یزدفردا: مردان بهدلیل درگیرشدن با مشغلههای زندگی شهری، به ندرت به سلامت جسمی و بهداشت روانی خود اهمیت میدهند و حتیگاه تا نمایان شدن کامل عوارض نامطلوب بیماری، به دلایل مختلف به پزشک مراجعه نمیکنند. این امر قطعاً عوارض جبرانناپذیری را هم برای فرد و خانواده او و هم برای جامعه بهدنبال دارد. در زمینه اهمیت بهداشت و سلامت روان مردان باید گفت: پدیده شهرنشینی سبب شده است که انسان امروزی با مشکلات بسیاری مواجه شود، فشارهای عصبی ناشی از کار، یکی از عواملی است که بهشدت بر سلامت روانی افراد تاثیر میگذارد و به همین جهت باید بیش از پیش به سلامت روانی افراد توجه شود.
آنچه مهم است انتخاب شیوههای ناسازگارانه یا به عبارتی هیجان مدار برای کاهش استرسهای محیطی و خانوادگی است چرا که این مهم سبب اثرات مضر این روشها بر روی سلامت جسمانی و روانی و ارتباطهای اجتماعی و خانوادگی میشود مثلاً مصرف سیگار، مواد مخدر یا مشروبات الکلی. در این خصوص باید گفت: سیگار کشیدن مضر است، نه تنها به دلیل وجود رابطه بین سیگار و سرطان ریه، بلکه به این دلیل که مصرف سیگار در بالای فهرست عوامل خطرزای بیماری قلبیعروقی قرار دارد. اگر سیگار مصرف کنید، خطر حمله قلبی یا سکته مغزی در شما دو برابر افراد غیر سیگاری خواهد شد. این خطر با افزایش تعداد سیگارهای مصرفی در روز بیشتر میشود. افراد سیگاری که یک بار دچار حمله قلبی شدهاند، نسبت به افراد غیر سیگاری احتمال بیشتری دارد که دچار مرگ ناگهانی شوند.
مصرف سیگار موجب میشود غدد فوق کلیه، هورمونی ترشح کنند که به طور موقت فشار خون شما را افزایش داده و موجب میشود قلبتان بیشتر کار کند.
علاوه بر این، سیگار مقدار اکسیژن در دسترس قلب را کاهش میدهد، بنابراین کشیدن هر عدد سیگار، یک فشار اندک و در عین حال غیر ضروری را روی قلب و عروق خونی شما وارد میکند. چیزی که از همه موارد فوق اهمیت بیشتری دارد مسئله عقل و تفکر در انسان است که در قرآن و احادیث بر روی آن تأکید فراوانی شده تا آنجا که یک ساعت تفکر را معادل هفتاد ساعت عبادت ذکر کردهاند. همچنین مسئله صیانت ذات است که در این خصوص بیان شده انسان خود را بیشتر از هر فرد یا چیز دیگری دوست دارد و از خطرات و آسیبها گریزان و طالب آرامش و راحتی است. با این وجود عکس موجود بر روی پاکتهای سیگار که گویای مضرات دلخراش سیگار بر ریه انسان است (ریه سالم – ریه خراب) را افراد سیگاری به سادگی و به راحتی و یا با یک توجیه بیپایه خود نادیده گرفته و خود را به تجاهل میزنند و سلامت خود را نادیده میگیرند و به مصرف سیگار مبادرت میورزند و خود، خانواده، فرزندان و اطرافیان خود را از این رفتار معذب میسازند سوالی که افراد سیگاری باید از خود بپرسند اینکه چرا و به چه قیمتی؟ و در این مورد حداقل صادقانه به خودشان جواب دهند تا با اصلاح شناخت خود احساس بهتر و رفتار سازگارانه تری را توأم با غلبه بر هیجانات منفی و اتخاذ شیوههای مقابله با فشار روانی مسئله مدار را پیشه خود سازند. به افراد سیگاری هستند و افرادی که با دود قلیان تدریجاً به استقبال مرگ میروند. باید گفت: اثرات مضر دود سیگار و قلیان روی اعضای بدن، دلیل قانعکنندهای برای ترک سیگار و قلیان و به طور کلی مواد مخدر است. به جز این، با ترک سیگار و دود بعضی از صدماتی که قبلا ایجاد شده است از بین میرود. لازم به ذکر است که اثرات مضر دود قلیان ده برابر بیشتر از دود سیگار است که این مهم به دلیل مرطوب بودن دود قلیان که راحتتر در ریهها نفوذ میکند و دیگر رطوبت لوله قلیان که سبب تجمع میکروب در آن میشود و با هر پک زدن وارد ریهها میگردد.
همچنین به افراد سیگاری باید گفت: یک سال پس از قطع مصرف سیگار، خطر بیماری عروق کرونر از جمله حمله قلبی و درد قفسه سینه به نصف کاهش مییابد. ۱۵سال پس از ترک سیگار، خطر ابتلای شما به بیماریهای قلبی مانند کسی است که هرگز سیگار نکشیده است
یک نکته دیگر را نیز به افراد سیگاری توصیه میکنیم که ترک سیگار آسان نیست. به طور معمول بیشتر افراد سه تا چهار بار اقدام به ترک میکنند تا سرانجام موفق میشوند. با این وجود با هر بار تلاش برای انجام این کار، احتمال موفقیت بیشتر میشود. بنابراین هر چه زودتر سیگار را کنار بگذارید، طول عمر بیشتر و زندگی شادتری خواهید داشت.
ابوالفضل آزادنيا كارشناس ارشد روانشاسي باليني