یزدفردا

مدرسه هوشمند یا تخته های هوشمند

رضا  دادآفرين
مدتی است تب مدارس هوشمند بالا گرفته است. و در همین راستا تعدادی از شركتها اقدام به فروش و نصب تخته های هوشمند ( Smart Board ) می كنند. تخته هایی كه هوشمندیشان به خودشان نیست بلكه به واسطه نرم افزاری است كه در پس آنها نهفته است. در هنگام معرفی این تخته ها می گویند ببینید چگونه از روند آموزش فیلم می گیرد. ببینید چگونه دست خط بد شما را به خط كامپیوتری تبدیل می كند و هزاران تعریف و تمجید دیگر و این در حالی است كه همه این وظایف بر عهده كامپیوتر و نرم افزاری است كه در پس آن نهفته است.
تخته هوشمند تنها و تنها كار شناسایی مكان نمای موس را انجام می دهد. البته انواع مختلفی دارد كه بعضی در شناسایی مكان نمای موس سرعت بیشتری دارند و برخی سرعت كمتری دارند. لازم به ذكر است كه این كاهش سرعت اصلا محسوس نمی باشد. این در حالی است كه بعضی از كارشناسان فناوری جهت تایید یا رد تخته های هوشمند جهت خریداری توسط مدارس این موضوع را سر لوحه كار خود قرار داده اند و می گویند اگر در هنگام نوشتن روی تخته ها سرعت دست نوشته كم باشد آن تخته  مورد تایید نیست. در مقام مقایسه می توان اینگونه گفت كه اگر قرار باشد اتومبیلی خریداری كنید باید به گونه ای باشد كه صاحب آن بتواند همراه با آن پیاده راه برود و گرنه اتومبیل خوبی نیست. هزینه كردن برای خرید تخته هوشمند و بعد استفاده سنتی از آن دقیقا مانند این است كه بهترین اتومبیل را خریداری كنیم ، آن را روشن كنیم و همراه با آن پیاده راه برویم.
مدرسه هوشمند مدرسه دارای تخته هوشمند نیست این در حالی است كه در باور بسایری افراد، كلاس یا مدرسه هوشمند مساوی شده است با كلاس یا مدرسه ای كه دارای تخته هوشمند می باشد.
در مقاله های مختلفی كه پیرامون هوشمند سازی مدارس نوشته شده است، دیگر نوشتن مطلب و تدریس به شیوه سنتی مردود شناخته شده است. معلم باید قبل از ورود به كلاس درس محتوای آموزشی مورد نیاز خود و دانش آموز را تهیه كند و وقت و فرصت خود را بر تشریح آن مطالب بگذارد و از رسانه های مختلف جهت ارائه آموزش بهتر استفاده نماید. لازم به ذكر است كه كلاس درس محل تولید محتوا به شكلی كه تصور بعضی از افراد می باشد نیست. بعضی از افراد بر این باورند كه هنگام تدریس هر چه را معلم بر روی تخته هوشمند نوشت توسط نرم افزار آن و در كامپیوتر ذخیره كند و به عنوان محتوا در كلاس های بعدی استفاده نماید. این تفكر كاملا اشتباه است. معلم باید قبل از ورود به كلاس محتوای مورد نیاز خود را تهیه كند. البته منظور از تهیه محتوا، تولید صرف آن توسط معلم نیست بلكه می تواند از منابع مختلفی كه در دسترس دارد محتوای مورد نیاز خود را جمع آوری نموده و با تخصصی كه دارد آن را ارائه دهد. در این صورت معلم فرصت بیشتری را برای تفهیم مطالب دارد و جالب تر اینكه دانش آموزان نیز در تولید محتوا نقش به سزایی دارند. در این گونه مدارس معلم محور اصلی آموزش نیست بلكه نقش راهنمای آموزشی را دارد. " اینکه معلم همیشه در همه ی موارد بالاتر از دانش آموز است، در مدارس هوشمند معنا ندارد. هوشمند یعنی اینکه معلم و دانش آموز هر دو در تولید علم مشارکت دارند و محتوایی که دانش آموز به کلاس می آورد این عمل را تقویت می کند. " ( دكتر علی اكبر جلالی ، 1391 ، از : www.drjalali.ir)
تخته هوشمند از هر نوع و برندی كه باشد شق القمر نمی كند. تخته هایی كه توان تولید تصویر از خودشان ندارند چگونه می توانند هوشمندانه آموزش دهند. شاید به جرات بتوان گفت بیش از 95 درصد از این تخته ها از خارج از كشور تامین می شود و سود سرسام آوری برای آنها دارد. باید دقت كنیم كه سرنوشت این تخته ها همان سرنوشت كارگاههای IT در سالهای گذشته نباشد. " معلم نباید مجبور به ارائه ی یک روش تدریس باشد. مثلا یاد دهی عملیات ریاضی صرفا از طریق نوشتن نیست بعضی از طریق عکس، تعدادی از طریق وسایل آموزشی، و تعدادی از طریق نرم افزارهای تعاملی بهتر آموزش می بینند. معلمی که در مدارس هوشمند قرار می گیرد مجبور است به دنبال یادگیری بیشتر برود تا پاسخگوی دانش آموز در سر کلاس باشد. اگر ما از لحاظ اقتصادی بخواهیم کشور را به جلو ببریم باید بیشتر از جنبه ی محتوایی، در این زمینه کار کنیم. و اگر نیازهای ما فرهنگی باشد، باید تاکیدمان روی فرهنگ شود و یا ترکیبی از همه ی این موارد. " ( همان )
مدرسه هوشمند مدرسه ای با كادر هوشمند و دانش آموزانی هوشمند است. نه مدرسه ای انباشته شده از مشتی سخت افزار. باید سعی كنیم همزمان با ورود سخت افزارها، فرهنگ استفاده از آنها را از طریق ارائه آموزشهای تخصصی و كامل و جامع اشاعه دهیم.