یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلی
روزی که زنگ های خطر در جامعه ایرانی به صدا درمی آید
مراسم چهارشنبه آخر سال موسوم به "چهارشنبه سوری" که از دیرباز به عنوان آیینی برای پیشواز بهار در ایران زمین مرسوم بوده است، متاسفانه در سالیان اخیر با رواج برخی ناهنجاری‌ها دچار تغییراتی شده که به لحاظ آسیب‌های متعدد فرهنگی و اجتماعی آن قابل تأمل است.
در آستانه فرارسیدن این روز، خبرنگار روابط عمومی دانشگاه یزد این موضوع را با آقای دکتر حسین افراسیابی عضو هیأت علمی و مدیر گروه جامعه‌شناسی این دانشگاه در میان گذاشت تا از منظر یک جامعه‌شناس ایرانی به این آیین دیرپا نگاهی بیندازد.
عضو هیأت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد با تاکید بر اینکه چهار شنبه سوری یک سنت کهن و برخوردار از ریشه‌های دیرینه فرهنگی است، می‌گوید: تمام جامعه در آستانه بهار و تحول طبیعت خود را برای پاسداشت این تحول و ابعاد فرهنگی آن آماده می کند. آنچه در چهارشنبه آخر سال در شهرها دیده می شود، گاهی شکل رفتار جمعی به خود می گیرد. در چنین فضایی، کنش ها و هیجانات کنترل نشده برخی افراد، آسیب هایی را هم به لحاظ روانی و هم به لحاظ اجتماعی در جامعه ایجاد می کند که لازم است به نحو مناسبی مدیریت شود. وی بهترین راه مدیریت هیجانات را استفاده از پتانسیل نهادهای اجتماعی می‌داند تا هیجانات جامعه متناسب با چارچوب های فرهنگی و ارزشی هدایت شود.
آقای دکتر حسین افراسیابی جامعه ایرانی را برخوردار از قابلیت های برجسته ای در نظارت و کنترل ناهنجاری‌ها می داند و خاطرنشان می‌کند: زمانی که مناسک اجتماعی معینی، شکل رفتارهای جمعی به خود می گیرد، و از سطح واقعی خود تقلیل می یابد، ابراز هیجانات هر فرد، افراد دیگر را تحت تاثیر قرار داده و زنجیره ای از کنش های پیش بینی ناپذیر را شکل می دهد. در چنین فضایی وارد شدن آسیب به منابع افراد و جامعه دور از انتظار نیست. بنابراین ضروری است تا با استفاده از نهادهای مردمی، فضاهایی را برای ابراز هیجانات اختصاص دهیم و از این طریق آسیب های آن را به نحو چشمگیری کاهش دهیم.
وی با بیان اینکه هیجانات با زندگی اجتماعی انسان در ارتباط است تأکید کرد اگر افراد به هر شکل ممکن بخواهند هیجانات خود را ابراز کنند، آسیب هایی را به دنبال خواهد داشت که گوشه ای از آنها را می توان در خیابان های شهر مشاهده کرد. وی می‌افزاید: بسیاری از متفکران معتقدند شکل گیری جامعه و بقای انسان بدون مدیریت هیجانات امکان پذیر نیست. بنابراین هرجامعه ای راهکارهایی را تدارک می بیند تا افراد هیجانات خود را به شیوه سازنده به جامعه عرضه کرده و آسیبی نیز ایجاد نشود.
وی در ادامه اظهار می‌دارد: در جامعه ایران، خانواده همچنان مهم ترین نهاد اجتماعی است. خانواده و جامعه باید در زمینه نحوه مدیریت هیجانات به ویژه در فضاهای عمومی آموزش ببینند. از نظر وی بالاترین و مهمترین سطح مدیریت، مدیریت بر خود است و اینکه انسان و جامعه بتواند به شکل سازنده هیجانات خود را مدیریت کند.
آقای دکتر افراسیابی خاطرنشان می‌کند: چهارشنبه سوری فقط مراسمی برای تخلیه هیجان نیست؛ بلکه بخشی از فرهنگ جامعه ایران است. ناهنجاری‌ها و مشکلاتی که در این زمینه و تحت تاثیر تغییرات فرهنگی ایجاد شده، زنگ خطری برای یادآوری مسؤولیت سنگین نهادهای اجتماعی است؛ چراکه هرگونه سهل‌انگاری در این زمینه می‌تواند لطمه های جبران ناپذیری را به فرهنگ و جامعه ما وارد کند.
مطلب این صفحه را به زبان دلخواه خود ترجمه کنید
