در شرایطی که هنوز توافق هستهای به مرحله اجرا در نیامده و دولت آمریکا همچنان برای جلبنظر حامیان توافق با هدف وتوی آرای مخالف جمهوریخواهان در تلاش است، دولت سوئیس در لغو تحریمهای ایران پیش قدم شده است. سوئیس این گام را به معنای حمایت برن از اجرای توافق هستهای توصیف کرده است. سوئیس با اینکه جزو اتحادیه اروپا به شمار نمیرود، اما با این حال از تحریمهای غرب علیه ایران پیروی میکرد. تحلیلگران لغو تحریمهای سوئیس علیه ایران را زمینهای برای تسهیل پنجمین مسیر تجارت به نفع ایران ارزیابی میکنند. سوئیس همواره جزو 10 کشور اول صادرکننده به ایران بوده است.
به دنبال لغو تحریمهای سوئیس علیه ایران پیشبینی میشود
گروه بازرگانی: رایزنیهای تجار سوئیسی با ایران در اردیبهشت ماه سال جاری، زمینهای شد که پس از گذشت سه ماه از آن زمان، سوئیس از لغو تحریمها علیه ایران خبر دهد. این در حالی است که طی یک ماه گذشته و پس از انعقاد توافق هستهای بین ایران و گروه 1+5، هیاتهای اقتصادی بلندپایهای از کشورهای آلمان، فرانسه، ایتالیا و ژاپن وارد ایران شدند و تسهیل مسیر تجارت و افزایش مبادلات با ایران را مورد بررسی قرار دادند. حال به نظر میرسد پنجمین تسهیل مسیر تجارت ایران با کشور سوئیس باشد.
در دوران تحریمها، باوجود اتخاذ موضعی سرسختانه از سوی آمریکا و متحدانش در قبال تهران، سوئیس همواره به دنبال گفتوگوهای مستقل با ایران بود. تحریمهای سوئیس علیه ایران نیز از ژانویه 2014 به حالت تعلیق در آمده و شورای فدرال سوئیس اعلام کرده بود که به دنبال توسعه شراکت با ایران است. در این راستا نیز چهارشنبه گذشته، شورای فدرال(دولت) سوئیس، رسما تحریمهای این کشور علیه ایران را از روز پنجشنبه گذشته لغو و طی بیانیهای اعلام امیدواری کرد: این اقدامات بهعنوان نشانهای از حمایت این شورا از اجرای توافق هستهای و تمایل (سوئیس) نسبت به تعمیق روابط دوجانبه با ایران تعبیر شود.
اقدامات صورت گرفته از سوی سوئیس و احتمال گسترش مبادلات تجاری این دو کشور در آینده در حالی است که آمارها از روند تجاری بین ایران و سوئیس در سالهای گذشته نشان میدهد که این دو کشور از سال 90 تا چهار ماه نخست سال 94، معادل 11 میلیارد و 403 میلیون دلار مبادلات تجاری داشتند. طی این دوره بیشترین حجم تجاری در سال 91 و به میزان 3 میلیارد و 452 میلیون دلار رقم خورده است. طی این سالها سوئیس همواره جزو 10 کشور عمده وارداتی ایران قرار داشت در حالی که میزان صادرات غیرنفتی ایران به این کشور، تقریبا ناچیز بوده است. همچنین در سال 90، ایران و سوئیس مبادلاتی به حجم تجاری 2 میلیارد و 531 میلیون دلار صورت دادند که 21 میلیون دلار آن مربوط به صادرات ایران به این کشور و 2 میلیارد و 509 میلیون دلار آن نیز مختص واردات ایران از سوئیس بود.
این حجم تجاری در سال 91 با رشد 36 درصدی به میزان 3میلیارد و 452 میلیون دلار رسید که البته این میزان رشد در حجم تجاری را در رشد واردات ایران از این کشور میتوان دید، زیرا از سال 90 تا 91 واردات ایران از سوئیس رشد 37 درصدی را تجربه کرده اما صادرات ایران به این کشور، با کاهش رو به رو بوده است.
بر این اساس، در سال 91 میزان واردات ایران از سوئیس 3 میلیارد و 432 میلیون دلار و میزان صادرات به این کشور حدود 20 میلیون دلار رقم خورده است. اما در سال 92 نیز افت صادرات ایران به سوئیس ادامه پیدا کرد، بهطوریکه از سال 91 تا 92 صادرات به نصف و حدود 10 میلیون دلار رسید. این افت در حالی است که از سال 91 تا 92، واردات ایران از این کشور نیز با کاهش 31 درصدی مواجه شد و به 2 میلیارد و 342 میلیون دلار رسید. در سال 93 نیز حجم تجاری ایران با این کشور رشد 3/ 0 درصدی را ثبت کرد و به 2 میلیارد و 353 میلیون دلار رسید، بهطوریکه از این میزان حدود 11 میلیون دلار آن به صادرات ایران به سوئیس و 2 میلیارد و 343 میلیون دلار آن نیز به واردات ایران از این کشور اختصاص داشته است.
از سوی دیگر در چهارماه منتهی به تیرماه 94 حجم تجاری این دو کشور حدود 721 میلیون دلار ثبت شده که 719 میلیون دلار آن مربوط به واردات ایران از سوئیس بوده است، این در حالی است که رقم واردات از سوئیس در دوره مشابه سال گذشته تنها 474 میلیون دلار ثبت شده بود.
از سوی دیگر، آمارها از مبادلات تجاری ایران و سوئیس در چهار ماه منتهی به تیر ماه 94، نشان میدهد که بیشترین اقلام وارداتی ایران از این کشور عمدتا محصولات کشاورزی هستند. بر این اساس، لوبیای سویا، کنجاله سویا، ذرت دامی، روغن خام سویا، روغن دانه آفتابگردان، مکملهای دارویی، گندم دامی، جو وآنتی سرمکها از جمله اقلام عمده وارداتی ایران از سوئیس طی چهار ماه نخست سال 94 بودهاند. همچنین اقلام عمده صادرات غیرنفتی ایران به این کشور را نیز میتوان کفپوشها، روده، بادکنک و شکمبه حیوانات،انواع فرش، زعفران، سنگ مرمر، پسته، شیرینیها و هندوانه، خرما و میوههای خشک نام برد.
با این حال با لغو تحریمهای سوئیس علیه ایران، بیشتر از همه میتوان محدودیتهای پیشروی معاملات فلزات گرانبها، موارد مورد نیاز برای تجارت و حملونقل نفت خام، فرآوردههای نفتی و محصولات پتروشیمی ایران و علاوه بر آن بیمه اتکایی برای چنین معاملههایی را شاهد بود.
با این حال، پیش از این نیز در اوایل اردیبهشت ماه سال جاری، هیات بلندپایه سوئیس پس از وقفه 10 ساله وارد ایران شد؛ این هیات متشکل از مدیران بخشهای داروسازی، انرژیهای پاک و خدمات بود که به ریاست لیویا لوی، سفیر سابق سوئیس در تهران حضور یافت.بر این اساس، در این دیدار بر همکاری ایران و سوئیس در زمینه توسعه صنایع کوچک و متوسط تاکید شد. همچنین مشارکت در لوازم پزشکی، صنایع دارویی، صنعت گردشگری، معدن و صنایع غذایی پنج حوزهای بود که از سوی ایران به منظور همکاریهای مشترک اقتصادی به طرف سوئیسی پیشنهاد شده بود.