یزدفردا

مهندس غلامعلی سفیددر بیستمین سالگرد تأسیس موسسه جوادالائمه از جوادالائمه می گوید

یزدفردا :به مناسبت بیستمین سالگرد تأسیس موسسه حضرت جوادالائمه(ع) مصاحبه ای با مهندس غلامعلی سفید رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل این موسسه انجام گرفت که مشروح این مصاحبه را در ذیل می خوانید :

1- موسسه خیریه فرهنگی حضرت جوادالا ئمه (ع) در چه سالی و به چه نحو فعالیت خود را آغاز کرد؟

در سال 1370 دختر آقای دعایی(مدیر عامل اسبق و عضو هیأت امناء) به علت بیماری سرطان از دنیا رفتند. ایشان علاقه داشت به نام فرزند مرحومه شان کار خیر انجام دهد از این رو با دوستان مختلفی جلساتی را ترتیب دادند. تا آنجایی که به خاطر دارم ایشان این مسائل را با بنده و آقایان دکتر برهانی(مدیر عامل سابق) ، غفوری(عضو هیأت امناء) ، دکتر یزدانفر(عضو هیأت امناء) ، مهندس ترابی(عضو هیأت امناء و هیأت مدیره) ، گلدانساز(عضو هیأت امناء و هیأت مدیره) ، آقای نجفی ، آقای حسینعلی کاظمینی و آقای شایق مطرح کردند.

ایشان در ابتدا پیشنهاد ساخت یک بیمارستان دادند که با توجه به روحیه فرهنگی افراد قرار شد در راه احداث مدرسه کار کنیم .چند ماهی طول کشید تا اساسنامه ای تنظیم شد که در این اساسنامه کارهای خیر اعم از بیمارستان ، درمانگاه، مدرسه ، دانشگاه ، تعمیرات ساختمانی حوزه علمیه و ... آورده شده بود.

در همین اثنی آقای دعایی در مورد عضویت در هیأت امناء با آیت الله ناصری امام جمعه محترم یزد که در آن زمان امام جمعه چهارمحال و بختیاری بودند ، صحبت کردند و با موافقت ایشان روبرو شدند. هیأت امناء اولیه موسسه را ترکیب افرادی که در ابتدا اشاره کردم و ایشان تشکیل دادند.

در اوایل هم وضعیت مالی بدی داشتیم و تنها امیدمان به الطاف الهی و کمک خیرین بود.

اولین قدم در راه استقلال موسسه اجاره خانه ای در خیابان مطهری و روبروی پمپ بنزین روحانیان بود و کارهای مربوط به اساسنامه و پیگیری های مقدماتی در آنجا و به محوریت آقای دعایی انجام می شد. در مرحله اول دوستان پشنهاد دادند که در قسمت آموزش فعالیت بیشتری داشته باشیم. در این رابطه رایزنی هایی با مسکن و شهر سازی و زمین شهری جهت تخصیص زمینی جهت ساخت مدرسه انجام دادیم و با پیگیری های آقای دکتر یزدانفر و مهندس برادران(مدیر فنی) موفق تهیه طرح شدیم و در سال 71 ساختمان دبستان پسرانه شروع شد.

در آن زمان در آن منطقه نه آب بود و نه برق.به طور مثال ما برق را با تیر های بین راهی از اداره راه و آب را هم از جاهای دیگر گرفتیم. وقتی برای ثبت نام اطلاع رسانی کردیم عده ای که برای ثبت نام آمدند می دیدند که بیابانی است و فقط یک زیر زمین ساخته شده ، عده ای خنده تحویلمان می دادند و

می پرسیدند مدرسه کجاست؟! عده ای هم اعتماد می کردند و فرزندانشان را ثبت نام کردند.

در نهایت دبستان پسرانه با جمعیت کم شروع به کار کرد. محوریت کارهای آموزشی آقای دکتر برهانی بودند و آقای مجلسی به عنوان مدیر مدرسه انتخاب شدند که هنوز هم در خدمتشان هستیم . با کمک خداوند متعال و خیرین بزرگوار ، همچنین اعتماد مردم به این توفیقاتی که هم اکنون مشاهده

می کنید رسیدیم.

البته این را هم اضافه کنم آقای دعایی در شروع کار اشاره ای داشتند که این کارهای آموزشی و فرهنگی پیشنهاد مقام معظم رهبری بوده است ، از این رو وقتی کارها به مرحله اجرایی رسید آقای دعایی خدمت معظم له رفتند و با توضیحاتی که در مورد کارهای انجام شده دادند ایشان مبلغی را اهدا کردند و این مبلغ اولین پولی بود که به مجموعه اهدا شد. در مرحله بعد من و آقای دعایی سفری به مشهد داشتیم و خدمت آقای واعظ طبسی رسیدیم. با توضیحاتی که در مورد مجموعه و همچنین کمک مقام معظم رهبری دادیم ، ایشان هم معادل همان مبلغ را به مجموعه اهداء کردند. ضمناً مرحوم رأفت و همسرشان خانم اثنی عشری هم جزء کسانی بودند که قطعه زمینی داشتند و آن را اهدا کردند . این پولها اولین کمک های خیری بود که به مجموعه شد.

2-علت نام گذاری موسسه به نام امام جواد چه بود؟

در جمع دوستان که در مورد اسم موسسه صحبت می کردیم این بحث مطرح شد که اسم ائمه ای استفاده شود که کمتر بر روی موسسات فرهنگی ، ساختمان های بهداشتی ، درمانی و ... گذاشته می شود و در نهایت به خاطر تناسبی که اسم امام جواد با جوانان و دانش آموزان داشت اسم آن حضرت برای موسسه انتخاب شد.

3- دستاوردهای بیست ساله این موسسه چه بوده ، آیا به اهداف خود دست یافته اید با خیر؟

همینطور که اشاره کردم در اساسنامه ای که نوشتیم خیلی اهداف ذکر شده بود که اگر بخواهیم با توجه به آن اهداف جواب دهم باید بگوییم که نه ، به قسمتهایی از آن اهداف رسیده ایم و لیکن در مقایسه با کسانی که در این زمینه ها کار کردند نسبتاً موفق بوده ایم.

در قمست آموزشی هم اکنون 12 مدرسه ، درقسمت آموزش عالی یک ساختمان و در آموزش عالی علمی کاربردی هم یک ساختمان داریم که همه اینها متعلق به موسسه می باشد و الحمد الله همگی فعال هستند.

موسسات دیگری که ایجاد شد موسسه خیریه فروغ جواد ، فرهنگی هنری جواد ، آموزش عالی آزاد جواد و اقتصادی نگار کویر هستند که همگی در حال فعالیت هستند.

4- با توجه به اینکه موسسه حضرت جوادالائمه(ع) علاوه بر آموزش در حوزه های فرهنگی ، خیریه ، اقتصادی و آموزش عالی فعالیت دارد به نظر شما این موسسه در کدام حوزه موفقیت بیشتری داشته و چه برنامه هایی در آینده پیش بینی شده است؟

آنچه مسلم و مشهود است در آموزش بیشترین پیشرفت را داشته ایم به طوریکه هم اکنون 12 مدرسه و 1000 نفر همکار پاره وقت و تمام وقت داریم. چندین سال است که در حال فعالیت

می باشد و خیلی از دانش آموزانش به مدارس تیزهوشان راه پیدا کردند ، خیلی از دانش آموزانش فارغ التحصیل شده و به دانشگاه راه پیدا کردند و تعدادی هم مشغول کار هستند ، موسسات آموزش عالی موفقیت قابل قبولی داشته اند.

موسسه اقتصادی همراه و در جهت ایجاد پشتوانه ای برای موسسه تشکیل شد. در زمینه اقتصادی حرف اول را آقای شهسواری می زده و با زحمات ایشان خوشبختانه کم کم به بار نشست و از ثمره آن برای کارهای آموزش ، آموزش عالی و فرهنگی استفاده شد. لیکن اگر بخواهیم هدف گذاری کنیم اینگونه هست که موسسات آموزشی ، فرهنگی و خیریه ما اصل و موسسه اقتصادی به عنوان پشتیبان و حامی ایجاد شده نه اینکه خودش هدف باشد.

موسسه فرهنگی هنری سیر ثابتی نداشته و در هر زمان و به تناسبت موقعیت آن زمان شدت و ضعف پیدا می کرده ، موسسه خیریه فروغ جواد که آقای مهندس ترابی عمده زحمت آن را

می کشند کارهای متعددی من جمله کاشی کاری و مرمت صحن حرم امام جواد(ع) را که با همت مردم خیّر یزد تأمین اعتبار می شود ، انجام می دهند.

در مورد کارهای در دست اقدام ، به نظر بنده به جایی رسیدیم که توسعه کیفی و رشد و بالندگی را محور قرار بدهیم و در همین جهت حرکت های پژوهشی ، تحقیقاتی ، ارزیابی موسسات و برنامه ریزی برای برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و سالانه ، بودجه بندی و ... را انجام

می دهیم. استراتژی موسسه مشخص شده و قرار است کارها بر این مبنا انجام شود. به نظر من اهداف فعلی که بیشتر می خواهیم به آن توجه کنیم جنبه های رشد و شکوفایی کیفی است. انشا الله

5- از چه سالی به عنوان مدیر عامل موسسه حضرت جوادالائمه(ع) شروع به فعالیت نمودید؟

در ابتدای ایجاد موسسه در هیأت مدیره و امناء عضویت داشتم و بعد از بیرون آمدن از استانداری به عنوان مدیر عامل موسسه انتخاب شدم.

6- با توجه به اینکه چندین سال در رأس امور استان مشغول به فعالیت بودید و به لحاظ سیاسی امکان خروج از یزد و احیاناً فعالیت در ارگان یا نهادی معروف در سطح کشور داشتید ، چرا در موسسه جوادالائمه و یک محدوده کوچک فعالیت نمودید؟

معنی کوچکی و بزرگی در ذهن انسانها متفاوت است . مثلاً کسی بتواند به 4 نفر تعلیم دهد و فکر کند کار بزرگی انجام داده ، شخصی هم ممکن است هزار واحد آپارتمان بسازد و بگوید کار بزرگی انجام داده ام و برخی هم استاندار و رئیس جمهور بودن را کار بزرگی می داند. نظر من این بوده که کار فرهنگی کار بزرگی است. گرچه مدیریت اینجا هم کم نیست البته در صورتی که بتوانیم خوب انجام وظیفه کنیم.

7- برداشت های اجتماعی و تا حدودی سیاسی در این است که این موسسه از

رانت های بسیار قوی برخوردار است. این شایعات با چه اهدافی مطرح می شوند و تا چه میزان صحت دارد؟

ممکن است که این ذهنیت ایجاد شده باشد و مثلا بگویند مجموعه ای که افرادش کمتر از طبقه مرفه جامعه بوده اند بیایند و همچین موسسه ای در استان ایجاد کنند که موثر باشد و به طور مثال 8000 دانش آموز و دانشجو و بیش از 1000 نفر پرسنل داشته باشد حتماً رانت خواری کرده است. یک عده ای به جای اینکه این را تحلیل و بررسی کنند راحت ترین کار را انتخاب و نسبت ناروا می دهند. این عده متاسفانه به جای اینکه نقاط قوت را تقویت کنند و از اینکه مجمو عه ای اینچنینی در شهرشان است خوشحال باشنددر جهت نفی آن بر می آیند. من به شخصه ایجاد این مجموعه را به دلیل نظام جمهوری اسلامی و فضای ایجاد شده برای حضور و مشارکت مردم می دانم و اگر این فضا روز به روز گسترده تر شود مردم به نحوی احساس می کنند که می توانند اقدامات بزرگ و اساسی داشته باشند. متاسفانه اگر مردم احساس کنند که دولت و کسانی دست اندرکارند خواستار تنگ کردن فضا هستند نه تنها این مجموعه را از بین می برند بلکه جرأت را از دیگران برای اقدامات جدید می گیرند.

چیزی که می توانم صراحتاً اعلام کنم این است که از هیچ رانت دولتی در رابطه با ایجاد این موسسه استفاده نشده و اگر هم کمکی صورت گرفته مثل موسسات مشابه دیگر بوده و حتی در چند سال اخیر مضیقه هایی برای این مجموعه به وجود آمده که به موسسات مشابه این مضایق را وارد نکردند حتی در همین یزد به بعضی از مدارس کمک های مالی نیز شده است.

لکن در این فضای به اصطلاح سلب حمایت و آوردن تنگ ناها باز هم توانستیم رشد کنیم و بعضی اینها را می بینند و این فکر ها را در مورد این مجموعه می کنند.

حتی چند سال پیش سازمان بازرسی جلوی نقل و انتقال سند زمین ورزشی ما را به جرم زمین خواری گرفت . بعد از مدتی که گذشت و درست وارد قضیه شدند خودشان اعلام کردند که اشتباه کرده اند و حتی همراهی کردند تا مشکل حل شود.چند سال پیش مدیر کل وقت مسکن و شهر سازی به من گفت خیلی ها به من می گفتند که موسسه جوادالائمه قبلاً از رانت مسکن و شهرسازی استفاده کرده و زمین گرفته ، وقتی بررسی کردم دیدم که هیچ اتفاقی نیافتاده و حتی کار عادی شما را هم انجام نداده اند.

آنهایی که اعلام می کنند این موسسه از رانتی استفاده کرده بیایند و بگویند مثلا به شما فلان وامی خارج از ضابطه داده اند ، یا فلان زمین را ارزان داده اند.این مجموعه نه محل مصادره ای گرفته و نه چیز ی اهدایی از دولت ، البته مردم خیر به ما خیلی کمک کردند ولی هیچ چیزی از دولت خلاف ضوابط ، مصوبات قانون دریافت نکرده ایم.

8- با توجه به اینکه در حدود 20 سال به عنوان مدیر دولتی و سپس به عنوان مدیر بخش خصوصی فعالیت نموده اید ، چه درکی از برخورد دولتی ها با بخش خصوصی دارید و آیا به همه انتقاداتی که از سوی مردم نسبت به بخش دولتی مطرح می شده

رسیده اید یا خیر؟

همه انتقاداتی که مردم از من کردند را خبر ندارم ولی آنچه که می بینم و احساس می کنم اینست که برخورد بعضی دولتی ها حتی زمان خود من به صورتی بود که خودشان را مسئول کنترل و تحت نظر گرفتن مردم می دانستند و همه در مقام پاسداری از نظام می خواهند تمام جوانب کار را ببینند و متاسفانه کمتر حلال مشکلات و راه گشا هستند که این یک نکته مهم است.

نکته بعدی اینست که دولت ما در همه جا دخالت کرده ، مخصوصاً امور اقتصادی ، مثلاً مجموعه ما که آموزشی و آموزش عالی است همیشه یک رقیب گردن کلفت و عمده دارد به نام دولت دارد و به نظر من اگر دولت دست از رقابتش بر ندارد بخش خصوصی نمی تواند به خوبی رشد کند.

نکته دیگر حجم دولت است. وقتی در ادارات ما نیروی انسانی زیادی در حال فعالیت هستند مسلماً سنگ اندازی هم بیشتر می شود. هر شخصی می خواهد یک تولیتی داشته باشد.

به نظر من ذهنیت کارگزاران ، رقابت غیر سالم و حجم عظیم دولت باعث بروز مشکلات

می شود.

9- افکار عمومی و عمدتاً افرادی که دورادور جنابعالی و موسسه جوادالائمه(ع) را

می شناسند به سمتی است که مهندس غلامعلی سفید یکی از سهامداران و ذی نفعان این موسسه می باشد. در صورت امکان شفاف سازی نمائید.

در این موسسه نه تنها غلامعلی سفید بلکه هیچکس سهامدار نیست. نه هیچ یک از مدیران ، نه هیچ یک از هیأت مدیره و نه هیچیک از اعضای هیأت امناء سهامدار نیستند و طبق اساسنامه کل اموالش مادامیکه در راه فرهنگ باشد در اختیار موسسه است و در صورت تعطیل شدن و یا انحلال این اموال متعلق به جمهوری اسلامی و ولایت فقیه است که به دولت یا موسسات مشابه که این کار را انجام می دهد تحویل داده می شود. هیچکس نه در بخش اقتصادی ، نه در ساختمانهایش و نه در تجهیزات و اموال منقول و غیر منقول مالک و صاحبش نیست.

همه افرادی در مجموعه هستند یا مثل هیأت امناء هستند به صورت افتخاری کار می کنند یا حقوق بگیر هستند و حقوق کمی نسبت به بخش دولتی دریافت می کنند و در کل هیچکس به جز حقوق بگیر در جمع ما نیست البته حقوقها ، حقوقهای فوق العاده ای نیست.

10- برخی این موسسه را یک موسسه "طبقاتی" می دانند ، یعنی همه کسانی که در این مدارس تحصیل می کنند از اقشار مرفه جامعه هستند لطفاً توضیح دهید.

در بحث دانش آموزان ، هر کس در امتحان ورودی نمره حد نصاب را کسب کرد می تواند وارد مدرسه شود و کسی از اموال و وضعیت مالی والدین سوال نمی کند. حتی بعضی افراد که فرزندانشان قبول می شوند و توان مالی ندارند مساعدت هایی می شود. برداشت من این است که عموماً قشر متوسط مردم ما اینجا هستند و کم و بیش ممکن است قشر متمول هم باشند.

برای حضور افراد از طبقات ضعیفتر باید دولت درصدی از هزینه ها را بپذیرد گرچه قانونی هم وجود دارد ولی هنوز عملی نشده است.

11- مشکلات عدیده ای که در رابطه با مدیریت موسسه جوادالائمه داشته اید مربوط به کدام مورد بوده ، سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی یا آموزشی ، چرا این مشکلات بوجود آمده و واکنش شما در مقابل این معضلات چه بوده است؟

عمده ترین مشکل ما در داخل ، نبود منابع مالی مطمئن و پایدار است . علی الخصوص مسائل اقتصادی اخیر تا اندازه ای ملموس مشکل ساز شده و روی ما بیشتر اثر گذاشته است.

ذهنیت بعضی مسئولین و عدم اجرای بعضی قوانین که مصوب شده ولی عملاً اجرا نمی شده مشکل بیرونی ماست.

12- لطفا در موردنظر سنجی و سنجش از عموم مردم در مورد موسسه که در حال بررسی است توضیح دهید.

در شورای تحقیق و پژوهش بعضی از پژوهش ها مطرح شده که اجرای بعضی از آنها هم شروع شده که یکی از آنها نظر سنجی از عموم مردم و خاص مخاطبین است که ببینیم ذهنیتشان در مورد مجموعه چگونه است.

این سوالات به دو صورت می باشد.هم برای عموم مردم است و هم از مخاطبین ما که خانواده ها ، دانش آموزان ، دانشجویان و همکاران می باشند و هدف ما این است که ببینیم که نظرشان در مورد مجموعه چگونه است و اگر ذهنیت را بدانیم می توانیم نقاط قوت و ضعف را بهتر بشناسیم .

یک پژوهش دیگر هم مطرح شده که شناخت موسسات مشابه در ایران و دنیا و ارتباط با آنهاست