یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلیزمان : 27 Khordad 1392 - 14:29
شناسه : 72195
بازدید : 8905
استاد جلیل شهناز درگذشت
جلیل شهناز یکی از بزرگ‌ترین و سرشناس‌ترین نوازندگان تار و سه تار سده اخیر ایران دار فانی را وداع گفت.
این هنرمند پیشکسوت صبح روز دوشنبه پس از تحمل یک دوره بیماری در بیمارستان آراد درگذشت. او 92 ساله بود.
زنده‌یاد شهناز متولد سال 1300 در اصفهان بود. پدرش شعبان خان علاقه وافری به موسیقی اصیل ایرانی داشت و به همین دلیل منزلش محل آمد و شد هنرمندان زمان خود بود.
شهناز از کودکی به موسیقی علاقه‌مند شد و نواختن تار را در نزد عبدالحسین شهنازی و برادر بزرگ خود حسین شهناز که به خوبی ساز می‌نواخت، آغاز کرد.
پشتکار زیاد و استعداد شگرف جلیل به حدی بود که در سنین جوانی از نوازندگان خوب اصفهان شد و در همان سنین جوانی به تهران آمد و فعالیت خود را با تکنوازی در رادیو و اجرا در ارکسترهای مختلف این رسانه ادامه داد و پس از مدتی کوتاه با همکاری در «گل‌ها» فعالیت هنری خود را ادامه داد.
استاد شهناز با سفر به تهران و اقامت به عنوان کارمند افتخاری شهرداری شد. این زمان مصادف بود با پخش برنامه‌های تخصصی موسیقی از رادیو و تلویزیون که جلیل شهناز از تکنوازان بی‌بدیل این دوران بود.
این نوازنده تار در طول زندگی هنری خود با هنرمندانی از جمله حبیب‌الله بدیعی، پرویز یاحقی، همایون خرم، علی تجویدی، منصور صارمی، رضا ورزنده، ناصر افتتاح، جهانگیرملک، اسدالله ملک، حسن کسایی، محمد موسوی، تاج اصفهانی، ادیب خوانساری، محمودی خوانساری، حسین خواجه امیری و محمدرضا شجریان همکاری داشت.
تکنوازی و دونوازی بهمراه تنبک در داخل و خارج از کشور، ضبط کاست‌های مختلف چه بصورت تکنوازی یا جواب آواز، کنسرت به همراه گروه استادان به سرپرستی استاد فرامرز پایور بخشی از زندگی هنری استاد شهناز را در این دوران تشکیل می‌دهد.
او در سال 1383 به عنوان چهره ماندگار هنر و موسیقی برگزیده شد. همچنین در 27 تیر همان سال مدرک درجه یک هنری برای تجلیل از یک عمر فعالیت هنری به جلیل شهناز اهدا شد.
شجریان در سال 1387 گروهی را که با آن کار می‌کرد به افتخار جلیل شهناز، گروه شهناز نام گذاشت.
شهناز علاوه بر نواختن تار، که ساز اختصاصی او بود، به نواختن ویولون، سنتور و تمبک نیز آشنایی داشت.
بسیاری از بررگان عرصه موسیقی هنر زنده یاد شهناز را ستوده‌اند، از جمله استاد حسن کسائی که درباره او گفته است: «همه ساز می‌زنند و همه خوب ساز می‌زنند ولی قدرت نوازندگی و محفوظات و لحظات موسیقی که آقای شهناز می‌دانند و اجرا کرده‌اند، چیزی که در دست همگان باشد نیست. یعنی ردیف موسیقی ایران نیست.»
داریوش پیرنیاکان نیز جلیل شهناز را هنرمندی می‌داند که زاوایای بسیاری در سازش نهفته و درباره او گفته است: «او علاوه براشراف کامل بر ردیف و رموز آن، ویژگی منحصر به فردی دیگری نیز داشت. جواب آوازهای شاهکار و بی نظیر، استفاده از تمام امکانات ساز، نواختن بسیاری از گوشه‌های مهجور، رعایت جمله‌بندی در نوازندگی از جمله ویژگی‌های نوازندگی جلیل شهناز است.»
پرویز یاحقی هم در جملات کوتاهی درباره او گفته: «شهناز دفتر تار را بست.»
زمان و مکان مراسم تدفین و یادبود زنده‌یاد شهناز متعاقبا اعلام می‌شود.