یزدفردا

شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران در حالی نتایج مربوط به ارزیابی کیفی خودروهای داخلی طی سال‌هاي 85 تا 90 را منتشر کرده که طبق آن، کیفیت انواع خودرو اعم از سواری و وانت و کامیون و اتوبوس با افت و خیزهایی در بازه زمانی موردنظر روبه‌رو بوده است.

در اين تحقيق خودروهاي توليدي به چهار گروه كاميون و كاميونت،‌ ميني‌بوس و اتوبوس، وانت و سواري تقسيم شده اند و در اين ميان، «وانت» نسبت به ساير گروه ها، در سال هاي بين 1385 تا 1390، از بيشترين ميزان ارتقاي كيفي برخوردار بوده و گروه ميني‌بوس و اتوبوس نیز كمترين ميزان رشد كيفيت را به خود اختصاص داده است.
افت و خیز رخ داده در کیفیت خودروها طی شش سال موردنظر به این شکل است که خودروها گاهی با رشد کیفیت روبه‌رو بوده‌اند و گاهی افت کرده‌اند. اختلاف عددی مربوط به افت و خیزها نیز معمولا زیاد بوده، به نحوی که مثلا در یک سال ناگهان کیفیت 9 نمره رشد کرده و در سالی دیگر شش نمره کاهش پیدا کرده است.
یکی از نکات قابل توجه در گزارش منتشر شده، افت کیفیت خودروهاي سواري در سال‌هاي 88 و 89 است، به نحوی که در سال 88 ميزان افت كيفيت سواري‌ها در مقايسه با سال 87،‌هشت دهم درصد و در سال 89 نيز در مقايسه با سال 88،‌ حدود 6/5 درصد کمتر شده، هرچند خودروسازان در سال 90 اين افت را جبران کرده‌اند.
در مدل طراحی شده جهت سنجش ميزان كيفيت، خودروهای داخلی بر اساس روش‌هاي بين‌المللي، 3 شاخص اصلی با 9 كد مورد سنجش قرار گرفته اند. البته شرکت بازرسی هیچ اشاره‌ای به شاخص‌ها و کدهای موردنظر نکرده است.
افت کیفی سواری‌ها در سال 89
اما ببینیم کیفیت انواع خودروهای داخلی طی سال‌هاي 85 تا 90 به چه شکل بوده است. ابتدا از سواری‌ها شروع می‌کنیم که در دو مقطع زمانی با افت کیفی روبه‌رو بوده و در چهار دوره نیز رشد را به خود می‌بیند. طبق گزارش شرکت بازرسی، خودروهای سواری در سال 85 و نسبت به سال 84، رقمی معادل 3/4 درصد رشد کیفیت را تجربه کرده است. در این دو سال البته برخی خودروهایی که هم اکنون در جدول کیفی به چشم می‌آیند، حضور نداشتند که در این بین می‌توان به برخی خودروهای چینی و تیبا اشاره کرد.
در سال 84 بیشترین خودروهای سواری تولیدی را پیکان و پراید تشکیل می‌دادند، دو خودرویی که اولی حذف شده و دومی همچنان در خط تولید قرار دارد. با این حساب می‌توان یکی از دلایل رشد کیفی خودروها در سال 85 نسبت به 84 را رفتن پیکان دانست.البته رشد کیفی خودروهای سواری در سال 86 نیز ادامه یافته، به نحوی که درصد رشد از 3/4 به 7/5 رسیده است. یکی از اتفاقات مهمی که طی سال 87 در صنعت خودرو کشور افتاد، ورود تندر-90 و مگان بود. این دو خودرو پس از برطرف شدن موانع موجود بر سر راه قرارداد پلت فرم مشترک X90 میان خودروسازی ایران و رنو، قدم به جاده مخصوص گذاشتند و با توجه به کیفیتی که داشته و دارند، قطعا یکی از عوامل تاثیرگذار در رشد کیفی خودروها در سال 86 و نسبت به سال 85 به حساب می‌آیند.
رشد کیفی خودروهای سواری در سال 87 نیز تداوم داشته و از 7/5 به 8/9 درصد رسیده است و این در حالی است که در سال بعد کیفیت خودروها هشت دهم درصد افت را به خود می‌بیند. نزول کیفی خودروهای سواری، در سال 89 نیز تکرار و این بار به شکلی شدیدتر خود را نشان داده است. طبق آمار، درصد رشد کیفیت خودروها از عدد 9 طی سال 88 به عدد 4/4 در سال 89 نزول کرده و این موضوع نشان می‌دهد، سال‌هاي 88 و 89 دوران افت کیفی خودروهای داخلی به شمار می‌روند.شرکت بازرسی در این مورد توضیحی نداده و بنابراین مشخص نیست که چرا کیفیت خودروهای سواری در سال‌هاي 88 و 89 افت کرده است.این افت کیفی در شرایطی است که طی سال 90 به یکباره کیفیت خودروهای داخلی جهشی 4/9 درصدی را تجربه کرده است.
با این حساب، باید از سال 90 به عنوان سالی که کیفیت خودروهای داخلی بیشترین رشد را به خود دیده، یاد کرد.
وانت، آقای کیفیت!
آن طور که گزارش شرکت بازرسی کیفیت روایت می‌کند: وانت‌هاي داخلی توانسته‌اند بیشترین نرخ رشد کیفیت را بین تمام خودروهای تولید داخل طی سال‌هاي 85 تا 90 به خود اختصاص دهند. بر این اساس، کیفیت وانت‌ها در سال 85، رشدی 1/13 درصدی را نسبت به سال 84 تجربه کرده و این رقم در سال 86 به 5/15 درصد رسیده است.
این در حالی است که طی سال 87 به یکباره افتی 4/6 درصدی گریبان وانت‌ها را می‌گیرد و کیفیت آنها افت می‌کند.در سال بعد البته دوباره وانت‌ها با رشد کیفی مواجه می‌شوند و سطح کیفی آنها حدود یک درصد صعود می‌کند و در سال 89 نیز چهار دهم درصد دیگر به نرخ رشد کیفی آنها اضافه می‌شود.در سال 90 اما به یکباره کیفیت وانت‌هاي تولید داخل حدود 10 نمره رشد می‌کند و به عدد 3/20 می‌رسد، عددی که نه سواری‌ها، نه کامیون‌ها و نه اتوبوس‌ها هیچ‌کدام نتوانسته‌اند آن را در بازه زمانی موردنظر تجربه کنند.از همین رو است که وانت را باید خودرویی دانست که بیشترین رشد کیفی را بین سال‌هاي 85 تا 90 در صنعت خودرو کشور داشته است.قرار است طی امسال و سال آینده دو سه وانت دیگر نیز میهمان خودروسازی کشور شوند، که معروف‌ترین آنها وانت تندر-90 خواهد بود.
ضعف اتوبوسی
اما اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌هاي داخلی به عکس وانت‌ها حائز کمترین میزان رشد کیفیت در سال‌هاي 85 تا 90 شده اند.
طبق آمار، کیفیت اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌هاي تولید داخل در سال 85 و نسبت به سال قبل از آن، 6/0درصد افت کرده، اما در سال 86، رشدی 1/2 درصدی نصیب آنها شده است.همچنین در سال 87 نیز رشد کیفیت اتوبوس و مینی بوس ادامه یافته و به 5/3 درصد رسیده، اما طی سال بعد، باز هم کیفیت این نوع خودروها پایین آمده و افتی 1/3 درصدی را به خود دیده است. این افت البته در سال 89 به شکل قابل توجهی جبران شده و نرخ رشد کیفی اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها به 4/12 درصد صعود کرده تا این سال، سال طلایی برای اتوبوس‌ها و مینی‌‌بوس‌هاي داخلی به لحاظ کیفی باشد. با این حال، کیفیت اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌هاي کشور در سال 90 به یکباره 5/7 درصد نزول کرده است. آمار نشان می‌دهد بخش خصوصی نقش قابل توجهی در تولید اتوبوس و مینی‌بوس دارد و اتفاقا با شرکت‌هاي معتبری چون اسکانیا و ولوو کار می‌کند.
کیفیت کامیون‌ها و کامیونت‌ها
سری هم به روند کیفی کامیون و کامیونت‌ها طی سال‌هاي 85 تا 90 بزنیم.
طبق آمار، کیفیت این خودروها در سال 85 حدود 5/3 درصد نسبت به سال 84 رشد کرده و در سال 86 نیز این رشد ادامه داشته است.
کامیون‌ها و کامیونت‌هاي داخلی 8/1 درصد در سال 87 و نسبت به 86 رشد کیفی داشته اند و رقم رشد کیفیت آنها در سال 88 نیز 2/4 درصد افزایش را به خود می‌بیند. این در حالی است که سال‌هاي 89 و 90 را باید دوران افت کیفی کامیون‌ها و کامیونت‌ها دانست، زیرا در هر دو سال موردنظر سطح کیفی آنها پایین آمده است. براین اساس، کیفیت کامیون و کامیونت در کشور طی سال 89 حدود 8/6 درصد کاهش را به خود می‌بیند. همچنین در سال 90 نیز 6/2 درصد دیگر از کیفیت این خودروها نسبت به سال 89 کاهش یافته است.

منبع:دنیای اقتصاد