یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلیزمان : 21 Azar 1390 - 18:55
شناسه : 42596
بازدید : 2772
نگاهی به حقوق شهروندی
خدا خالق جهان هستی و واضع قوانین حاکم بر افراد و جوامع انسانی است و انسان موظف است موقعیت خود را در این میان بشناسد و به کرامتی که به او بخشیده اند پی ببرد. کرامتی که او را از سایر موجودات دگرگون نموده و بیانگر حقوق فردی و اجتماعی اوست. هرکس هم حقوق دارد و هم تکالیف و حقوق هر کس منحصر به دوره حیات او نیست بلکه قبل از حیات (دوران جنینی ) و بعد از مرگ او هم شامل میشود و رعایت آن بعهده جامعه اسلامی است و تکلیف او در قبال دیگران و خود در کتب دینی و قوانین موجود است.
خاستگاه بسیاری از حقوق انسان فطرت آدمی است و سایر حقوق از طبیعت انسان ناشی میشود و همه اینها ارزشمنداست. حق حیات، حق امنیت، حق تعیین سرنوشت، حق آزادی، حق برابری و حق تکامل و پیشرفت همه از حقوق شهروندی است.
این حقوق در دولت ها و ملت ها متفاوت بوده یا دچار مشکلات شده است و می توان گفت همواره یکی از دغدغه های اصلی نخبگان بشری همین بوده است و تنها تلاش دو جانبه ملت و دولت می تواند بر نظم و گسترش و احیاء آنها کمک کند.
مفهوم حقوق شهروندی در غرب از یونان باستان و در زمان ارسطو و افلاطون مطرح بوده است، اول بار برای جدا کردن مردم عادی از اسیران و بردگان بکار رفت و شهروند کسی بود که عضو جامعه سیاسی باشد که زندگی و حقوق او در جامعه پذیرفته شده است.
البته در ایران ما از زمان هخامنشیان به این مسائل توجه شده است و در کتیبه های داریوش و منشور حقوق بشر کوروش و نوشته های پیدا شده در تخت جمشید به نحو زیبایی بیان شده است هر چند متاسفانه هرچه گذشت اوضاع بدتر شد و دچار استبداد سلاطین شدیم و مظلومیت ملت در طول تاریخ محرز بود.
بهترین حقوق شهروندی شامل انواع رابطه مردم وحکومت به مدینه النبی می رسد که حضرت محمد(ص) بعد از هجرت از مکه به مدینه طی ده سال اقدام به اجرای آن نمودند . آن حضرت آرمان شهری را در نظر داشتند که در آن همه ظرفیت های بالقوه حقوق شهروندی شکوفاگردد.
استراتژی رسول خدا بر حول دو محور بود اول توحید و یگانگی و بیزاری از کثرت گرائی شهروندان و دوم پیمان پذیر بودن شهروندان از هر قوم و نژاد و دین در راستای برقراری عدالت و امنیت، جلوگیری از امتیازات طبقاتی و مبارزه با افراطی گری در دین ، رعایت حقوق اقلیتهای مذهبی و غیره.
می توان گفت در آنجا برای اولین بار نظام مالیاتی مترقی و مردم گرا توسط پیامبر(ص) طراحی و اجرا شد و از سوی دیگر مالکیت خصوصی محترم و حقوق کار در قالب مقرراتی چون مضاربه و مسافات تنظیم شد تا شکوفائی اقتصادی حاصل شود.
در این جامعه حقوق حاکمان بر مردم و مردم بر حاکمان ارتباطی دوسویه شناخته شده و مردم صاحب اصلی حکومت شمرده شده اند که نامه حضرت علی (ع) به مالک اشتر خطوط کلی کار را مشخص می کند.
در آرمان شهر اسلامی به نظم آفرینی، جلوگیری از خشونت، پاسداری از حرمت و حقوق مردم، ایجاد امنیت و عدالت و اجرای قانون همیشه تاکید شده است تا استعدادهای خدایی انسانها گل کند و بزرگراه کمال و رستگاری همواره باز باشد.
علیرغم درخشندگی حقوق انسانها در قرآن و احادیث و روایات حقوق شهروندی ظاهرأ اصطلاحی نوظهور تلقی می شود که خیال می کنند تمدن غرب به ما هدیه کرده است.
سالها دل طلب جام جم از ما میکرد آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا میکرد
دین و فرهنگ ما معادنی است که از سیم و زر حقوق شهروندی سرشار است. اگر مشکلی وجود دارد از خود ماست، یا کشف نکرده ایم یا بد عمل کرده ایم .
پس از انقلاب اسلامی هم اصول حقوق شهروندی در قانون اساسی در ابعاد مختلف واقعأ می درخشد. این قانون که با استفاده از سنت و کتاب و روایات و احادیث و توسط اسلام شناسان بزرگ زمان تدوین شده یک منشور کامل و اساسی در حقوق بشر تلقی می شود.
امروزه بحث مدیریت شهری سعی میکند که زندگی شهری و برنامه ریزی و مدیریت شهری را سر و سامان بخشد.
مسئولیتهای قانونی شهروندان شامل مسئولیتهای مدنی شهروندان و مسئولیت کیفری آنان مطرح است .
حقوق شهروندی در ایران شامل حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی و اقتصادی است که می توان از قانون اساسی، قوانین عادی کشور و مجموعه تعهدات بین المللی در زمینه حقوق انسانی استخراج کرد. علاوه بر آن در صنعت چشم انداز 20 ساله و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب بر سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه می توان آنها را سراغ گرفت.
نکته آخر اینکه حقوق شهروندی هر لحظه نیازمند آموزش آن به شهروندان، روان سازی قوانین و حذف موانع دست و پاگیر در جهت هدایت درست و دوجانبه وظایف دولت و ملت است.این وظایف و مسئولیتهاست که سبب ایجاد آرامش و انضباط اجتماعی میگردد. رعایت حقوق شهروندی با اتکاء به اصول اخلاقی و ارزشهای اسلامی و ملی به نشاط، امنیت و عدالت و پیشرفت جامعه کمک می کند.
خاستگاه بسیاری از حقوق انسان فطرت آدمی است و سایر حقوق از طبیعت انسان ناشی میشود و همه اینها ارزشمنداست. حق حیات، حق امنیت، حق تعیین سرنوشت، حق آزادی، حق برابری و حق تکامل و پیشرفت همه از حقوق شهروندی است.
این حقوق در دولت ها و ملت ها متفاوت بوده یا دچار مشکلات شده است و می توان گفت همواره یکی از دغدغه های اصلی نخبگان بشری همین بوده است و تنها تلاش دو جانبه ملت و دولت می تواند بر نظم و گسترش و احیاء آنها کمک کند.
مفهوم حقوق شهروندی در غرب از یونان باستان و در زمان ارسطو و افلاطون مطرح بوده است، اول بار برای جدا کردن مردم عادی از اسیران و بردگان بکار رفت و شهروند کسی بود که عضو جامعه سیاسی باشد که زندگی و حقوق او در جامعه پذیرفته شده است.
البته در ایران ما از زمان هخامنشیان به این مسائل توجه شده است و در کتیبه های داریوش و منشور حقوق بشر کوروش و نوشته های پیدا شده در تخت جمشید به نحو زیبایی بیان شده است هر چند متاسفانه هرچه گذشت اوضاع بدتر شد و دچار استبداد سلاطین شدیم و مظلومیت ملت در طول تاریخ محرز بود.
بهترین حقوق شهروندی شامل انواع رابطه مردم وحکومت به مدینه النبی می رسد که حضرت محمد(ص) بعد از هجرت از مکه به مدینه طی ده سال اقدام به اجرای آن نمودند . آن حضرت آرمان شهری را در نظر داشتند که در آن همه ظرفیت های بالقوه حقوق شهروندی شکوفاگردد.
استراتژی رسول خدا بر حول دو محور بود اول توحید و یگانگی و بیزاری از کثرت گرائی شهروندان و دوم پیمان پذیر بودن شهروندان از هر قوم و نژاد و دین در راستای برقراری عدالت و امنیت، جلوگیری از امتیازات طبقاتی و مبارزه با افراطی گری در دین ، رعایت حقوق اقلیتهای مذهبی و غیره.
می توان گفت در آنجا برای اولین بار نظام مالیاتی مترقی و مردم گرا توسط پیامبر(ص) طراحی و اجرا شد و از سوی دیگر مالکیت خصوصی محترم و حقوق کار در قالب مقرراتی چون مضاربه و مسافات تنظیم شد تا شکوفائی اقتصادی حاصل شود.
در این جامعه حقوق حاکمان بر مردم و مردم بر حاکمان ارتباطی دوسویه شناخته شده و مردم صاحب اصلی حکومت شمرده شده اند که نامه حضرت علی (ع) به مالک اشتر خطوط کلی کار را مشخص می کند.
در آرمان شهر اسلامی به نظم آفرینی، جلوگیری از خشونت، پاسداری از حرمت و حقوق مردم، ایجاد امنیت و عدالت و اجرای قانون همیشه تاکید شده است تا استعدادهای خدایی انسانها گل کند و بزرگراه کمال و رستگاری همواره باز باشد.
علیرغم درخشندگی حقوق انسانها در قرآن و احادیث و روایات حقوق شهروندی ظاهرأ اصطلاحی نوظهور تلقی می شود که خیال می کنند تمدن غرب به ما هدیه کرده است.
سالها دل طلب جام جم از ما میکرد آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا میکرد
دین و فرهنگ ما معادنی است که از سیم و زر حقوق شهروندی سرشار است. اگر مشکلی وجود دارد از خود ماست، یا کشف نکرده ایم یا بد عمل کرده ایم .
پس از انقلاب اسلامی هم اصول حقوق شهروندی در قانون اساسی در ابعاد مختلف واقعأ می درخشد. این قانون که با استفاده از سنت و کتاب و روایات و احادیث و توسط اسلام شناسان بزرگ زمان تدوین شده یک منشور کامل و اساسی در حقوق بشر تلقی می شود.
امروزه بحث مدیریت شهری سعی میکند که زندگی شهری و برنامه ریزی و مدیریت شهری را سر و سامان بخشد.
مسئولیتهای قانونی شهروندان شامل مسئولیتهای مدنی شهروندان و مسئولیت کیفری آنان مطرح است .
حقوق شهروندی در ایران شامل حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی و اقتصادی است که می توان از قانون اساسی، قوانین عادی کشور و مجموعه تعهدات بین المللی در زمینه حقوق انسانی استخراج کرد. علاوه بر آن در صنعت چشم انداز 20 ساله و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب بر سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه می توان آنها را سراغ گرفت.
نکته آخر اینکه حقوق شهروندی هر لحظه نیازمند آموزش آن به شهروندان، روان سازی قوانین و حذف موانع دست و پاگیر در جهت هدایت درست و دوجانبه وظایف دولت و ملت است.این وظایف و مسئولیتهاست که سبب ایجاد آرامش و انضباط اجتماعی میگردد. رعایت حقوق شهروندی با اتکاء به اصول اخلاقی و ارزشهای اسلامی و ملی به نشاط، امنیت و عدالت و پیشرفت جامعه کمک می کند.