یزدفردا

 واقعاً اگر در زندگينامه‌ي آقاي صدر نگاه كنيد يك نقطه‌ي سياه نخواهيد ديد. من تابحال اينقدر با ايشان بودم، يك لحظه بوي خودخواهي، بوي رياست‌طلبي، بوي دنياطلبي از كلماتشان استشمام نكردم. خدا مي‌داند كه جزء فكر دفاع از دين، از حوزه‌ي انديشه اسلامي و الهي و نظام و مصلحت مردم، چيز ديگري از اين بزرگوار نديدم، تا جايي كه واقعاً خودش را فدا كرده و به هيچ عنوان بر سر اين مسئله، اگر چه كه ايشان آدمي است كه سازش اخلاقي با مردم دارد؛ يعني مدارا دارد، (با دوستان مروت با دشمنان مدارا) اما اهل معامله نيست بلكه اهل تعامل است.
اما درباره‌ي عدم احتمال انحراف. ممكن است كسي بگويد از كجا مي‌دانيد كه اين شخص منحرف است. ما حتي اگر در مورد مثلاً غذايي احتمال بدهيم كه مسموم و آلوده است، عقل حكم مي‌كند و مي‌گويد از چيزي كه احتمال ضرر مي‌دهيد حذر كنيد. همين احتمال كافي است براي پرهيز كردن؛ خصوصاً در يك مصلت كلي كه مصلحت جامعه و نظام به آن وابسته است ما بايد به اين احتمالات توجه داشته باشيم و حتماً به كسي رأي دهيم كه مطمئن باشيم كه شخص شايسته‌اي است. همينكه پاي احتمال پيش مي‌آيد انسان عاقل بايد حذر كند، مثلاً شخصي به خواستگاري دختري برود، آن شخص بگويد ما كه از شما بدي نديديم و همين كافي است، آيا او چنين كاري مي‌كند؟ يا اينكه مي‌رود جستجو و تحقيق مي‌كند، احراز مي‌كند كه او آدم خوبي است. اگر احتمال داد كه او آدم معتادي است آيا حاضر مي‌شود دختر به او بدهد؟ صرف احتمال براي او كافي است. بنابراين اگر ما بخواهيم واقعاً به نماينده‌اي رأي دهيم، البته به لطف خدا افرادي كه هستند ما درباره‌ي آنها حرفي نداريم و نمي‌خواهيم كسي را بدنام كنيم ولي، بايد توجه داشته باشيم.
يكي از رموز موفقيت يك مسئول در كارش اينست كه گرايش به دنيا و ظواهر دنيوي نداشته باشد؛ يعني دنيا در چشم او، نه مناصبش، نه اموالش، نه زخارفش، نه ظواهرش، هيچ جاذبه‌اي نداشته باشد و اگر دنيا در چشمش جاذبه داشت، اگر رياست در چشمش جاذبه داشت، گاهي وقتها تعارض بين آبروي يك انسان مؤمن و پست و مقامش پيدا مي‌شود يا بايد آبروي او را حفظ كني يا پستش را، نمي‌شود هر دو را حفظ كرد. انسانهاي كه دنيا و مظاهر آن و پست و مقام را دوست دارند، اينجاست كه آبروي مردم و منافع مردم را فداي پست و مقامشان مي‌كنند. مصالح مردم را فداي پست و مقامشان مي‌كنند، بخاطر همين ائمه معصومين(ع)، مثل اميرالمؤمنين كه حاكميت داشتند، يا مثل امام حسن(ع) در آن برهه‌اي كه حاكم بودند كساني را براي مسئوليت انتخاب مي‌كردند كه اصلاً گرايشي به دنيا نداشته باشند. يا حتي اگر احساس مي‌كردند كه آن شخص اشتهاي مقام دارد، آن پست را به او نمي‌دادند. مثلاً يكي از اصحاب به خدمت اميرالمؤمنين(ع) آمد، گفت: يا اميرالمؤمنين! ما حاضر هستيم كه اگر پستي يا حكومتي در جايي هست، خدمتگزار باشيم.

 امام(ع) فرمودند: ما به طالب آن، پستي نمي‌دهيم. معلوم مي‌شود كه آن كسي كه مي‌خواهد در نظام اسلامي مسئوليتي را به عهده بگيرد بايد از قيد و بند دنيا گذشته باشد، آزاد شده باشد. آنوقت مي‌تواند مصالح مردم را لحاظ كند. اين شخص آمادگي اين را دارد كه اگر روزي شرايطي بوجود آمد و گفتند كه يا بايد اين مصلحت را زير پا بگذاري يا بايد از پستت كناره‌گيري كني. براحتي بگويد حالا ما اگر نمي‌توانيم جلو شما را بگيريم حداقل آن اينست كه در جرم شما شريك نخواهيم شد و اين كار را نخواهد كرد.

 متأسفانه تجربه تلخ گذشته نشان داده است كه كسانيكه بخاطر پست و مقام دعوا و نزاع مي‌كنند، نتوانند آنطور كه شايسته است به مصالح مردم توجه كنند. گاه ديده شده است كه مصالح يك كشور را فداي تأمين مصالح و منافع خود كرده‌اند و اين خيلي خطرناك است.

 اگر خداي ناكرده اينگونه شد آن آقاي نماينده كه وارد مجلس مي‌شود، مثلاً اگر بخواهد وزير را استيضاح كند، نه بخاطر اينكه وزير (مثلاً) يكي از مصالح كلي كشور را ناديده گرفته، بلكه بخاطر اينكه آقاي وزير (مثلاً) با منافع او تصادم پيدا كرده؛ كه وزير را به مجلس مي‌كشاند، حرمت او را ضايع مي‌كند، كار او را معطل مي‌كند، طرح‌هاي او را زير سؤال مي‌برد و دولت را فلج مي‌كند و هزار مشكل ديگر كه ما ديديم.

پس بايد توجه داشته باشيم كه يكي از ويژگيهاي مهمي كه يك مسئول بايد داشته باشد، ساده‌زيستي و حريص به دنيا نبودن است. حضرت امام(ره) وقتي شرائط مجتهد اعلم را مي‌شمرند، مي‌گويند يكي از شرائط اينست كه بنا بر احتياط واجب نبايد حريص به دنيا باشد. انسانيكه حريص به دنياست نمي‌تواند خدمتگزار خوبي باشد و قطعاً بي‌عدالتي، او را در كام خود خواهد كشيد.

وی در مورد اقای صدارالساداتی   گفت "همانطور كه من خبر دارم و قطعي هم هست، آقاي صدر خانه ندارند، از تجملات زندگي چيزي ندارند. يعني يك زندگي و خانه بسيار ساده دارند. با اينكه دست ايشان به بسياري از جاها مي‌رسيده كه به دنيايي هم برسند و با توجه به شايستگي بسيار و توانايي و قوت بيان و شناخت مباني كه دارند مي‌توانستند خيلي جاها را براي خود باز كنند ولي ما تابحال نديده‌ايم كه ايشان به اندازه‌ي يك سر سوزن بدنبال كسب اين مسائل، تلاش كنند.

توضیح با توجه به طولانی بودن مصاحبه انجام شده به پیشنهاد کاربران با موضوع بندی در چند قسمت مجزا منتشر می شود و متن کامل گفتگوی صورت گرفته را می توانید در اینجا ملاحظه فرمائید .

یزدفردا