حادثه ای دلخراش انفجار كوره ذوب ضايعات فولادی در كارخانه غدير يزد در ساعت بیست روز یکشنبه، در شیفت پایانی کارخانه نورد فولاد غدیر که 23 کارگر مشغول به کار بودند، رخ داد که با بازتاب خبری گسترده ای همراه شد.
براساس گزارشهای رسمی، تا كنون سیزده نفر كارگر جان خود را از دست داده و پنج نفر در بيمارستان سوانح و سوختگی شهيد صدوقی در آستانه مرگ قرار دارند.
منابع خبری می گویند از اتباع هند مقیم ایران، اتباع افغانستان و احتمالا پاکستان و همچنین هموطنان ایرانی از استانهای همجوار و یک شهروندی یزدی در میان کارگران حادثه دیده هستند، با وجود اعلام اسامی کشته شدگان، هنوز به صورت رسمی تابعیت کارگران کشته شده اعلام نشده است.
سیزده تن شمار قربانيان حادثه فولاد يزد
خبرگزاری ایسنا به نقل از مديرکل پزشکي قانوني استان يزد آخرين شمار كشتهشدگان حادثه انفجار كوره فولاد يزد را 13 نفر اعلام كرد.دکتر علي سيلمانپور گفت: در ساعات اوليه پس از وقوع اين حادثه هفت كشته و 14 مجروح براي اين حادثه اعلام شده بود كه در چند روز اخير شش نفر از مجروحان نيز به دليل شدت صدمات جان خود را از دست دادند.
به گفته مديرکل پزشکي قانوني استان يزد، هماكنون تعداد كشتههاي حادثه انفجار كوره فولاد غدير به 13 نفر رسيده است كه پنج نفر از آنان در صحنه حادثه، دو نفر يك روز بعد، سه نفر در دومين روز بعد از حادثه و سه نفر نيز در روز چهارشنبه جان خود را از دست دادهاند.
سازمان پزشكي قانوني اعلام كرد: شش مجروح اين حادثه همچنان در بيمارستان بستري هستند و دو تن ديگر نيز در همان روزهاي اول مداوا و از بيمارستان ترخيص شدهاند.
در گزارش پزشک قانونی یزد نام عدنان عزيزي، عبدالحميد صادقي، مصيبت كريميراد، مراد خالقپور، ايرج مهاجري، ولي محمدي، رحمالديننورزهي، خدارحم اوليازهي، محمد ايزدي، هاشم عابديني از كشتهشدگان در اين حادثه عنوان شده است و رضا خالقپور فرزند عليداد، رضا خالقپور فرزند چراغ و پويا عزيزي، سه فوت شده روز چهارشنبه اين حادثه هستند.
با اینهمه پزشک قانونی تابعیت اسامی اعلام شده را فاش ننموده است که انتظار می رود در روزهای آینده جزییات بیشتری از هویت و تابعیت کارگران اعلام شود.
اعلام علت حادثه انفجار مهیب فولاد غدیر یزد
گقته میشود،جلسه ای توسط مدیران مرتبط و کارشناسان استان در این خصوص برگزار شده است اما تاکنون علت حادثه فولاد غدير مشخص نشده است.
خبرگزاری کار ایران (ایلنا) نوشت: فرماندار یزد پیشتر از تشکیل کارگروه ویژهای برای کشف علت وقوع این حادثه و ارائه گزارش آن تا روز پنجشنبه بیست وچهارم آذرماه خبر داده بود اما روز چهارشنبه امرالله فلاح زاده، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی یزد گفته است گزارش این کارگروه اوائل هفته آینده ارائه می شود.
در همین حال، امر الله فلاح زاده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفته است: «كارشناسان و خبرگانی از این بخش در حال بررسی ماجرا و اعلام علت دقیق این حادثه هستند.به گفته وی در زمان حادثه از این ماجرا فیلمبرداری شده و فیلم های موجود در كارخانه نیز موجود است تا علت دقیق موضوع بررسی شود.»
در همین حال، منابع خبری بی احتیاطی در ورود مواد اولیه به کوره نورد فولاد را علت قطعی حادثه می دانند که در این میان وجود مهمات عمل نکرده و تجهیزات اسقاطی نظامی در بین آهن قراضه ها و عدم تفکیک آن علت اصلی ماجرا فرض شده است گرچه گزینه مورد نظر در حد یک احتمال به شمار میرود.
مامور رسیدگی به پرونده انفجار کارخانه فولاد غدیر یزد
به گزارش خبرگزاری مهر، «عبدالرضا شیخ الاسلامی» «وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی»، «ابراهیم نظری جلالی»«معاون روابط کار وزارتخانه» را به عنوان مامور رسیدگی به حادثه انفجار در کارخانه فولاد یزد تعیین کرد و دستور رسیدگی سریع به پرونده حادثه کارخانه فولاد غدیر یزد را صادر کرد.
روز چهارشنبه «ابراهیم نظری جلالی» به خبرنگار ایرنا گفته است: «در این راستا ماموریت رسیدگی به پرونده انفجار كارخانه فولاد غدیر یزد را برعهده معاونت روابط كار این وزارتخانه قرار داده شده است.»
وی اظهارداشت: «هیاتی ویژه از مدیران ارشد، كارشناسان مجرب متشكل از بازرسان كار با هماهنگی سایر مسئولان ذیربط استانی مسئولیت رسیدگی به این پرونده را برعهده دارند.»
پیام تسلیت استاندار و نمایندگان مجلس به خانواده داغ دیدگان حادثه
حبرگزاری فارس گزارش داد، محمدرضا فلاحزاده استاندار یزد، در پیامی به خانواده حادثه دیدگان انفجار کارخانه غدیر تسلیت گفت، وی در این پیام آورده است: خبر تلخ و ناگوار درگذشت تعدادی از کارکنان پرتلاش و خدوم کارخانه غدیر که بر اثر حادثهای دلخراش، رخ داده است، موجب تألم و تأثر عمیق اینجانب شد و مردم شریف استان یزد را در غم و اندوه فرو برد.
همچنین نمایندگان استان یزد در مجلس شورای اسلامی نیز در پیام تسلیتی ضمن ابراز تاسف از وقوع حادثه انفجار در کارخانه فولاد غدیر یزد، خواستار پیگیری موضوع توسط مسئولان ذیربط شدند.
تلاش همگانی در رسیدگی به پرونده فولاد یزد
به نظر می رسد بعد از بازتاب خبری گسترده حادثه دلخراش فولاد غدیر یزد و عمق فاجعه که نزدیک به سیزده تن جان خود را از دست داده اند، اینبار مسوولین و مدیران مرتبط با صنعت و معدن به فکر افتاده اند تا در خصوص مسایل ایمنی محیطهای صنعتی و کارگری فکری کنند.
باید تاکید کرد که اگر این حادثه رسانه ای نمی شد، شاید چنین عزمی در خصوص کشف عوامل حادثه وجود نداشت و دلیل این مدعی، عدم انتشار اخبار مربوط به پنج انفجار در سالها گذشته در کارخانه فولاد غدیر یزد است که حتی همراه با کشته و زخمی بوده است اما هرگز رسانه ای نشده است.
این نکته قابل تامل و موضوع بسیار تلخی است که کارگران زحمکتش که خط اول صنعت و معدن کشور هستند، به راحتی قربانی حوادث ناشی از عدم مسایل فنی، ایمنی کار و اصول مهندسی شوند موضوعی که در دنیای امروز امری قابل دسترس و قابل اجراست.
نگاهی به آمار و ارقام کشوری
اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل سازمان پزشکی قانونی کشور در اواخر آبان ماه از افزایش ۱۸.۸ درصدی تلفات ناشی از کار در ایران نسبت به مدت مشابه در سال ۸۹ خبر داده است
در ادامۀ گزارش آمده است که تعداد كل فوت شدگان حوادث كار در سال گذشته، یک هزار و 290 نفر بوده است كه از این رقم، هزار و 271 نفر را مردان و 19 نفر را زنان تشکیل می داده اند. بر اساس اين آمارها به طور متوسط و بدون احتساب روزهای تعطيل در هر روزکاری 4 کارگر در کشور جان می دهد.
طبق این گزارش طی شش ماهۀ نخست سال جاری، 778 نفر جان خود را در نتیجۀ سوانح ناشی از کار از دست داده و هم چنین از كل افراد فوت شده در حوادث كار نیمۀ اول امسال، 770 نفر مرد و مابقی زن بوده اند.
به گفته مسوولین امر،سقوط از بلندی، برخورد جسم سخت، برق گرفتگی، سوختگی، چاه گرفتگی و نظایر این ها مهم ترین عوامل مرگ و میر ناشی از حوادث کار بوده و در این بین، سقوط از بلندی بیشترین موارد تلفات را به خود اختصاص داده است.
با نگاه به داده ها به تقکیک استانها، یزد بعد از استانهای تهران، اصفهان،آذربایجان غربی، فارس، البرز،خراسان رضوی،هرمزگان با 25 مورد مرگ در اثر سوانح کار، در رتبه هشتم کشوری قرار گرفته است(قبل از حادثه انفجار کارخانه غدیر یزد)
سوال آخر
همیشه برای تعیین مقصر دنبال فردی هستیم که عامل مستقیم حادثه است، گفتگوهای غیررسمی حاکی از آن است که اینبار سرکارگر تبعه هندی که باسابقه چندین ساله بوده، عامل این حادثه قلمداد می شود، این سوال همچنان باقی می ماند که آیا واقعیت دارد که قرار است این کارگر که گویا در میان حادثه دیدگان است مقصر اصلی شناخته شود؟
مدیران کارخانه که به هر دلیل نکات امنیتی و ایمینی محیط را رعایت نکرده اندتا چه حد مقصر هستند؟ راستی مدیران ارشد صنعت و معدن هم در این ماجرا مقصر خواهند بود؟
به هر حال خط مشی کلی، نظارت برعملکرد کارخانه ها و مسایل مربوطه وظیفه تعریف شده مدیران ارشد است که به نظر میرسد در مواردی مانند حادثه فولاد غدیر نادیده گرفته شده است اما این موضوع در بررسی ها لحاظ می گردد یا کارشناسان فقط در محل حادثه به دنبال سرنخ و عامل این حادثه دلخراش خواهند گشت؟
راستی در کاغذ گزارش هیات ویژه رسیدگی عامل حادثه به چه عنوانی نوشته میشود و مهمتر از آن نام چه کسانی به عنوان عامل انفجار بیرون خواهد امد؟ موضوعی که افکار عمومی منتظر جواب فوری آن هستند.//