حادثه ریزش خیابان ایران زمین همچنان خبر ساز است. وسعت ریزش و خطری که ساکنان این خیابان را تهدید می کند، مسئله ای نیست که به این زودی از خروجی خبرگزاری ها و سایت های خبری حذف شود. امروز عکسی در برخی سایت های خبری با عنوان «بابک زنجانی در محل حادثه» منتشر شد که به نظر می رسید، مربوط به بازدید او از محل پروژه بعد از حادثه باشد اما اینطور نیست.
عکسی که در سایت های خبری منتشر شد، برچسب پایگاه خبری فرهنگ نیوز را داشت و جست و جوی خبر مشخص کرد که این عکس مربوط به بازدیدی است که بابک زنجانی مدتی پیش از پروژه ایران زمین داشته است. زمانی که هنوز حادثه ای اتفاق نیفتاده بود و آسفالت خیابان ایران زمین سر جایش بود!
پس از حادثه و همان شب مشخص شد که این پروژه متعلق به تیم بابک زنجانی است که توسط شرکت ستسا از زیرمجموعه های هلدینگ سورینت در حال ساخت است. اطلاعات پروژه هم به عنوان طرحی بزرگ و شگفت انگیز در سایت سورینت قرار دارد.
انتشار عکس بازدید بابک زنجانی از پروژه، این احتمال را تقویت می کند که خبرهای منتشر شده درباره نگرانی های ساکنان خیابان ایران زمین از ابتدای امسال، واقعیت داشته و ممکن است زنجانی برای بررسی اوضاع سری به این پروژه بزرگ زده باشد.
در واقع از حدود ۵ ماه پیش، گزارش هایی درباره نشست زمین های اطراف پروژه و ترک خوردگی دیوارهای منازل ساکنان خیابان ایران زمین، منتشر شده بود. اما پیگیری های اهالی و ساکنان منطقه به نتیجه نرسید تا صبح پنجشنبه خیابان ایران زمین فرو بریزد.
گود برداری غیر اصولی و بیش از حد، به عنوان دلیل ریزش زمین اعلام شد و بلافاصله ساکنان خانه های در معرض خطر به محل امنی منتقل شدند. بابک زنجانی پس از رسانه ای شدن نامش در این خبر و به عنوان یکی از پروژه های شرکت تحت مدیریتش، تاکنون اظهار نظری نکرده است.
بازدید بابک زنجانی از پروژه ایران زمین، مدتی پیش از حادثه
اتفاقی که بالاخره برای خیابان ایران زمین افتاد؛ بخش زیادی از آسفالت و زمین ریزش کرد و خانه ها ترک خورد
پروژه تجاری اداری خیابان ایران زمین واقع در شهرک قدس(غرب) تهران، متعلق به هلدینگ سورینت به دلیل نشست زمین و تخریب قسمتی از پروژه و خیابانهای اطراف متوقف شده است. ساکنان این خیابان از ابتدای سال نسبت به ترکهای عمیقی که در خانه هایشان ایجاد شده ابراز نگرانی کرده بودند اما صاحبان این پروژه انتشار این گونه خبرها را بازار گرمی برخی سود جویان و بزرگ نمایی ترکهای سطحی می دانستند.
به گزارش مهر، صدای مهیبی که ساعت 5 صبح روز 11 مهر ماه رسید و ساکنان این منطقه را بی خواب کرد از روزهای ابتدایی امسال به گوش می رسید. نگرانیهای ساکنان این منطقه که سبب شده بود نامه نگاری هایی با شهرداری، شورا و رسانه ها داشته باشند نشان می داد آنها بیش از پیمانکاران پروژه بزرگی که متعلق به بابک زنجانی است نسبت به عواقب این گودبرداری عمیق آگاه بودند.
آغاز یک بحران
اردیبهشت ماه امسال بود که ستاد بحران از ساکنان خانه های گلستان چهارم ایران زمین خواست تا به دلیل شکافهای عمیقی که در خانه هایشان ایجاد شده این مکان را ترک کنند.
بازارچه قدیمی این منطقه در حال تبدیل شدن به ساختمانهای بلندی بود و گودبرداری یک زمین یک هکتاری کار ساده ای نبود. یکی از ساکنان ساختمانهای این منطقه در همان روزهای ابتدایی سال درباره این گودبرداری گفت: ما ساکنین شهرک قدس، خیابان ایران زمین، خیابان گلستان، چهارم گذر فروردین و اردیبهشت با فاجعه رانش زمین مواجه شده ایم، متاسفانه بازارچه شهرک واقع در تقاطع خیابان ایران زمین و گلستان جنوبی که بیش از یک هکتار است و قبلا برای خدمات به این منطقه مسکونی پیش بینی شده بود بدون رعایت اصول ایمنی و مهندسی تا عمق 30 متر گودبرداری و باعث رانش زمینهای بخش شمالی آن شده است. همچنین ترکهای برشی در مقطعی وسیع در ساختمانهای گذرهای فوق الذکر پدیدار شده است.
رانش زمینی که پیش بینی شده بود
ساکنان این منطقه ساده از کنار این ترکها نگذشتند و پس از پیگیریهای متعدد متوجه شدند، مجوز گودبرداری صرفا برای 15 متر بوده، کارفرما بدون توجه به این بحران قصد دارد 40 متر در عمق خاکبرداری کند و در این قطعه زمین 330 هزار متربع بنا احداث کند.
اما سخنان اهالی این منطقه را پیمانکار این پروژه که متعلق به بابک زنجانی است به شدت رد می کند و در جوابیه به اظهارات شهروندان نگران می گوید: ایجاد چند ترک سطحی در حیاط برخی از منازل از نظر علمی ارتباط مستقیم با اجرای پروژه گودبرداری ندارد.
پیمانکار این پروژه مدعی بود که به کار بردن گودبرداری غیر اصولی برای این پروژه غیر علمی است چرا که تمامی مراحل گودبرداری علاوه بر نظارت مستمر کارشناسان شرکت توسط کارشناسان سایر دستگاههای مسئول همچون شهرداری، سازمان نظام مهندسی استان تهران و آتش نشانی مورد بازدید مستمر و تایید قرار میگیرد و افزون بر آن، مدیریت ستاد بحران منطقه نیز ضمن اظهار شگفتی، هرگونه دستور و ابلاغ در این زمینه را تکذیب کرده است.
نشست زمین در خیابان ایران زمین
اما سرانجام آن چه سبب نگرانی اهالی این منطقه شده بود رخ داد و پروژه تجاری اداری خیابان ایران زمین متعلق به هلدینگ سورینت به دلیل نشست زمین و تخریب قسمتی از پروژه و خیابانهای اطراف متوقف شد.
در این حادثه بخشی از ضلع شمالی پروژه تخریب و آسیب قابل ملاحظه ای به خیابان و خانه های اطراف وارد شد. همچنین براثر این حادثه بخشی از آسفالت خیابان در مجاور قطعه زمینی به وسعت ۵ هزارمترمربع با عمق ۴۰ متر، نشست کرد و همچنین ترک های عمیقی در سطح خیابان و دیوارهای ساختمان های اطراف پدیدار شد.
این پروژه که توسط شرکت ستسا از زیرمجموعه های هلدینگ سورینت در حال ساخت است با وجود اخطارها و تذکرهایی که در این مدت دریافت کرده بود اما همچنان به فعالیت خود ادامه داد.
در این سالها گودبرداری غیر اصولیجان و مال بسیاری از شهروندان را به خطر انداخته است. کمتر روزی است که خبری از قربانیان حادثه گودبرداریهای غیر اصولی در رسانه ها منتشر نشود تا آنجا که شورای شهر تهران سوم طی جلساتی فشرده لایحه ضوابط گودبرداری را مصوب کرد. اما همچنان شاهد چنینی اتفاقاتی هستیم که برخی همچون این پروژه 5 ماهی می شد که اهالی محل نسبت به وقوع حادثه ای به نهادهای مرتبط هشدارهای لازم را داده بوند.
جدیدی:
«حادثه خبر نمیکند اما اینبار گویا از قبل خبر داده بود.» این را عباس جدیدی، معاون نظارت شورای شهر تهران میگوید. به گفته او تعدادی از ساکنان خیابان گلستان شهرک غرب دو روز پیش از حادثه به شورای شهر تهران گزارشی داده و اعلام کرده بودند گودبرداری پروژه ساخت یک مجتمع چند منظوره تجاری، اداری مغایر با استانداردها پیش میرود.
حادثهای که نباید رخ داد و گودالی 40 متری خیابان گلستان در شهرک غرب را دو شقه کرد. حالا از نهادهای نظارتی چون شورا انتظار میرود به مردم بگویند برای پیگیری این حادثه چه خواهند کرد؟ چه کسانی مسئول تکرار حوادث ناشی از گودبرداری و ساختوسازهای غیراصولی در تهران هستند؟ عباس جدیدی که مسئولیت تهیه گزارشی درباره حادثه اخیر را بر عهده دارد در گفتوگویی کوتاه با «بهار» درباره جزییات این پیگیریها گفته است.
آقای جدیدی، اعضای شورا میگویند قرار است شما درباره حادثهای که در خیابان گلستان شهرک غرب رخ داده گزارشی به شورای شهر ارائه کنید، شما میدانید علت حادثه چه بوده است؟ موضوع را پیگیری کردهاید؟
پیگیری مشکلات این پروژه از سهشنبه در دستور کار شورا بود.
سه شنبه که هنوز حادثهای اتفاق نیفتاده بود؟
بله، هنوز اتفاق نیفتاده بود اما گزارشی به من رسید و شماری از مردم اظهار کرده بودند نسبت به پیشرفت و نحوه گودبرداری یک پروژه اعتراض دارند. گزارش را بررسی کردیم و دیدیم موضوع مهمی است و نیاز به بررسی فوری دارد. بلافاصله یکنفر از شورای شهر مسئول بازدید از منطقه و ارائه گزارش شد و ایشان روز چهارشنبه گزارش را آماده کرده بودند و در حال پیگیری این موضوع بودیم که متاسفانه حادثه در صبح پنجشنبه رخ داد.
در نامهای که سهشنبه به دست شما رسید، مردم به چه چیزی اعتراض کرده و چه نوشته بودند؟
گزارش داده بودند که قسمتی از پیادهرو و همینطور بخشی از خیابان نشست کرده و ترک خورده است. روز پنجشنبه با توجه به تلفنهای مکرر با دفتر شورا خودم هم به محل مراجعه کردم و پروژه را از نزدیک دیدم. بخشی از گودبرداری قسمتی از دیوارهای ضلع شمالی ریخته و لولههای سازمان آب هم بهشدت آسیب دیده بود.
درباره اینکه علت حادثه چیست نمیتوان به سادگی نظر داد. خودم سر پروژه که نگاه میکردم برای مثال بابت دیوارحایل و شمعگذاریها به نظرم به بررسی کارشناسی محکمی نیاز داریم. این هفته ترتیبی اتخاذ میشود که گروهی از کارشناسان علت ریزش گود و نشست خیابان گلستان و همینطور خیابانها و کوچههای اطراف را بررسی و نتایج آن را به شورا اعلام کنند.
تا چه شعاعی از محل حادثه تحتتاثیر نشست زمین قرار گرفت؟
اینکه دقیقا تا شعاع چند صدمتری این پروژه آسیب دیده را باید کارشناسان بعد از بررسیهای دقیق اعلام کنند اما بسیاری از کوچههای پیرامونی و بخشی از پیادهرو ها نشست کرده و شکافهایی که روی آسفالتها ایجاد شده مردم را نگران کرده و بههرحال بخشی از سکنه نگران امنیت محل سکونتشان هستند. ضمن اینکه آنها بیشتر نارضایتیشان این بود که میگفتند پیش از این به مهندسان که گودبرداری را انجام میدهند اعلام خطر کرده بودیم اما کسی به حرف آنها گوش نکرده است.
گفتید به شما سهشنبه خبر دادند آیا امکان پیشگیری از این حادثه وجود نداشت؟
ما همان روز این نامه را با فوریت بررسی کردیم و در پیگیری این موضوع زمانی را از دست ندادیم. همان روز کارشناس شورا تعیین و اعزام شد اما بههرحال این پروژه قبل از آغاز به کار شورای چهارم آغاز شده، من 10 روز است معاونت نظارت را تحویل گرفتهام و از الان به بعد باید مسائل نظارتی را قوی کنیم و حتما این کار را با جدیت پیش میبریم. دیروز هم دیدم شهردار منطقه در صحنه حضور داشت و نیروهای شهرداری هم مشغول کار بودند تا شرایط را به حالت عادی برگردانند.
اینکه شهردار منطقه در صحنه حادثهای که زندگی مردم یک منطقه را تحتتاثیر قرار داده حاضر باشد کمترین کاری است که میتواند انجام دهد، شاید مردم انتظار داشتند او به عنوان مسئول اداره آن بخش از تهران از این حادثه پیشگیری کند آن هم در شرایطی که مردم میگویند به شهرداری اعلام خطر کردهاند، خود شما هم گفتید یک نامه هم به شورا نوشتند.
بههرحال در اینکه مردم خسارت دیدهاند و شرایط روزمره زندگیشان تغییر کرده و الان احساس نارضایتی میکنند تردیدی نداریم اما پیش از اینکه محرز شود علت حادثه چیست هم نمیتوان اظهارنظری کرد، من از محل حادثه بازدید کردهام و درنهایت هم نتیجه بررسیها هرچه باشد صادقانه به مردم خواهیم گفت و در حمایت از حقوق مردم با کسی تعارف نداریم.
برآوردی داشتید که این حادثه به چه افرادی و چه میزان خسارت ایجاد کرده است؟
هنوز چنین برآوردی نداریم اما این حادثه ابعاد قضایی و حقوقی دارد و زمانی که مشخص شود مسئولیت حادثه متوجه پیمانکار و کارفرما یا هر نهاد دیگری است باید خسارت مردم را جبران کنند مگر میشود به راحتی از حقوق مردم بگذریم. در این جهت هر کار و سعی و تلاشی که لازم باشد را پیش میبریم. درست است که خانهای تخریب نشده اما خیابان و کوچهها نشست کرده و املاک مردم آسیب دیدهاند و این خسارت را باید جبران کنیم، ضمن اینکه مردم از نظر روحی و احساس امنیت هم آسیب دیدهاند.
سازمان نظام مهندسی گفته اردیبهشت امسال این گودبرداری را به عنوان «گود پرخطر» اعلام کرده و به کارفرما و شهرداری هم هشدار داده بود.
در این زمینه من خبر ندارم تا گزارش قوی کارشناسی نرسد، نمیتوان قضاوت کرد. باید گزارش کارشناسی و روند پرونده این پروژه را مطالعه کنیم، پس از آن هم خیلی از مسائل روشن میشود و هم میتوانیم پاسخ دقیقی بدهیم.