یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلی
مادران باردار بخوانند
توصیه های عیدانه به خانم های باردار
در این روزها که تب و تاب عید و خانه تکانی است خانم های باردار به فکر سلامت خود و جنین خویش باشند و از انجام فعالیت‌های سنگین و غیرمعمولی که این روزها در هر خانه‌ای به چشم می‌خورد، اجتناب کنند.
در این روزها که تب و تاب عید و خانه تکانی است خانم های باردار به فکر سلامت خود و جنین خویش باشند و از انجام فعالیت‌های سنگین و غیرمعمولی که این روزها در هر خانه‌ای به چشم می‌خورد، اجتناب کنند.
ایستادن طولانی مدت یا خم و راست شدن‌های زیاد، موجب بروز کمر درد و دردهای عضلانی میشود، که برای بهبود این دردها فرد باید مدت زمانی طولانی استراحت داشته یا از داروهایی خاص استفاده کند که حتی ممکن است برای جنین مضر باشد، بهترین راه این است که از انجام این‌گونه فعالیت‌ها پرهیز شود.
لغزندگی زمین که در روزهای خانه تکانی امری طبیعی به نظر می‌رسد نیز برای خانم‌های باردار بسیار خطرناک است؛ به عنوان مثال راه رفتن روی سطوح سرامیکی نمناک براحتی می‌تواند باعث زمین خوردن مادر، آسیب دیدن کمر یا شکم وی و همچنین صدمه دیدن جنین شود.
در این دوران به دلیل بزرگ شدن شکم و عدم تعادل مادردر ایستادن، از نردبان و چهارپایه نباید بالا بروید، باید توجه کنید اوایل دوران بارداری هم ممکن است با سرگیجه‌های ناگهانی روبه‌رو شوید و در نتیجه رفتن روی چنین سطوحی اشتباه است.
در ایام نوروز دیدوبازدید و پذیرایی از مهمانان بیشتر است. مادران باردار باید به استراحت خود توجه بیشتری داشته باشند.
بهترین وضعیت استراحت، خوابیدن به پهلو (به خصوص پهلوی چپ است)
فعالیت بیش از حد و خستگی در دوران بارداری ممکن است منجر به ایجاد عوارضی مانند سقط جنین، شروع دردهای زودرس زایمانی و پارگی کیسه آب شود.
با توجه به چنین عوارضی که ممکن است سلامت مادر و جنین را تهدید کند، بهتر است نکات فوق را در نظر داشته و مطابق آن عمل کنید تا سال نو بدون مشکل آغاز شود.
مسافرت و زن باردار
تعطیلات عید معمولا فرصتی برای سفر و گشت‌وگذار در طبیعت به حساب می‌آید. به همین دلیل اغلب خانواده‌ها برنامه‌های مختلفی برای سفر در این روزها تدارک می‌بینند ولی خانم‌های باردار ممکن است در طول تعطیلات و بخصوص در روزهای سفر با مشکلات خاصی روبه‌رو شوند که بهتر است با توجه به نکاتی ساده از بروز آن پیشگیری کنند.
مسافرت‌هایی که ممکن است در روزهای عید انجام شود، خانم‌های باردار را با مشکلاتی مانند کمر درد و گرفتگی‌های عضلانی در ناحیه پا مواجه می‌سازد بنابراین توصیه میشود این افراد تا حد امکان، از مسافرت‌های طولانی بپرهیزند.در صورتی که با ماشین شخصی به سفر می‌روند نیز حتماً باید در طول سفر هر دو تا سه ساعت یک بار از ماشین پیاده شوند و چند دقیقه قدم بزنند چون این کار باعث رفع خستگی عضلات‌شده و از ایجاد لخته‌های وریدی نیز جلوگیری میکند.
نکته ها:
• در حین سفر کفش و لباس مناسب و راحت بپوشید.
• حتما مدارک پزشکی خود را در مسافرت به همراه داشته باشید.
• در طول مسافرت اب زیاد بنوشیدو از غذاهای سالم استفاده کنید.
• در طول مسافرت حین نشستن بر صندلی انگشتان پای خود راتکان دهید تا باعث افزایش جریان خون وریدی در پاها شود.
• بستن کمربند ایمنی را جدی بگیرید .(کمربند شانه ای باید بین دو سینه و قسمت محیطی کمربند زیر شکم قرار بگیرد)
• سفرهای هوایی کوته مدت، برای خانم‌هایی که سن بارداری‌شان کمتر از ۳۶ هفته باشد و در ضمن، بارداری بدون خطری نیز داشته‌اند،با صلاحدید پزشک معالج منعی ندارد.
خانم‌هایی که سابقه زایمان زودرس در بارداری قبلی، سابقه دردهای شکمی در بارداری فعلی، کمر دردهای مزمن، تهدید به سقط در اوایل بارداری، لکه‌بینی، جفت‌های سرراهی و بارداری‌های دوقلویی داشته‌اند، سابقه دیابت ، پرفشاری خون دارند،بهتر است در روزهای تعطیل عید تا حد امکان به سفر نروند.
تغذیه در عید نوروز
مصرف شيريني در ديد و بازديدهاي عيد رواج زيادي دارد. به طور کلي در انواع ميهماني‌ها، شيريني يکي از مهم ترين موادي است که مورد استفاده قرار مي‌گيرد. افراط در مصرف شيريني مي‌تواند لطمات فراواني به سلامت انسان وارد سازد. يکي از زيان‌هاي مهم مصرف زياد شيريني، چاقي و عوارض و اختلالات ناشي از آن است. مواد قندي و نشاسته‌اي به آساني تبديل به چربي شده و در بدن ذخيره مي‌شوند و ايجاد چاقي مي‌کنند.
در ضمن افراط در مصرف شيريني به سلامت دندان‌ها لطمه وارد کرده و موجب پوسيدگي دندان‌ها مي‌شود. همچنين باعث افزايش فشار خون و چربي‌هاي نامطلوب خون شده که در نهايت سلامت قلب و عروق را دچار اختلال مي کند.
بنابراين بهتر است در ايام نوروز و اصولا در همه اوقات زندگي از افراط در مصرف شيريني و انواع مواد شيرين خودداري کنیم.
يکي ديگر از عوارضي که معمولا بعد از تعطيلات نوروز گريبان گير اشخاص مي‌شود، يبوست و اختلالات گوارشي است. علت مهم بروز اختلالات گوارشي، افراط در مصرف غذا و نيز استفاده زياد از غذاهاي چرب و سرخ کرده است. يکي ديگر از مهم ترين دلايل يبوست، عدم يا کمبود استفاده مواد فيبري داراي باقيمانده است. همچنین مصرف مواد غذایی پرچرب در زنان باردار ایجاد نفخ ،سوزش سر دل و اختلال در خواب شبانه ایجاد میکند.
ايام تعطيلات نوروز معمولا افراد از ميوه، سبزي، سالاد، حبوبات و ساير مواد غذايي حاوي فيبر، کمتر استفاده مي‌کنند. اين قبيل مواد خوراکي علاوه بر فيبر، حاوي مواد مغذي مفيدي هستند که تاثير قابل توجهي در جهت سلامت انسان دارد. يکي از مهم ترين خواص فيبري غذايي، پيشگيري از يبوست و نيز درمان ان است.
مواد غذايي حاوي فيبر، باعث تسريع عبور غذا از دستگاه گوارش شده و از بروز يبوست پيشگيري مي‌نمايند. ضمنا خواص مهم ديگري نيز در بردارند، از جمله آن که موجب کاهش چربي‌هاي نامطلوب خون و تنظيم تعادل فشار خون مي‌شوند و در پيشگيري از بيماري‌هاي قلبي عروقي و سرطان به‌خصوص سرطان کولون(روده بزرگ) موثرند.
اختلال ديگري که در ايام نوروز به طور معمول در برنامه غذايي زنان باردار رخ مي‌دهد، کمبود مصرف آب است. در تعطيلات عيد به علت آنکه افراد بيشتر اوقات خود را به سفر مي‌گذرانند و يا صرف ديد و بازديد دوستان و اعضاء فاميل مي‌کنند، به طور معمول کمتر آب مصرف مي‌نمايند. کمبود مصرف آب مي‌تواند اختلالات مهمي در سلامت انسان به جا گذارد؛ از جمله آن که موجب بروز يبوست و ناراحتي‌هاي گوارشي ناشي از آن شود. خانم های باردار باید روزانه تا8 لیوان مایعات بنوشند .بهترین نوشابه آب است.ومصرف چای قهوه ومایعات کافئین دار را محدود نمایند .
نکته : یک ساعت قبل از خوردن غذا و دو ساعت بعد از خوردن غذا از مصرف چای خودداری کنید تادر جذب آهن مواد غذایی اختلال ایجاد نشود.
توصیه های عملی جهت کنترل اشتها و پیشگیری از پر خوری در نوروز
• در هنگام صرف غذا تنها یک نوع غذا را میل کنید
• غذا در ظرف کوچک کشیده شود.
• غذا را باآرامش و آهسته ،به خوبی بجویدو سپس میل کنید.
• از میوه ها و سبزی های تازه به عنوان میان وعده استفاده کنید.
• قبل از صرف غذا سالاد میل کنید.
• نیم ساعت قبل از صرف ناهار یا شام یک لیوان اب بنوشید
نرمش و پیاده روی زنان بارداردر ایام نوروز
مشکل ديگري که به هنگام تعطيلات عيد معمولا در زندگي افراد رخ مي‌دهد، کمبود تحرک و فعاليت جسمي مانند پياده‌روي، ورزش و غيره است. به همين علت بسياري از اشخاص، بعد از ايام نوروز افزايش وزن پيدا مي‌کنند و يا افراد در سنين بالاتر مبتلا به افزايش فشار يا چربي‌هاي خون مي‌شوند.
ورزش و تحرک جسمي مناسب روزانه براي همه افراد اعم از زن و مرد، بزرگ و کوچک و پير و جوان ضروريست. فعاليت جسمي علاوه بر آن که موجب کاهش چربي‌هاي نامطلوب خون مي‌شود و در تنظيم تعادل فشار خون موثر است، از افزايش وزن و چاقي نيز پيشگيري کرده و در سلامت قلب و عروق تاثير مهمي دارد. علاوه بر آن، حفظ شادابي، نشاط و نيز پيشگيري از افسردگي، بي‌حوصلگي و احساس کسالت بسيار موثر است.
باید توجه داشت زنانی که قبل از بارداری ورزش نمی کرده اند ،نباید در دوران بارداری ورزش کردن را آغاز کنند.
ورزش هایی که باعث صرف انرژی زیادی میشود مانند اسب سواری ،اسکی، کوه نوردی توصیه نمیشود ولی ورزش های سبکی مانند پیاده روی ،شنا و تمرین های کششی و نرمشی توصیه می شود.
در زمان تعطیلات نوروز، سعی کنید، برنامه روزانه خود را تنظیم کنید و به همراه افراد خانواده پیاده روی کنید . کفش راحت و مناسب بپوشید .ودر راه رفتن سرعت متعادل داشته باشید.
اگر در کلاسهای بارداری شرکت کرده اید. ادامه تمریناتی را که مربی به شما آموخته است را در منزل انجام دهید. ورزش عضلات کف لگن را همانگونه اموخته اید انجام دهید. اگر هنوز در کلاس های بارداری شرکت نکرده اید برنامه ریزی را از این روزها آغاز کنید.
بارداری، برای تمام زنان تجربه ای هیجان انگیز در زندگی محسوب میشود و نقش همسر در این دوران چشمگیر است. پدر خانواده باید اعتماد به نفس مادر را تقویت کندو حمایت روحی کافی را برای مادر فراهم آورد. افزایش ارامش مادر ،سلامت کودک را تضمین میکند.
*نازیلا نقشین کارشناس مامایی بیمارستان شهید صدوقی