یزدفردا: برقراري امنيت و پايداري آن در هر جامعهاي نيازمند وجود فاكتورهاي زيادي در حوزههاي مختلف ميباشد.
مشاركت و همكاري مردم به عنوان سرمايهي اجتماعي پليس، نقش بسيار مؤثري در توليد امنيت عيني و ذهني جوامع دارد؛ شايد بتوان اعتماد متقابل ميان مردم و پليس را مهمترين مؤلفهي سرمايهي اجتماعي قلمداد نمود كه مشاركت در پرتو آن نمود مييابد.
اعتماد مردم، سرمايهي گرانقدر پليس براي ارائهي خدمات انتظامي است كه گاه به شيوههاي مختلف تحت تأثير نگرشها و رويدادهاي اجتماعي قرار ميگيرد.
يكي از اين رويدادها جمعآوري تجهيزات ماهوارهاي توسط مأموران انتظامي است. طيف وسيعي از افراد جامعه كه بهطور كلي با استفاده از ماهواره مخالف ميباشند، دست كم در اين حوزه هيچگونه نگرش منفي در ذهن خود نسبت به پليس ندارند؛ اما طيفي ديگر، در محاورههاي خود همواره اين اقدام پليس را محكوم ميكنند.
ما در اين نوشتار تلاش نمودهايم با بيان واقعبينانهي مسائل مربوط به ماهواره، برخي از نگرشهاي منفي كه ميتواند مانعي در راه اعتماد مردم به پليس باشد را اصلاح نموده و انتظار داريم تا پايان مطالب، با نگاه منصفانهي خود ما را همراهي نماييد.
شبکههاي ماهوارهاي:
در كشور ما ورود ماهواره به عرصهي زندگي مردم از اواخر دههي شصت، تشديد برخي ناهنجاريهاي ارزشي و فرهنگي را به دنبال داشت. از دههي هفتاد تاكنون نيز با ورود قاچاق انواع تجهيزات ماهوارهاي، حجم دريافت اين شبكهها به سرعت افزايش يافته و به مناطق مرکزي کشور سرايت کرد.
آسيبهاي ماهواره و راهکارهاي رويارويي با آن:
در دنياي صنعتي امروز که عصر تکنولوژي ناميده ميشود، پديد آمدن و گسترش تجهيزاتي مانند ماهواره، زندگي افراد جوامع مختلف را با چالشهاي فراواني روبرو نموده است. تکنولوژي، مرزهاي فرهنگي واجتماعي و حتي جغرافيايي را دستخوش تغييرات زيادي نموده است؛ بهنحوي که در برخي كشورها، از پيشرفت سريع تكنولوژي به عنوان «انفجار اطلاعاتي» يا «بحران اطلاعات» ياد ميشود. به هر جهت براي آشنايي با
چالشهايي كه ماهواره در زندگي افراد به وجود آورده است، ناگزير از بررسي اين پديده در ابعاد مختلف ميباشيم.
پيامدهاي منفي استفاده از ماهواره:
1. ترويج خشونت:
شايد بتوان يکي از آشکارترين آسيبهايي را که جوامع با گسترش استفاده از ماهواره دچار آن ميشوند، ترويج خشونت دانست.
2- سست شدن بنيان خانواده:
خطر فروپاشي نظام خانواده از ديگر پيامدهاي حضور بدون کنترل و حتي با کنترل ماهواره است. بسياري از برنامههاي ماهواره موجب كمرنگ شدن اخلاق در خانواده و در نتيجه جامعه ميشود. ترويج روابط نامشروع و مصرف مواد اعتيادآور بهويژه مواد روانگردان صنعتي، ويژگي بسياري از برنامههاي ماهواره است. به تعبيري ديگر ميتوان ورود ماهواره به خانه را به منزلهي ورود فردي نامحرم و عنصري ناباب براي فرزندان محسوب نمود.
3. دخالت سياسي:
يکي ديگر از آسيبهايي که جامعهي ما با ورود ماهواره به خانهها دچار آن شده است، دخالت سياسي قدرتهاي بيگانه در امور داخلي کشور ميباشد. اين قدرتها با راهاندازي شبکههايي سعي ميکنند واقعيتها را در ظاهر بيطرفانه به اطلاع بينندگان خود برسانند؛ در حالي كه هدفي جز فاصله انداختن ميان مردم و حكومت براي دستيابي به منافع خود ندارند.
5. تبليغ ضد مذهب:
در سالهاي اخير شاهد رشد قارچوار شبکههاي فارسيزباني هستيم که با رويکرد تبليغات ضدمذهبي پا گرفتهاند و با ترويج مرام و مسلکي خاص، اقدام به تخريب و شبهه پراکني مينمايند.
6. ضربه زدن به اقتصاد خانواده و جامعه:
برخي از شبکههاي ماهوارهاي، با محوريت تبليغات بازرگاني، اقدام به معرفي کالاهاي بيکيفيت، داروهاي آسيبزا، بياثر و فاقد مجوز بهداشتي (مانند کرمهاي معجزهگر، داروهاي بلندکنندهي قد و ...) ميكنند که هيچگونه تأييدي از سوي نهادهاي بهداشتي به ويژه وزارت بهداشت ايران ندارند و از اين طريق به دنبال سوء استفاده از بينندگان سادهانديش هستند.
راهکارهاي اساسي:
تقويت فرهنگ خودي (بومي و ملي)، دفاع از ارزشهاي ملي و ديني، ارتقاء سطح آگاهي خانوادهها، برنامهريزي مناسب براي اوقات فراغت جوانان و ترويج الگوهاي رفتاري مناسب در خانواده و اجتماع، بهترين راهكارهاي ممكن براي مقابله با آسيبهاي ماهواره و ساير رسانهها است. خانوادهها بايد در كنار آگاهيبخشي و صحبت پيرامون آثار منفي اين ابزار رسانهاي، فرهنگ و اعتقادات مذهبي را نيز آموزش داده و در مقابل پيشنهادهاي جوانان مبني بر استفاده از اين پديده، به شكل كاملاً منطقي مقاومت نمايند.
ترويج فعاليتهاي فرهنگي، ورزشي و هنري و ايجاد امكانات لازم براي اين فعاليتها، باعث ميشود تا نسل جوان جامعه، ميل و رغبت كمتري براي استفاده از ماهواره داشته باشند.
واقعيت اين است كه براي پيشگيري از گرايش افراد براي استفاده از ماهواره، علاوه بر فعاليتهاي فرهنگي، در قوانين جاري كشور نيز مواردي در منع استفاده از اين ابزار پيشبيني شده است و اقدام نيروي انتظامي در خصوص جمعآوري تجهيزات ماهوارهاي نيز جزء وظايفي است كه قانون بر عهدهي اين سازمان قرار داده و بر خلاف تصور بسياري از مردم، خودسرانه يا سليقهاي نيست.
قانون ممنوعيت بهكارگيري تجهيزات دريافت از ماهواره مصوب 23/11/73 :
ماده 8 : «دارندگان، توليدكنندگان و توزيعكنندگان تجهيزات دريافت از ماهواره، علاوه بر ضبط و مصادرهي اموال مكشوفه توسط دادگاهها، به مجازات از ده تا يكصد ميليون ريال محكوم ميگردند».
ماده 9 : «استفادهكنندگان از تجهيزات دريافت از ماهواره، علاوه بر ضبط و مصادرهي اموال مكشوفه، به مجازات نقدي از يك ميليون تا سه ميليون ريال محكوم ميگردند».
طبق بند الف اين ماده: «حمل، نگهداري، نصب و تعمير تجهيزات دريافت از ماهواره، ممنوع و مرتكبين به مجازات نقدي از يك تا پنج ميليون ريال محكوم ميگردند».
همچنين بر اساس مادهي 6 آييننامهي اجرايي اين قانون (مصوب 9/1/74 هيئت وزيران)، «وزارت كشور جهت جمعآوري تجهيزات دريافت از ماهواره، با توجه به وظايف نيروي انتظامي اقدام خواهد نمود و حسب مورد ميتواند از نيروي مقاومت بسيج استفاده نمايد».
اداره آموزش همگاني و مشاركت عمومي معاونت اجتماعي پليس يزد