یزدفردا:برای اولین بار محققان توانستند نشان دهند که سلول های بنیادی انسان (Human stem cells) اثر قابل توجهی در برگرداندن حافظه در حیوانات مبتلا به بیماری آلزایمر دارند. بیماری آلزایمر در کشورهای توسعه یافته شیوع بالاتری داشته و با افزایش سن میزان آن نیز افزایش می یابد. بر طبق آمارها اکنون ۵.۳ میلیون آمریکایی مبتلا به این بیماری هستند.
این تحقیق توسط تیمی از دانشگاه کالیفرنیای Irvine و انستیتو استم سل انجام شده است. در این تحقیق آنها سعی کردند نقص های شناختی ای که در مدل های حیوانی بیماری آلزایمر دیده می شد، را بهبود ببخشند. پس از اتمام آزمایش، میزان این نقص ها را دوباره بررسی کردند. آنها همچنین آزمایش را روی دو گروه مختلف انجام دادند. گروهی که بیماری آلزایمر داشتند و آنهایی که سلول های عصبی شان خراب شده بود.
هدف، مراکز آموزش و حافظه
محققان تمرکز خود را روی هیپوکامپ قرار داده بودند. هیپوکامپ ناحیه ای از مغز است که مسئول آموزش و حافظه می باشد. آنها سلول های بنیادی انسانی را دو طرف مغز تزریق کردند و یک ماه صبر کردند. سپس دوباره قابلیت های حافظه این موش ها را ارزیابی کردند. آنها عملکردهای فعلی با یک ماه قبل (قبل از شروع درمان) و عملکردهای موش های گروه کنترل (که از همان اول هیچ درمانی نشده بودند) را مقایسه کردند.
نتایج عالی بود. حیواناتی که سلول های بنیادی دریافت کرده بودند مشابه موش هایی رفتار کردند که اصلا بیماری عصبی پیدا نکرده بودند. به این ترتیب، آنها از نظر آماری ثابت کرده بودند که حافظه را نسبت به دو گروه گفته شده (عملکرد یک ماه پیش موش ها و عملکرد موش های گروه کنترل) افزایش داده اند.
بازگردانی سلامت سیناپسی
اگر از نظر علمی به قضیه نگاه کنیم، محققان دریافته اند که سلول های بنیادی می توانند آثار بد پلاک های پروتئینی بتا-آمیلوئید (که حدس می زنیم علت اصلی بروز بیماری آلزایمر باشد) و الیاف رشته ای-عصبی (neurofibrillay tangles) را بهبود بخشند.
این پلاک ها مانند یک عایق باعث قطع اتصال بین نورون (سلول عصبی) ها می شوند. محل اتصال بین نورون ها سیناپس نامیده می شود. پس می توان بنابه تعریفی آلزایمر را از دست رفتن بخشی از سیناپس ها و در نهایت کاهش تعداد کلی آنها در مغز دانست. طبق بررسی محققان موش هایی که سلول های بنیادی دریافت کرده اند ۷۵ درصد افزایش در تعداد سیناپس هایشان داشته اند و به نظر می رسد علت اصلی بهبود علایم آنها نیز همین باشد.
در مرحله بعد تیم، چگونگی استفاده از نتایج تحقیق برای درمان انسان ها را بررسی کردند و آنها کاملا امیدوارند که سلول های بنیادی به همان شیوه کار در حیوانات، بیماری در انسان را نیز بهبود ببخشند.
پاورقی:
قبلا هم گفتیم که مغز مجموعه ای از سیم کشی های در هم تنیده است. این سیم ها همان نورون ها هستند که سلول هایی دراز، کشیده و واقعا به شکل سیم هستند.
محل اتصال آنها سیناپس خوانده می شود. حالا بر حسب اینکه پیام عصبی داخل سیم ها (پالس الکتریکی) بتواند از سیناپس عبور بکند یا آنقدر قوی نباشد که عبور کند، مبنای صفر و یک مغز شکل می گیرد.
صفر و یک را که داشته باشید، تمام است. به دنبال آن منطق، استدلال و حافظه می آید. و اینجاست که اهمیت تزریق سلول های بنیادی و افزایش ۷۵ درصدی سیناپس ها مشخص می شود.