یزدفردا

بهرام امیر احمدیان: مدتی است دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل یعنی جمهوری خلق چین و فدراسیون روسیه با تعمیق روابط خود با کشورهای ثروتمند عرب منطقه خلیج فارس، وارد مناقشه و ادعای بی اساس مالکیت سه جزیره ایرانی تنب بزرگ و تنب کوچک و ابو موسی توسط امارت متحده عربی شده اند دولتی که در زمان بازگشت این سه جزیره ایرانی به خاک ایران، هنوز کشور نبوده است. در عین حال ایران دارای سابقه ای طولانی در این دریا بوده و نام آن با نام یکی از سه بخش ایران باستان یعنی «پارس» گره خورده است و دریای پارس یا خلیج فارسی» نامیده شده است.

شگفت آنکه هم جمهوری خلق چین و هم فدراسیون روسیه مناسبات نزدیکی با ایران دارند. روسیه خود به عنوان یک عضو دائم شورای امنیت بجای کوشش در تامین امنیت جهانی خود با اشغال دو بخش از جمهوری گرجستان و شبه جزیره کریمه از اوکراین و انضمام آن به خاک خود و تجاوز نظامی به شرق اوکراین، تمامیت ارضی کشورهای مستقل یاد شده را نقض کرده است و اکنون علیه تمامیت ارضی ایران با همصدایی با شورای همکاری خلیج فارس از ادعای بی اساس امارات مبنی بر مالکیت جزایر یاد شده حمایت میکند و ایران را به مذاکره بر سر این جزایر دعوت میکند.

 روسیه و چین هر دو علاوه بر عضویت دائم در شورای امنیت از بنیانگذاران سازمان همکاری شانگهای هستند که یکی از اصول این سازمان مبارزه با جدایی طلبی و تجزیه کشورهاست ایران نیز به عنوان عضو دائم در کنار دیگر اعضای شانگهای همکاری دارد. اکنون اتحادیه اروپا نیز وارد این جدل سیاسی شده و از ایران می خواهد با امارات متحده عربی جهت بازگرداندن مالکیت جزایر به گفت و بگو بنشینند. در هر سه مورد رهبران همسویی با امارات که میخواهند از فرصت پیش آمده برای بهره گیری از شرایط منطقه به نفع خود بهره مند شوند نیک می دانند که در شرایط ملتهب کنونی خاورمیانه، بهتر آنست که اسرائیل را از کشتار بیرحمانه فلسطینیان در غزه و بمباران جنوب لبنان باز دارند.

از نظر تاریخی، جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک بخشی از ایران بوده اند، واقعیتی که توسط استاد تاریخی حقوقی و جغرافیایی متعدد پشتیبانی می شود. با وجود این امارات متحده عربی بارها ادعای مالکیت این جزایر را داشته است. 

این جزایر در سال ۱۹۲۱ تحت کنترل بریتانیا قرار گرفتند، اما در ۳۰ نوامبر ۱۹۷۱ درست قبل از تبدیل شدن امارات به یک فدراسیون رسمی حاکمیت ایران بر این جزایر بازگردانده شد. طرح دیگر باره مناقشه جزایر سه گانه ایرانی خلیج فارس پس از پایان سی و سومین اجلاس سران اتحادیه عرب که در ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ در منامه بحرین برگزار شد دوباره مطرح شد، جایی که بیانیه پایانی بازتاب ادعای مداوم امارات متحده عربی در مورد جزایر بود. موضع قاطع ایران در برابر اعلامیه اتحادیه عرب بر تعهد این کشور به حفظ تمامیت ارضی خود ورد هرگونه دخالت خارجی در امور حاکمیتی خود تاکید می کند می دانیم که در ۲۹ نوامبر ۱۹۷۱ اندکی قبل از پایان تحت الحمایگی بریتانی و تشکیل امارات متحده عربی ایران و حاکم شارجه یاد داشت تفاهمی را برای مدیریت مشترک ابوموسی امضا کردند. بر اساس این تفاهم نامه مقرر شده است شارجه یک پاسگاه پلیس محلی در ابوموسی داشته باشد.

و ایران باید بر اساس نقشه ضمیمه تفاهم نامه نیروهای نظامی را در این جزیره مستقر کند ایران و شارجه هر کدام باید صلاحیت کامل در مناطق تعیین شده را داشته باشند و پرچمهای آنها همچنان به اهتزاز در می آید این تفاهم نامه توزیع مساوی درآمدهای نفتی را پیش بینی کرده است. یک روز بعد در ۳۰ نوامبر ۱۹۷۱ ایران اعاده حاکمیت خود بر جزیره ابوموسی را با اعزام نیرو و افراشتن پرچم سه رنگ ایران بر فراز کوه حلوا، بلندترین نقطه جزیره تثبیت کرد.

ایران که پس از عقب نشینی نیروهای بریتانیایی در سال ۱۹۷۹، کنترل سه جزیره ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را به دست گرفت آنها را بخشی «جدایی ناپذیر» از قلمرو خود میداند. تاریخ ایران به عنوان یک کشور با سابقه تمدنی از تاریخ باستان تاکنون ادامه دارد و جمهوری اسلامی ایران ادامه این تاریخ است و نشان داده است که هیچ ادعای ارضی نسبت به کشورهای دیگر ندارد و ادعای مالکیت ذره ای از خاک خود را هم از هیچ دولتی نمی پذیرد ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل روز شنبه ۱۷ تیر ماه ۱۴۰۳ در نامه ای خطاب به شورای امنیت سازمان ملل متحد این ادعاها را به شدت محکوم کرد. او اتهامات مندرج در پاراگراف ۱۱ بیانیه اتحادیه عرب را که ادعاهای امارات متحده عربی در مورد این سه جزیره را تکرار میکند قاطعانه رد کرد. ایروانی تاکید کرد که تهران اعلامیه ای را که جمال الرویعی نماینده دائم بحرین 
در سازمان ملل متحد به آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد و پدرو کمیساریو آفونسو رئیس شورای امنیت در ۲۰ مه ایراد کرد، دخالت آشکار در امور داخلی خود میداند ایروانی اظهار داشت: «این اقدام مستقیما با روح حسن همجواری در تضاد است و نقض آشکار اصول اساسی حقوق بین الملل و منشور سازمان ملل متحد به ویژه اصول تثبیت شده برابری حاکمیت و عدم مداخله در امور داخلی است.»
پیشتر روسیه نیز در این زمینه دخالت داشته است.

خبرگزاری رسمی ایران ایرنا گزارش کرده است که سفیر روسیه روز یکشنبه ۳ دی ماه ۱۴۰۲ به وزارت خارجه احضار شد و یادداشتی را برای رساندن به مسکو تحویل داد که در آن تهران به بیانیه ششمین مجمع همکاری اعراب و روسیه که در مراکش منتشر شد و خواستار راه حل مسالمت آمیز برای حل مناقشه بین ایران و امارات متحده عربی بر سر جزایر شد اعتراض کرد پیشتر شهید حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه سابق ایران به همتای روسی خود تلفنی گفته بود که «احترام به حاکمیت و یکپارچگی کشورها از اصول اساسی در روابط بین کشورها است این دومین بار در سال ۱۴۰۲ بود که ایران در اعتراض به اظهارات در مورد جزایر مورد مناقشه خواستار حضور فرستاده روسیه شده است.

تهران سفیر روسیه را در ماه ژوئیه به دلیل بیانیه مشابهی احضار کرده بود. در سال ۱۴۰۱، ایران سفیر چین را به دلیل بیانیه مشترک مشابهی با کشورهای عربی احضار کرده بود. امارات متحده عربی از ابتدای طرح موضوع جزایر سعی در بین المللی کردن این موضوع و جلب حمایت قدرتهای درون و برون منطقه ای داشته است. 

این شیخ نشین توانسته با توجه به شرایط ایران در منطقه و نظام بین الملل، قدرت هایی چون آمریکا چین و روسیه و در حال حاضر اتحادیه اروپا را نیز با خود همراه کند.البته در این زمینه امارات حمایت اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج فارس را نیز داشته است. اما نکته قابل توجه در این میان ماهیت بیانیه ها است که موضوع را حساس تر و خطرناک تر برای ایران می سازد. برای نمونه در بیانیه مشترک با چین پکن از موضع امارات درباره به رسمیت شناختن موضوع جزایر به عنوان یک مسئله و اختلاف میان ایران و امارات حمایت کرده بود. حتی پس از احضار سفیر چین، سخنگوی وزارت خارجه چین بار دیگر ادعای خود را تکرار کرد و اعلام کرد موضع چین در این خصوص ثابت است.

در این بیانیه گفته شده دولت چین از تلاشهای امارات برای حل مسالمت آمیز مسئله جزایر سه گانه حمایت میکند در بند ۲۶ بیانیه مشترک دولتهای چین و امارات آمده است: «جمهوری خلق چین حمایت خود را از تلاشهای دولت امارات متحده عربی برای دست یابی به راه حل مسالمت آمیز در مسئله جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک از طریق مذاکرات دو جانبه براساس حقوق بین الملل و برپایه مشروعیت
 بین المللی اعلام میکند.

اکنون که یک اتحاد نامقدس و خلاف حقوق بین الملل علیه جزایر ایرانی توسط اتحادیه عرب شورای همکاری خلیج فارس روسیه چین و اتحادیه اروپا شکل گرفته است بر دولت جناب دکتر پزشکیان فرض است که در فراخوانی در سطح ملی در روز معینی از همه اقشار مردم خواسته تشکیل اجتماعات و اعلام حمایت همه جانبه ملت غیور ایران از تمامیت ارضی و محکومیت مدعیان جزایر سه گانه ایرانی در خلیج فارس را فریاد بزنند.