به گزارش یزدفردا: اگرچه کابوسهای شبانه رایج هستند، اما اختلال کابوس نسبتاً نادر است. اختلال کابوس زمانی است که کابوسها اغلب اتفاق میافتند، باعث ناراحتی میشوند، خواب را مختل میکنند، باعث مشکلاتی در عملکرد روزانه میشوند یا ترس از خوابیدن ایجاد میکنند.
کابوس ممکن است در کودکان بین ۳ تا ۶ سال شروع شود و بعد از ۱۰ سالگی کاهش یابد؛ با این حال برخی از افراد آنها را در بزرگسالی یا در طول زندگی خود تجربه میکنند.
علائم اختلال کابوس
به احتمال زیاد در نیمه دوم شب کابوس میبینید؛ کابوس ممکن است به ندرت یا بیشتر، حتی چندین بار در شب رخ دهد. اپیزودها به طور کلی کوتاه هستند، اما باعث بیدار شدن شما میشوند، به طوری که بازگشت به خواب میتواند برای شما دشوار بشود.
یک کابوس ممکن است شامل ویژگیهای زیر بشود:
رویای شما واضح و واقعی به نظر میرسد و بسیار ناراحت کننده است و اغلب با آشکار شدن رویا آزاردهندهتر میشود.
خط داستانی رویای شما معمولاً مربوط به تهدیدات ایمنی یا بقا است، اما میتواند موضوعات آزاردهنده دیگری نیز داشته باشد.
رویای شما شما را بیدار میکند.
در نتیجه رویای خود احساس ترس، اضطراب، عصبانیت، غمگینی یا انزجار میکنید.
وقتی در رختخواب هستید احساس تعریق دارید یا تپش قلب میگیرید.
شما میتوانید پس از بیدار شدن به وضوح فکر کنید و میتوانید جزئیات رویای خود را به خاطر بیاورید.
خواب شما باعث ناراحتی میشود و نمیگذارد دوباره به راحتی به خواب بروید.
کابوسها تنها در صورتی به عنوان یک اختلال در نظر گرفته میشوند که:
وقوع مکرر داشته باشند.
ناراحتی یا اختلال عمده در طول روز ایجاد کنند، مانند اضطراب یا ترس مداوم، یا اضطراب قبل از خواب در مورد دیدن یک کابوس دیگر.
مشکلات تمرکز یا حافظه دارید، یا نمیتوانید از فکر کردن به تصاویر رویاهای خود دست بردارید.
احساس خواب آلودگی، خستگی یا انرژی پایین دارید.
مشکلات عملکرد در محل کار یا مدرسه یا در موقعیتهای اجتماعی دارید.
مشکلات رفتاری مربوط به زمان خواب یا ترس از تاریکی شما را اذیت میکند.
داشتن یک کودک مبتلا به اختلال کابوس میتواند باعث اختلال خواب و ناراحتی قابل توجهی برای والدین یا مراقبان شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
کابوسهای گاه به گاه معمولاً دلیلی برای نگرانی نیستند. اگر کودک شما کابوس میبیند، میتوانید به سادگی آن را در یک امتحان روتین کودک خوب ذکر کنید. با این حال، در صورت مشاهده کابوس با نشانههای زیر با پزشک خود مشورت کنید:
به طور مکرر رخ میدهد و در طول زمان باقی میماند.
به طور معمول خواب را مختل میکند.
ترس از خوابیدن ایجاد کرده است.
باعث مشکلات رفتاری در طول روز یا مشکل در عملکرد میشود.
علل اختلال کابوس
پزشکان از اختلال کابوس به عنوان پاراسومنیا یاد میکنند؛ نوعی اختلال خواب که شامل تجربیات نامطلوبی است که در هنگام به خواب رفتن، هنگام خواب یا هنگام بیدار شدن رخ میدهد. کابوسها معمولاً در مرحلهای از خواب رخ میدهند که به آن خواب حرکت سریع چشم (REM) میگویند و علت دقیق کابوسها مشخص نیست.
کابوسها میتوانند توسط عوامل زیادی ایجاد شوند، از جمله:
استرس یا اضطراب: گاهی اوقات استرسهای عادی زندگی روزمره، مانند مشکل در خانه یا مدرسه، باعث ایجاد کابوس میشود. یک تغییر عمده، مانند یک حرکت یا مرگ یکی از عزیزان، میتواند تأثیر مشابهی داشته باشد. تجربه اضطراب با خطر بیشتر کابوس همراه است.
ضربه: کابوس پس از تصادف، جراحت، آزار جسمی یا جنسی یا سایر رویدادهای آسیب زا رایج است. کابوس در افرادی که دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) هستند نیز رایج میباشد.
کم خوابی: تغییرات در برنامه شما که باعث نامنظم شدن زمان خواب و بیداری میشود یا باعث قطع یا کاهش میزان خواب شما میشود، میتواند خطر دیدن کابوس را افزایش دهد. بی خوابی با افزایش خطر کابوس در ارتباط است.
داروها: برخی داروها - از جمله داروهای ضد افسردگی خاص، داروهای فشار خون، مسدود کنندههای بتا، و داروهایی که برای درمان بیماری پارکینسون یا کمک به ترک سیگار استفاده میشوند، میتوانند باعث ایجاد کابوس شوند.
اعتیاد: مصرف الکل و مواد مخدر میتواند باعث ایجاد کابوس شود.
سایر اختلالات سلامت روان: افسردگی و سایر اختلالات سلامت روان ممکن است با کابوسهای شبانه مرتبط باشد. کابوس میتواند همراه با برخی شرایط پزشکی مانند بیماری قلبی یا سرطان رخ دهد. داشتن سایر اختلالات خواب که با خواب کافی تداخل دارد، میتواند با دیدن کابوس همراه باشد.
کتابها و فیلمهای ترسناک: برای برخی افراد، خواندن کتابهای ترسناک یا تماشای فیلمهای ترسناک، به خصوص قبل از خواب، میتواند با کابوسهای شبانه همراه باشد.
عوامل خطر اختلال کابوس
کابوسهای شبانه زمانی بیشتر دیده میشوند که اعضای خانواده سابقه کابوسهای شبانه یا سایر پاراسومنیاهای خواب مانند صحبت کردن در هنگام خواب داشته باشند.
عوارض اختلال کابوس
اختلال کابوس ممکن است باعث موارد زیر شود:
خوابآلودگی بیش از حد در طول روز که میتواند منجر به مشکلات در مدرسه یا محل کار یا مشکلاتی در انجام کارهای روزمره مانند رانندگی و تمرکز شود.
مشکلات خلقی، مانند افسردگی یا اضطراب ناشی از رویاهایی که همچنان شما را آزار میدهد.
مقاومت در برابر رفتن به رختخواب یا خوابیدن از ترس اینکه خواب بد دیگری ببینید.
داشتن افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی.