یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلی
هاله اسفندیاری كیست؟
هاله اسفندیاری كیست؟
گروه اطلاع رساني -تاريخي -سياسي-يزدفردا
روزنامه كیهان در گزارشی درباره بازداشت هاله اسفندیاری در ایران نوشت:
در حالی كه هیچ یك از مراجع قضایی و خبرگزاری های رسمی كشور بازداشت «هاله اسفندیاری» را تائید نكرده اند، «رادیو فردا» و «رادیو بی بی سی» در خبری به نقل از «لی همیلتون» رئیس موسسه بین المللی «وودرو ویلسون» ادعا كردند كه این عامل سرویس اطلاعاتی اسرائیل در ایران بازداشت شده است. این اخبار در حالی است كه «شائول بخاش»، همسر وی نیز در تماسی با روزنامه «نیویورك تایمز» بازداشت «هاله اسفندیاری» را تایید كرده است.
اگرچه منابع رسانه ای مرتبط با كنگره آمریكا بازداشت این عامل سرویس اطلاعاتی اسرائیل را در قالب اخباری چون «بازداشت یك محقق دانشگاهی» طرح كرده اند و روزنامه «واشنگتن پست» هم كوشیده است تا این بازداشت را واكنشی به سیاست های آمریكایی «گسترش جامعه مدنی در ایران» معطوف سازد، اما مروری بر كارنامه فعالیت «هاله اسفندیاری» و همسرش بیانگر فعالیت آنها برای سازمان جاسوسی اسرائیل است.
«هاله اسفندیاری» همسر «شائول بخاش» سردبیر روزنامه كیهان انگلیسی در دهه چهل و پنجاه است. بخاش از صهیونیست های یهودی ایران است در جلد هفدهم «اسناد لانه جاسوسی» با عنوان «رابطین خوب آمریكا» بخاش از معدود روزنامه نگاران خوب در ایران برای آمریكایی ها معرفی شده و به عوامل سفارت توصیه شده هنگامی كه وی از لندن بازگشت «شما باید او را پیداكنید و با وی و همسرش ]هاله اسفندیاری[ آشنا شوید.»
پس از این توصیه امنیتی سازمان سیا به سفارت آمریكا در ایران، پیوندهای اطلاعاتی این خانواده صهیونیست با آمریكایی ها گسترده می شود تا جایی كه از مهرماه 5431 شائول بخاش برای یك رشته ماموریت ها و آموزش های پنهان به ایالات متحده اعزام می گردد، این در حالی است كه براساس اسناد موجود در كارگزینی «موسسه كیهان»، تا سال 2531 كه «شائول بخاش» در آمریكا بوده است كلیه حقوق و مزایای وی در هفت سال غیبتش به خواهرش «اولین» پرداخت شده است.
«هاله اسفندیاری» كه پس از ازدواج با بخاش از دین اسلام خارج و به مذهب یهود می پیوندد، دارای دكترای روزنامه نگاری از اتریش بوده است.
مشاغل وی در روزنامه كیهان، از سرپرستی نمایندگی اروپایی روزنامه تا معاونت سرویس خارجی به مدیریت علیرضا فرهمند رسید و با تائید شخص سناتور مصباح زاده تعیین می شد.
در سال های پایانی رژیم پهلوی، هاله به همراه همسرش توسط سرویس جاسوسی موساد به تیم «داریوش همایون» در موسسه مطبوعاتی «آیندگان» معرفی شد و در انتشار این روزنامه نقشی موثر داشت. روزنامه «آیندگان» با كمك های مستقیم سفیر اسرائیل در ایران منتشر می گردید كه این اسناد پیش از این در روزنامه «كیهان» منتشر شده است. با توقیف روزنامه «آیندگان » در مرداد 1358، هاله اسفندیاری به «اسرائیل» گریخت.
در اطلاعیه دادستانی انقلاب اسلامی ایران پس از توقیف روزنامه آیندگان و برشمردن هویت جاسوسان اسرائیل، نقش روزنامه نگاران صهیونیست بازخوانی می شود. در اطلاعیه قضایی مذكور تاكید شده: «شائول بخاش و همسرش هاله اسفندیاری كه با همین ماموریت در كیهان انگلیسی هم سال ها نفوذ كرده بودند، ماموران ویژه صهیونیسم در ایران بودند.»
دوران جنگ تحمیلی برای این خانواده صهیونیست، روزگار گمانه زنی های خواب آلود بود.شائول بخاش، دلخوش به فروپاشی نظام اسلامی كتابی با نام «حكومت آیت الله ها: ایران و انقلاب اسلامی» را به مناسبت «پایان پنجمین سال انقلاب اسلامی ایران» در سال 2631 چاپ كرد و وعده فروپاشی جمهوری اسلامی ایران را در آینده نزدیك داده است. مجله راه زندگی مورخه (28/11/1362) ارگان كلوپ صهیونیستی روتاری با استقبال از انتشار كتاب های مذكور صفحاتی از نشریه را به آن اختصاص داده بود.
در دورانی كه بخاش سودای خام سقوط جمهوری اسلامی ایران را در سر می پروراند، هاله اسفندیاری از اسرائیل به آمریكا بازگشته بود تا «بخش ایران» را در لابی رسمی اسرائیل در ایالات متحده تاسیس كند. با تاسیس این بخش، هاله اسفندیاری را می توان نخستین رئیس اتاق ایرانی در «لابی آیپك» محسوب كرد كه سمینارهای گوناگونی را برای شناخت بیشتر تحولات سیاسی ایران برگزار نمود.
در سال 4831 كمیته اسرائیلی آیپك با شعار «هم اكنون زمان متوقف كردن ایران است» سمیناری را برای بررسی راههای مقابله با برنامه های اتمی ایران برگزار كرد كه «هاله اسفندیاری» مدیر اجرایی آن بود. این اجلاس با طرح استراتژی امنیتی «ایران، نقطه تفاهم آمریكا و اسرائیل» كوشید تا راهبردهای دوگانه اسرائیل و ایالات متحده را برای فشار بر ایران، به هم نزدیك نماید. جرج بوش. ایهود اولمرت (نخست وزیر كنونی اسرائیل)، هیلاری كلینتون، جان بولتون، كاندو لیزارایس و... از جمله مدعوینی بودند كه با دعوت نامه اسرائیلی «هاله اسفندیاری» در این همایش سخنرانی كردند.
این اجلاس كه نقطه عطف فعالیت های صهیونیستی هاله اسفندیاری برای اسرائیلی ها محسوب می شود، كارگاهی سیاسی با نام «انقلاب از درون، امكان موفقیت جمهوری خواهی در ایران» را تشكیل داد كه بعدها در نشریات اسرائیلی مقاله ای با همین عنوان و به نام اسفندیاری منتشر شد. محسن سازگارا «معاون بهزاد نبوی و مدیر شركت «جامعه روز» و ناشر روزنامه های زنجیره ای جامعه و... از جمله مدعیان اصلاح طلبی بود كه در كارگاه سیاسی «آیپك» به ارائه مقاله پرداخت.
از سوی دیگر «هاله اسفندیاری» همزمان با تحولات دوم خرداد 6731 و ظهور مدعیان اصلاح طلبی در قامت احزاب و گروه های خرد و كوچك به عنوان «مدیر مركز مطالعات خاورمیانه موسسه ویلسون» وابسته به كنگره آمریكا محسوب می شود.
شایان ذكر است موسسه بین المللی ویلسون (Woodrow Wilson) در سال 8691 با بودجه مصوب كنگره ایالات متحده آمریكا برای پیگیری اهداف جهانی ویلسون، رئیس جمهور سابق این كشور، تاسیس شد. پروژه های سیاسی این موسسه كه در طول دهه گذشته توسط هاله اسفندیاری و به پیشنهاد كمیته اسرائیلی آیپك تنظیم می شود بر روی موضوعاتی چون تحلیل مسایل مردم سالاری، توسعه اجتماعی، مطالعه نسل شناسی، مذهب شناسی، درآمدهای سالیانه ایران و ... متمركز است، اما در نهایت اهداف كمیته اسرائیلی آیپك برای «انقلاب از درون» را پی گرفته است.
براساس اطلاعات رسمی منتشره در سایت موسسه بین المللی ویلسون (wwwwilsoncenter org)، رامین جهانبگلو (فیلسوف خود خوانده متهم به جاسوسی)، عمادالدین باقی (رئیس خودخوانده انجمن دفاع از حقوق زندانیان سیاسی در ایران و عضو انجمن آزادی مطبوعات)، حسین بشیریه (نظریه پرداز سیاسی مدعیان اصلاح طلبی و تحلیلگر مركز بررسی های استراتژیك ریاست جمهوری در عصر اصلاحات)، شادی صدر (از سركردگان كمپین دختركان و پسركان كه از بودجه های میلیونی موسسه هلندی هیفوس برای راه اندازی گروههای فشار زنانه بهره می گیرد)، مراد ثقفی (سردبیر فصلنامه گفتگو و فعال در نشریات زنجیره ای)، گلی ترقی (رمان نویس و هوادار كمپین دختركان و پسركان) و ... از جمله افرادی هستند كه با «هاله اسفندیاری» در مركز مطالعات خاورمیانه این موسسه همكاری داشته اند.
در بهمن 1384 هاله اسفندیاری در حضور پنج زن عراقی هوادار اشغالگران ، در شورای روابط خارجی آمریكا «نقش زنان در بازسازی عراق» را از منظر این شورا تبیین كرد.
فعالیت های «هاله اسفندیاری» و صورتبندی ای كه از گستره روابط او با داخل كشور و ارتباطاتش با محافل رسانه ای مدعی اصلاح طلبی متبادر می شود، حكایت از آن دارد كه وی یكی از عناصر اصلی اسرائیل و سرویس جاسوسی موساد در پیشبرد استراتژی «انقلاب مخملی» در ایران بوده و در عین حال كه ماموریت هایی مخفی را اجرا می كرده، از عناصری است كه در طیف «جاسوسان رسانه ای- دانشگاهی، سرویس های اطلاعاتی طبقه بندی می شود.
از ماموریت های مخفی «هاله اسفندیاری» ایجاد یك شبكه ارتباطی فیزیكال (كنفرانس های منطقه ای در آمریكا و دبی با حضور پژوهشگران و روزنامه نگاران مدعی اصلاح طلبی) و یك شبكه مخفی ورچوآل (تحت اینترنت) است كه روزنامه كیهان در سال 1383 در یادداشت روز (8/7/83) با عنوان «خانه عنكبوت» هویت آن را فاش كرد، این دو مركز برای پیوند پتانسیل های براندازی با یكدیگر بوده است. بسیاری از خبرنگاران ایرانی فعال در «رادیو فردا» و روزنامه اینترنتی «روز آن لاین» از میان خبرنگاران روزنامه های مدعی اصلاح طلبی توسط وی برای كار در پراگ، آمریكا و فرانسه برگزیده می شدند و اتفاقاً در اولین خبری كه رادیو فردا در تاریخ 19/2/86 (ارگان سرویس اطلاعات مركزی آمریكا) پیرامون بازداشت این جاسوس موساد مخابره كرد، نام «كیوان حسینی» (عضو سابق تحریریه روزنامه اعتماد) بر پای گزارش نقش بسته است.
«هاله اسفندیاری» در ماموریت های اطلاعاتی آشكار خود كه تحت پوشش و عنوان «مدیر مركز مطالعات خاورمیانه موسسه بین المللی ویلسون» به انجام می رساند به برگزاری سلسله سمینارهایی تحت نام «آینده جنبش اصلاح طلبی در ایران» اقدام كرده بود تا به سنجش ظرفیت اصلاح طلبان برای تغییر نظام اسلامی بپردازد. همزمان با انتشار خبر بازداشت جاسوس موساد در ایران- دو روزنامه وابسته به لابی صهیونیست ها در آمریكا (كمیته آیپك) در گمانه زنی هایی شتابزده كوشیده اند تا چهره ای میانه رو از «هاله اسفندیاری» در محافل دانشگاهی ]جاسوسی[ آمریكا تصویر كنند.
روزنامه «نیویورك تایمز» روز چهارشنبه (19/2/1386) با طرح دو احتمال پیرامون بازداشت اسفندیاری، از وی با عنوان «محققی كه با جمهوری اسلامی ضدیت ندارد» یاد كرد و بازداشتش را به موضوعی مجعول كه آن را «اختلاف هواداران تندروی محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری اسلامی ایران با اكبر هاشمی رفسنجانی، سیاستمدار میانه روی ایران» می داند، ربط داد!
همچنین «نیویورك تایمز» گفته است كه «نتیجه اختلافات بین دو جناح به بازداشت محققی انجامیده كه او نیز به عنوان چهره ای میانه رو شناخته می شود!»
تحلیلگر این روزنامه صهیونیستی پیش از این نیز درباره تحقیقات قضایی از حسین موسویان كوشیده بود تا این اقدام قانونی را معطوف به تقابل هایی سیاسی نماید كه در عرف هر كشوری و در زندگی سیاسی شهروندان ملحوظ است، اما در نظام اسلامی تحقیقات قضایی را تاثیر و تاثر نمی بخشد.
براساس یافته های گزارشگر «كیهان» نازیلا فتحی یكی از روزنامه نگارانی است كه این خط سیاسی را پیرامون دو بازداشت در «نیویورك تایمز» دنبال می كند وی در روزنامه مذكور از دیگر سو روزنامه «واشنگتن پست» نیز بازداشت جاسوس موساد و تحقیقات قضایی دادگاه انقلاب از «نازی عظیما» (یكی از گزارشگران رادیو فردا) را «گروگان گیری نرم» خوانده است و تلویحاً اعتراف كرده كه چون «هاله اسفندیاری» از بودجه 75 میلیون دلاری آمریكا برای گسترش جامعه مدنی در ایران بهره می گیرد، دولت ایران تحقیقات از وی را آغاز كرده است.
در گمانه زنی رسانه های صهیونیستی - آمریكایی شاخص های حرفه ای این جاسوسی این مهره موساد به نحو ناخواسته افشا شده و در عین حال تلاش گشته تا وی را «پژوهشگر» معرفی كنند!
يزدفردا "اولین اظهارات هاله پس از خروج از ایران
هاله اسفندیاری پس از ترك ایران گفت به جای فكر كردن به گذشته به آینده می‌نگرد.
به گزارش يزدفردا به نقل از خبرگزاری فرانسه، وی كه 67 سال دارد روز 21 آگوست با وثیقه 300 میلیون تومانی آزاد شد و یكشنبه شب به سوی وین، پایتخت اتریش پرواز كرد.
اسفندیاری در وین مورد استقبال شائول باخاش، همسرش قرار گرفت.
وی با انتشار بیانیه‌ای كه از سوی كارمندانش در مركز بین‌المللی مطالعاتی «وودرو ویلسون» منتشر شد، گفت: «پس از امتحانی سخت و طولانی‌مدت اكنون به اینكه در راه دیدن خانه و خانواده‌ام هستم، احساس غرور می‌كنم.»
وی گفت از حمایت كارمندان مركز ویلسون، سفارت اتریش در تهران، حامیانش در سراسر جهان و شیرین عبادی، وكیلش «بسیار متشكر» است.
هاله اسفندیاری افزود: «مطمئنم همه اكنون نیاز مرا به دوره‌ای از سكوت و خلوت پیش ازسرگیری فعالیتهای عادیم درك می‌كنند.»
يزدفردا"سئوال از وزرای اطلاعات و دادگستری درباره خروج هاله اسفندیاری
عضو کمیسیون اصل نود مجلس در گفتگو با «جهان» گفت: اگر کسی درباره موضوع خروج هاله اسفندیاری و نحوه رسیدگی به اتهام وی شکایتی داشته باشد ما قطعا" رسیدگی خواهیم کرد.
عضو کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی گفت: نحوه دستگیری و خروج هاله اسفندیاری و شیوه انعکاس اخبار مربوط به اتهام وی، قطعا" ضرر بزرگ و خدشه اساسی به اقتدار دستگاه های امنیتی و قضایی کشور وارد می کند.
مهدی کوچک زاده در گفتگو با خبرنگار «جهان» با بیان اینکه اطلاعی از آنچه در این مورد برای قوه قضاییه محرز شده است ندارد، تصریح کرد: علت این پدیده یا رفتار نامناسب دستگاه قضایی در انعکاس اولیه اخبار و میزان اتهام و جرم این فرد است یا به رسانه ها بر می گردد که در انعکاس اتهام وی بزرگنمایی کرده اند. اما در هر دو صورت، موضوع قابل رسیدگی است و ارزش پیگیری دارد.
عضو کمیسیون اصل نود افزود: از آنجا که وظیفه کمیسیون اصل نود رسیدگی به طرز کار دستگاه هاست اگر کسی درباره موضوع خروج هاله اسفندیاری و نحوه رسیدگی به اتهام وی شکایتی داشته باشد ما قطعا رسیدگی خواهیم کرد.
کوچک زاده در پایان تاکید کرد: بعد از اتمام تعطیلات مجلس اگر نیاز باشد قطعا از وزرای دادگستری و اطلاعات در این زمینه سئوال خواهد شد و در صورتی که پاسخ آن ها قانع کننده نباشد این سئوالات در صحن علنی مجلس مطرح می شود.
يزدفردا"دومین مصاحبه مطبوعاتی جاسوس فراری در واشنگتن 
«هاله اسفندیاری» پس از رهایی از زندان اوین و بازگشت به آمریكا در یك كنفرانس خبری در واشنگتن گفت در زندان مورد بدرفتاری جسمی یا روحی قرار نگرفته، اگرچه زندان در هر حال تجربه خوشایندی نیست.
به گزارش بی بی سی هاله اسفندیاری تاكید كرد كه در مدت بازداشت و بازجویی هیچگاه با او درباره محاكمه و یا وجود یك پرونده قضایی علیه او صحبت نشده بنابراین امیدوار است این ماجرا فیصله یافته باشد.
وی همچنین تاكید كرد محل حبس او در زندان اوین یك سلول انفرادی كوچك و تاریك نبوده بلكه به گفته وی اتاق نورگیر نسبتا بزرگی بوده كه در آن، در فاصله بازجویی ها برنامه مرتب ورزش، مطالعه و نگارش كتابی در ذهنش را پی می گرفته است.
اسفندیاری افزود بازجویانش از وی سؤالات زیادی در زمینه فعالیت های مركز تحقیقاتی وودرو ویلسون، بخش خاورمیانه و پروژه ایران آن كردند و او تلاش كرده به آنها بفهماند هیچ كدام از فعالیت های این موسسه مخفی نیست.
وی با اشاره به اینكه از نحوه برخورد مقامات زندان با سایر زندانیان خبری ندارد اظهار داشته است كه با او با احترام رفتار شده، همیشه او را شما یا خانم اسفندیاری خطاب كرده اند به جز یك مورد پیش از آنكه وارد زندان اوین شود.
اسفندیاری با اشاره به اینكه فیلم «به نام دموكراسی» را هنوز تماشا نكرده است افزود: «زمانی كه از من خواستند در برابر دوربین صحبت كنم، من متن صحبتم را آماده كردم. این یك جلسه پرسش و پاسخ نبود. حدود یك ساعت درباره مركز وودرو ویلسون و دیگر سازمان های تحقیقاتی تا آنجایی كه می دانستم حرف زدم. فكر می كنم كه ویدیوی صحبت های من را ویرایش كردند و از بخش هایی از حرف هایم برای تولید آن ویدیو استفاده كردند.»
این پژوهشگر می گوید تجربه 8 ماه اخیر در ایران موجب ناامیدی او شده اما از كسی كدورتی به دل نگرفته است.
اسفندیاری در عین حال گفت نامه ای را كه لی همیلتون، رئیس مركز وودرو ویلسون به رهبر ایران نوشته ندیده و محتوای این نامه و سه نامه دیگری كه آقای همیلتون به چند مقام ایرانی دیگر نوشته و یا پاسخ هایی كه در مقابل دریافت كرده منتشر نخواهد شد.
به گفته وی مقامات زندان هرگز به او نگفتند كه رهبر ایران پاسخ نامه آقای همیلتون را داده است. هاله اسفندیاری گفت هرگز نفهمیده كه چرا مانع خروجش از ایران شده اند اما افزود بعد از چند ماه مورد بازجویی قرارگرفتن متوجه شده كه عواملی در وزارت اطلاعات ایران معتقدند حال كه آمریكا از نظر نظامی در عراق گرفتار است، برای پیشبرد اهدافش در ایران به راه اندازی انقلابی از نوع انقلاب های اوكراین و گرجستان متوسل خواهد شد.
اسفندیاری افزود بخشی از وزارت اطلاعات ایران موسسات مطالعات استراتژیك و بنیادها را واسطه راه اندازی این انقلاب ها می دانستند و به همین دلیل و برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مركز وودرو ویلسون او را دستگیر كرده اند.
رضایت كیان تاج بخش
از شرایط زندان اوین
یحیی كیان تاج بخش كه به اتهام جاسوسی زندانی است از وضعیت خود در زندان اوین ابراز رضایت كرد.
به گزارش بی بی سی تاج بخش در بازدید خبرنگاران داخلی و خارجی از زندان اوین در روز سه شنبه بیستم شهریور گفته است كه از شرایط زندان راضی است و از امكاناتی نظیر میز، یخچال، تلویزیون و كتاب برخوردار است ولی از زمان بازداشت دربند انفرادی زندانی است.
گفتنی است در همین حال معاون امنیت دادسرای عمومی و انقلاب تهران از تبدیل قرار بازداشت كیان تاج بخش به قرار وثیقه خبر داد.
به گزارش منابع خبری قاضی حسن حداد اعلام كرد كه بازپرس پرونده یحیی كیان تاج بخش پس از تكمیل تحقیقات قرار بازداشت وی را به قرار وثیقه یكصد میلیون تومانی تبدیل كرده است.
به گفته حداد این متهم در صورت تودیع وثیقه از زندان آزاد می شود اما در صورت احضار، خود با وكیلش باید برای پاسخگویی در دادسرا حاضر شود.
معاون امنیت دادستانی تهران در عین حال متذكر شد كه كیان تاج بخش قرار ممنوعیت خروج از كشور دارد و در صورت درخواست و موافقت بازپرس پرونده می تواند كشور را ترك كند.
انتشار برخی اعترافات هاله اسفندیاری
هاله اسفندیاری رئیس مرکز تحقیقات ایران شناسی که به جرم جاسوسی و تلاش برای براندازی نظام دستگیر شده ، در اعترافات خود مطالبی را در مورد ارتباط با برخی سیاسیون مطرح نموده است.
به گزارش سایت بولتن نیوز؛ وی در اعترافات خود اذعان کرده که در حوزه زنان با حقیقت جو، شادی صدر و فریبا داوودی مهاجر و ... ارتباط نزدیک داشته و جلسات زیادی با آنها برگزار کرده است.
این در حالی است که چندی پیش اخبار مربوط به کمک های مالی موسسه هلندی هیفوس، به برخی گروه های فعال زنان، از جمله شادی صدر و.... منتشر شده بود.
اسفندیاری در اعترافات خود ادامه داده که؛ ما ngo ها را تامین مالی می کردیم و مدیریت 600 نفر ایرانی که عمدتا روزنامه نگار و دانشگاهی بودند و از کشورهای آمریکا ، کانادا و انگلیس بورس دریافت کرده بودند، با من بوده است.
وی هم چنین گفته که در داخل کشور با عمادالدین ب و در خارج نیز با حسین ب،رابطه نزدیک داشته و از آنها مشاوره می گرفته است.
اسفندیاری در بخشی از اعترافات خود به برنامه های در دست اقدام برای مشوش کردن وبراندازی نظام اشاره کرده و آورده است: ما امسال را در ایران سال تنش اعلام کرده بودیم.
بنیاد آمریكایی سوروس
مهره‌های تربیت یافته دولت آمریكا برای براندازی نرم نظام جمهوری اسلامی ایران با كامل شدن پازل حضور بنیاد سوروس در كشورمان، در عین عصبانیت مقام‌های آمریكایی و رسانه‌های همسو ، یكی پس از دیگری می‌سوزند.
بنیاد "سوروس" نامی است كه این‌روزها اذهان ناظران سیاسی داخل كشور را بیش از پیش به خود معطوف كرده است. نام اصلی این بنیاد، بنیاد "جامعه باز" (Open Society) است و متعلق به یك یهودی میلیاردر به نام "جورج سوروس" می‌باشد. وی یك یهودی مجار تبار آمریكایی است كه سال‌های متمادی با تشكیل یك شركت سرمایه‌گذاری و یك سازمان مطالعاتی حقوق بشر، به انجام اموری چندمنظوره مبادرت كرده است.
درخصوص ماهیت فعالیتهای بنیاد سوروس، قضاوت‌های متفاوتی وجود دارد. نهادهای رسمی سیاست خارجی آمریكا و رسانه‌های وابسته به آنها از جمله رادیو صدای آمریكا معتقدند كه "جرج سوروس فردی نوع‌دوست و نیكوكار مشهوری است كه به بسیاری از پروژه‌های گسترش دموكراسی و توسعه اقتصادی در سراسر جهان كمك می‌كند."
البته این طرز رویكرد منحصراً مختص چنین نهادهایی است و بسیاری از ناظران سیاسی و سیاستمداران كشورهای مختلف و مخصوصاً كشورهایی كه به نوعی با پدیده "انقلاب‌های مخملی" مواجه شده‌اند، نظری بر خلاف این دارند.
"رادیو فردا" با پیروی از روزنامه "واشنگتن پست" فعالیتهای بنیاد سوروس در ایران را به محورهایی چون "كمك‌های انسان دوستانه" و "بهداشت عمومی" تقلیل داد، اما BBC به عنوان آژانس خبری دولت انگلیس از موضعی متفاوت معتقد است: "موسسه جامعه باز با هدف پیشبرد دموكراسی، رعایت حقوق بشر، اصلاحات اقتصادی، حقوقی و سیاسی ... حمایت از رسانه‌های مستقل و ... در كشورهای مختلف جهان فعالیت می‌كند."
اگرچه بسیاری از صاحبنظران سیاسی نیز به دور از تعارفات معمول دیپلماتیك و در چارچوب فكری دولتمردان نئومحافظه كاران آمریكایی و البته بواسطه وجود اسناد مرتبط با فعالیت بنیاد سوروس در بسیاری كشورها، معتقدند كه هدف این بنیاد در كشورهای مختلف چیزی نیست جز "براندازی نرم و خاموش" و دیگر فعالیت‌ها جنبه پوششی و كارویژه منحرف نمودن اذهان را پیدا می‌كند.
از دید صاحبان این رویكرد، سوروس به منظور ظاهرسازی این مساله سعی نموده در هر كشور فعالیتهای مالی و مطالعاتی را به همراه یكدیگر دنبال نماید. به عبارت دیگر، این بنیاد در كشورهای مربوط علاوه بر اینكه شركتی را برای كسب ثروت و سرمایه گذاری تأسیس می‌كند، سازمانی مطالعاتی را برای چگونگی مصرف این درآمدها شكل می‌دهد و جالب آن كه این دو سازمان حق برقراری رابطه مستقیم و یا حتی گفت‌وگو و تبادل نظر با یكدیگر را ندارند تا از این طریق راه بر هرگونه اتهام دولت‌ها مبنی بر حمایت سوروس از مخالفین این كشورها بسته شود.
سوروس در بیش از 30 كشور جهان از جمله جمهوری‌های آذربایجان، ارمنستان، ازبكستان، اوكراین، تاجیكستان، روسیه، گرجستان، قرقیزستان، قزاقستان و مولداوی دارای نمایندگی‌های فعال است.
* سوروس و فعالیتهای براندازی در كشورها
روند كاری بنیاد سوروس به این شكل بوده كه یك مركز مطالعاتی را در كشورهای مختلف فعال می‌كرده و سپس با ارزیابی مخالفان دولت مركزی و حمایت از مطبوعات مخالف دولت، زمینه را برای انقلابی آرام و به شكست كشاندن دولت و یا حكومت فراهم نموده است. عمده‌ترین فعالیت این بنیاد در حوزه كشورهای آسیای میانه و قفقاز می‌باشد.
در واقع برای اولین بار درسال 1997 و در جریان ورشكستگی مالی و اقتصادی كشورهای جنوب شرق آسیا، فعالیت بنیاد مذكور به آسیای میانه كشیده شد و در كشورهای این منطقه نمایندگی‌هایی را تحت عنوان "جامعه باز" تأسیس نمود. هدف این بنیاد از تأسیس این نمایندگی‌ها، به راه انداختن انقلاب‌های مخلمی در كشورهای هدف و تغییر نظام سیاسی این كشورها بود.
الف- سوروس در گرجستان
بنیاد سوروس در جریان تحولات سال‌های اخیر گرجستان و اوكراین، نقش مهمی را ایفا نمود. در گرجستان با صرف 20 میلیون دلار به حمایت از مخالفین شوارد نادزه برخاست. با وجود این مسئله كه گرجستان در ائتلاف آمریكایی لشكركشی به عراق مشاركت داشت و سربازانی به آن كشور اعزام كرد، دولت آمریكا تصمیم گرفت كه زمینه بركناری شوارد نادزه را فراهم كند. دلیل این تصمیم، موضع دو پهلوی او در قبال روسیه بود كه به منظور حفظ موقعیت خود و جلوگیری از وخامت اوضاع، مایل به تداوم مناسبات خوب با مسكو بوده است.
رئیس بنیاد سوروس كه به زعم خود "آن‌طور كه به وی نسبت براندازی داده‌اند، نیست و در مورد وی اغراق شده است"، جهت براندازی دولت نادزه حدود 500 هزار دلار در شبكه روستاوی 2 كه نقش برجسته‌ای در انقلاب مخملی گرجستان داشت، سرمایه گذاری نمود تا از این طریق ضمن تشویق مردم به شورش، با آموزش لازم آنها را برای رسیدن هرچه زودتر به انقلاب نزدیك نماید. اقدامات سوروس در گرجستان تا آنجا ادامه یافت كه پس از استعفای نادزه و تشكیل دولت جدید، چهار تن از اعضای دولت جدید گرجستان شامل وزرای آموزش و پرورش، دادگستری، دارایی و ورزش جوانان وابسته به میلیاردر یهودی یعنی جرج سوروس بودند و قبلاً كارمند دفاتر وی محسوب می شدند.
پس از وقوع انقلاب مخملی در گرجستان، جرج سوروس با اعلام رضایت از این مساله تصریح كرد كه در سایر كشورهای آسیای میانه از این اقدامات حمایت خواهد كرد.
ب- سوروس در آذربایجان
به گفته " عاقل عباس اف" سردبیر نشریه عدالت آذربایجان، بعد از تحولات نوامبر 2003 گرجستان، بنیاد سوروس با بازی‌های سیاسی درصدد نفوذ در حاكمیت كشور آذربایجان بود. بنابراین از دسامبر سال 2004میلادی، این بنیاد اقدام به استخدام نیروهای جدید از میان غیرشیعیان و اصحاب مطبوعات در جمهوری آذربایجان نمود. این بنیاد در باكو با حمایت مالی نمایندگان مؤسسه جامعه باز، كتاب "حاكمیت و فساد مالی" كه اثر یك نویسنده آمریكایی به نام " سوزان روزو اكرامان" است را به زبان آذری منتشر نمود. در این كتاب اطلاعات زیادی در زمینه انتخابات، رشوه و پول‌شویی در آذربایجان ارائه شده است. در ادامه با وقوع تحولات و پدیدارشدن انقلاب نارنجی در این كشور بنیاد مذكور و سفارت آمریكا در باكو تعدادی از مخالفان دولت را برای طی آموزش‌های لازم به اوكراین اعزام كردند. این مساله در حالی بود كه به گفته ولادیمیر تیموشكنو، یكی از نمایندگان مجلس اوكراین تظاهرات خیابانی در "كیف" با حمایت آمریكا و شخص سوروس صورت گرفته است.
یكی دیگر از اقدامات بنیاد سوروس در كشورهای آسیای میانه به ویژه آذربایجان، آلوده ساختن جمعیت جوان این كشورها به فساد و مواد مخدر بوده است. در همین ارتباط روزنامه "اولایلار" وابسته به وزارت امنیت ملی جمهوری آذربایجان از تلاش بنیاد مذكور برای گسترش مواد مخدر در این كشور در پوشش برنامه مبارزه با مواد مخدر خبر داد تا از این طریق جوانان این كشور را فاسد نماید. از سوی دیگر با توجه به بافت مذهبی جمهوری آذربایجان، بنیاد سوروس برای از هم پاشیدن بنیادهای اجتماعی و مذهبی این كشور تلاش می‌كند. علاوه بر این نمایندگی بنیاد مذكور در آذربایجان تاكنون 20 میلیون دلار در راستای فعال‌سازی رسانه‌ها و سازمان‌های غیر دولتی علیه دولت این كشور هزینه نموده است.
ج- سوروس در ارمنستان
بنیاد مذكور در ارمنستان نیز سعی در ایجاد شكاف بین این كشور و روسیه دارد؛ چرا كه ارمنستان مهم‌ترین پایگاه روسیه در قفقاز جنوبی شناخته می‌شود. سوروس در این كشور سعی دارد از طریق رسانه‌ها به تشویش فضای سیاسی جامعه بپردازد.
د- سوروس در تاجیكستان
افزایش مخالفت از طریق رسانه‌ها، در تاجیكستان نیز توسط بنیاد سوروس علیه نظام حاكم دنبال می‌شود؛ به گونه‌ای كه رئیس جمهور تاجیكستان با اظهار نگرانی از فعالیتهای این بنیاد در این كشور تصریح نمود: روزنامه‌های " روزنو"، "ارورود" "اودامو اولام" و برخی رادیوهای خصوصی از سوی بنیاد سوروس حمایت مالی شده و هدف اصلی آنها فرسوده كردن حكومت تاجیكستان است.
ه-سوروس در قزاقستان و قرقیزستان
بسیاری از ناظران سیاسی معتقدند كه بنیاد سوروس با حمایت رژیم صهیونیستی و آمریكا سعی دارد از طریق سایت‌های اینترنتی، روزنامه‌ها، شبكه‌های تلویزیونی، طرح‌های آموزشی، كتاب‌ها و مؤسسات غیردولتی در دو كشور قزاقستان و قرقیزستان زمینه‌های شكل گیری دموكراسی هدایت شده و متناسب با اهداف رژیم صهیونیستی و آمریكا را فراهم سازد.
و- سوروس در خاورمیانه و مدیترانه
فعالیتهای بنیاد سوروس تنها مربوط به آسیای میانه و قفقاز نبوده و حوزه فعالیت آن به خاورمیانه و منطقه مدیترانه نیز گسترش یافته است. بر اساس گزارش روزنامه "صباح" تركیه، بنیاد سوروس حتی در انتخابات جزیره قبرس دخالت نموده و در جهت حمایت از فردی كه منافع رژیم صهیونیستی و آمریكا را تأمین می‌نماید، فعالیت می‌كند.
بنیاد سوروس سعی دارد تا در مناطقی از جهان با بهانه قراردادن حمایت از دموكراسی و حقوق بشر، جریانات سیاسی را به طرف منافع صهیونیسم و نئوكان‌های آمریكایی هدایت نماید كه مهم‌ترین ابزار آن، سرمایه‌های هنگفت این بنیاد و اقدام از طریق برنامه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است.
* سوروس در ایران؟
بنیاد سوروس از موسسات و مراكزی كه به دنبال ایجاد «نافرمانی مدنی» در جمهوری اسلامی ایران هستند نیز حمایت می‌كند. مهم‌ترین مورد آن، حمایت و پشتیبانی بنیاد سوروس از مركز آمریكایی "ویلسون" است كه «هاله اسفندیاری» از مدیران بخش خاورمیانه‌ای آن می‌باشد. طبق اعتراف اسفندیاری، بنیاد سوروس با حمایت از برنامه خاورمیانه‌ای مركز ویلسون، به دنبال ایجاد یك شبكه ارتباط غیر رسمی در ایران در جهت عملی نمودن اهداف براندازی نرم بوده است.
بنیاد سوروس در كنار بنیاد رسانه‌ای رابرت مرداك (امپراطور یهودی رسانه‌های خبری)، دومین سازمان رسانه‌ای جهان است كه بیشترین شبكه‌های تلویزیونی، خبرگزاری‌ها، سایت‌ها، خبرنامه‌ها و روزنامه‌ها را در سطح جهان مدیریت و هدایت می‌كند، اما تفاوت این است كه فعالیت رسانه‌ای مرداك (مردوخ) آشكار است و جسورانه در اداره و خرید شبكه‌های بزرگی چون فاكس نیوز تا الجزیره و حتی رسانه‌های آسیای دور ظاهر می‌شود، اما سوروس بیشتر اصرار دارد مشی نهان را در خرید و هدایت رسانه‌ها ایفا كند. حضور چشمگیر در هدایت رسانه‌ای قفقاز، آسیای میانه، افغانستان، تركیه و دیگر كشورهای اطراف ایران بدیهی است كه ضرورت كار نهانی را بیشتر گوشزد می‌كند، اما آشكار است كه تا سال 2004 تنها 20 موسسه خبری در جمهوری آذربایجان تحت پوشش بنیاد سوروس قرار گرفته بود. اعتراض هماهنگ جمعی از رسانه‌های این كشور به سفر سال گذشته الهام علی اف به ایران و دیدار وی با مقام معظم رهبری و نیز هجمه گسترده خبری رسانه‌های جمهوری آذربایجان و تركیه در راستای تقویت پشتیبانی رسانه‌ای ناآرامی‌های اخیر در شمال غرب كشور، هدایت این رسانه‌ها از سوی یك ستاد مركزی را بیش از پیش محتمل می‌كند.
* رابطه هاله اسفندیاری با بنیاد سوروس
وزارت اطلاعات مدتی بعد از دستگیری هاله اسفندیاری در 18 اردیبهشت و تحقیقات از وی اعلام كرد كه اسفندیاری به عنوان یكی از مدیران موسسات مرتبط با سوروس، از تلاش این بنیاد برای اجرای براندازی نرم در ایران پرده برداشته است.
در گزارش وزارت اطلاعات آمده بود: هاله اسفندیاری كه مدیر و مؤسس برنامه خاورمیانه مركز "ویلسون" در آمریكا است، به عنوان مركز حلقه اتصال ارتباط ایرانیان با سازمان‌ها و نهادهای آمریكایی عمل كرده است.
هاله اسفندیاری تصریح كرده است: فعالیت‌ها و برنامه‌های مربوط به ایران در برنامه خاورمیانه مركز ویلسون، از طریق بنیاد آمریكایی سوروس، حمایت و پشتیبانی مالی شده است.
همكاری اسفندیاری با وزارت اطلاعات موجب شد كه مدیر و نماینده بنیاد آمریكایی سوروس در ایران نیز (كیان تاجبخش) شناسایی و دستگیر شود.
وی در تحقیقات اولیه اظهار داشته كه بنیاد سوروس در ایران با ایجاد یك شبكه ارتباط غیر رسمی و تلاش برای توسعه و گسترش آن، اهداف براندازانه خود را دنبال می‌نماید.
به نظر می‌رسد تحقیقات از اسفندیاری، وزارت اطلاعات را به كیان تاجبخش رسانده است. تصویری كه تا پیش از این از تاجبخش در برخی رسانه‌های داخلی ارائه شده، تصویر یك كارشناس "جامعه شناس شهری" و مدرس دانشگاه‌های ایالات متحده است، اما حضور "تاجبخش" در محافل سیاسی، اجتماعی، رسانه‌ای و فرهنگی‌ای كه هیچ فصل مشتركی با یكدیگر از حیث اتصال ماهیت و موضوع ندارند و دعوت نهادهایی چون "خانه هنرمندان ایران"، "انجمن جامعه شناسی ایران"، "دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران" و ... از وی، پدیدآورنده گمانه‌زنی‌های تازه‌ای بوده است.
كیان تاجبخش، اجرایی كردن اهداف بنیاد سوروس را از طریق راه‌اندازی كارگاه‌های مطالعاتی با حضور دانشجویان و جوانان و تدریس اصول و مبانی شبكه سازی اجتماعی به مثابه اصلی‌ترین مبنای براندازی نرم حكومت‌ها دنبال نموده است. وی اگرچه مدرس رسمی دانشگاه‌های ایران نبوده، اما از سال 1383 با حضور در كلاس‌های "جامعه‌شناسی شهری" به عناوین مختلفی چون استاد "دانشگاه نوین تحقیقات اجتماعی نیویورك" پیرامون كیفیت "شبكه سازی اجتماعی" در مقام یك "سرمایه اجتماعی" سخنرانی كرده است.
"كیان تاجبخش" با چاپ كتاب "سرمایه اجتماعی اعتماد، دموكراسی و توسعه" در مهرماه 1385 كه یك دكترینال اجتماعی و استراتژیك و الگویی ساختاری را برای سرمایه‌های پنهان براندازی نرم صورتبندی می‌كند، ورژن ایرانی اندیشه‌های براندازانه فرانسیس فوكویاما را در این حوزه به ادبیات شبه روشنفكری ایران وارد كرده است.
همگام با طرح "شبكه سازی" و "نهادسازی" اجتماعی بنیاد جورج سوروس یهودی در ایران، "كیان تاجبخش" حضوری پررمز و رازی در حلقه‌های فرهنگی و هنری نیز دارد.
بنیاد سوروس در هر كشور، مجموعه‌ای متناسب با همان كشور مشتمل بر فعالیتهای فرهنگی، هنری، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را با حمایت‌های پولی و مالی ارائه می‌دهد.
از اظهار نظرهای عجولانه و تند مقامات كاخ سفید و رسانه‌های متعلق به آنها به نظر می‌رسد كه این‌روزها، زمان تعیین كننده‌ای برای جریان حامی براندازی نرم جمهوری اسلامی ایران بوده و وزارت اطلاعات این روزها روی نقاط حساس دشمن دست گذاشته است.
خشم مقامات آمریكایی از دستگیری حلقه‌های زنجیره بنیاد سوروس در ایران كه در دشنام‌های دیپلماتیك نمایان شده و فعال نمودن همه ابزارهای در دسترس برای آزادی این افراد از وزارت خارجه و دیدبان حقوق بشر گرفته تا رسانه‌های وابسته، نشان می‌دهد كه دولت جمهوری اسلامی ایران، نقطه امید ایالات متحده را كه موفقیت تمام سیاست‌هایش (از قبیل ایجاد فشار روانی بر مردم و القای ناكارآمدی دولت، خالی كردن صحنه از حضور مردم در بحث هسته‌ای، بزرگنمایی مشكلات معیشتی مردم و تحقیر نمودن دستاوردهای اقتصادی، جنجال‌آفرینی‌های صنفی در دانشجویان، معلمان، كارگران و زنان و القای وجود مشكلات دهشتناك حقوق بشری) معطوف به آن شده بود، كور كرده است؛ چرا كه هركدام از این موارد نیاز به وجود شبكه سازی‌های اجتماعی و حمایت‌های كلان مالی از آنها داشته است.
* اشتراك منافع یا دنباله‌روی چشم بسته؟
آنچه مهم و جالب به نظر می‌رسد، دامنه ارتباطات طیفی از افراطیون با این نهادهاست. پیش از انتشار محور اعترافات "هاله اسفندیاری" پیرامون بنیاد "جرج سوروس" و مركز وابسته به آن (Open Society)، یكی از رسانه‌های اینترنتی این جریان داخلی، برای عادی سازی زودهنگام صورت مسئله، گفت‌وگویی را از "جرج سوروس" رییس بنیاد مذكور روی خروجی خبری خود قرار داد. این میلیاردر یهودی در پاسخ به این سوال كه آیا وی نقش مهمی را در انقلاب‌های رنگین در بسیاری كشورها ایفاء كرده؟ گفته بود: "نقش من بد فهمیده شده و به شدت مورد اغراق قرار گرفته است!"
البته تلاش این رسانه طبعاً نمی‌توانست سابقه طولانی‌مدت و اندام‌وار بنیاد سوروس را در براندازی نظام‌های نوپای آسیای میانه و قفقاز و همین‌طور خاورمیانه در اذهان عمومی پاك كند.
رویكرد رسانه‌ای اینگونه سایت‌ها رویه‌ای تبلیغاتی بود كه با سه فاز تاخیر تعمدی سازمان "رادیو اروپای آزاد" و "رادیو فردا" (ارگان سازمان جاسوسی سیا) همگام با روزنامه "واشنگتن پست" و شبكه CNN پس از شناسایی "تاجبخش" در كسوت یك مامور عملیات مخملی در ایران برگزیدند.
اما سوال اینجاست كه این دنباله‌روی رسانه‌ای توسط طیفی از جریان اصلاح‌طلب، آیا از یك دنباله‌روی چشم بسته و معطوف به خوش‌بینی به غرب نشأت گرفته، یا این جریان در تعریف منافع خود، شكست جناح رقیب در عرصه حكومتی را هدف مشترك خود با جریان برانداز تلقی نموده است؟
پذیرش كمك مالی بنیاد سوروس در زلزله بم توسط دولت اصلاحات در سال 2003 كه تازگی‌ها با عنوان "به دولت ایران نیز پول داده‌ایم" نقل محافل خبری حامی براندازی شده، تاكیدی بر فرضیه اول و خوش‌بینی این جریان به روی گشاده نظام غرب است.
منبع"مركز اسناد
يزدفردا