شماره دوم هفته نامه یزد آوا"سردبیر:نیکوکاری در میان مردم پاکنهاد، یکتاپرست و نوعدوست ایران، همواره زبانزد جهانیان بوده و هست.
یکی از نیکوکاریهای ماندگار که در اسلام نیز مهر تأیید خورده، وقف است؛ همان گونه که حضرت ختمی مرتبت، محمد مصطفی (ص)، زمینی را جهت ساخت مسجد خریداری و برای این منظور وقف نمود.
در این شماره به بهانهی هفتهی وقف بر آن شدیم تا نگاهی گذرا به وقف، آثار و تبعات آن در جامعه داشته باشیم.
در خطهی کویری یزد، مردمانی نیکونهاد و نوعدوست، بدون منت و ریا و با دیدی عمیق و ایمانی مستحکم، با توجه به نیازهای مردم و جامعه، موقوفاتی؛ از قبیل: حمام، آب انبار، حسینیه، مغازه، منزل، باغ، زمین زراعی و... داشتند که تنها چیزی که در چشم ما نمود پیدا میکند؛ آثار به جای مانده از این ابنیه است. واقفان حتی به نکاتی ظریف توجه داشتند که نشان از رقّت قلب پاک ایشان دارد؛ برای نمونه زمینی زراعی را وقف میکردند تا از عایدات آن، کوزهی سفالی خریداری شود تا اگر پیرزنی فرتوت یا کودکی خردسال در کشاکش آوردن آب از پلکان آبانبار کوزهاش شکست؛ کوزهای دیگر در اختیارش نهند تا سفال نازک دلش نشکند! یا از عایدات موقوفه، پایافزار و گیوه تهیه کنند تا کسانی که به زیارت حرم حضرت رضا (ع) مشرف میشوند و در سنگلاخ و ناهموار راه، پایافزارشان از کار میافتد، از راه زیارت باز نمانند و متحمل تعب و سختی نشوند.
واقفان با وقف خود، سالیان سال پس از رحلتشان به سرای باقی، از اجر عمل نیک خود بهرهمند میشوند. همچنین با این عمل آن رقبه از موقوفه که شاید دکان، باغ و یا زمینی در اطراف و اکناف شهر باشد، زنده نگاه داشته میشود و باعث اشتغال عدهای از مردم میگردد که سهم زحمتشان را میگیرند و عایدی آن موقوفه هم در راستایی که وقف شده است، صرف میشود.
اما باید به این نکته توجه داشت که زندگی و روشهای زندگی شهرنشینی و ماشینی در عصر اینترنت و فضا، تغییر کرده است و این میطلبد تا واقفان به نیازهای روز جامعه توجه داشته باشند و با مشاوره گرفتن از کارشناسان و عالمان ادارهی اوقاف و امور خیریه، وقف را محدود به ساخت حمام و آبانبار و... نکنند تا متولیان اوقاف بتوانند با علم به نیازهای جامعه و مردم، مورد وقف شده را صرف آن امور کنند و البته آنها هم باید به مسائل شهری و امور عامالمنفعهی مورد نیاز مردم، نگاه ویژهای داشته باشند.
وقفهای انجام شده بسیار نیکو و پسندیدهاند، اما ساخت تالار برای زوجهای بیبضاعت و یا ساخت مسکن برای این زوجها، در چند سال اول شروع زندگی مشترک، بیشتر جای خالی خود را نشان میدهد تا جوانان راحتتر بتوانند بنابر سنت نبوی به ازدواج یکدیگر در آیند و خدای ناکرده به فساد کشیده نشوند و یا در مجتمعهای ورزشی وقف شده، به پرورش جسم و روح بپردازند و از اعتیاد و... در امان باشند.
خوشبختانه واقفان نیکوکار در سال جدید، بیش از پیش به این مهم توجه نشان داده و 22 مورد وقف جدید، به صورت مسکونی، تجاری و زمین داشتهاند. بدیهی است متولیان امر اوقاف و امور خیریه باید با اشراف بهتر و با توجه به نیازهای روز جامعه و مردم، این عمل نیک را جریانی مطلوبتر بخشند. باشد که خداوند نیز از دریای بیکران بخشایش، واقفان را بهرهمند و مستغنی گرداند.
استان یزد جزء 5 استان برتر کشور در موقوفات است و به دلیل علاقهی وافر مردم این خطه از ایران به حضرت سیدالشهدا (ع)، 80 درصد موقوفات، به طور مستقیم یا غیرمستقیم، در جهت برپایی و احیای هرچه باشکوهتر عزاداری امام حسین (ع) است.
این آمار نشانگر عمق اعتقادات مذهبی مردم یزد است که فرهنگ وقف از دیرباز با رگ و پی ایشان عجین شده است و آگاهند به عمل نیکی که انجام میدهند و خوشا شعار امسال هفتهی وقف که: "همه واقف باشیم".