یزدفردا "هم زمان با تخریب بخشهایی از بافت پیرامون بقعه شیخ محمد خانقاه، پروژه پژوهش و مستندسازی بافت محله خانقاه میبد به اتمام رسید.
به گزارش یزدفردا به نقل از میراث" مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی میبد در این خصوص گفت: بافت محله خانقاه از دو سوی شرق و غرب توسط دو مسیل تاریخی احاطه شده و از سمت جنوب به مسیر باستانی اصفهان و آبادی بیده میرسد. بقعه سید محمد، مسجد جامع، حسینیه، حمام و آب انبار در گذشته هسته اصلی این محله را شکل میداده است. همچنین ایرج افشار در کتاب یادگارهای یزد درباره نام این آبادی مینویسد: ظاهراً نام این مکان، بازمانده یکی از خانقاههایی است) مزار شیخ محمد (که امیر"رکنالدین قاضی" یا "شیخ تقی الدین دادا "در میبد و طبعاً در محل مورد معرفی برپا داشتهاند. سنگ مزار دیواره غربی زیر گنبد خانه، تاریخ 793 هـ.ق را نشان میدهد. بنابراین قدمت آن حدوداً بر اساس تاریخ سنگ قبری که متعلق به شیخ محمد میباشد به دوران آل مظفر میرسد. البته بافت انسانی آن را از قرن پنجم تا هشتم ه.ق درویشان و عرفا تشکیل میدادند، اما از قرن هشتم دگرگونیهای کلی پیدا کرد.
ساشا ریاحی مقدم بیان داشت: این محدوده زیرمجموعه بافت تاریخی ـ فرهنگی شهرستان میبد با شماره 3490 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و مطالعات انجام شده در پروژه پژوهش و مستندسازی آبادی نشان میدهد تمامی پلاکهای موجود در سمت غربی بقعه شیخ محمد تا سال 1391سالم، فعال و دارای سلامت بودهاند.
وی در خصوص این پژوهش گفت: خوشبختانه در این پروژه تمام دانه های بافت محدوده آبادی خانقاه که امروزه یکی از محلات شهر تاریخی میبد به شمار میآید، مستندسازی شده و اطلاعات تک تک پلاکها و بافت محله از نظر تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، کارکردی و کالبدی موجود است و در صورت لزوم میتوان برای بازپیرایی بافت از آن ها بهرهمند شد.
همچنین این مقام مسئول در ادامه افزود: این روند در راستای تکمیل اطلاعات و مستندات محدوده های بافت فرهنگی، تاریخی شهرستان میبد، توسط پایگاه پژوهشی میبد از سال 1381 آغاز شده و تاکنون تداوم داشته است که این بخش از آن با تخصیص از محل اعتبارات پایگاه های ملی در اواخر تیرماه سال جاری به سرانجام رسیده است.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی میبد با اشاره به تخریبهای صورت گرفته در بافت پیرامون بقعه شیخ محمد خاطرنشان کرد: در سال 1390 بنا بر در خواست هیئت امنای مجموعه طرح توسعه و ساماندهی مجموعه شیخ محمد خانقاه توسط این پایگاه تهیه و از طریق اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد به اداره اوقاف شهرستان میبد و هیئت امنای مسجد ابلاغ شده است. لیکن امروز با رویکردی متفاوت از سوی اهالی و دستاندرکاران این مجموعه روبرو هستیم و این اقدام به هیچ عنوان در محدوده بافت ارزشمند و ثبتی محله خانقاه مورد قبول نیست. امیدواریم این مسئله با جدیت کامل و به شکل مطلوب از سوی واحد حقوقی، مورد پیگردهای قضایی قرار بگیرد. همچنین در صورت نیاز، نقشه های معماری وضعیت گذشته مجموعه برای بازسازی به صورت عین به عین موجود است که پس از شفاف سازی در این خصوص میتواند مورد اقدام و عمل قرار گیرد.