یزدفردا | نسخه چاپی | مدیر دفتر تئاتر بچه های مسجد حوزه هنری: تئاتر باید به عنوان یک کالای فرهنگی در سبد خانوار قرار بگیرد

کارگردان نمایش بانوی بی نشان گفت: نمایش مذهبی ظرفیت عظیمی به لحاظ مخاطب دارد و می تواند برای سایر گونه های نمایشی مخاطب تربیت کند.

به مناسبت ایام شهادت بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا(س) نمایش "بانوی بی نشان" نوشته سید حسین فدایی حسین با کارگردانی کورش زارعی به همت حوزه هنری یزد و با همکاری سپاه الغدیر، اداره کل اوقاف و امور خیریه استان و سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری یزد از 17 تا 23 اسفند ماه 93 در امامزاده سید جعفر محمد(ع) یزد به روی صحنه رفت.

کارگردان بانوی بی نشان در خصوص این اثر گفت: ما در این نمایش مذهبی که کاری از گروه نمایش" آیین" است تلاش کردیم گوشه هایی از زندگی، سیره، شخصیت و مصائب حضرت زهرا (س) را که سراسر درس است برای نسل های امروز و آینده روایت کنیم و به سهم خود در زمینه نشر و انتقال فرهنگ فاطمی گام برداریم.

کورش زارعی با اشاره به استقبال بسیار خوب مردم یزد از این نمایش افزود: این اثر در 10 سئانس به روی صحنه رفت که در هر سئانس حدود هزار نفر به تماشای آن نشستند و این استقبال نشان داد که مردم این نوع کارها را دوست دارند و می پسندند.

وی با بیان این که این جنس کار، ظرفیت عظیمی به لحاظ مخاطب دارد و می تواند برای سایر گونه های نمایشی نیز مخاطب تربیت کند، از هنرمندان و فعالان تئاتر یزد خواست با تولید آثاری از این دست، از این سرمایه خیلی خوب استفاده نموده و مخاطبانی را برای تئاتر های دیگر با موضوعات و رویکردهای متفاوت در استان پرورش دهند.

بازیگر و کارگردان نمایش بانوی بی نشان به شانزدهمین سال اجرای متوالی این اثر اشاره کرد و موفقیت آن را نتیجه همدلی، همفکری و اعتقاد گروه به این نمایش دانست.

زارعی با بیان این که در تئاتر دنیا مرسوم است پرونده نمایشی که تولید می شود هیچ وقت بسته نمی شود و نمایش بینوایان ویکتور هوگو پس از حدود 60 سال همچنان در فرانسه و کشورهای اروپایی در حال اجراست گفت: متأسفانه این فرهنگ غلط در تئاتر ایران وجود دارد که یک نمایش بعد از تولید و صرف هزینه های زیاد، پس از اجرای چند ماهه باید خاتمه یابد و به فراموشی سپرده شود و دکور و وسایل آن نیز از بین برود.

وی در همین زمینه خاطر نشان کرد: ما در صددیم کار جدیدی درباره حضرت زهرا(س) تولید کنیم اما پرونده نمایش بانوی بی نشان هیچ وقت بسته نمی شود، زیرا مخاطب خاص خودش را دارد و در این سال ها سعی کرده ایم هر سال با طراوت و تازگی اجرا شود.

کارگردان بانوی بی نشان با اشاره به همکاری 25 نفر در اجرای این نمایش تصریح کرد: پایه فنی و هنری مانند عوامل و بازیگران نمایش را همان گروه اصلی سال های اولیه تشکیل می دهند و تغییرات چندانی در آن صورت نگرفته، مگر این که برخی در پروژه ای یا فیلمی حضور داشته اند و نتوانستیم از آن ها استفاده کنیم اما سعی کرده ایم از افراد گروه جایگزین کنیم.

زارعی با بیان این که به لحاظ متن، نویسنده دست ما را باز گذاشته افزود: این کار نسبت به سال 78 تفاوت کرده و از بیش از دو ساعت به 70 دقیقه کاهش یافته و سعی کرده ایم هر سال چیزهای جدیدی به آن اضافه کنیم تا تازگی و جذابیت داشته باشد.

این کارشناس هنرهای نمایشی به پیوند ناگسستنی تئاتر با دین و مذهب اشاره کرد و گفت: تئاتر از مراسم و مناسک آینی در رم و یونان باستان آغاز شد و در دوران گذشته برای آموزش، انتقال و گسترش باورها و آیین ها به مردم از تئاتر بهره می گرفتند. از این رو از دیرباز تا کنون همواره دین و مذهب و باورهای اعتقادی با هنر نمایش عجین بوده است. حال عده ای ممکن است این دو مقوله را مجزا بدانند اما من فکر می کنم این گونه نیست به دلیل این که در تئاتر درباره مسائل اخلاقی و ارزش های انسانی بحث می شود و پیامبر اکرم(ص) هم فرمودند من برای تکامل مکارم اخلاق مبعوث شدم و به نظرم تئاتر هم چیزی به جز پرداختن به مسائل انسانی و مکارم اخلاق نیست.

وی نمایش های مذهبی مانند بانوی بی نشان را متضمن تئاتر کشور دانست و گفت: هر نمایشی که به ارزش ها و اخلاق می پردازد تئاتر دینی است. ما یک تئاتر مذهبی هم داریم که به واسطه اسلام و تاریخ شیعه و اتفاقات تاریخی که پیرامون آن رخ داده خلق می شود و می توانیم به شکلی آن را به صورت تاریخ مستند و با نگاه امروزی به روی صحنه بیاوریم.

این کارگردان به تفاوت تئاتر دینی با غیر دینی اشاره کرد و اظهار داشت: اخیرا در جامعه این طور جا افتاده که آثاری که به طور مستقیم به اسلام و تاریخ شیعه بپردازد می گویند تئاتر دینی است و کارهایی که راجع به مسائل اجتماعی و ... باشد غیر دینی است. اما یک نمایش اجتماعی و حتی یک تئاتر کودک که بخواهد درباره حجاب حرف بزند و آموزش بدهد نیز می تواند در زمره کارهای دینی قرار بگیرد. فکر می کنم در دنیای پیچیده امروز به هر موضوع اخلاقی و ارزش های انسانی که پرداخته شود آن اثر یک کار دینی است.

زارعی مهمترین ویژگی تئاتر دینی و مذهبی را اعتقاد و باور قلبی نویسنده و شناخت عمیق وی از موضوع دانست و مطالعه، پژوهش و درس گرفتن امروزی از تاریخ را از دیگر شاخصه های تئاتر دینی برشمرد.

وی در همین زمینه افزود: باید بتوانیم دیدگاه امروزی خودمان را در اثر تاریخی لحاظ کنیم به نحوی که و وقتی مخاطب با آن روبه رو می شود زندگی و مسائل گوناگون پیرامون خودش را در آن اثر ببیند. این ها ویژگی هایی است که میسر نمی شود مگر این که فرد هم علم و تخصص اش را داشته باشد و هم به لحاظ قلبی و اعتقادی به آن باور داشته باشد و در این عرصه قلم بزند آن گاه می تواند نمایشنامه قابل توجهی را ارائه کند.

مدیر دفتر تئاتر بچه های مسجد حوزه هنری وضعیت فعلی تئاتر کشور را نامطلوب خواند و گفت: متأسفانه تئاتر چند وقتی است حال و روز خوبی ندارد. نزدیک دو سال است که تئاتر متولی نداشته و فقط یک عنوان و تشکیلاتی بوده که قرار است از تئاتر حمایت کند اما هیچ اتفاقی در این زمینه نیفتاده است.

زارعی اظهار داشت: ما به تئاتر این پدیده تأثیرگذار که رهبر معظم انقلاب در جایی آن را فراتر از منبر می دانند، بی توجه ایم. ایشان سال 93 را سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی نامیدند و این نشان می دهد که مقام معظم رهبری برای فرهنگ ارزش قائلند و در این باره احساس خطر کرده اند ولی متأسفانه مسئولان و سیاستگذاران فرهنگی و هنری متوجه این امر مهم نیستند.

این کارگردان نمایش افزود: تئاتر زمانی در جامعه اتفاق می افتد که به اجرای عمومی برسد و مردم آن را ببینند. مردم باید مرتب تابلوهای تبلیغاتی، بیلبوردها و پوسترهای نمایش را در شهر ببینند و آنقدر در معرض آن قرار بگیرند تا خواه ناخواه علاقه مند شوند و اگر این اتفاق رخ دهد و مسئولان هم نسبت به اعتلای فرهنگ همت گمارند تئاتر هم تأثیر خودش را بر جامعه خواهد گذاشت زیرا تئاتر زنده است و مخاطب با هنرمند ارتباط مستقیم و گفتمان رو در رو دارد و هر پیامی که در این قالب ارائه شود می تواند بر اندیشه و احساس او اثر بگذارد.

وی به نقش سازنده هنرمندان شهرستانی در عرصه تئاتر اشاره و اظهار کرد: هنرمندان باید کاری تولید کنند که تداوم داشته باشد و منجر به اجرای عمومی متعدد گردد. باید این مهم نهادینه شده و تئاتر به عنوان یک کالای فرهنگی در سبد خانواده ها قرار بگیرد.

این کارشناس هنرهای نمایشی بخش دیگر ضعف در عرصه هنرهای نمایشی را متوجه خود هنرمند دانست و با بیان این که ما هنرمندان هم باید تغییرات روشن تری در زمینه اجرای نمایش در خود ایجاد کنیم گفت: بخشی از این مشکل متوجه برخی از ما هنرمندان است که ژست های روشنفکری به خود می گیریم و با این ژست های روشنفکر مآبانه می خواهیم بگوییم ما هنرمندیم. نه، ما هنرمندیم از این جهت که در حرفه خود یک تخصصی پیدا کرده ایم و حالا باید بتوانیم نفع آن را به جامعه و قشرهای مختلف مردم برسانیم. باید آثاری ارائه کنیم که دغدغه مردم و جامعه باشد. مردم پای تئاتر یا فیلمی می نشینند که مسئله شان باشد و وقتی اینطور باشد بلیط هم می خرند.

زارعی به راکد بودن فعالیت های تئاتر در شهرستان ها هم اشاره و اضافه کرد: اگر کور سویی هم در این عرصه وجود دارد به واسطه عشق و علاقه تعدادی از هنرمندانی است که برای دلشان کار می کنند.