یزدفردا

محمد حسن طالبيان معاون ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگري كه در كارگاه آموزشي آشنائي با فرايند ثبت قنات درفهرست ميراث جهاني سخن مي گفت، توضيحاتي در خصوص تاريخچه كنوانسيون ميراث جهاني وروند حركت ايران در مسير ميراث جهاني ارائه و بيان كرد: ميراث جهاني عهدنامه اي است كه در سال 1972ميلادي (1351شمسي) براي حفظ آثار تاريخي، طبيعي و فرهنگي كه اهميت جهاني دارد، بين كشور هاي عضو سازمان ملل متحد به تصويب رسيد.

وي ادامه داد: هدف این کنوانسیون شناسایی، حفاظت و معرفی میراث فرهنگی و طبیعی باارزش برجسته جهانی و انتقال آن به نسل آینده است،و اين آثار به همه انسانها تعلق دارد، فارغ از نژاد، مذهب، كشور خاص و همگان در حفظ و نگهداري آن مسؤولند.

اين مقام مسئول افزود: 191کشورعضو میراث جهانی هستند و 1031 اثر در فهرست میراث جهانی ثبت و از لحاظ طبقه بندی گروهی کشورهای عضو از نظر یونسکو، ایران در گروه آسیا و اقیانوسیه قراردارد وشامل 43 كشور مي باشد.

وي درخصوص تعداد آثار ثبت شده در فهرست میراث جهانی اعلام كرد: چين با 48 اثر، هند با 32 اثر، ايران، استراليا و ژاپن با 19 اثر در گروه آسيا واقيانوسيه به ترتيب بيشترين آثار ثبتي در اين فهرست را دارند .

معاون ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگري، با اشاره به جایگاه جمهوری اسلامی ایران درفهرست ثبت آثار جهانی گفت: كشور ايران با 19 اثر بعد از ايالات متحده آمريكا با 23 اثر در رتبه يازدهم قرار دارد.

طالبيان تهیه فهرست موقت ،آماده سازی پرونده پیشنهادی،ارزیابی توسط مشاورین ایکوموس، ایکروم، IUCNوصدور رای کمیته میراث جهانی را جزء فرایند ثبت آثار در فهرست میراث جهانی برشمرد.

معاون ميراث فرهنگي گفت: در صورت تخریب اثر به اندازه ای که ویژگی هايی كه در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده از دست داده باشد، در معرض خطر بودن ویژگی های ذاتی اثر میراث جهانی در زمان پیشنهاد آن به دليل فعالیتهای انساني وانجام نشدن اقدامات اصلاحی ضروری پیشنهادي توسط کشور عضو در زمان تعیین شده، موجب حذف آثار از فهرست میراث جهانی مي شود.

مدیر کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان یزد با ارائه گزارشی از عملکرد استان در موضوعات میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری با ابراز تأسف يادآورشد:در بحث معماري دچار يك گسست نسلي و تمدني شده ايم بطوريكه ديگران بيشتر به ارزشهاي گذشتگان ما علاقه نشان مي دهند ومتأسفانه گاهي اين ارزش ها را ضد ارزش مي دانيم ، وبايد توجه به ارزشهاي گذشتگان كه حاصل تلاشهاي ايرانيان بوده را هم به خود وهم به جهان نشان داده وبه آن افتخارنمائيم.

در ادامه حسين غفوري با اشاره به اهميت ثبت قنات ها در فهرست آثار جهاني يونسكو گفت: با ثبت قنات هاي كشور وقرارگرفتن آنها بروي نقشه پراكندگي ميراث جهاني يونسكو ، بسياري از گردشگران ترغيب به بازديد از قنات ها به عنوان آثار اصيل وثبت شده مي شوندواين امر مستقيماً به رونق گردشگري كمك مي كند همچنين با جلب توجه بيشتر پژوهشگران ،بودجه هاي تحقيقاتي درسطح ملي يا بين المللي براي كاوش ابعاد پنهان آنها تعريف مي گردد.

وي افزود: با ثبت قناتها نقش ايران در ميراث جهاني پر رنگ تر شده وتعداد آثار ثبت شده كشور افزايش مي يابد و جايگاه فرهنگي بالاتر درميان كشورهاي عضو يونسكو ، اعتماد به نفس ملي را ارتقاء مي بخشد.

علي اصغر سمسار يزدي مشاور رئيس مركز بين المللي قنات وسازه هاي تاريخي آبي درمورد سوابق تاريخي قنات دركشور توضيحاتي ارائه داد وافزود: مراكز پژوهشي جهان و بخصوص جوامع مترقي توجه خاص به اين نوع سازه ها دارند ، متأسفانه برخي براين عقيده اند كه آنچه غرب به جوامع مي دهد كامل و بدون نقص است و روشهاي سنتي وبومي نادرست مي باشد در صورتيكه غرب اكنون به علوم بومي كشورها با سابقه تمدن غني و طولاني روي آورده است.

سمساريزدي ادامه داد: قنات يك علم بين رشته اي است و مقني ها به انواع علوم مسلط بودند، قنات يك سازه پايدار با رمز و رازهاي نهان مي باشد كه ما بايد آنرا براي حفظ قنات ورفع چالش مديريت منابع آب استفاده كنيم.

وي ادامه داد: مديريت منابع آب بيشتر بر روي توليدآب بوده و اين مديريت نتوانسته است منابع آب را به درستي مديريت نمايد و برداشتهاي بي رويه از طريق حفر چاه ها موجب ازبين رفتن پوشش گياهي ، نشست زمين ، افت سطح آب زيرزميني مي گردد.

اين مقام مسئول ابراز داشت: استان يزد از نظر تعداد قنات رتبه چهارم و رتبه ششم از نظر ميزان آبدهي رادر كشور دارد. سمساريزدي حفظ حريم قنات ، افزايش آگاهي هاي عمومي ، افزايش راندمان آبياري ، معرفي الگوي كشت متناسب با هرمنطقه را بعنوان روشهايي براي حفظ منابع آب زيرزميني دانست.

در پايان شركت كنندگان از مسير قنات زارچ بازديد نمودند.

شايان ذكراست اين دوره ي آموزشي باحضور محمدحسين طالبيان معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي ، صنايع دستي وگردشگري، محمدمهدي شرافت مدیر کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان یزد، حسين غفوري مديرعامل آب منطقه اي ورئيس مركز بين المللي قنات وسازه هاي تاريخي آبي ،جمعي ازكارشناسان مهندسين مشاور امور آب و پايگاههاي ميراث فرهنگي در مركز بين المللي قنات وسازه هاي تاريخي آبي برگزارشد.