یزدفردا"اخیرا بحثهایی در خصوص افزایش تعطیلات آخر هفته به دو روز مطرح است كه اگر چه این بحث دارای سبقه طولانی می باشد ولیكن گویی اینبار با جدیت بیشتری دنبال می شود .
اگر چه پرداختن به مبحث تعطیلات دارای ابعاد متعددی است كه هر كدام جای بحث دارد ولیكن در این مطلب مختصر بدون پرداختن به جزییات ما صرفا بصورت كلی موضوع را مورد بررسی قرار می دهیم .
اگر چه ممكن است با یك قضاوت عامیانه برخی تعطیلات را صرفا با دید اتلاف وقت و در جهت كاهش بازدهی اقتصادی نگاه كنند ولیكن اهمیت موضوع بسیار فراتر از اینهاست بطوریكه نقش اساسی كه تعطیلات البته بصورت حساب شده و بجا و منطقی در تجدید قوای جسمی و روحی افراد و بخصوص تمدد اعصاب و در نهایت افزایش بازدهی و بهره وری دارد آنقدر مهم و اساسی است كه بسیاری كشورها علی الخصوص كشورهای پیشرفته دنیا امكانات ویژه ای را برای مسافرت پرسنل و كاركنان خود فراهم می نمایند تاجاییكه حتی در مواردی سفر را برای كارمندان خود اجباری می كنند ؛ تمهیداتی مانند تهیه بلیتها و سایر لوازمات سفر یا تامین هتلها و محل اقامت افراد و مواردی از این قبیل ؛ كه البته تاثیرات مثبت و قابل ملاحظه این رویكردها در افزایش كارآیی و بهره وری افراد و درنهایت بازدهی كلی سیستمها حتی برمبنای مشاهدات و آمارهای مستند و مبتنی برواقعیت كاملا روشن و اثبات شده است ، ضمن اینكه هیچگاه نباید افزایش ساعات كار اجباری را به معنای افزایش راندمان و بهره وری دانست چرا كه میزان كارآیی و بهره وری افراد در شرایط جسمانی و روحی مساعد با انگیزه مثبت و فكر متمركز به ازای هر ساعت كار مفید ممكن است از چندین ساعت كار در شرایط نامساعد بیشتر باشد .
موضوع مهم دیگری كه در كشور ما مطرح است و موافقان طرح افزایش تعطیلات به آن تاكید می كنند مسیله مهم صرفه جویی در مصرف انرژی می باشد كه امری كاملا واضح است و هیچ تردیدی در آن نخواهد بود بطوریكه طبق آمار و تجربه های مبتنی بر واقعیت نیز در یك یزدفردا :محسن اختیاری:روز تعطیل مصرف انرژی در سطح جامعه به مقدار قابل ملاحظه ای كاهش می یابد كه این موضوع صرفه های اقتصادی قابل توجهی در كل كشور به دنبال خواهد داشت .
از آنجاییكه تعطیلات نقش بسزایی در تجدید قوای جسمانی و روحی افراد دارد ، موضوعیست كه بصورت جدی در دنیا مورد بحث و توجه قرار می گیرد بطوریكه حتی در سالیان اخیر مجامع بین المللی بحث تعطیلات سه روزه در هفته و به عبارتی كاهش روزهای كاری هفته به چهار روز را مطرح نموده اند تا جاییكه حتی بعضا در كشورهایی اجرایی شده است .
اگر چه میزان تعطیلات آخر هفته در كشورهای مختلف متفاوت است ولیكن اكثر كشورهای دنیا تعطیلات دو روزه در هفته دارند و معمولا روزهای شنبه و یكشنبه را تعطیل می باشند .
در كشور ما برخلاف اكثر كشورهای دنیا تعطیلات آخر هفته یك و نیم روز و به تعبیر مناسبتر یك روز در هفته یعنی جمعه ها تعطیل است . البته مبحث دیگری كه در این میان مطرح می شود میزان تعطیلات رسمی در طول یكسال است كه بعضا افرادی كشور ما را دارای بیشترین تعطیلات در میان كل كشورهای جهان معرفی می كنند كه اگر چه در ظاهر امر ممكن است تاحدودی درست به نظر برسد ولیكن با یك دید كلی تر و جامعتر صحت این امر دچار تردید می شود . اگر چه در ایران میزان تعطیلات رسمی بطور متوسط 25 روز در سال می باشد در حالیكه سایر كشورها روزهای تعطیلشان كمتر از این مقدار و معمولا چیزی بین 9 تا 11 روز است ولیكن حتما باید این موضوع مهم را مد نظر داشت كه اكثر قریب به اتفاق این كشورها تعطیلات دو روزه در پایان هفته دارند كه اگر بصورت منطقی به موضوع نگاه كنیم در مجموع میزان تعطیلاتشان در كل سال به مراتب از ما بیشتر خواهد بود .
موضوع دیگری كه در كشور ما مطرح است اینستكه هم اكنون هم برخی ادارات و ارگانها همچون مخابرات یا برخی دستگاههای زیر مجموعه وزارت نیرو و یا برخی مراكز آموزشی مانند مدارس ابتدایی در روزهای پنجشنبه تعطیل هستند كه خود این موضوع نیز سیاست یك بام و دو هواست و وجود اختلافات و ناهماهنگیهای فاحش را نشان می دهد كه در صورت افزایش تعطیلات به دو روز بسیاری از چنین ناهماهنگیهایی كه خود ممكن است سرمنشاء بروز برخی مشكلات باشد هم برطرف خواهد شد .
شنبه یا پنجشنبه ؟
اما موضوع مهم دیگری كه در این بحث مطرح است اینستكه در صورت تصویب و تصمیم نهایی مبنی بر افزایش تعطیلات به دو روز كدام روز مناسبتر است ، شنبه یا پنجشنبه ؟
البته شاید اگر از منظر دید و تفكر عامه نگاه كنیم بر اساس ذهنیتهایی كه وجود دارد احتمالا پنجشنبه پیشنهاد می شود ولیكن با یك نگاه دقیقتر و بررسی منطقی تر نتیجه غیر از این بوده و تعطیلی شنبه ها مناسبتر و بیشتر در راستای تامین اهداف مورد نظر خواهد بود چرا كه با توجه به اینكه اكثر كشورهای دنیا روزهای شنبه و یكشنبه تعطیل هستند در صورت تعطیلی پنجشنبه ها عملا ما چهار روز هفته یعنی پنجشنبه تا یكشنبه را از ارتباط با سایر كشورها بخصوص در زمینه روابط تجاری و اقتصادی محروم خواهیم بود و اگر چه تعداد معدودی از كشورها مانند برخی كشورهای حاشیه خلیج فارس چنین رویكری دارند ولیكن اكثرا متفاوت عمل می كنند و شنبه ها تعطیلند ، و ما نیز با تعطیلی شنبه ها تعداد این روزها را به حداقل ممكن خواهیم رسانید .
البته بعضا اشكالات دیگری در این مبحث مطرح می شود مانند موضوع عدم تطابق ساعات كاری ما با سایر كشور به دلیل عدم انطباق شب و روز و اختلاف بین ساعات رسمی كشورها كه در پاسخ به این ایرادات باید متذكر شویم كه این موضوعات یك امر كاملا طبیعی است كه تمامی كشورهای دنیا با آن مواجهند و مختص كشور ما نیست بعنوان مثال بین اروپا و آمریكا كه بزرگترین روابط تجاری و اقتصادی را دارند تفاوت فاحشی بین ساعتهای رسمی وجود دارد كه به هر حال امری اجتناب ناپذیر است و جوامع با سیاستهای مختلفی با آن كنار می آیند .
در هر حال امیدواریم كه با نگاه مثبت دست اندكاران و تصمیم گیرندگان در كشور ، در صورت تصویب و اجرایی شدن این طرح اهداف مثبتی كه مورد نظر است همچون كاهش مصرف انرژی ، افزایش انگیزه و توانمندی و بهره وری پرسنل و نیروی انسانی كارآمد در سطح كشور ، اهداف بزرگی همچون صرفه های اقتصادی در سطح ملی و افزایش بازدهی و بهره وری در كل كشور محقق گردیده و در نهایت گام اساسی در راستای بهبود سطح زندگی و معیشت مردم و كل جامعه برداشته شود .