یزدفردا

امید عندلیب فیروز آبادی  -عضو تحریریه یزدفردا -چندی است که با باز کردن گروه های خبری ، کانال ها ، سایت ها و ... خبر هایی از این دست را می بینم که : فلان نماینده با تلفن بهمان نماینده با عضو شورای شهر یزد تماس گرفته و ... ، مدیر فلان بخش خصوصی نامه ای به اعضای شورای شهر داده و در آن و... ، عضو شورای شهر یزد در تریبون شورا جواب می دهد که ... ، خبرنگاری در کانال خود از تهدید و ایستادگی ... ، معاون فعلی توئیت می گذارد و رییس اسبق حوزه استاندار با کنایه جواب می دهد که ...

با دیدن این خبر ها و جدل ها سوال یا سوال هایی در ذهنم نقش می بندد :

-        آیا با این روش می توان به توسعه پایدار و اتحاد و همبستگی که ضرورت آن به شدت احساس می شود دست یافت؟

-        با متهم کردن یکدیگر گره از کدامین مشکل مردم باز خواهیم کرد؟

-        با تحکم و درشت گویی می توان همفکری و مشارکت داشت؟

-        با تهدید و بیان انا الحق می توان مسائل را مدیریت کرد؟

-        جایگاه نقد سازنده و پاسخ گویی شفاف و قابل راستی آزمایی کجاست؟

...

به نظر می رسد تنها راه برون رفت از این گونه مسائل و حرکت به سوی اعتلای شهر ، استان و کشور ، گفتگو است . گفتگو شاه کلید حرکت به سمت توسعه و پیشرفت بوده و سبب می گردد تا اتحاد ، همبستگی و مشارکت عمومی به حد اعلا و والای خود برسد . گفتگو آن واژه غریبی است که اخیرا از سران سه گروه سیاسی به وفور شنیده می شود اما در میدان عمل تنها گزارش ها و مصاحبه هایی از آن وجود دارد و گام هایی هر چند کوچک در حال برداشته شدن است.

درشت گویی از مشکلات جامعه امروز است ، چنین رویکردی زمینه ساز کمرنگ شدن همدلی ها و ایجاد دشمنی ها است. یکی از اسباب و علل روابط سرد و ناهمدلانه مردمان نیز همین است. خداوند متعال در فرازی از قرآن مجید ، توفیق پیامبر در جذب مردم و پذیرش هدایت الهی، را برخاسته از نرم دلی ایشان می داند و یادآوری می کند که اگر تند خو و سخت دل می بود، مردم قطعاً از دور او پراکنده می شدند:

فَبِمَا رَحْمَهٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنتَ فَظّاً غَلِیظَ الْقَلْبِ نَلافَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ (آل عمران/ 159)

در جامعه و خانواده نیز همین گونه است. نرم گویی و نرمخویی مانند مغناطیس همه را گرد تو جمع می کند، همچنانکه تندخویی و درشت گویی همه را از گرد تو می پراکند...

انسان حیوان ناطق است و این ناطق بودن را بعضی به داشتن عقل و خرد و بعضی آن را به معنای نطق و صحبت تعبیر کرده اند ، اگر انسان ناطق را به معنای دوم آن تعبیر کنیم ، به واژه گفتگو خواهیم رسید و گفتگو به منظور حق خواهی است ، و وقتی انسان حقیقت و مساله ای را نفهمیده باشد با گفتگو به دنبال حقیقت خواهد رفت و اگر در جستجوی حقیقت باشد زمانی که به صورت منطقی و مستدل توام با ملایمت و نرمی به او نشان داده شود که راهی که در پیش گرفته است او را به مقصد نمی رساند ، نه تنها آزرده نمی شود که سپاسگزار راهنما نیز خواهد بود.

افراد را در گفتگو به سه دسته می توان تقسیم کرد :

-        نخست انسان های پرخاشگر و متکبر که در سخنان خود از دستور ، تهدید ، ارعاب و تحقیر استفاده می کنند و نیاز ها و تمایلات خود را همیشه حق و مهمتر از نیاز ها و خواسته های دیگران می دانند و این کار شیوه گردن کشان و مستکبران است و مانع ارتباط صمیمی و موثر می گردد . (اعراف 123،124 ، طه 71 ، زخرف 51،54)

-        افراد منفعل که شخصیت خود را دست کم گرفته و خواسته ها و نیاز خود را از خواست و نیاز دیگران بی اهمیت تر می پندارند.

-        افراد قاطع هستند که ضمن احترام به حقوق و شخصیت دیگران خواسته های خود را نیز با قاطعیت همراه با ادب و آرامش مطرح می سازند و ارتباط موثر نیازمند آن است که گفتگو ها نه منفعلانه و نه آمرانه بلکه با قاطعیت و ابراز وجود توام با احترام باشد.

آنچه در بالا نیز مکرر تاکید شده و  در گفتگو ضروری به نظر می رسد ، ملایمت و نرمی در گفتار و کردار است ، کسی که دارای سخن و مدعایی منطقی و مستدل است ، چه حاجتی به جار و جنجال و خشونت و تندی و تهدید دارد؟

سلاح منطق و استدلال متقن به مراتب برنده تر و کارا تر از سلاح خشم و غصب است . اصولا اولین آفت و ضرر خشم و غضب در گفتار نصیب خود فرد می شود . حضرت علی (ع) در این باره می فرمایند : شدت خشم ، سخن گفتن را دگرگون کرده ، قدرت استدلال را بریده و فهم و درک را پراکنده می سازد .

هیچ وسیله ای برای جذب عقل ها و دل ها کاراتر از ملایمت و نرمی نیست و اهمیت این موضوع تا اندازه ای است که خداوند پیامبر اکرم(ص) را به دلیل برخورداری از این ملایمت و نرمی ستوده و عامل موفقیت و جذابیت او را همین ملایمت و مدارا معرفی می کند.

با آنچه گفته شد به نظر می رسد با توجه به شرایط کنونی فارغ از علت آن ، باید افراد از هر نوع تفکر و دیدگاه سیاسی با عبرت از اشتباهات گذشته و استفاده از تجربیات افراد با دیدگاه ها و نظرات متنوع سیاسی ، برای حل مسائل و ابهامات از تعداد نمایندگان تا مسائل اقشار مختلف مردم و... با استفاده از نظرات کارشناسان و متخصصان  ، با یکدیگر گفتگو و هم اندیشی کرده چرا که در خلال گفتگو و استفاده از دیدگاه ها و نظرات گوناگون است که راه حل های بی بدیل و ناب به دست می آید.

استان یزد با داشتن ظرفیت ها و پتانسیل های درون استانی و برون استانی و ویژگی تاریخی مدارا و مهربانی خود می تواند الگو و نمونه ای باشد برای گفتگو در کل کشور و برای رسیدن به این مهم عزم و تلاش مدیران ، نخبگان ، سیاسیون با دیدگاه های متنوع امری ضروری و انکار ناپذیر است.

دست در دست هم دهیم به مهر                 

میهن خویش را کنیم آباد