طبق متن صریح برجام، دولت آمریکا مسئول لغو یا توقف تحریمها علیه ایران است که با توجه به مصوبه جدید مجلس نمایندگان این کشور، کاخ سفید رسما از فرآیند تصمیمگیری در این زمینه حذف شده است؛ فرآیندی که تمام داشتههای اندک ایران در این متن توافق را نیز از بین میبرد.
مهدی خانعلیزاده - گروه بینالملل رجانیوز: مجلس نمایندگان ایالات متحده روز گذشته، با تصویب یک مصوبه جدید درباره حدود اختیارات رئیسجمهور این کشور در زمینه کاهش تحریمهای ایران، پیش از آغاز شدن اجرای برجامه جامع مشترک اقدام رسما تایید کرد که تحریمهای اساسی ایران در زمینههای مختلف کوچکترین کاهش، توقف و لغوی نخواهد داشت.
به گزارش رجانیوز، در یک رأیگیری که روز گذشته صورت گرفت، مجلس نمایندگان با ۱۸۶ رأی مخالف در برابر ۲۴۷ رأی موافق و نیز یک رأی ممتنع، به طرحی رأی داد که باراک اوباما، رئیسجمهور ایالات متحده را از لغو تحریمهای ایران منع میکند. این طرح رئیسجمهور را از لغو تحریمهای ایران تا ژانویه سال ۲۰۱۷ بازمیدارد.
تصویب این طرح به معنای کنار گذاشته شدن کامل دولت از فرآیند مدیریت تحریمهای اعمالی از سوی کنگره این کشور است؛ موضوعی که اساسا برجام را به طور کامل به یک قرارداد یکجانبه علیه ایران تبدیل میکند.
در متن برنامه جامع مشترک اقدام یا همان توافق وین و در بخش مربوط به تحریمها، صراحتا آمده است:
«هشت سال پس از روز توافق، یا در زمانی که آژانس به نتیجه گیری گسترده تر خود مبنی بر اینکه مواد هسته ای در ایران در فعالیتهای صلح آمیز باقی می ماند، هرکدام که زودتر باشد، ایالات متحده اقدام قانونی مقتضی را برای لغو، یا تغییر به منظور اجرایی کردن لغو تحریم های مشخص شده در پیوست ۲ در خصوص دستیابی به اقلام و خدمات مرتبط با هسته ای برای فعالیت های هسته ای مندرج در این برجام، منطبق با رویکرد ایالات متحده نسبت به سایر دولتهای غیردارنده ی سلاح هسته ای تحت معاهده عدم اشاعه پی خواهد گرفت.»
همچنین در ادامه این بند آمده است:
«چنانچه قانونی در سطح ایالتی یا محلی در ایالات متحده مانع از اجرای لغو تحریمهای مشخص شده در این برجام شود، ایالات متحده، با در نظر گرفتن تمامی اختیارات موجود، گام های مقتضی را به منظور تحقق اجرای مزبور اتخاذ خواهد نمود. ایالات متحده به طور فعال، مقامات در سطح ایالتی یا محلی را تشویق خواهد کرد که تغییرات در سیاست ایالات متحده منعکس شده در لغو تحریمهای وفق این برجام را در نظر داشته و از اقداماتی که با این تغییر در سیاست همخوانی ندارد خودداری نمایند.»
طبق متن صریح برجام، دولت آمریکا مسئول لغو یا توقف تحریمها علیه ایران است که با توجه به مصوبه جدید مجلس نمایندگان این کشور، کاخ سفید رسما از فرآیند تصمیمگیری در این زمینه حذف شده است؛ فرآیندی که تمام داشتههای اندک ایران در این متن توافق را نیز از بین میبرد.
بیرون رانده شدن دولت از جرخه تصمیمگیری و مدیریت تحریمهای بینالمللی به معنی باقی ماندن همه تحریمهای اصلی اعمال شده بر ایران است که حتی در صورت اجرایی شدن کامل برجام توسط ایران نیز قابلیت برداشته شدن و یا حتی تعلیق آنها وجود ندارد؛ چرا که اساسا و بر طبق مصوبه جدید، این مسئولیت بر عهده کنگره ایالات متحده گذاشته شده است.
اختیارات دولت در زمینه تحریمها چیست؟
دولت ایالات متحده تاکنون این اختیار را داشته است تا مصوبات کنگره این کشور در زمینه اعمال تحریمهای خارجی و بینالمللی را بنا به مصالح و منافع ملی، مدیریت کند. به عنوان مثال، چند سال پیش دولت باراک اوباما اعلام کرد در صورتی که کشورهای واردکننده نفت از ایران، میزان واردات خود را از تهران افزایش ندهند، به صورت تشویقی مشمول قانون تحریم خریداران نفت ایران نخواهند شد و مدت زمانی در حدود ۲۰ ماه به آنان تخفیف در زمینه عدم اجرای این قانون اعطا میشود.
در واقع، دولت آمریکا این اجازه را داشت تا قوانین کنگره را بنا به اختیارات سیاسی خود تغییر دهد و نحوه اجرای آن را تعیین کند اما بر طبق مصوبه جدید مجلس نمایندگان این کشور، دولت به طور کامل از این چرخه حذف شده و صرفا خود کنگره است که میتواند در تحریمهای اعمالی بر طبق قانون دستکاری کند.
این مساله به معنای بی اختیار بودن دولت در زمینه قراردادهای بینالمللی است؛ یعنی برجام که توافقی میان دولت ایران و دولت ایالات متحده است، حتی با فرض حمایت ۱۰۰ درصدی رئیسجمهور آینده این کشور، براحتی و با اختیار تام کنگره به یک برگه بی ارزش و بدون ضمانت اجرایی تبدیل خواهد شد.