مسجد يعقوبي شماره ثبت ملي : 2504
|
|
|
موقعيت مكاني :
مسجد يعقوبي د ر ضلع شرقي خيابان امام خميني و در محله یعقوبی واقع شده است.
باني
« ابو يعقوب يكي از چهار سرهنگ ابو جعفر علاء الدوله بن مجد الدوله كالجار متوّفي به سال 432 هجري محلۀ يعقوبي عمارت كرد وقنات جاري كرد وبيوتات وبساتين بساخت واورا به خود منسوب گردانيد ويعقوبي نام نهادند ...»
ازابنيه قديم كه دريعقوبي بنا شد وذكرآنها دركتب تاريخ يزد آمده مسجد جامع آن محل است كه نصره الدين يحيي مظفري درسال 785 ( 786 طبق ضبط جعفري ) ساخت...
منابع تاريخي
عبدالوهاب طراز دركتابچه موقوفات يزد وضع مسجد را چنين نوشته است :(( خارج حصار بلده در زمان دولت شاه يحيي مظفر مسجد مزبور ساخته اند وپيوسته محل عبادت اهالي يعقوبي ومرياباد وسلغر آباد بوده الحق مسجد فرح بخش است . در قديم الايام موقوفات و مصارفي مي داشته . الحال جزئي باقي مانده وآن در دست آقازين العابدين نامي بزازست.»
مشخصات
مسجد يعقوبي داراي صحن ،ايوان وگنبدي نسبتاً كوچك (گنبد كلمبو ) كه توسط فيلپوشهاي ساده برروي ديوارسوارشده است. تابستانه با سقفي بلند وگرمخانه مسقّف به طاق وتويزه با قوسهاي جناقي وقد پاي كوتاه مي باشد . گرمخانه درضلع غربي ، تابستانه درضلع شرقي صحن ( ميانسرا ) و ايوان وگنبد كوچك درضلع جنوبي صحن قراردارد . ورودي شبستان نيز به حسينيه باز مي شود .
تابستانخانه مسجد درسالهاي اخير نوسازي وتا ارتفاع يك متري كف ، سنگ نصب شده وجماعات درحال حاضر درتابستانخانه برگزار می شود . بالطّبع گرمخانه وگنبد وايوان رونق چنداني ندارد . طرفين محراب ، داراي نيم طبقه (دواشكوبه ) است . در قسمت زيرين نيم طبقه درضلع شرقي غرفه وجود دارد ودر ضلع غربي از داخل مسجد مسدود و به كوچه متصل است . درواقع كوچه ضلع غربي گرمخانه مسجد مسقّف گرديده وبرسقف كوچه نيم طبقه مسجد ساخته شده است و تابستانخانه مسجد نيز نيم طبقه دارد .اكنون مسجد يعقوبي دايرومحّل برگزاري جماعات است .
محراب مسجد با كاشيهاي مسدس آبي رنگ عصر تيموري وبا حاشيه كاري معرق به رنگهاي آبي وسفيد نظيرآنچه دربسياري از مساجد يزد به كاررفته تزئين شده است .
كتيبه هاي تاريخي
يگانه اثر تاريخداري كه دراين مسجد ديده مي شود يك قطعه كاشي منصوب كه بر بالاي سردر كوچك شمالي مسجد كه بر روي آن نوشته شده است:
(( وقف نمود قربه الي الله بنده راجي عطاء الله نقشبند مجاري چهارجره مياه از جمله يكهزار وپانصد وشصت جره از قنواه مرياباد حومه دارالعباده يزد برمصنعه اي كه باني آن است درموضع يعقوبي مقابل مسجد كه هريك از مومنين كه متصرف مياه مذكور باشد مصنعه اي را پر از آب كنند ، مشروط به آنكه نخرند ونفروشند ومرهون نسازند . خلاف كننده اين مشروط به لعنت خدا باشد . ضمن بدله بعد ماسمعه فانما اثمه علي الذين يبدلونه ان الله سميع عليم ، كان ذلك في شهور سنه 1036 . ))