یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلیگفته می شود نیمه شب گذشته همزمان با یکصد و سومین مرحله پرداخت یارانه نقدی نزدیک به 800 هزار نفر از لیست کسانی که یارانه می گرفتند حذف شدند تا لیست پر و پیمان یارانه بگیران اندکی سبک شود. هرچند یک مقام مسئول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته در این مرحله فعلا یارانه نقدی ۲۰۰ هزار نفر قطع شده است. سوالی که در این بین مطرح است این است که مرحله بعدی حذف سه دهک بالای جامعه چگونه خواهد بود؟
برای پاسخ به این سوال باید پاسخ داد که سه دهک پردرآمد ایران چه کسانی هستند؟ یکی از اصلی ترین دلایلی که تا امروز یارانه سه دهک پردرآمد به دهک های پایین تر اختصاص داده نشده و عملا یارانه ها به معنای واقعی کلمه هدفمند نبوده است نبودن داده های آماری لازم بوده است. مساله ای که پیش تر هم محمدباقر نوبخت بر آن تاکید کرده بود.
در رابطه با نبودن همین داده های آماری علی سرزعیم، معاون اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نوشته است: دولت همواره به دنبال توزیع هدفمند یارانه‌های نقدی بوده است. در زمان وزارت آقای ربیعی، در این باره، اقدامات بنیادین و مهمی صورت گرفت که در بحث از هدفمندی یارانه‌ها باید به آن اشاره کرد. مهمترین اقدام، تأسیس «پایگاه رفاه ایرانیان» است که به بیش از ۳۰ بانک اطلاعاتی به استثنا داده‌های بانک‌ها و نظام مالیاتی، به پایگاه مزبور متصل شده است. از ویژگی‌ها و مزایای این پایگاه، پایش اطلاعات اقتصادی افراد جامعه است. به عنوان مثال، می‌توان متوجه شد یک شهروند ایرانی، مالک چند ماشین با چه مدل‌هایی است، چند سفر خارجی و به کدام کشور‌ها داشته است و یا موارد دیگر.
حدود نه سال از زمان اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها می گذرد. قانونی که بسیاری دلیل اصلی اجرای آن را نه بهبود وضعیت ساختاری در اقتصاد کشور بلکه کاری پوپولیستی می دانند. از نتیجه این کار هم می توان همین استنباط را کرد چرا که بر خلاف اهداف پیش بینی شده، به خاطر اجرای اشتباه، این قانون نتوانست در بهبود فاصله طبقاتی، رقابتی شدن اقتصاد، بهبود بخش تولید و صنعت و ساماندهی یارانه پنهان کاری از پیش ببرد.
چندی پیش رحیم زارع، عضو کمیسیون تلفیق درباره حذف تعدادی از یارانه بگیران گفته بود هدف مجلس کسانی هستند که بیش از پنج میلیون تومان درآمد دارند. شهریور را باید آخرین ماهی دانست که ایرانیان یارانه سراسری دریافت می‌کنند. آماری که به واسطه دادن یارانه نقدی به جامعه از بودجه کشور خرج می شود آن قدر هنگفت است که بسیاری را به این فکر می اندازد که ای کاش این رقم در زیرساخت های کشور هزینه می شد. هرچند باید اذعان کرد متاسفانه امکان حذف یارانه ها به طور کلی وجود ندارد چرا که امروز معیشت کسر قابل توجهی از مردم به همین اندک پول ناچیز یارانه وابسته است.
هر سال ۴۲ هزار میلیارد تومان صرف پرداخت یارانه های نقدی می شود. حذف سه دهک بالا به این معناست که سالانه نزدیک به ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه در این حوزه کاهش خواهد یافت. این برنامه پیش تر از سوی مجلس شورای اسلامی نیز مورد تاکید بود.
آنچه مسلم است و همگان متفق القول روی آن تاکید دارند آن است که ادامه روند کنونی نه به سود مردم است نه به دولت. آن طور که علی قنبری، معاون سابق وزیر جهاد کشاورزی می گوید کار درست این است که در شرایط کنونی دولت باید منابع مالی خود را برای حمایت بیشتر از دهک های آسیب‌پذیر آزاد کند.
گفته می شود طبق مصوبه مجلس و آیین‌نامه‌های مربوطه خانوارهای ایرانی و بر اساس تمامی اطلاعات ثبتی مانند مسافرت‌های خارجی، خودروهایی که فرد دارد، نوع شغل، کارفرما بودن و تعداد پرسنل، معاملات انجام شده، دارایی‌های مختلف و کلیه اطلاعاتی که بر روی کد ملی فرد ثبت شده دهک بندی شده اند.