یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلی
اگر براي يك اشتباه هزار دليل بياوريد مي‌شود هزارو يك اشتباه
رضا سلطان زاده
مديرمسئول آیینه یزد
یزدفردا :رضا سلطان زاده-مديرمسئول آیینه یزد:از مواردي كه كاركنان هر سازمان و نهادي در جمهوري اسلامي بايد به آن پاي بند باشند درستكاري و صداقت است. سزاوار است در گفتار و كردار ملاك خود را دستورات عاليه اسلام قرار دهند به قانون اساسي و مصوبات و آئين نامه‌هاي اجرايي عمل كنند، در انجام امور، سليقه شخصي را دخالت ندهند و در نهايت ضوابط را بر روابط كه به بي قانوني و هرج و مرج منجر خواهد شد ترجيح دهند. بارها ديده و يا شنيده شده است فردي به علت بي توجهي و سوء استفاده يا اخذ رشوه و غيره در محل كار و اداره‌اي نه تنها زيان‌ها و لطمات جبران ناپذيري به آن مجموعه وارد نموده بلكه خود را از هستي ساقط و ارزش و اعتبارش را از دست داده و براي هميشه احترام و شخصيت اداري و اجتماعي خود را نابود نموده است.
آيه شريفه؛« بگو: پروردگارا؛ مرا در هر كار صادقانه وارد كن و صادقانه خارج نما و از سوي خود سلطان و ياوري براي من قرار ده ( ترجمه آيه 80 سوره اسراء) يكي از دستورات اصولي اسلام است كه روح ايمان و توحيد، – از آن سرچشمه مي‌گيرد و مقرر مي‌فرمايد انسان هيچ كاري فردي و اجتماعي را جز با صدق و راستي آغاز نكند همچنين هيچ برنامه‌اي را جز به راستي پايان ندهد. راستي و صداقت و درستي و امانت، خط اصلي وي در همه كارها باشد آغاز و انجام همه چيز با آن صورت گيرد. گرچه مفسران بعضاً‌خواسته‌اند مفهوم وسيع اين آيه را در مصداق يا مصاديق معيني محدود سازند، از جمله ورود به مدينه و خروج از آن به مكه، يا داخل شدن در قبر و خروج از آن هنگام رستاخيز و يا مانند اينها ولي واضح است كه تعبير جامع فوق هيچ گونه محدوديتي درآن نيست، تقاضايي است براي ورود و خروج صادقانه در همه چيز، در همه كار و در هر برنامه. در حقيقت رمز اصلي پيروزي درهمين جا نهفته شده است و راه و روش انبياء و اولياي الهي همين بوده كه فكرشان، گفتارشان و اعمالشان از هرگونه غش و تقلب و خدعه و نيرنگ و هرچه برخلاف صدق و راستي است پاك باشد. اصولاً بسياري از بدبختي‌هايي كه امروز با چشم خود مي‌بينيم كه دامن گير افراد و اقوام و ملتها شده، به خاطر انحراف از همين اصل است».2
بعضي هرچند اندك از جهت تعداد با رويه اشتباهي كه در پيش گرفته‌اند فكر مي‌كنند اگر مدير يا مسئولي خلافي مرتكب شد، قانون را رعايت ننمود، يا خداي ناكرده جرم و جنايتي از وي سر زد بهتر است يا از او حمايت كنند و يا حداقل آن را بر ملا و آشكار نكنند تا به خيال خودشان به مملكت آسيبي وارد نيايد و دشمنان سوء استفاده نكنند به همين علت همچنان از خاطي حمايت مي‌كنند و خلاف هايش را نديده مي‌گيرند. اخيراً در دستگاه ديپلماسي كشور حادثه‌اي اتفاق افتاد كه همه نظرها را به خود جلب نمود يكي از كارمندان سفارت ايران در برزيل در استخر مختلطي درحال شنا به اتهام تعدي و دست اندازي به چهار دختر به سن قانوني نرسيده دستگير شد، رسانه‌هاي خارجي موضوع را با آب و تاب نقل كردند حتي بعضي آنها گفتند كه عده‌اي مي‌خواستند وي را از پاي درآورند. در آغاز بعضي از خبرها حاكي از تكذيب موضوع بود به حساب دشمني و كينه استكبار با ايران گذاشتند، عذر بدتر از گناه اينكه مساله را ناشي از تفاوت‌هاي فرهنگي دو كشور قلمداد نمودند كه اين تحليل سبب شگفتي خوانندگان و شنوندگان شد و در نهايت گفته شد متهم به ايران فرا خوانده شده است. درحالي كه دستگاه ديپلماسي مي‌توانست از ابتداي امر قول بررسي بدهد تائيد و تكذيب را به بعد موكول نمايد و پس از پيگيري و احياناًٌ‌تائيد اين اتفاق زشت و زننده و غيرقابل دفاعي كه پيش آمده بود مقامات ذي‌صلاح عمل خلاف و غيرانساني و اسلامي يك كارمند را در هر رده و مقامي قرار داشت به شدت محكوم كنند و دامن سياستگذاري خارجي و داخلي سرزمين مقدس اسلامي ايران را از اين گونه آلودگي‌ها منزه بدانند.
«ماجراي اقدام خلاف يك ديپلمات ايراني در برزيل همچنان خوراك رسانه‌هاي غربي است. وزير خارجه برزيل از ايران خواسته است اطلاعات بيشتري درباره اين ديپلمات ارائه نمايد.« آنتونيو پاتريوتا»، مي‌گويد: ما خواستار توضيح شفاف در خصوص اين اتهام نگران‌كننده هستيم تا بتوانيم اقدام درستي انجام دهيم. «سي‌ان‌ان» مدعي شد اين ديپلمات ايراني به مدت يك سال كارت عضويت استخر مختلط را داشته و البته اكنون عضويت وي معلق شده است.»3
ديده مي‌شود اگر وزير و نماينده و حتي عالي ترين مقام در يكي از كشورهاي اروپايي و غربي و آمريكا خلافي با توجه به معيارهاي قابل قبول در آن محيط مرتكب شد دستگاه قضايي وي را احضار و محاكمه مي‌كند متهم را به سزاي عملش طبق ضوابط و قوانين موجود همان كشور مي‌رساند وبراي عموم مردم قابل قبول و مشخص است كه نه تنها به امنيت كشورشان لطمه‌اي وارد نمي‌شود بلكه ملاحظه مي‌گردد ديگر سياستمداران و يا رقباي انتخاباتي و سياسي آنها اين اقدام را نقطه مثبت براي كشورشان تلقي مي‌نمايند.
مطبوعات به راحتي و آزادانه مي‌توانند اخبار را به اطلاع مردم برسانند. گاه اتفاق افتاده كه از تحكم بي‌جا به خبرنگار و روزنامه نگاري حتي رييس‌جمهور كشوري نظير آلمان عذر خواهي كرده و در نهايت به خاطر استفاده از وام كم بهره استعفا داده است.
در توصيه‌اي امام راحل (ره) بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران مي‌فرمايد:« كوشش براي ساختن اين است كه هر جمعيتي آن كار خودش را خوب انجام بدهد، اينكه به او محول شده است آن را خوب انجام بدهد، اگر همه قشرهاي مملكت به اين فكر باشند كه الان مملكت اسلامي است و بايد همانطوري كه دستور اسلام است عمل بكنند كم كاري دركاري كه بايد كار بكنند نداشته باشند، انحراف نباشد در كار، با صداقت، با امانت، با توجه به خدا، عمل بكنند» 4
مسلمانان خود را مفتخر به تبعيت و پيروي از مولاي متقيان علي (ع) مظهر عدل و عدالت مي‌دانند در نامه‌ها امام (ع) به فرمانداران و حاكمان زمان خود و قرون آينده ضمن صدور فرمان‌ها و دستورالعمل‌ها نصيحت و موعظه مي‌كند، راه حكومتداري و خدمت به مردم را توضيح مي‌فرمايد، با نوشتن دستورات الهي و قانون اسلام اگر خلافي از فرمانداران و استانداران مشاهده فرمود به توبيخ و سرزنش آنها مي‌پردازد، از عمل ناپسندشان انتقاد يا از روش نيكو و ارزشمندشان تقدير و سپاسگزاري مي‌نمايد، با عبارات روشن به كارگزاران و مردم آگاهي مي‌بخشد هم سطح بودن زندگي مردم با حاكمان را تشريح مي‌كند و مي‌فرمايد كارگزاران نبايد سيم و زر از خود به جاي گذارند.
به يكي از كارگزاران خود «شريح» مرقوم مي‌فرمايد:
«به من خبر دادند كه خانه اي با هشتاد دينار خريدهاي، و سندي براي آن نوشتهاي، و گواهاني آن را امضا كردهاند. (شريح گفت: آري اي امير مؤمنان، امام عليه السّلام نگاه خشم آلودي به او كرد و فرمود): اي شريح! به زودي كسي به سراغت ميآيد كه به نوشتهات نگاه نميكند، و از گواهانت نميپرسد، تا تو را از آن خانه بيرون كرده و تنها به قبر بسپارد. اي شريح انديشه كن كه آن خانه را با مال ديگران يا با پول حرام نخريده باشي، كه آنگاه خانه دنيا و آخرت را از دست دادهاي.
به فرمانرواي ديگري مي‌نويسد:
همانا من، براستي به خدا سوگند مي‌خورم! اگر به من گزارش كنند كه در اموال عمومي خيانت كردي،
كم يا زياد، چنان بر تو سخت گيرم كه كم بهره شده، و در هزينه عيال، در مانده و خوار و سرگردان شوي! با درود.»5
بدان اميد كه كليه مسئولان اجرايي در انجام وظايف اداري توفيق نصيبشان گردد تا در جهت خدمتگزاري به مردم كه در واقع ولي نعمتان آنها هستند كوشا باشند مديران و روزنامه نگاران نيز در ترسيم موقعيت جامعه انصاف را رعايت نموده از خود سانسوري پرهيز كنند و بر اساس منطق و با احترام به مخاطبان انتقادات خود را بازگو نمايند و بعضي از دولتمردان خطاها و اشتباهات ديگران را توجيه نكنند.
پي نوشت‌ها:
1- اين جمله منسوب به ابوعلي سيناست
2- «تفسير نمونه»، جلد 12، صفحه 225 – 226
3- «روزنامه جمهوري اسلامي»، مورخ 10/2/91، صفحه 2
4- «صحيفه نور»، جلد نهم، صفحه 143
5- «نهج البلاغه»، ترجمه محمد دشتي(ره)، نامه3 و 20، صفحه 343 و 357