یزدفردا

آیت الله اعرافی در خطبه عبادی نماز جمعه این هفته میبد گفت : ملائكه جايگاه مهمي در اعتقادات ما دارند ، ايمان به ملائكه لازم و درود فرستادن بر ملائكه مستحب و توجه به آنها ضرورت دارد و در بيش از 120 آيه بصورت مستقيم و صدها روايت و حديث شيعه و سني به اين موضوع پرداخته شده است و در صحيفه و نهج البلاغه هم به آن اشاره شده است

به گزارش خبرنگار میبد آدینه ، آيت الله اعرافي نمازگزاران را به پارسايي و پرهيزگاري و بهره گيري از فيوضات بي كران ماه مبارك رمضان و شب زنده داري ،قرائت قرآن ، دعا و استفغار و توجه به حضرت حق و كسب تقوا سفارش و دعوت كرد .

ملائكه :

امام جمعه ميبد در اين خطبه به بحث وجود ملائك پرداخت و افزود : بحث ملائكه يكي از اعتقادات مهم اسلامي است. ملائكه جنود خداوند هستند كه درهمه امور عالم داراي نقش هستند و وجود ملائكه در اداره عالم خلق و امر از عقايد اسلامي و قرآني است .

ضرورت اعتقاد به ملائكه :

خطيب جمعه ميبد با پاسخ به اين سوال كه آيا اعتقاد به ملائكه و وجود و نقش آنها درعالم تكوين و تشريح لازم است و وجود ملائكه بعنوان نيروي الهي ، ماوراء مادي و كارگزاران خداوند درعالم خلق و امر ضرورت دارد يا نه ؟  گفت : بله  اعتقاد به ملائكه از ضروريات اديان الهي و اسلام و مورد عنايت و تاكيد قرآن است و بعضي ها ضرورت وجود و اعتقاد به ملائكه را درحد اعتقادات اصولي تلقي مي كنند و قطعا اعتقاد به ملائكه واجب است .

آياتي از قرآن درمورد بحث ملائكه :

وي براي اثبات بيانات خود به چند آيه از سوره هاي قرآن اشاره مي كند .

آيه شريفه 177 سوره بقره مي فرمايد : نيكوكاري اين نيست كه دائم درباره قبله سوال كنيد و رويتان را به اين سو و آن سو بگردانيد بلكه اساس نيكوكاري و خوبي و پاكي در اين معيارها و ملاك هاست .

نيكي و خوبي در نگاه قرآن چيست ؟

اولين ملاك ايمان است و قبل از اينكه بحث اعمال و رفتارها مطرح شود سنگ بناي نيكوكاري و اسلام اعتقادات است كه خداوند به آن اشاره مي كند و مي فرمايد : ايمان به خدا ، ايمان به قيامت ، ايمان به ملائكه ، ايمان به قرآن و ملائك آسماني و ايمان به پيامبران از آدم تا خاتم حضرت محمد مصطفي (ص) از ملاك هاي نيكي است .

همچنين پرداخت زكات و وجوهات براي خدا ، به پا داشتن نماز ، وفاي به عهد و پايداري در برابر سختي ها ملاك هاي خوبي هستند .

جايگاه بحث ملائكه در قرآن :

ايمان به ملائكه و نيروهاي غيبي كه كارگزار خداوند هستند جزء اصول اعتقادي ماست و ما به ايمان به خدا ، قيامت ، قرآن ، پيامبر و ملائكه معتقد هستيم .

در آيه 285 سوره بقره چنين آمده است  : پيامبرخدا و مومنان به آنچه كه خداوند نازكرده ايمان دارند كه به صورت اجمالي است و بعد تفسيري مي شود ايمان به خدا ، ملائكه ، كتب آسماني و پيامبران كه قيامت در اين جا نيامده است . پس مي بينيم در اين آيه ايمان به ملائكه را هم وزن ايمان به خدا ، رسالت و نبوت قرار داده است .

اين دو آيه از ميان آيات متعدد نشان مي دهد كه ايمان به ملائكه و اعتقاد به نيروهاي غيبي كه برهمه عالم حضور دارند از اعتقادات پايه اي ماست و همانطور كه به خدا ، پيامبر و قيامت معتقد باشيم به اين نيروهاي غيبي و آسماني هم بايد معتقد باشيم .

سومين آيه 136 سوره نساء است كه خداوند مي فرمايد : كسي كه به خداوند ، ملائكه ، كتاب هاي آسماني و پيامبران خدا و قيامت كفر بورزد در گمراهي دوري افتاده است و از جاده صراط الهي دور افتاده است .

مومن و مسلمان بايد معتقد به وجود و نقش ملائكه در زندگي بشر و عالم امر و خلق باشد .

تعابير ملائكه در قرآن و احاديث :

در قرآن تعبير ملك و ملائكه 15 بار به صورت ملك ، 68 بار ملائكه و 5 بارهم ملائكته آمده است كه قريب 90 باراين كلمات درقرآن آمده است .

آياتي هم در قرآن داريم كه بجاي كلمه ملائكه حفذ ، كرام البرر ، من عنده آمده است تعبيراتي كه به ملائكه اشاره دارد . پس كلمه ملك و ملائكه قريب 90 بار در قرآن آمده است . و جمع آياتي كه مستقيم به بحث ملائكه پرداخته بالاي 120 آيه مي شود كه 90 بار كلمه ملك و ملائكه و بقيه با الفاظ و عبارات ديگر كه نشان مي دهد بحث وجود ملائكه و نقش آن در زندگي انسان از نگاه قرآن بحث مهمي و محوري است و نمي شود به سادگي از كنار آن گذشت .

وقتي وارد روايات بشويم صدها حدث و روايت درمجامع شيعه و سني بحث ملائكه و جايگاه آنها درعالم تكوين و نقش آنها در زندگي بشر مورد توجه قرار گرفته است .

به طورخاص هم درنهج البلاغه و صحيفه سجاديه به ملائكه توجه شده است . پيشواي پارسايان اميرمومنان حضرت علي (ع) درنهج البلاغه در دو خطبه به صورت مستقل و مفصل راجع به ملائكه پرداخته است . يكي درخطبه 91 خطبه اشباح است كه حضرت به صوت شيوا و دلنشين در مقوله هاي مختلف در بحث ملائكه جايگاه و نقش آنها سخن گفته است .

ديگري خطبه اول نهج البلاغه است كه مفصل مطالب مهمي را مطرح كرده است .

در صحيفه سجاديه هم اشاره به ملائكه مفصل و مكرر آمده اما در دعاي سوم صحيفه مخصوص ملائكه حامل عرش و همه ملائكه مقرب خداست .

بنابر اين ملائكه جايگاه مهمي در اعتقادات ما دارند ، ايمان به ملائكه لازم و درود فرستادن بر ملائكه مستحب و توجه به آنها ضرورت دارد و در بيش از 120 آيه بصورت مستقيم و صدها روايت و حديث شيعه و سني به اين موضوع پرداخته شده است و در صحيفه و نهج البلاغه هم به آن اشاره شده است .

پس ملائكه وجود دارند ، مورد توجه قرآن و كتب آسماني قرار دارند و اعتقاد به ملائكه لازم است و توجه و درود فرستادن بر آنها از سنن الهي است .

بحث دوم : ملائكه چه نوع موجوداتي هستند ؟

سه نظريه وجود دارد .

يك نظر: نظركساني مثل نظر علامه مجلسي و بعضي از متكلمين و محديثين است كه معتقدند : ملائكه موجودات مادي اند اما از ماده هاي لطيف و بسيار ظريف هستند . مثل نور و انرژي هايي كه در عالم است و نقش دارد مادي هستند.

نظر دوم كه جمع زيادي به آن معتقدند كساني مثل علامه طباطبايي صاحب تفسير الميزان و فلاسفه اسلامي معتقدند ملائكه موجودات مجردند و فراتر از موجودات مادي و از جنس عالم ديگرند و نمي شود با سنجش و مقياسهاي مادي عالم مورد ارزيابي قرار داد .

امر مادي داراي بعد است و ملموس و محسوس است كه يا با چشم يا با دست و حواس ديگر آ ن را كشف كرد . شبيه خود خداوند تبارك و تعالي كه موجود مجرد و غيبي است .

نظرسوم : ملائكه كه در قرآن و آيات و روايات آمده بعضي از اينها و طوائفي از اينها موجودات مجرد هستند فوق عالم ماده هستند و بعضي از آنها همين موجودات عالم ماده هستند و به چشم ما نمي آيند و لطيف و ظريف هستند .

بعضي از روشنفكران گاهي به اشتباه گفتند : ملائكه كه خداوند فرموده است همين انرژي هاست كه در اين عالم است قطعا ملائكه ايي كه قرآن مي فرمايد: اينها نيست و حداق همه اينها كه مثل جاذبه و انرژي ها كه علم كشف كرده است بعضي از روشنفكران غرب زده تلاش كردند همه اين حقايق دين را به چيزهاي عادي دنيايي تفسير كنند از جمله ملائكه كه همه اين انرژي هايي كه علم كشف مي كند و در عالم هم بسيار موثر است را ملائكه خداوند مي دانند كه قطعا اين نظر درست نيست .

اينكه ملائكه جبرئيل و ميكايئل همه اينها همين هستند درست نيست .

بخش عظيمي از ملائكه و كارگزاران بزرگ عالم غيب از جنس عالم ماده نيستند جنود غيبي الهي و موجودات مجردند .

بحث سوم : ملائكه همه عالم و جهان امر و خلق را پركرده اند و هيچ جا از وجود ملائكه خالي نيست . در روايات متعدد اين مسئله آمده است .

در روايتي امده است كه از امام صادق سوال شد آيا ملائكه بيشترند يا انسان ها ؟

امام صادق (ع) فرمودند : به خدايي كه جانم دست اوست ملائكه خدا در آسمانها از عدد خاك كره زمين بيشتر است و در آسمانها جاي قدمي نيست مگر اينكه در آنجا ملكي درحال تسبيح خداست . و هيچ جاي زمين نيست كه زمين آباد و موات مگر اينكه در آنجا ملائكه هستند كه موكلند و هر روز عملي كه در آن زمين مي شود آن را به خداوند عرضه مي كنند .

هر نقطه زمين پر از ملائكه است و هر روز تمام اين ملائك با ولايت ما اهل بيت به خدا تقرب مي جويند و تمام اين ملائكه ها شاگردان مكتب اهل بيت هستند .

و در حديث ديگري امام صادق (ع)مي فرمايد : خداوند خلقي به اندازه ملائكه در دنيا نيافريده و هر روز70 هزار ملك به زمين مي آيند و كبعه و قبر پيامبر و امام حسين (ع) را زيارت مي كنند و هر روز تكرار مي شود و70 هزار ملائكه جديد جايگزين مي شود . اين احاديث نشان مي دهد تعداد ملائكه عالم خلق و امر و آسمانها را پركرده است .