یزدفردا"سرویس اجتماعی "حوادث"پلیس استان یزد : با گسترش کاربران شبکههای اجتماعی، این روزها واژهها و مشاغل زیادی تحریف شدهاند، صفحات فیسبوک پر شده است از دختران و پسرانی که واژه مدلینگ در بیوگرافیشان تعریف میشود.
داستان انتشار عکسهای شخصی آن هم به صورت خود خواسته با چالشی عظیم روبهرو است. سوءاستفاده از عکسهای شخصی و کلاهبرداری و اخاذیها از دختران در پروندههای دادسرا، مسئولان را با چالش بزرگ ناامنی در جامعه روبهرو کرده است.
با گسترش کاربران شبکههای اجتماعی، این روزها واژهها و مشاغل زیادی تحریف شدهاند، صفحات فیسبوک پر شده است از دختران و پسرانی که واژه مدلینگ در بیوگرافیشان تعریف میشود.
رشد زیرزمینی شبکههای مدلینگ در ایران کسب و کاری جدید به راه انداخته است. پای فضای مجازی که به عصر ارتباطات باز شد، راه جدیدی برای شهرت پیدا کردند. با یک عضویت ساده در شبکههای اجتماعی، عکسهای هنری انداختند و اینگونه وارد دنیای زیرزمینی مدلینگها شدند، آن هم چه دنیایی. «هر که بیشتر لایک دریافت کند، سوپر مدلتر است».
رویاهایشان، بوی سادهلوحی میدهد. با همین رویای پوشالی، عکس میاندازند، فتوشاپ میکنند و خودشان را در معرض دید قرار میدهند. همین رویای پوشالی را یدک میکشند و هرگز نمیدانند ته این ماجرا میتواند به سادگی همان سادهلوحیشان به بیراهه ختم شود.
اسمش را مدل، مانکن، فشن گذاشتهاند اما درواقع همه این واژهها در شبکههای زیر زمینی، به معضلی همراه با اقدام مجرمانه تبدیل شده است. حالا دیگر تنها با چند کلیک و چند عکس میتوان به دنیای مدلینگها وارد شد، دختران و پسران جوان در صفحههای مختلف پشت نقابهای فضای مجازی و آرایشهای عاریه مانوری به راه انداختهاند؛ قدرت زیبایی، فشن و مدلینگ.
با آرایشها و جراحیهای امروزی خیلیهایشان شبیه هم شدهاند با چشمانی درشت و رنگی، اندامی لاغر و لباسهایی نیمه برهنه. آنقدر رنگ مو و مدل آرایش شان را عوض میکنند و در مقابل لنز دوربین ادا و اطوار در میآورند تا لایکهایشان بالا برود تا از رقبا عقب نمانند.
آدرس خانه مدلینگها سر راست است، سیستم رایانهای، اینترنت، فیلترشکن، شبکههای اجتماعی. در فیسبوک و اینستاگرام، پشت به پشت صفحههای شخصی، مدلینگهای زیرزمینی برو بیایی به راه انداختهاند.
به ظاهر برای خودشان حریم امنی ساختهاند؛ بیپنجره و بیدیوار. از آتلیههای زیرزمینی به شبکههای اجتماعی کوچ کردهاند؛ روی صفحههایشان تنها خودنمایی است، ژست پشت ژست، عکس پشت عکس و بزرگترین دغدغه زندگیشان این است که "ما صنعت گر مد هستیم".
به نظر میرسد نخستینبار چنین ایدهای سال 1352 با کتاب «نگار زن: تاریخ مصور لباس زن در ایران» به همت توران بهرامی عملی شده و از سوی انجمن بینالمللی زنان در ایران منتشر شده باشد.
داودی عقیده دارد در برخی از این لباسها دست برده شده تا زیباتر به نظر آیند، اما او تلاش کرده با مشورت کارشناسان و متخصصان تا آنجا که امکان دارد، اصالت لباسها را حفظ کند.
کتاب «هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایران» نوشته «مهرآسا غیبی» از دیگر منابعی بود که داودی از آن برای طراحی لباسهای خود بهره برده است. از دیگر منابع او میتوان به کتیبهها، مینیاتورها و آثار تاریخی اشاره کرد.
معمولا لباسهایی که در آثار و اسناد تاریخی مانند نقشبرجستهها یا نقاشیها و مینیاتورها به چشم میخورد، به پوشش طبقه حاکم و اشراف زمان خود تعلق دارند. به نظر میرسد بیشتر لباسهایی که داودی در این مجموعه گردآورده، از این دست است. از او میپرسم آیا تلاشی برای یافتن لباس زنان عامه در گذشته نیز کرده است؟ او اشاره میکند با وجود علاقهاش برای دانستن پوشش زنان عادی جامعه در گذشته، جز تصویر یک کنیز روی بشقابی از دوره ساسانیان، شواهد دیگری پیدا نکرده تا بر اساس آن به طراحی لباس بپردازد.
به نظر میرسد فیلمهای تاریخی نیز منبع مناسبی برای طراحی این لباسها باشد، هر چند در برخی از آنها هیچ گونه دقت و پژوهشی صورت نگرفته است. البته داودی برای طراحی لباسهایش به این فیلمها رجوع نکرده، ولی میگوید: «طراحان لباس فیلمها نیز به کتابها و اسناد روی میآورند، اما در برخی فیلمها دیده شده که لباسها هیچ گونه قرابت تاریخی با دوره خود ندار?د.»
مدلینگ حذف چادر و پوشش جورابهای بدن نما و...
یکی از روش هایی که امروزه مورد توجه بازرگانان و شرکت های تبلیغاتی قرار گرفته است پرداختن به روش های نوین تغییر در سنت هاست.
به گزارش قدس آنلاین گرچه مدگرایی و غرب گرایی دو مفهوم جدا از هم و دارای تعاریف متمایز از یکدیگرند، اما سیر تحولات تاریخی- اجتماعی در ایران به گونه ای سرنوشت این دو مفهوم را با هم گره زده است که هرگاه سخن از مدگرایی به میان می آید، مفهوم غرب گرایی نیز به ذهن، تبادر می کند، زیرا پس از رشد تکنولوژی در اروپا، سنّت ها مورد انتقاد قرار گرفت و جامعه به تدریج، اندیشه ها، طرز زندگی و نوع لباس را تغییر داد. در ایران پایبندی به سنت ها یکی از عوامل بقای خانواده و ارکان توجه به خاواده به شمار میرود.
یکی از روش هایی که امروزه مورد توجه بازرگانان و شرکت های تبلیغاتی قرار گرفته است پرداختن به روش های نوین تغییردر سنت هاست.تغییراتی که منجر به افزایش دغدغه جوانان به تجمل طلبی و تنوع طلبی می شود.
طراحان لباس که خود پیشتاز در این امر هستند با تکیه بر طرح های غربی و آفرینش رنگ ها و طرح های بیگانه با فرهنگ و سنت ایرانی، ذایقه جوانان را در نوع پوشش تغییر داده اند.
جذابیت در طراحی پوستر ها و تصاویر تبلیغاتی مختص به تنوع در طراحی لباس نیست این طراحان برای جلب نظر مخاطبین خود از مانکن های ایرانی با آرایش های تند و زننده چشم های مخاطبین را به دیدن این نوع پوشش و ارایش عادت می دهند و حضور این مانکن ها را به زودی در خیابان های شهر نوید می دهند.
مانکن ها به اصطلاح با پوشش اسلامی ظاهر میشوند پوششی که می توان ان را کاوری برای ادامه فعالیت های این مزون ها دانست.
طراح ها پس از حذف پوشش چادر و کوتاه و نازک کردن روسری ها و حذف کامل پوشش جوراب به حذف و کمرنگ کردن شلوار و جایگزینی جورابهای چسبان و نازک رو آورده است که در نوع خود جدید و بسیار متنوع میباشد.امید است این روند به زودی متوقف شود زیرا با افزایش این سیر نزولی در فرهنگ حجاب به زودی شاهد حذف مقوله به نام پوشش هستیم.
با پوشش حداقلی و شکافتن حجاب نوع جدید پوشش را ارائه می دهند و سلائق جوانان را به سوی بی بند و باری هدایت می دهند.
تبلیغات شایع شده در سطح شهر به طور گسترده فرونشستن سنت ها را به طلایه داران فرهنگ هشدار میدهد و بیلبورد ها و تصاویر منتشره در شهر جوانان با هر جهت فکری و فرهنگی را مورد تهاجم قرار داده است.
تخریب فرهنگ را به نوعی عمیق پیش گرفته اند که در مرحله بعد و در مد جدیدی که در آینده رواج خواهند داد بازسازی و بازگردانندن حیا و حجاب به جوانان بعید به نظر میرسد.
مسیر بی بازگشتی که تهاجمات غربی با نفوذ در جامعه پیش گرفته اند نیاز به مدیریتی قاطع دارد تا با افکار جوانان هم گون باشد و با پیشبرد اهداف اسلامی ایرانی نظر مخاطبین جوان را نیز تطمیع کند.تسلط بر این مخرب فرهنگی نیاز به نگاه مدیریتی وانقلابی دارد که با شناخت نیاز های روز به رفع و بازسازی فرهنگ بپردازد.
میانگین سنی در دنیای مدلها
در ایران چند مرکز مدلینگ رسمی و قانونی وجود دارد. خیلی از مدلها یا به صورت زیرزمینی با شبکههای مدلینگ کار میکنند یا با دوربینهای شخصی شان به صورت انفرادی پا به دنیای مد گذاشتهاند . با این حال سنین جوانی اوج نیاز دخترها و پسرها برای جلب توجه و دیدهشدن است و به همین خاطر سن وارد شدن به دنیای مدلینگها معمولا کمتر از 30 سالگی است. بررسیها نشان میدهد میانگین سنی دستگیرشدگان در آخرین پروندههای مشابه، بین 18 تا 28 سال است.
مدلهایی كه میخواهند دیده شوند
عبدالرضا طرزی، دادیار سابق دادسرای جرایم رایانهای كه تاكنون پروندههای زیادی درخصوص مدلینگ را بررسی كرده است به «شهروند» گفت: «بحث مدلینگ و فعالیتهای آنها در شبكههای اجتماعی تقریبا از 5سال پیش آن هم با انتشار عكس یك زن بهعنوان مدل آغاز شد و بعد از آن نیز گسترش یافت.
افزایش فعالیتهای مدلینگها در فضای مجازی از زمانی گسترش یافت كه مردم استفاده نادرست از شبكههای اجتماعی مثل فیس بوك و بعد از آن نیز اینستاگرام و حتی وایبر و تانگو را یاد گرفتند.
از زمانی كه این شبكههای اجتماعی راه اندازی شد هیچ كس از آنها استفاده نادرست نمی كرد و پیجهای مدلینگها هم فعال نبود. اما آموزش شبکههای اجتماعی کافی بود تا کاربران فعالیتهای خود را آغاز کنند. عدهای با انتشار عكسهای غیر مجاز با پوششهای نامناسب آن هم اغلب از زنان پیجهایی در همین شبكهها راهاندازی كردند و فعالیتشان را تحت عنوان تبلیغات لباس کلید زدند. تا جایی كه در همین تهران حدود دوسال پیش بزرگترین پرونده مدلینگ با 60 متهم كه 57 نفر آنها زن بودند را شناسایی و دستگیر كردیم.»
طرزی ادامه میدهد: «تابهحال پروندههای زیادی را درخصوص مدلینگ در شبكههای اجتماعی بررسی كردم و در بیشتر آنها این زنان بودند كه مورد آسیبهای جدی قرار گرفتند.
در اینگونه پروندهها معمولا زنان با مراجعه به یك آتلیه غیر مجاز خود را در معرض نمایش میگذارند. اینگونه آتلیهها با جذب زنان بهعنوان مدل از آنها سوءاستفاده میکنند و عكسهای مشتریان خود را با پوششهای نامناسب در فضای مجازی منتشر میكنند.
خیلی از این زنان خودشان با پای خودشان به این آتلیهها مراجعه كرده و تمایل زیادی به انتشار عكسهایشان در فضای مجازی دارند. اینگونه زنان و حتی مردانی كه تمایل به انتشار عكسهای نامناسب خود دارند، از لحاظ روانشناسی تمایل به شهرت دارند.
در بیشتر پروندههای مدلینگی كه بررسی كردم هیچكدام از این زنان درآمد خیلی خوبی هم نداشتند و شاید برای هر بار مدلینگ شدن بین 100 تا 200هزار تومان پول گرفته بودند. این نشان میدهد زنانی كه با پای خودشان به سراغ مدلینگ میروند؛ تنها به دنبال مطرح شدن هستند. آنها هیچ دلیل دیگری برای این كارشان نداشتند. چون خودشان هم میدانند كه از عكسهای نامناسب آنها سوءاستفاده میشود.»
این دادیار دادسرای جرایم رایانه ای در ادامه صحبتهای خود میگوید: «زنانی هم هستند كه با مراجعه به آتلیههای غیر مجاز حاضر به انتشار عكس خود در یك ژورنال خاص میشوند اما نمیخواهند كه عكسهایشان در شبكههای اجتماعی منتشر شود.
اینگونه زنان معمولا طعمه قرار میگیرند و با اعتماد به صاحب آتلیه عكسهایی بهعنوان مدل میگیرند. ولی خیلی از عكسهای آنها در فضای مجازی و در شبكههای اجتماعی كه بیشترشان همان فیسبوك و اینستاگرام است به معرض نمایش گذاشته میشود.
در پروندههای مشابه با وجودی که این زنان خودشان متهم هستند و با پوشش نامناسب اقدام به گرفتن عكس برای ژورنال كردهاند ولی شاكی پرونده هم میشوند و از صاحب آتلیه به خاطر انتشار عكسشان شكایت میكنند.
برخی از این زنان نیز اصلا كارشان مدلینگ نیست و تنها برای گرفتن یك عكس شخصی و ساده به آتلیههای غیرمجاز مراجعه میكنند. اما پس از مدتی عكسهایشان را در شبكههای اجتماعی آن هم تحت عنوان مدل میبینند.»
طرزی درخصوص مجازاتهایی كه به این متهمان داده میشود میگوید: «معمولا برای متهمانی كه بهعنوان مدل كار میكنند و یا صاحب آتلیههای غیر مجاز هستند مجازاتی بین 6 ماه تا 3سال حبس در نظر گرفته میشود.
البته بستگی به نوع جرمشان دارد. بهعنوان مثال یك زن بهعنوان مدل تبلیغات شال و روسری را به معرض نمایش میگذارد كه این مجازاتش كمتر است و حتی ممكن است كه تنها جزای نقدی باشد. اما زنان دیگری تحت عنوان مدل پوششهای نامناسب و بدی را از خود منتشر میكنند كه مجازات حبس دارد.
برخی از مردان فیتنس كار و زیبایی اندام هم پوششهای نامناسبی را از خود ارایه میدهند. گاهی آنها نیز لباسهایی با نماد شیطان پرستی به تن میكنند که مجازاتهای بیشتری نیز برایشان در نظر گرفته میشود و اگر عكسهای آنها موجب انحرافات اخلاقی شود ممكن است به مجازات اعدام نیز منتهی شود. بنابراین بحث مدلینگ و پروندههای آنها یك بحث گسترده است و با افزایش گرایش مردم به سمت شبكههای اجتماعی فعالیتهای آنها نیز افزایش پیدا میكند.»
چگونه وارد دنیای مدلینگهای زیرزمینی نشویم؟
رئیسکل دادگستری استان بوشهر در رابطه با تشکیل شبکههای غیرمجاز مد گفت: «شکلگیری پدیده مدلینگ توسط برخی عکاسیها، آرایشگاهها، مزونها و مدلهای خانم با ترغیب برخی از زنان و دختران و الگوبرداری از شبکههای غربی و ماهوارهای اقدام به عکاسی و فیلمبرداری مغایر حریم خانوادگی و مبتذل میکردند.
این شبکه با تکثیر عکسهای مدلینگ، عروس و داماد، فیسبوکی و اسپورت به صورت عکاسی زیر زمینی و یا در استودیو عکاسی، آنها را برای تبلیغ و جلب مشتری به واحدهای صنفی مزون عروس و آرایشگاه زنانه ارسال کرده و یا این تصاویر و فیلمها در سایتها و شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک و اینستاگرام منتشر میشد.
برخی از متهمان با برگزاری مسابقه مدلینگ در یکی از شبکههای اجتماعی غیرمجاز و تعیین جایزه برای نفرات اول تا سوم، کاربران عضو این شبکهها را به مدل شدن و گرفتن عکسهای غیراخلاقی و بارگذاری آن در پروفایل خود ترغیب میکردند. انهدام این شبکه توسط سپاه و مرجع قضایی این استان هشداری جدی به کسانی است که فکر میکنند در شبکههای اجتماعی توانستهاند خانهای امن برای فعالیتهای مجرمانه خود ایجاد کنند.»
پیامدهای امنیتی و انتظامی:
وقتی جرمی اتفاق میافتد باید عوامل موثر در گسترش آن جرم توسط مردم را بررسی كرد. باید دید ریشه اینگونه جرمها در چیست و چرا مردم تمام خطرات را به جان خریده و به دنبال ارتكاب آن جرم میروند.
مدلینگ شدن هم از این قاعده مستثنی نیست. وقتی یك زن به دنبال مدل شدن میرود با اینكه میداند هم آبرویش در خطر است و هم ممكن است دستگیر شود، حتما در جامعه خود دچار مشكل شده و نتوانسته بر مشكلات خود غلبه كند.
خیلیها میگویند كه اینگونه افراد دچار بیماری روانی هستند اما آنها تنها به دنبال یك راهحل برای مشكلات خود هستند اما راهحل غلطی را انتخاب میكنند. همانطور كه مشكل كار، فقر، طلاق و ... در جامعه رو به افزایش است اینگونه جرمها نیز افزایش پیدا میكنند.
تا چند وقت پیش شاهد وقوع جرمی مثل مدلینگ شدن در سایتهای اینترنتی نبودیم اما درحال حاضر شاهد آن هستیم، باید دید كه چه عاملی باعث شیوع این جرم شده است. زنانی كه به عواقب كار خود فكر نكرده با انتشار تصاویر غیر اخلاقی و نامناسب از خود، هم از خانواده شان طرد میشوند و هم از جامعه. آنها در نهایت دستگیر میشوند و قاضی نیز بر طبق قانون آنها را مجازات میكند و باید عوامل اجتماعی و محیطی این جرم را بررسی و حل كرد.