مراسم ذكر خواني در عزاداري ها |
در نصرآباد ، ذکر به نوعی آواز مذهبی گفته می شود که برای اعلام مجلس روضه خوانی و قبل از مجلس عزاداری اجراء می شود...
ذکر در لغت به معنای یادآوری است و در قرآن کریم به معنای نماز و یکی از نام های قرآن به کار رفته است ، ولی در نصرآباد ، ذکر به نوعی آواز مذهبی گفته می شود که برای اعلام مجلس روضه خوانی و قبل از مجلس عزاداری اجراء می شود.همان گونه که از واژۀ ذکر پیداست هدفِ این مراســم یادآوری برپایی مجلس عزاداری و یادآوری حماسه کربلا است. بنابراین بیشتر اشعار ذکر بیانگر صحنه های کربلا می باشد .
ذکرهای دوسِتان، لب تشنه، مشکل زینب، بی کس و بی مونس از انواع ذکر به شمار می رود . در مجموع 7 نوع ذکر متفاوت در نصرآباد وجود دارد.
همۀ ابیات اشعار ذکر به صورت گروهی خوانده می شود و گروه ذاکرین تعداد دقیق و ثابتی ندارد ولی معمولاً از دو گروه پنج نفره تشکیل می شود که به صورت سؤال و جواب اشعار مربوطه را می خوانند. علاوه بر ملودی زیبا، استفاده از کلمات کمکی نیز لطافت خاصی به ذکر می بخشد.
اشعار مورد استفاده در ذکر اغلب توسط شعرای محلّی سروده می شده است ولی گاهی ابیاتی از شعرای معروف هم در متن ذکر به کار می رود
|
مراسم مذهبی شاخ شاخ انجام شد |
مراسم مذهبی شاخ شاخ در دهۀ آخر ذی الحجّه یعنی 10 روز پیش از آغاز ماه محرم الحرام برگزار می شد تا هیزم کافی جهت روشن کردن حسینیه و مجالس عزاداری سالار شهیدان امام حسین (u) فراهم شود
این مراسم که اصطلاحاً عاشورای بچّه ها گفته می شد در دهۀ آخر ذی الحجّه یعنی 10 روز پیش از آغاز ماه محرم الحرام برگزار می شد تا هیزم کافی جهت روشن کردن حسینیه و مجالس عزاداری سالار شهیدان امام حسین (u) فراهم شود. کودکان و نوجوانان روستا به صورت گروهی هر روز عصر به خانۀ اهالی مراجعه کرده و با خواندن عباراتی آهنگین و موزون تقاضای هیزم از صاحب خانه می کردند. لازم به یادآوری است، در گذشته با سوزاندن هیزم در محل ویژه ای به نام کَلَک که دقیقاً وسط حسینیه قرار داشت مجلس را روشن نگه می داشتند. پس از آن که گروه شاخ شاخ در آستانۀ خانه ای قرار می گرفت، ابیات ذیل خوانده می شد.
اگر صاحب خانه هیزم اهداء می کرد ولی مقدار آن کم بود ، بیت ذیل چندین بار تکرار می شد تا هیزم بیشتری بیاورد
عشقِ حسین و محمود یَه بنه هیزم کَمُم بود
و در صورتی که خدا ی نکرده ، هیزمی اهداء نمی کرد و یا نداشت که تقدیم کند با صدای بلندتر و حالت تهاجمی این بیت خوانده می شد
عشقِ حسین و عبّاس پایه ی چَخُد دَرِانداز
یعنی اگر هیزم نداری چرخ ریسندگی خود را که وسیلۀ کار است برای روشن کردن مجلس عزاداری امام حسین(u) اهداء کن. معمولاً بچّه ها دست خالی از در خانه نمی رفتند و اهالی هم همکاری خوبی در تأمین روشنایی مجلس عزاداری اهل بیت (ع) می کردند.
|
منبع :سایت نصر آباد
یزدفردا