یزدفردا

به گزارش یزدفردا: دادخدا سالاری، معاون قضایی دادگستری، دادستان سابق مرکز استان و از قضات خوش نام و دلسوز کرمان در حوزه میراث فرهنگی و ابنیه تاریخی به غارت میراث فرهنگی و آثار تاریخی در حوزه تمدنی هلیل رود در سال های ۷۹ و ۸۰ اشاره کرد و افزود: در آن زمان به عنوان رییس دادگاه انقلاب شهرستان جیرفت مشغول به کار و از شنیدن اخبار غارت آثار تاریخی به شدت ناراحت بودم. یک روز که با حاج قاسم سلیمانی که در آن زمان فرمانده نیروی قدس سپاه بود و برای شرکت در یادواره شهدا به شهرستان جیرفت تشریف آورده بود، صحبت می کردم که در رابطه با آخرین وضعیت مبارزه با قاچاق و سرقت اشیای تاریخی از من سئوال کردند.

وی اظهار داشت: حاج قاسم گفت، اشیای تاریخی به مثابه خاک یک کشور محسوب می شوند و همانگونه که در جنگ وظیفه همگان دفاع از خاک وطن است، اینجا هم همه در قبال به تاراج رفتن اشیای تاریخی مسئول هستند و باید وارد میدان شوند و جلوی آن را بگیرند.

این قاضی کرمانی تصریح کرد: علیرغم اینکه مبارزه با قاچاقچیان اشیای تاریخی در حوزه صلاحیت کاری من در دادگاه انقلاب نبود اما بنا به دستور فرمانده، با قدرت به این موضوع ورود کردیم.

سالاری اظهار داشت: اوایل کار، مبارزه سخت بود زیرا از یک طرف عده ای از مسئولان معتقد بودند اشیای تاریخی گنج هستند و مردم می توانند آنها را خرید و فروش کنند و از طرفی باتوجه به سود بالای خرید و فروش اشیای تاریخی، تقریبا از جای جای کشور و بعضاً کشورهای خارجی، قاچاقچیان در منطقه حضور یافته بودند و عتیقه ها را با قیمت پایین از مردم می خریدند و خارج از کشور با قیمت هزار برابر گرانتر می فروختند.

وی با اشاره به اقدامات دستگاه قضایی در آن زمان در خصوص مقابله با قاچاقچیان عمده آثار تاریخی گفت: در آن زمان با ۲ گروه مواجه بودیم یک گروه مردمانی بودند که ناخواسته و بدون اطلاع از عواقب کاری وارد این موضوع شده بودند و دست به تخریب و تاراج آثار باستانی می زدند و یک گروه قاچاقچیان حرفه ای بودند که در خصوص مبارزه و مقابله با گروه دوم چند باند سازمان یافته قاچاق میراث فرهنگی و آثار باستانی که اقدام به خارج کردن اشیای عتیقه به خارج از کشور می کردند مورد ضربه سنگین وزارت اطلاعات و سایر دستگاه های انتظامی و امنیتی قرار گرفتند.

معاون قضایی دادگستری کل استان کرمان ادامه داد: یادم هست باندهای متعددی در شهرهای تهران، ارومیه، بندرعباس و سیستان و بلوچستان که عمدتا قصد انتقال اشیای تاریخی را به کشورهای حاشیه خلیج فارس، ترکیه، پاکستان و کشورهای اروپایی داشتند، منهدم شدند و بیش از ۱۰۰ نفر از عناصر اصلی و سرباندهای قاچاق اشیای تاریخی تحت تعقیب قضایی قرار گرفتند و در یک عملیات فریب نیز سربازان گمنام امام زمان (عج) در وزارت اطلاعات یکی از سرباندهای بین المللی قاچاق عتیقه را در فرودگاه بندرعباس پای پله های هواپیما دستگیر کردند.

وی به هزینه های این مقابله و مبارزه نیز اشاره و تصریح کرد: هیچ مبارزه ای بدون هزینه نیست، لذا آن ایام نیز که دادگاه سرباندهای قاچاق اشیای تاریخی را برگزار می کردیم، چندین مرتبه به صورت های مختلف تهدید به مرگ و در برخی موارد تهدید به ربوده شدن شدیم و در چندین مورد هم تهدید متوجه فرزندانم شده بود، اما این تهدیدات هیچ تاثیری در قاطعیت برخورد ما نداشت.

سالاری ادامه داد: سنگین ترین حکمی که در این رابطه صادر شد برای ۲ نفر از قاچاقچیان عمده و سازمان یافته اشیای تاریخی بود که حکم اعدام داشتند که بازدارندگی خوبی در منطقه ایجاد کرد اما بعدها این حکم در دیوان عالی کشور به حبس های درازمدت تبدیل شد.

وی با اشاره به اقدامات حقوقی و قضایی انجام شده در بعد بین المللی و بازگرداندن اشیای تاریخی به ایران گفت: همزمان با مبارزه و مقابله با قاچاقچیان عمده از طریق معاونت حقوقی قوه قضاییه و اداره کل حقوقی سازمان میراث فرهنگی علیه افرادی که اقدام به انتقال اشیای تاریخی به خارج از کشور کرده بودند، اقامه دعوا کردیم و تمام ادله و مستندات در دادگستری جیرفت جمع آوری و آماده شد و از طریق قوه قضاییه در اختیار پلیس اینترپل قرار گرفت و خوشبختانه بخشی از اشیای به سرقت رفته از انگلیس و فرانسه و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس به کشور استرداد و برگردانده شد و هم اکنون در موزه جیرفت و سایر موزه های کشور در حال نگهداری است.

معاون قضایی دادگستری کل استان کرمان افزود: علیرغم اینکه اقدامات فرهنگی در حوزه کاری دستگاه قضایی نبود اما با حمایت دستگاه قضایی سه سمینار کشوری در خصوص تمدن جیرفت در جنوب استان کرمان برگزار کردیم و صاحب نظران متعددی به این سمینارها دعوت شدند و همچنین پس از مکاتبه با سازمان میراث فرهنگی برای اولین بار چندین گروه مجرب باستان شناسی با هدایت خانم دکتر چوبک در جنوب استان کرمان مستقر شدند و الحمدالله جمیع همه این اقدامات تاثیرات مثبتی بر تغییر نگرش مردم در خصوص حفظ و نگهداری آثار باستانی داشت.

وی گفت: حاج قاسم سلیمانی در سفری که به جیرفت داشتند قصد بازدید و مشاهده آثار باستانی کشف شده از قاچاقچیان را داشتند که برای بازدید وی را به اتاق محل کارم مشایعت کردم، سردار دلها از دیدن این اشیای گران بها در اتاق من تعجب و در خصوص علت نگهداری آنها در دادگاه سئوال کرد؟ که پاسخ دادم این اشیاء از قاچاقچیان در پرونده های قضایی گرفته ایم اما به دلیل اینکه مکان مناسبی برای نگه داری این اشیا وجود ندارد فعلا اینجا نگهداری می کنیم تا در پرونده قضایی تعیین تکلیف شوند.

سالاری افزود: بلافاصله حاج قاسم پیشنهاد تاسیس موزه میراث فرهنگی در جیرفت را داد و گفت شما شروع کنید، خداوند کمک خواهد کرد و خود ایشان نیز با پرداخت بخشی از هزینه ها و کمک های معنوی در واقع کلید شروع کار را زد و در ادامه به کمک خیرین و اداره کل میراث فرهنگی اقدام به ساخت موزه در جیرفت کردیم به طوری که بیشتر اشیای تاریخی که در موزه جیرفت نگهداری می شود مربوبط به اقدامات انجام شده در همان دوره است.

وی ادامه داد: بخشی از آنها نیز داوطلبانه توسط مردم تحویل مسئولان میراث فرهنگی شده که در واقع ورود شخص حاج قاسم به این موضوع برکات زیادی در پی داشت به طوری که در ادامه ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و همه و همه پای کار آمدند و حتی اکیپ های خودجوش مردمی برای حفاظت و نگهداری از ابنیه تاریخی در جنوب استان کرمان تشکیل شد و تا حدودی اوضاع سر و سامان گرفت.