یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلییزد فردا: سال‌هاي بلوغ و نوجواني اغلب دوران سرکشي و تمرد است، نبايد با اين سرکشي که نمودي از اعلام استقلال است، غيرمنطقي و شديد برخورد شود بلکه بايد جنبه‌هاي مثبت آن را تقويت و جنبه‌هاي منفي آن را گوشزد کرد.
همه نوجوانان در جستجوي هويت‌اند و از خود مي‌پرسند: “من کيستم؟” نوجوان از هيچ‌کس بودن، به جايي نرسيدن و بي‌ارزش بودن در هراس است، نافرماني و تمرد مي‌کند اما قصدش آزار پدر و مادر نيست. پدر و مادر بايد در تحمل ناشکيبايي فرزند نوجوانشان به او کمک کنند، تنهايي او را تائيد کنند و به او احترام بگذارند.
به طور تقريبي همه نوجوان‌ها در برخورد با گرفتاري‌ها احساس مشابهي دارند. در نظر آنها احساساتشان بديع، شخصي و منحصر به‌فرد است. آن طور که گويي احساسشان به قدري خصوصي است که قبلا کسي آن را تجربه نکرده است وقتي به آنها مي‌گوييد: احساست را کاملا درک مي‌کنم، من هم به سن تو بودم همين احساس را داشتم مثل اين است که توهيني به او کرده‌ايد. به خلوت نوجوانان احترام بگذاريد. احترام به اين خلوت نشانه ارجي است که براي آنها قائل مي‌شويم تا مستقل از ما رشد کنند.
در صحبت با نوجوانان از ضد و نقيض‌گويي پرهيز کنيد و وقتي با شما مشاوره مي‌کند، نظريات خود را با صراحت به او بگوييد. هنگامي که نوجوان کاري را شروع مي‌کند، احساسات او را جريحه‌دار نکنيد. ديدگاه‌ها و برداشت‌هايش را به تمسخر نگيريد و بدون علت با او مخالفت نکنيد، به سليقه‌اش احترام بگذاريد و او را در امور خانوادگي شرکت دهيد. با انتقاد از شخصيت و خصوصيات رفتاري نوجوان، احساس بدي را به او منتقل مي‌کنيد انتقادها در درجه اول بايد سازنده باشند و در درجه دوم انتقاد بايد عمل نوجوان را زير سوال ببرد نه شخصيت او را، يعني به او تفهيم کنيم که شخصيت او نزد ما محترم است ولي اين عملي که انجام داده اشتباه بوده، با اصلاح اشتباه خود همچنان جايگاه قديمي را در نزد ما دارد، لذا از نسبت دادن صفات ناپسندي به شخصيت فرد مانند “تو هيچي نمي‌فهمي، خيلي ناداني و ...” بايد پرهيز کرد.
والدين وظيفه دارند معيارها و ارزش‌ها را براي نوجوان مشخص کنند تا نوجوان از آنچه مورد توقع و احترام آنهاست باخبر باشد. گاهي نوجوان اين معيارها را نمي‌پسندد و در برابر آنها مقاومت مي‌کند و محدوديت‌ها را به بوته آزمايش مي‌گذارد که اين خصوصيت طبيعي اين دوران است. هيچ نوجواني با اطاعت کورکورانه از والدين به بلوغ کامل نمي‌رسد محدوديت‌هايي که براي نوجوانان وضع مي‌شود بايد به گونه‌اي باشد که به عزت نفس آنها خدشه‌اي وارد نسازد. اين محدوديت‌ها نه مطلق‌اند و نه دلخواه، بلکه مبتني بر ارزش و شخصيت‌سازي است.
در زمينه رشد اجتماعي و سازگاري اجتماعي نوجوان، والدين مسئوليت‌هايي دارند از جمله؛
1- بايد از فعاليت‌هاي اجتماعي و مراکز تفريحي و فعاليت‌هاي آنها اطلاعات کافي داشته باشند و با توجه به معيارهاي ارزشي خانواده، نوجوان را به سمت آنها هدايت کنند.
2- بايد به اهميت رشد اجتماعي نوجوان آگاه باشند، تاثير فعاليت‌‌ها و ميزان توجه نوجوان به آنها معناي موفقيت‌ها، شکست‌ها و موفقيت‌ها نزد او و اثر آنها بر رفتار وي بايد مورد توجه قرار گيرد.
3- والدين بايد بدانند رشد و تکامل اجتماعي سالم براي نوجوان در چه شرايطي امکان‌پذير است. در تعيين اين شرايط و شناخت آنها بايد بيشتر احتياط کنند، تا در داوري‌ها و تصميم‌گيري هاي خود درباره رفتار نوجوانان، از خطا و لغزش مصون باشند.
4- والدين بايد به نوجوان کمک کنند که فعاليت‌هاي مطلوب اجتماعي داشته باشند و شرايطي ايجاد نشود که نوجوان بگويد: براي ما کاري جز رفتن به سينما و تئاتر يا گردش در خيابان وجود ندارد.
5- در صورتي که نوجوان در برقراري سازگاري اجتماعي مشکلاتي داشته باشد، والدين بايد به آن توجه کرده و او رامورد حمايت قرار دهند.
صميميت و مهرباني نه تنها از اقتدار والدين نمي‌کاهد، بلکه زمينه‌ساز برقراري ارتباط بيشتر و بهتر ميان والدين و فرزندان شده و در سايه اين ارتباط صميمانه اطاعت‌ها شکل ديگري مي‌يابد و فرزندان بي‌آنکه اجباري در ميان باشد، سخنان والدين را پذيرا مي‌شوند، اما براي اين هدف چه بايد کرد؟
-براي فرزندانتان وقت بگذاريد.
- شنونده خوبي باشيد، اطمينان از اين نکته که شما کاملا به سخنان او گوش مي‌دهيد بسيار مهم است.
-او را براي رفتار مثبتش تشويق کنيد.
- رفتارهاي نابهنجار و نامناسب فرزندانتان را بزرگ نکنيد.
-براي تنبيه فرزندانتان جمع را انتخاب نکنيد.
- براي تشکر از رفتار خوب و شايسته فرزندتان از عبارت‌ها و کلمات دقيق استفاده کنيد.
-دقيقا به او شرح بدهيد که چه رفتاري را از او انتظار داريد.
- به رفتارهاي او اعتماد کنيد. اعتماد و اطمينان سرمنشاء ارتباط صميمانه است.
تهيه و تنظيم: مرکز مشاوره آرامش فا استان يزد