یزدفردا

يك متخصص بيماري‌هاي دهان در يزد گفت: ژنتيك و توارث، اصلي‌ترين عامل ابتلا به آفت دهان مي‌باشد.

دكتر علي اكبر داوودي در گفت‌وگو با روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی یزد ، اظهار نمود: آفت‌هاي دهاني شامل ضايعات دهاني هستند كه بيمار فقط علائم دهاني دارد و ساير اعضاي وي سالم هستند.

وي افزود: در تشخيص بيماري آفت دهان بايد برخي از بيماري‌ها را رد كرد و بيماري‌هايي مانند بيماري‌هاي خوني، اختلالات ايمني مانند بيماري لوپوس، بيماري بافت هم بند و رماتيسمي، نماي دهاني شبيه آفت مي‌دهند.

 داوودي انواع آفت‌های دهان را به آفت مينور(كوچك)، آفت ماژور(بزرگ) و آفت هر پتي فرم‌(تبخال مانند) تقسیم‌بندی کرد و افزود: اندازه آفت مينور كمتر از يك سانتي‌متر و زخم در مدت 10 تا 14 روز بدون بر جاي گذاشتن اثري از خود(جوشكار يا اسكار) خوب مي‌شود.

وی اضافه کرد: نوع هرپتي فرم شامل خوشه‌هايی از زخم به شكل انگور هستند كه در مخاط دهان ظاهر مي‌شوند و اندازه هر كدام از آنها كوچك‌تر از چند ميلي‌متر است و علت نامگذاري آن نحوه پراكندگي ضايعات است كه شبيه ضايعات تبخال مانند هستند.

اين متخصص بيماري‌هاي دهان افزود: نوع ديگري از آفت نیز وجود دارد كه بين نوع مينور و ماژور است و شامل تعداد زيادي زخم يعني حدود 10 عدد است ولي به اندازه كمتر از يك سانتي متر است و نكته قابل توجه اين است كه ضايعات آفتي ربطي به ضايعات تبخال ندارند.

وي گفت: ژنتيك، اختلالات و بيماري‌هاي خوني، اختلالات ايمني مانند لوپوس، هرگونه ضربه به مخاط دهان مانند ضربه مسواك و استرس از فاكتورهاي اصلي دخيل در بيماري آفت هستند ولي با اين حال اصلي‌ترين عامل مرتبط به آفت، ژنتيك و توارث است.

 وی ادامه داد: اختلالات خوني كه منجر به بروز آفت مي‌شوند شامل كمبود آهن سرم، كمبود فولات و كمبود ويتامين B12 است كه با جبران اين كمبودها از طريق تغذيه يا مصرف داروها اين ضايعات آفتي بهبود مي‌يابند.

دكتر داوودي با بيان این که زمان بروز آفت دهه دوم زندگي يعني 10 تا 20 سالگي است، تصريح كرد: بعضي افراد كه دچار بيماري‌هاي سوء جذب مانند سندرم سيلي ياك هستند به علت اختلالات جذب مواد معدني به آفت مبتلا مي‌شوند. ساير عوامل دخيل در بروز آفت شامل اضطراب، استرس، دوره قاعدگي، عفونت دستگاه تنفسي فوقاني و آلرژي به بعضي مواد غذايي مانند خرما، غلات و آجيل‌ها می‌باشد.

وي شايع‌ترين محل‌هاي بروز اين آفت را لب‌ها، لپ‌ها و گونه‌ها عنوان کرد و در خصوص چگونگي ايجاد زخم گفت: در افراد دو تا 48 ساله، قبل از بروز آفت در محلي كه قرار است آفت ايجاد شود، بيمار احساس سوزش دارد و بعد از چند ساعت ناحيه‌اي كه احساس سوزش دارد، قرمز رنگ مي‌شود و پس از چند روز به رنگ سفيد در مي‌آيد كه در مركز اين سفيدي يك زخم خاكستري فرو رفته(گود افتاده) مانند قله آتشفشان ايجاد مي‌شود.

وي گفت: بيمار در هر دوره ايجاد زخم در محيط دهان بين دو تا شش ضايعه آفتي دارد به طوري كه آفت ماژور كه با بر جاي گذاشتن اسكار بهبود مي‌يابد، مي‌تواند با ايجاد اسكار بر روي زبان در حركات زبان محدوديت ايجاد كرده و بيمار در تكلم و غذا خوردن دچار اختلال كند.

داوودي گفت: معمولاً آفت ماژور در بيماران مبتلا به نقايص ايمني مانند ايدزي ها ديده مي شود.

وي افزود: سه گروه بيماراني كه آفت را تجربه مي‌كنند بايد به شدت پيگيري شوند و بررسي تكنيكي و آزمايشگاهي بر روي آنها انجام شود. اولين گروه، بيماران بالاي 25 سال هستند كه براي اولين بار به آفت مبتلا مي شوند، گروه دوم، افرادي هستند كه دوره آفت آنها نسبت به گذشته خيلي شديدتر شده است و گروه سوم، بيماراني هستند كه ساير علائمي كه در آفت وجود ندارد در آنها ديده مي شود.

دكتر داوودي در خصوص درمان آفت دهان نيز گفت: درمان‌هاي موضعي به وسيله استفاده از دهان شويه‌ هاي ORB و زيلاكتين مي‌باشد. استفاده از بتامتازون روي زخم در درمان بيماري نيز موثر است و در آفت ماژور ممكن است از كورتون‌هاي سيستميك استفاده شود.