با اعلام رسمی مدیران حوزه هنری و موضع دوپهلوی مدیران سینمایی، امکان اکران عمومی فیلمهای سینمایی روز دنیا در ایران در کنار فیلمهای ایران فراهم شد و در آینده نزدیک شاهد اکران برخی فیلمهای سینمایی مطرح خارجی در سینمای ایران در دستور کار قرار میگیرید؛ رویکردی که اگر با اعتراضات برخی سینماگران به بهانه حمایت از تولید ملی مواجه نشود، اقتصاد سینمای ایران را دستخوش جدی میسازد.
به گزارش «تابناک»؛ چندی پیش «تابناک» در گزارشی به ریشهها و موانع جلوگیری از اکران فیلم خارجی پرداخت که از دهه شصت توسط مدیران وقت که برخیشان اکنون نیز در مصدر امور هستند، رقم خورد. اکنون مطالبهای انباشه برای اکران فیلمهای خارجی در سطح افکارعمومی و همچنین در سطح صاحبان سالنهای سینمایی به عنوان بستر نمایش سینما، وجود دارد.
در مقابل، بزرگترین مانع، علاوه بر برخی مدیران دهه شصتی که همچنان قصد دارند در دهه منتهی به 1400، مسیر دهه شصت را بپیمایند، سینماگرانی هستند که منافعشان را با ورود فیلم خارجی در خطر مییابند. طبیعتاً اگر فیلمهای خارجی وارد چرخه اکران شوند، علاوه بر شکستن انحصار اکران فیلمهای داخلی و شرایطی که سه دهه به اقتصاد سینما تحمیل شده، رقیبی جدی برای سینماگران ایرانی محسوب میشوند.
شماری از سینماگرانِ مدعی، میدانند توان رقابت با محصول خارجی را ندارند و از چرخه حذف میشوند. به همین دلیل حتی به قیمت کوچک بودن و کوچک تر شدن اقتصاد سینمای ایران و خالی بودن صندلیهای سالنهای سینما، حاضر به عقب نشینی و واگذاری بخشی از ظرفیت سینما به فیلمهای روز دنیا و احترام به شعور مخاطب ایرانی برای انتخاب فیلم بهتر نیستند.
از سوی دیگر صاحبان سالنهای سینما که چندین دهه از این وضعیت متضرر شدهاند، بارها خواستار رفع این ممنوعیت بودهاند تا اقتصاد سینمای ایران سروسامان بگیرد؛ اما مدیران در هیچ دورهای جرأت نکردهاند، مقابل عدهای از سینماگران بایستند و وضعیت سینما را به حالت عادی بازگردانند. شمار قابل توجهی از سینماگران که از رانت انحصار منتفع میشوند، جسارت را از مدیران سینمایی برای بازگردان سینما به ریل طبیعیاش در سالهای اخیر گرفتهاند.
پس از طرح این درخواست در «تابناک» و برخی رسانههای دیگر برای استفاده از ظرفیت خالی سالنهای سینما برای اکران فیلمهای سینمایی، محمد حمزهزاده معاون سینمایی حوزه هنری از اکران فیلمهای خارجی در سالنهای وابسته به حوزه هنری خبر داد و گفت: «حمایت از تولید ملی اولویت اول، دوم و سوم ماست. همان حساسیتی که برای نمایش فیلم ایرانی داریم برای انتخاب و نمایش فیلم خارجی هم داریم، اما به اکران فیلم خارجی به عنوان یک گزینه فکر میکنیم. نمی توان همه بار را بر دوش سینماداران گذاشت و به بخش سالن داری و تامین هزینه های آن بیتوجه بود.»
پس از موضع گیری مدیر حوزه هنری که مالکیت بیش از صد سالن سینما را در اختیار دارند، حیدریان رئیس سازمان سینمایی نیز به اکران فیلم خارجی چراغ سبز نشان داد و در گفت و گویی در یکی از برنامههای تلویزیونی تاکید کرد در صورتی که اکران فیلمهای خارجی مزاحم اکران فیلمهای داخلی نشود، با اکران این فیلمها موافق است. در جریان همین گفت و گو به تجربه اکرانِ محدود فیلم سینمایی «با گرگها میرقصد» در دهه هفتاد اشاره شد که به افزایش فروش فیلمهای ایران که همزمان اکران شده بود نیز کمک کرده بود.
با توجه درصد پایین اشغال صندلیهای سینما توسط فیلمهای سینمایی ایرانی، اساساً اینکه اکران عمومی فیلمهای خارجی مزاحم فیلمهای ایران باشد، غیرقابل درک است و به نظر میرسد کمک کند تا سینمای ایران نفس بکشد. برای درک وضعیت سینما، میتوانید یک روز -به جز روزهای تعطیل یا منتهی به تعطیلات- هر ساعتی پیش از تاریکی هوا سری به سینما بزنید و با صندلیهای خالی سالنها مواجه شوید و دریابید چه ظرفیت بزرگی برای اکران فیلم سینمایی خارجی و ایجاد نشاط و شوق عمومی نزد تماشاگران وجود دارد.
دور از انتظار نیست، با آغاز اکران فیلمهای خارجی شماری از سینماگران شناخته شده که حیاتشان را همچون برخی خودروسازان در انحصار بازار ایران و ارائه محصول بیکیفیت و غیرقابل رقابت میبینند، در اظهارنظرها یا حتی در قالب بیانیههایی با چندصد امضاء و یا حتی با فشار پشت پرده خواستار حفظ فضای انحصاری سینمای ایران شوند؛ رویکردی که باعث شده مدیران سینمایی هنوز با قدرت تمام از بازگشت سینمای کشور پس از بیش از سه دهه به مسیر اصلی حمایت نکنند.