به گزارش میزان، محتوای پیامک های تبلیغاتی رنگ و بوی تازه ای به خود گرفته است و دیگر تبلیغ تورگردشگری، مراکز خرید، آموزشگاه ها و .. نیست، بلکه ارسال جملات فریبنده همچون « مشترک گرامی شما در طرح هزاران لبخند زمستانی برنده مبلغ 20 میلیون ریال شده اید لذا برای دریافت جایزه خود با تماس به شماره های ... اقدام نمایید و یا شما برنده کمک هزینه سفر زیارتی به مبلغ 10 میلیون ریال شده اید برای دریافت هدیه خود به شماره اپراتور ... تماس حاصل فرمایید» و صدها عنوان تبلیغاتی دیگر را شامل می شود.
شواهد نشان می دهد بسیاری از کاربران موبایل از دست این پیامکها که وقت و بی وقت ارسال می شود به ستوه آمده اند و تعدادی از افراد هم به دلیل فریب و اطمینانی که به محتوای این پیامک ها کرده اند متضرر شده به دستگاه قضایی شکایت کرده اند.
دراین راستا آیین نامه ساماندهی و نظارت بر خدمات پیامکی شبکه های ارتباطی در تاریخ 21 بهمن ماه سال ۹۳ در جلسه شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید تا با وجود توسعه و پیشرفت فناوری‌ها در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات و گسترش استفاده از این ابزار ارتباطی در تمام سطوح جامعه، این خدمات شکل قانونی به خود گیرد. شورای عالی فضای مجازی به عنوان نهاد سیاستگذار در حوزه فضای مجازی کشور، با تصویب این آیین نامه، یک متولی برای این موضوع تعیین کرد و به موجب این مصوبه وظیفه ساماندهی ارسال پیامک های انبوه تبلیغاتی و پیامک های ارزش افزوده به عهده یک کارگروه ویژه با مسئولیت وزارت ارشاد اسلامی و عضویت نمایندگان وزارت ارتباطات، وزارت اطلاعات، وزارت کشور، وزارت دادگستری، وزارت بهداشت و درمان، سازمان تبلیغات اسلامی ، ناجا، مرکز ملی فضای مجازی و دادستانی کل کشور است که می بایست وضعیت پیامک های انبوه را ساماندهی کنند.
در آیین نامه مصوب شورای عالی فضای مجازی، خدمات پیامکی شامل پیامک انبوه و پیامک های ارزش افزوده است که پیامک انبوه جنبه تبلیغاتی دارد و بدون درخواست مشترک ارسال می شود و هزینه ای برای مشترکان دربر نخواهد داشت و نیز پیامک های ارزش افزوده که به انتخاب مشترک خواهد بود و بابت آن باید هزینه پرداخت کند.
در این مصوبه، پیامک های انبوه با محتوای اطلاع رسانی و تبلیغاتی به دلیل حجم زیاد پس از ارسال تحت نظارت وزارت ارشاد قرار خواهند گرفت اما پیامک های ارزش افزوده پیش از ارسال باید تحت نظارت وزارت ارشاد قرار گیرد و پس از دریافت مجوز، امکان استفاده از آن برای مشترکان ممکن خواهد بود؛ همچنین طبق سیاستهای این مصوبه، شرکت های ارائه دهنده خدمات پیامکی باید براساس موازین نظام جمهوری اسلامی و پس از تایید وزارت ارشاد نسبت به ارسال پیامک اقدام کنند. در غیر اینصورت برای این شرکتها و حتی اپراتورهای تلفن همراه که بستر ارائه این سرویس را آماده کرده اند جرایمی در نظر گرفته شده است.
دکترعبدالصمد خرم‌آبادی دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه و معاون قضایی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی در پاسخ به سوال خبرنگار میزان مبنی براینکه مشترکین تلفن همراه هرروزه با حجم عظیمی از پیامک های ناخواسته تبلیغاتی مواجه هستند که برخی از آنان مجرمانه است و آیا کارگروه تعیین مصادیق و دادستانی کل کشور تدابیری برای جلوگیری از ارسال این پیامک ها اندیشیده است یا خیر؟ اظهارکرد: استفاده از امکانات تلفن همراه برای تبلیغ کالا و خدمات امری طبیعی است. اما عدم ساماندهی حجم انبوه پیامک های تبلیغاتی موجب مزاحمت و مشکلاتی برای مشترکان شده و زمینه ارتکاب بسیاری از کلاهبرداری ها را در جامعه فراهم کرده است.
وی گفت: شاکیان اینگونه پیامک ها دو گروه هستند؛ عده ای به صورت ناخواسته با حجم عظیمی از پیامک های تبیلغاتی مواجه هستند که ارسال این پیامک ها موجب سلب آسایش آنها شده و از این موضوع شکایت دارند و گروه دیگر افرادی هستند که تمایل به دریافت پیامک های انبوه دارند اما از این که متن برخی از این پیامک ها مجرمانه بوده و زمینه کلاهبرداری را از مشترکان فراهم می کند شاکی هستند که این دو مسئله باید ساماندهی شود.
خرم آبادی افزود: پیامک های انبوه باید به نحوی ساماندهی شود که اولا برای کسانی که نمی خواهند با این تبلیغات مواجه شوند مزاحمتی ایجاد نشود و همچنین اشخاص مجرم وتبهکار نتوانند برای تبلیغ امور غیرقانونی و مجرمانه خویش از این امکانات استفاده کنند.
دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در ادامه اضافه کرد: حل موضوع اول یعنی جلوگیری از ایجاد مزاحمت به اپراتورهای تلفن همراه باز می گردد؛ آنها مکلف هستند از ارسال و دریافت پیامک های ناخواسته گروهی و انبوه تبلیغاتی برای مشترکانی که تمایل به دریافت اینگونه پیامک ها ندارند جلوگیری کنند. اما متاسفانه در بسیاری از موارد مشترکین اعلام کرده اند که اپراتورها وظیفه خود را بدرستی انجام نمی دهند وعلیرغم اعلام مشترک باز هم ارسال پیامک انبوه ادامه دارد.
وی تاکید کرد: اگر اپراتورهای تلفن همراه به وظیفه قانونی خود مبنی بر جلوگیری از ارسال پیامک های انبوه ناخواسته عمل نکنند به موجب ماده 641 قانون مجازات اسلامی (مصوب سال 1375) به اتهام تسهیل جرم ایجاد مزاحمت تلفنی قابل تعقیب خواهند بود. وزارت ارتباطات از جهت نظارتی که بر اپراتورها دارد باید آنان را وادار به انجام وظیفشان کند تا از وقوع جرم ایجاد مزاحمت تلفنی از طریق پیامک جلوگیری شود.
معاون قضایی دادستان کل کشور همچنین تصریح کرد: متن پیامک های انبوه تبلیغاتی نباید فریبنده و مجرمانه باشد ، اگر افراد اعلام می کنند که تمایل به دریافت پیامک انبوه دارند این بدان معنا نیست که پیامک فریبنده و مجرمانه برای آنها ارسال شود که این موضوع نیز نیازمند ساماندهی است.
وی با بیان اینکه ارسال کنندگان پیامک های انبوه مجرمانه قابل تعقیبب کیفری هستنداظهارکرد: قبل از ارسال پیامک های انبوه باید بر متن پیامک ها نظارت وجود داشته باشدتا پیامک هایی که متن مجرمانه دارند ارسال نشود . تعیین سازوکار نحوه نظارت بر ارسال پیامک های انبوه بر عهده کار گروه ویژه ای است که شورای عالی فضای مجازی برای این کار تعیین کرده است.
خرم آبادی گفت: واقعیت این است که در حال حاضر یک نابسامانی در ارسال پیامک های انبوه وجود دارد که علاوه بر ایجاد مزاحمت برای مردم منجر به ارسال پیامک های مجرمانه شده است.
وی افزود: کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه تاکنون به این قضیه ورود نداشته است چرا که عده ای از اعضای کارگروه معتقد بودند این موضوع خارج از صلاحیت این کار گروه است. به همین علت ، شورای عالی فضای مجازی یک متولی برای این قضیه تعیین کرده است که وظیفه ساماندهی ارسال پیامک های انبوه تبلیغاتی و پیامک های ارزش افزوده را برعهده دارد. این متولی یک کارگروه ویژه است که مسئولیت آن به عهده وزارت ارشاد می باشد.
نمایندگان وزارت ارتباطات، وزارت اطلاعات، وزارت کشور، وزارت دادگستری، وزارت بهداشت ، سازمان تبلیغات اسلامی ، ناجا، مرکز ملی فضای مجازی و دادستانی کل کشور نیز عضو این کار گروه هستند که بایستی وضعیت پیامک های انبوه را ساماندهی کند.
معاون قضایی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی اظهارکرد: علیرغم اینکه بیش از سه ماه از تصویب این مصوبه می گذرد و با وجودی که دادستانی کل کشور نماینده خود را در اواخر فروردین ماه سال 94 به وزیر ارشاد معرفی نموده است،اما وزارت ارشاد تا کنون اقدام به تشکیل این کارگروه نکرده و دعوتی برای تشکیل جلسه بعمل نیامده است.
وی با تاکید بر نقش پیشگیرانه کارگروه ساماندهی پیامک های انبوه در ارتکاب جرم گفت: کارگروه ساماندهی پیامک های انبوه می تواند نقش پیشگیرانه بسیار موثری را در ارتکاب جرم کلاهبرداری از طریق تلفن همراه داشته باشد و بسیاری از معضلات دیگر مربوط به ارسال ودریافت پیامک های انبوه و پیامک های دارای ارزش افزوده را رفع نماید بنابر این تاخیر در تشکیل این کارگروه موجب می شود جرایم بیشتری ارتکاب یافته و کار دستگاه قضایی زیاد شود .
معاون قضایی دادستان کل کشور در پایان به مشترکین تلفن های همراه توصیه نمود که تا زمان ساماندهی پیامک های انبوه ، به وعده های دروغین و فریبنده ی موجود در پیامک های انبوه توجه و اعتماد نکنند چرا که بسیاری از این پیامک ها زمینه کلاهبرداری را فراهم می کنند.