یزدفردا | نسخه چاپی | با بلبل حسینیه بزرگ ایران:حسين سعادتمند نوحه خوان و مداح سالار شهيدان ديگر نمي‌خواند!!!+آلبوم تصاویر(4 نظر)

بلبل خاموش حسینیه بزرگ ایران( یزد):حسين سعادتمند نوحه خوان و مداح سالار شهيدان ديگر نمي‌خواند

سرویس گزارش ابوالفضل دهقان -علی آبادی خبرنگاران یزدفردا"هرساله با فرارسیدن ماه محرم و ایام سوگواری سالارشهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) نام حسین سعادتمند یکی از نام های است که عاشقان حسینی آن را به خاطر می آورند .

حسين سعادتمند نامي آشنا براي مردم استان یزد و استانهاي همجوار يزد كه هر زمان صحبت از نوحه خواني و سينه زني مي شود نام او جزو اولین ها بوده و مترادف با هيئت بزرگ فهادان .

یکی از محبان و عاشقان حسینی، نوحه‌خوانی که آثار ماندگار و ارزشمندی درعرصه مرثیه خوانی از خود به یادگار گذاشته ، صدای آشنای او در این ایام در هر مکان و مجلس عزای حسینی به گوش می رسد و اگر با کمی دقت به صدای زنگ موبایل جوانان در ایام محرم و صفر گوش فرا دهید قطعا صدای ماندگار ایران ،حسین سعادتمند را خواهید شنید ،نوحه خوانی که به شهادت بزرگان این عرصه از نوادر مرثیه‌خوان و صاحب سبک و نوآور در زمینه نوحه خوانی است.

دو سال است که ناراحتی حنجره این بلبل حسینی را مجبور به سکوت کرده و محبان حسینی تنها با آواهای ثبت شده وی در سالهای گذشته ، ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) را می گذرانند و برای این نوکر مولای عاشقان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) دعا می کنند و هنوز چشم انتظار توجه ای از طرف مولا و مقتدایشان برای بازگشت وی در این عرصه هستند .

هنوز صدای ماندگارش که زینت بخش برنامه های عزاداری حسینی است و خبر از حضور موفق و ماندگار وی در سالهای گذشته می دهد باعث میخکوب شدن عاشقان حسینی در مقابل این صدای ماندگار می شود و تیتر ویژه برنامه های این ایام با صدای ماندگار این استاد بلامنازع عرصه نوحه خوانی و مرثیه‌خوانی آغاز می شود.

هر چند که گه گاهی توسط اهالی فرهنگ از این اسطوره نوحه خوانان حسینی یادی شده و او را به عنوان چهره ای ماندگار در عرصه مرثیه‌خوان و صاحب سبک و نوآور در زمینه نوحه خوانی مورد تقدیر قرار می دهند و سالها خدمت او در این عرصه را گرامی می دارند اما عزاداران حسینی هرساله با آغاز محرم امید وار وچشم انتظار حضور مجدد او هستند .

فرداييان با همراهي استاد علي بهروئيان صداي ماندگار راديو به سراغ حسین سعادتمند بلبل خوش نوای حسینی رفتند تا در یک فضای صمیمی از او بیشتر بدانیم.

سعادتمند کیست ،چند سال دارد و .......؟

به روايتي 1329 و به روايتي ديگر 1330،در مورد 1330 شناسنامه اينچنين مي گويد و 1329 مادر مرحومم مي گفتند :كه يكسال بعد از تولد برايم شناسنامه گرفته اند . محل تولدم شهر پاك و داارلعباده يزد است.

محمدحسین سعادتمند فرزند علی اکبر و از نوکران مولای عاشقان حضرت اباعبدالله الحسین (ع)(اگرحضرت قابل بداند)

به حاجب درخلوتسرای دوست بگو فلان زگوشه نشینان خاک درگه ماست

درسال1330 در محله فهادان یزد و درخانواده‌ای سنتی و مذهبی بدنیا آمدم، مرحوم پدرم سردسته هیئت فهادان و ازکسانی بودکه درسالهایی که برپایی مجالس عزای حسینی ممنوع شده بود بطور مخفیانه درخانه خود مجلس برپامی‌کرد حتی بخاطر عشق و علاقه‌اش به امام حسین نام مرا هم حسین برگزید مسلم است که من هم ازهمان کودکی با نام مولا انس گرفته و با عشق او بزرگ شدم.

سعادتمند چگونه متوجه شد که صدایش ،صدایی ماندگار است و می تواند بخواند؟

من از دوران دبيرستان كه در زمان طاغوت بود به خواندن روي آوردم ،البته با موسيقي . از اوایل دوران دبیرستان با تشویق برخی دبیران که فکرمی‌کردند صدای من مناسب است درمراسم مختلف بخواندن پرداخته و موردتشویق قرارگرفتم.

از هیئت بزرگ فهادان یزد و سابقه حضورتان در هیئت حسینی بگویید؟

سابقه ای کوتاه از هیئت فهادان

براي اينكه به سئوال شما پاسخ دهم بايد يادي كنم از خدا رحمت كند مرحوم حاج سيد عباس حسيني نوحه خوان قديمي محله فهادان كه از محله رفت و مدتي نيز براي هيئت صباغ ها مي خواند . خدا رحمت كند ،مرحوم نصرالله سخندان براي خواندن جانشين ايشان شد .

چند سالي هم نوحه هاي هيئت فهادان را ايشان مي خواندند ،حدودا دوسال ، سال سوم من افتخار حضور در جمع نوحه خوانان را پیدا کردم ، و به جمع نوحه خوانان هيئت اضافه شدم ، نه اينكه به صورت كامل بخوانم چون كم سن و سال بودم .

زنده یاد علي اكبر سعادتمند پدر و پس از ايشان زنده یاد محمد كاسب ، عموي من ، عهده دار سرپرستي هيئت و نوكري سيدالشهداء (ع)را داشتند و در همان زمان زنده یاد نصرالله سخندان كه داماد خانواده ما هم بود به ايشان در كارهاي هيئت كمك مي كردند .

با آمدن مرحوم سخندان ،او علاوه بر کمک به مرحوم كاسب دراداره امور هيئت ، نوحه خوان هيئت هم بود.

آغاز نوحه خوانی سعادتمند

وي بعد از مدتي به خاطر حجم زياد كارها از من دعوت كرد و من كه در آن زمان به كارهاي پراكنده در موسيقي مي پرداختم جهت اداي وظيفه پذيرفتم ، اطاعت امر نموده ، در اختيار هيئت فهادان قرار گرفتم ،منتهي همانطور كه قبلا هم اشاره نمودم به صورت مداوم نبود، جسته و گريخته مي خواندم .

يكسال كلا به خاطر مشكلاتي كه داشتم نخواندم ، خود مرحوم سخندان خواندند بنا براين يكسالي وقفه افتاد ، سال بعد مجددا برگشتم .

برگشتنم مصادف با پيروزي انقلاب اسلامي حدودا سال 59 بود و در مجموع سال 57 و 58 من در اختيار هيئت نبودم ، سال 59 تا كنون در اختيار هيئت بزرگ فهادان يزد هستم .

خلاصه تر اگر بخواهم بگویم ازسن 18 سالگی در مراسم هیئت عزاداری شرکت و بقول معروف پا منبری می‌کردم که پس از چندی به نوحه خوانی پرداختم ولی فعالیت جدی و مداوم من در نوحه‌خوانی هیئت فهادان، بعد از انقلاب اسلامی شروع شد.

نوحه خوانی را چگونه تجربه کردید؟

تقلیدی که نا موفق بود

از زماني كه به خواندن شروع کردم، يكي يا دو تا از آهنگ هاي تقليدي(كاري كه اكثر نوحه خوانها و مداحان متاسفانه امروز انجام مي دهند )خواندم و خوشبختانه موفق هم نبود .

استفاده از موسیقی و همراهی سینه زنان نمونه فهادان

از آنجا که گرایش بیشتری به کارهای مذهبی داشتم کار نوحه خوانی را ادامه دادم که باعنایت سالار شهیدان با استقبال عمومی روبرو و باعث دلگرمی بنده شد تا تمام هم و غم خود را در این راستا قرارداده و بتوانم کارهایی قابل قبول ارائه نمایم و چون اندک استعدادی درخود می یافتم سعی کردم نو آوری‌هایی به مرثیه خوانی سنتی اضافه نموده و سبکهای نوینی که شایسته عزاداری سالار شهیدان باشد ارائه نمایم.که باعنایت مولا و لطف مردم توانستم به موفقیتهایی دست یابم.

موسيقي در كار هاي من بسيار دخيل بوده و تاثير گذار و اگر تا حدودي موفق بوده ام به جز نيروي انساني كه عزاداران نمونه فهادان جاي خود را داشته و دارند و همه چیز به آنها وهمراهی هایشان ختم می شود ، دانش موسیقی تاثیر زیادی داشت و کمک کرد تا بتوانم ملودی‌ها را خودم بسازم که خوشبختانه همگی مورد قبول و توجه عاشقان حسینی نه تنها در یزد که در ایران قرارگرفت و امیدوارم که مورد قبول آقا و مولایمان هم قرار گرفته باشد که تنها امیدمان به لطف و کرم سرور و سالار شهیدان حسین است که نوکریمان را قبول نمایند.

و اگر موفقیتی در این خصوص داشتم لطف و عنایت مولا و حمایت و همراهی مردم و اعضای همیشه همراه هیئت فهادان بوده است .

دست یافتن به آنچه ذکر شد مستلزم داشتن اطلاعات و معلومات خاص، مانند آشنایی با شعر و موسیقی اصیل و حتی داشتن استاد و یا استادان این فن است؟استادان سعادتمند برای سعادتمند شدن که بودند؟

همینطوراست، و بقول حافظ: طی این مرحله بی همرهی خضر مکن

حقیرسالها در محفل بزرگان شعر و ادب و موسیقی زانوی تلمذ بزمین زده و از محضر آنها بهره‌ها بردم.

اولین استادی که درحوزه موسیقی ازمرکز به یزد آمدند زنده یاد زائرالحسینی بود که آموزش را با ایشان شروع کرده و با ردیفهای موسیقی اصیل ایرانی آشنا شدم، در محضر شادروانان صمصام وصابر یزدی که از خویشاوندان بود با شعر مانوس شدم و در سال 1366با همکاری اساتید نامی، دو كار موسيقي به نامهاي ارغوان و نسيم زلف كه با آهنگ سازهاي بزرگ كشوري كار نمودم، آقايان درخشان ،مجتبي ميرزاده ،بستك ، كه براي موسيقي دانان كشور شناخته شده هستند .

نوازنده هاي همكارم هم آدم هاي بزرگي بوده اند مانند اقاي كامكار كه افتخار كار با ايشان را دارم .

و آنچه كه به آن اعتقاد دارم اين است كه در پهنه موسيقي آنهم در استان يزد نمي توان موفق بود و به همين دليل مجددا از موسيقي به نوحه خواني كه علاقه و اعتقاد داشتم ، بازگشتم .

نوحه خوانی ساده تر است یا موسیقی؟

بعضي ها شايد فكر نمايند كه نوحه خواني كاري ساده است ولي بايد گفت نه به مراتب مشكلتر است تا موسيقي .

البته به خاطر تقدسي كه نوحه خواني دارد نمي توان اين دو را با هم قياس نمود ولي در موسيقي يك خواننده تمام شرايط را در اركستر قبل از كار مي داند ولي يك نوحه خوان بالاي منبر نه ساز دارد نه اركستر بلكه خودش بايد از يك كوكي شروع بنمايد و اگر يك مقدار بالا و پائين باشد در كار خود مي ماند.

خوشبختانه در سي سال فعاليتم در هيچ كجا با مشكلي روبرو نشده ام و اين را نيز تا حدودي مرهون آشنائي با موسيقي مي دانم و تا الان هم به لطف سيدالشهداء (ع) مشكلي نداشته ام .

گزارش تصويري از گفتگوي حسين سعادتمند نوحه خوان هيئت فهادان يزد با يزدفردا

اشعار ،مرثیه ها و نوحه های خوانده شده توسط سعادتمند چگونه انتخاب می شد ؟

شاعری که بیش از سی سال من را همراهی کرد

البته با كمك شاعر خوش ذوق و متعهد مان آقاي احمد محبي كه حدود سي سال من را در اين راه ياري نمودند .

به جز يكي دوسال كه به دليل بيماري ايشان نتوانستند، همكاري داشته باشند، از اشعار آقايان كاظم حلبي كار و شهاب كمك گرفتيم .

مي توان گفت اکثر مرثيه هائي كه من خوانده ام از سروده‌های شاعربزرگوار اهل بیت احمد محبی است كه زحمت كشيده و سروده اند .

البته قطعا می دانید که جناب احمد محبی از خانواده ای خوش ذوق و ادبی هستند و برادر ایشان نیز زنده یاد صابر یزدی از شاعران برجسته و ماندگار یزد هستند که الحق درسرودن این مراثی سنگ تمام گذارده است.

حسین سعادتمند ملودی‌های قوی و اثرگذاری تاکنون ارائه کرده است ، سعادتمند کدام اثر تولیدی خود را بیشتر می پسندد؟

مثال من مثال باغبانی است که گلهای رنگارنگی پرورش داده که هرکدام برایش عزیز و گرانقدر است، من هم برای هر یک از این آثار متحمل زحمات زیادی شدم که صد البته بقول خواجه اهل راز:

در بیابان گر بشوق کعبه خواهی زد قدم سرزنشها گرکند خار مغیلان غم مخور

در این میان نوحه معروف ”عازم بود به میدان“ که در دستگاه نوا ساخته بودم و بخاطر همزمانی آن با سالهای دفاع مقدس بود، دو روز تاسوعا و عاشورا بعنوان آرم اخبار شبکه سراسری پخش شد و مورد توجه عمومی در سراسر ایران قرارگرفت و هنوز هم است عاشقان حسینی آنرا زیر لب زمزمه میکنند، برایم این اثر خاطره انگیز و ارزشمند است و در سالهای اخیر هم نوحه ”نهاد پا در فرات“ که در دستگاه مخالف سه گاه ساختم درنظر خودم جایگاه ویژه‌ای دارد.

اثر ارزشمند "نهاد پا در فرات" سروده جناب محبی دارای متنی پر محتوا و زیبا بود .

نهاد پا در فرات خواست لبی ترکند برای اهل حرم آب میسرکند

داغ عطش برلبش هرطرفش دشمنی باز در این مهلکه یاد برادرکند

تشنه لب داده جان برلب دریای آب خجل از روی او گشته دل آب،آب

دست عباس چون جداشد

محشـری درخیمه‌ها شد

علم افتاده و نیست علمدارحسین علم افتاده و نیست دگر یارحسین

یک طرف دست، یک طرف مشک دل پر از خون، دیـده پر اشـک

موسسه فرهنگي عاشورا كه در لانه جاوسوسي آمريكا غعاليت مي نمايد در سال 86 اینجانب و احمد محبي را به عنوان افراد برگزيده كشوري انتخاب نمود

فرزندان ،یادگاران حسین سعادتمند آیا راه پدر را ادامه داده اند ؟

بله فرزند بزرگ من" فرید"سالهاست بکار موسیقی و بخصوص ملودی سازی مذهبی برای هیئتهای عزاداری می‌پردازد و افتخار همکاری با صدا و سیمای مرکز یزد و تهیه‌کنندگی برنامه‌های مذهبی بویژه ایام محرم را دارد و يكي از چهره هاي موفق در امر ساختن ملودي هاي عاشورائي و مذهبي مي باشد و تاکنون به خاطر كارهاي مذهبي مقام كشوري هم کسب نموده . فرزند دوم" فرهاد" نوحه خوان هیئت شاه ابوالقاسم است و پسر آخری"فرشید" هم درعرصه هنر موسیقی فعال است.

آیا هیچ زمان به خواندن در جای دیگر ی جز هیئت فهادان هم فکر کردید ؟

از زمانی که نوحه خوان ثابت فهادان بودم هرگز به آن هم فکر نکردم .البته پيشنهادات مختلف از ارادتمندان ابا عبدالله از اقصي نقاط ايران و شهر خودمان يزد داده شد که همیشه پاسخم منفی بود.

التماس دعا

نام حسین سعادتمند و محرم به نوعی با هم همراه شده است و هرساله با فرارسیدن ماه محرم نام سعادتمند هم درخاطره‌ها زنده می‌شود دو سال است که عاشقان حسینی از شنیدن صدای ماندگار و تاثیر گذار سعادتمند محرومند ،سعادتمند در این دو سال چرا نخواند و چه می کند؟

چون دلارام میزندشمشیر سـرببازیم ورخ نگردانیم

بنده به علت کسالت حنجره قادر به نوحه خوانی نیستم که راضی‌ام به رضای الهی ولی از همین جا از همه عاشقان حسینی در سراسر ایران درخواست دارم تا درمراسم مختلف این ایام و مجالس دعا، این مرثیه خوان قدیمی مولای آزادگان را ازدعای خیرخود بی بهره نگذارند که سخت بدان محتاجم.

تا جان در بدن دارم دست از تلاش دراین زمینه برنخواهم داشت

یادآور می‌شوم هرچند قادر بخواندن نیستم ولی این به آن معنا نیست که دست از فعالیت در این عرصه کشیده‌ام بلکه درکار ساختن ملودی و تنظیم نوحه‌های هیئت‌ها فعال هستم و اعلام میکنم تا جان در بدن دارم دست از تلاش دراین زمینه برنخواهم داشت، از هیئت‌هایی که خواهان ملودی های نوحه هستند دعوت میکنم چند ماهی قبل از فرارسیدن ماه محرم با اینجانب تماس گرفته تا با آنها همکاری نموده تجارب خویش را دراختیارشان قراردهم.

یادی از یک بزرگ

لازم میدانم یادی کنم ازعزیز از دست رفته‌ای که شکوه سینه‌زنی و انضباط عزاداری هیئت فهادان مرهون درایت و مدیریت شایسته و قوی او بود" زنده یاد نصرالله سخندان "که یاد و نامش را گرامی داشته برای وی طلب غفران و رحمت الهی دارم.