یزدفردا :غلامعلی دهقان سخنگو وعضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه: در تاریخ جمهوری اسلامی تا کنون سه نوع انتخابات ریاستجمهوری دیده شده است.
در نوع اول که میتوان از انتخابات اول ریاستجمهوری تا انتخابات هفتم از آن یاد کرد،که یک گزینه از جهت شخصیتی و همچنین عقبه اجتماعی از وزن بیشتری نسبت به بقیه رقبا برخوردار بوده و به همین دلیل نتیجه انتخابات تقریباً قابل پیشبینی بوده است. برای مثال در این نوع انتخابات بنیصدر یکبار و شهید رجایی هم یک بار، آیتالله خامنهای دوبار و آیتالله هاشمی هم دو بار به ریاستجمهوری رسیدهاند که از قبل هم قابل پیشبینی بود.
اما در انتخابات هفتم ریاستجمهوری شاهد شکلگیری نوع دوم انتخابات هستیم که در آن جامعه به شدت دو قطبی شده و گزینههای دیگر به حاشیه میروند. برای مثال در انتخابات هفتم- سال 1376- دو قطبی خاتمی- ناطقنوری شکل گرفت که نتیجه انتخابات هم چندان قابل پیشبینی نبود.
این نوع از انتخابات در دور دهم -خرداد 88- بار دیگر تکرار شد و جامعه به شدت دو قطبی گردید.
نوع سوم انتخابات را در انتخابات نهم ریاستجمهوری -سال 1384- شاهد بودیم گزینههای موجود متکثر و هم اردوگاه چپ، هم راست و همچنین میانه گزینههای متنوع و خاص خود را داشتند و این گزینهها از جهت پایگاه اجتماعی، برتری خاصی بر یکدیگر نداشته و به همین دلیل آرا شکسته شده و برای اولین بار شاهد کشیده شدن انتخابات به دور دوم بودیم که البته احمدینژاد شکل گرفت .
قرائن و شواهد نشان میدهد فرض اول و دوم در انتخابات آتی ریاستجمهوری -سال 1392- بعید است شکل بگیرد و آنچه احتمال آن بیشتر است برگزاری انتخابات آینده به شکل سوم است که در این نوع انتخابات چند گزینه از جریانهای فکری- سیاسی موجود در آن حضور دارند.
اخبار مربوط به انتخابات ریاستجمهوری آینده هم نشان میدهد شکافهای موجود در اصولگرایان که در انتخابات مجلس نهم خود را نشان داد و همچنین فقدان گزینه کاریزما در جریان اصلاحطلب که بتواند انتخابات دو قطبی شکل بدهد و نیز انگیزههای لازم نزد جریان میانه نشان میدهد انتخابات یازدهم ریاستجمهوری میتواند چند قطبی و به انتخابات نهم ریاستجمهوری - سال 1384- شبیه باشد که باز هم مرحله دوم سرنوشتساز است