالابهاي كشور اخيرا به تصويب رسيد.

طرح اصلاح قانون نظام مهندسي كشاورزي و منابع طبيعي و اعمال تغييراتي در آن متناسب با قوانين افزايش بهره وري در بخش كشاورزي و نظام جامع دامپروري كشور كه استقلال اين تشكل را بيشتر مي كند و ظرفيت بهره مندي مطلوب تر از اين قشر موثر در جامعه را فراهم مي سازد اخيراً اعلام وصول شده است.

قانون استخدام 10 هزار ناظر محصولات كشاورزي ظرف 3 سال توسط وزارت جهاد كشاورزي سال گذشته تصويب شد كه معاونت توسعه منابع انساني رياست جمهوري بايد مجوز استخدام ها را صادر كند.

رسيدگي به طرح جامع منابع طبيعي در كميسيون به اتمام رسيده و آماده ارجاع به صحن علني است در اين طرح يكپارچه سازي نگاه به منابع طبيعي و تفكيك وظايف سازمان محيط زيست، وزارتخانه‌هاي نيرو، جهاد كشاورزي در اين عرصه ها، تشويق مردم براي احياي اراضي كويري و بياباني، جلوگيري از موازي كاري در واگذاري اراضي و تغيير نحوه واگذاريها پيش بيني شده كه انشاء ا... پس از تصويب، تحولي را در عرصه منابع طبيعي و محيط زيست كشور ايجاد خواهد كرد.

در فراكسيون محيط زيست نيز مسائل و مشكلات زيست محيطي مورد بررسي قرار گرفته و با دعوت از صاحب نظران و مسئولان مربوطه كمك كار آنها در صيانت از عرصه هاي ارزشمند منابع طبيعي و حفظ محيط زيست كشور خواهيم بود.

آماده ارائه و دريافت پيشنهادات و انتقادات همه دوستداران محيط زيست هستيم و خود را موظف به اجراي نصايح و راهنماييهاي آنها مي دانيم.

ما بدان مقصد عالي نتوانيم رسيد                    هم اگر پيش نهد لطف شما گاهي چند

والسلام

30/8/91