یزدفردا

هشت شهر جهان که در فهرست یونسکو ثبت گردیدند، برای اولین بار در مقایسه تطبیقی با بافت تاریخی یزد بررسی می شوند.

به گزارش روابط عمومی، امورفرهنگی و اجتماعی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی یزد، ضمن بررسی و شناسایی شهرهای ثبت شده خارجی که دارای وجوه قابل قیاس با شهر یزد هستند، گفت: مطالعه تطبیقی در پرونده ثبت جهانی به منظور وجوه شباهت و اختلاف بین شهرها است تا در سنجش و ارزیابی یک اثر ثبت جهانی موفق تر گام برداشت.

مهندس فرهمند یادآور شد: در پرونده ثبت جهانی بافت تاریخی، هشت شهر آرکوپیا (پرو)، شهر سبز، بخارا (ازبکستان)، شهر مدینه (تونس)، آغادز (نیجر)، قادامس (لیبی)، صنعا (یمن) و استانبول (ترکیه) مورد تطبیق و مقایسه قرار گرفته است.

وی ترجمه مطالعات و موارد مورد نیاز در پرونده ثبت جهانی شهرهای خارج از ایران را شامل؛ معرفی کلی شهر، معیارها و ارزشهای شهر، مقایسه ارزش منتخب و قابل قیاس شهر مورد نظر با شهر یزد و جمع بندی و ارائه نتایج بررسی به صورت یک جدول دانست.

مجتبی فرهمند از ویژگی شهر قادامس در لیبی را کوچه­های سرپوشیده قابل مقایسه با ساباط و بافت متراکم آن دانست و حفظ اصالت و یکپارچگی آثار تاریخی، خط آسمان منحصر به فرد، تعدد آثار تاریخی به ویژه بناهای اسلامی و بافت یک­دست آجری و اخرایی رنگ شهر صنعا (یمن) را از موارد قابل قیاس با یزد در این پرونده ذکر کرد.

وی علاوه بر مناره برجسته که شاهکار تزیینات آجری شهر بخارا است، تعدد ساختار سنتی در بناهای مذهبی ـ عمومی و آثار به جای مانده از معماری عصر تیموری وجوه مشترک شهر سبز و بخارا با یزد است.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی یزد، تشابه معماری خاص استانبول با یزد (آب انبار، مقابر، مساجد، کاروانسرا، حمام و خانه­های بومی در اطراف بناهای تاریخی و مذهبی) به همجواری ادیان و تسامح آن (مسیحت و اسلام) را نقطه تطبیقی آن لحاظ کرد. (نمونه بارز آن کلیسای ایا صوفیه)

فرهمند ضمن برشماری وجود مساجد، مدارس تاریخی و یکپارچگی بافت شهری با تمام قطعات تیپ و مورفولوژیکی در شهر مدینه در تونس به بافت شهری و معماری خشتی و وجود مسجد جامع و مناره آن در شهر آغادز در نیجر اشاره کرد که بهترین الگو از یزد را در این دو شهر نشان می دهد.

این مقام مسئول بافت تاریخی و ثبت برخی خانه های داخل عرصه و حریم در شهر آرکوپیا را نیز نقطه مشترک این شهر با یزد ذکر کرد و افزود: وجود فضاهای گنبددار، طاق­های نیم دایره و خانه­های ایوان دار را نباید در این شهر نادیده انگاشت.

لازم به ذکر است مطالعه و تدوین تطبیقی بافت تاریخی شهر یزد با هشت شهر خارج از ایران که در فهرست آثار ثبت جهانی هستند، تکمیل گردیده است.